Akaa

Akaa (mugažo suomen kelel; roč.: Ackas) om Suomenman lidn valdkundan suvipäivlaskmas. Se om Pirkanma-agjan seičemenz' lidn 12:späi eläjiden lugun mödhe.

Akaa (veps. i suom.)
Ackas (roč.)

Lidnanznam
Valdkund	Suomenma
Eläjiden lugu (2024)	16,412 ristitud
Pind	314,38 km²
Pämez'	Antti Peltola (sulaku 2019—)
Telefonkod	+358-
Aigvö	tal'vel UTC+2, kezal UTC+3

Lidnankundan sijaduz agjas i valdkundas (2020)

Istorii

Eländpunktan aluz om pandud vn 2007 1. päiväl vilukud Toijal-lidnan (suom.: Toijala) i Vijal-municipalitetan (Viiala) ühtištusel. Vspäi 2011 enzne Kül'mäkoski-municipalitet (Kylmäkoski) mülüb lidnha mugažo. 20. voz'sadan fanerantegim ei ole rados.

Akaa šingotase tavaroiden eksportan kompanijoil, mašinansauvomižen penil tegimil, meden pästandal, lähižiden suriden lidnoiden «magaduzrajonaks».

Geografijan andmused

Lidn sijadase agjan suviröunanno, Vanajavezi-järven (suom.: Vanajavesi) päivlaskmaižel randal, 82 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Nahkialanjogi läbitab lidnad, sädab pen't Nahkialanjärved (0,1 km²) lidnan keskuses. E12-avtote läbitab lidnan pohjošt.

Matkad agjan Tampereh-keskushesai om 42 km pohjoižhe, Valkeakoskihesai om 22 km pohjoižpäivnouzmha, Hämenlidnhasai — 42 km suvipäivnouzmha.

Vn 2022 andmusiden mödhe lidnan ühthine pind om 314,38 km², sidä kesken kuivma — 293,26 km², sokaz ma otab 21,12 nellikkilometrad.

Tobmuz

Akaan i Valkeakoskin lidnankundoiden kart ende erigoittud kundoidenke (2021)

Kaik 32 lidnrajonad i 31 küläd mülüdas lidnankundha. Akaan municipaline suim kogoneb 35 ezitajaspäi.

Edeline lidnan pämez' om Aki Viitasaari (2007 — semendku 2017).

Eläjad

Vl 1980 kundan nügüdläižen territorijan eläjiden lugu oli 15 767 ristitud, vl 2000 — 15 945 ristitud, vl 2010 — 17 012 ristitud, vl 2020 — 16 476 ristitud. Kaikiš suremb kundan ristitišt oli 17 043 eläjad vl 2015. Rahvahantiheduz om 55,96 rist./km² (2024).

Mamankelen mödhe (2016): suomen kel' — 97,8 %, ročin kel' — 0,2 %, toižed keled — 2,0 %.

Galerei

• 
  Keskaigaine kivine pühäpert' (2009)
• 
  Akaan jumalanpert' (Toijal), vn 2017 nägu
• 
  Akaan jumalanpert' (Viial), vn 2016 nägu
• 
  Keskškol (Toijal, 2013)
• 
  Toijal-raudtestancii vl 2008

Irdkosketused

• Lidnan oficialine sait (akaa.fi). (suom.)