Yazı yüzü

Tipografide, yazı yüzü (yazı tipi ailesi olarak da bilinir), her biri ortak tasarım özelliklerini paylaşan gliflerden oluşan bir veya daha fazla yazı tipidir. Bir yazı yüzünün her yazı tipi, belirli bir ağırlık, stil, yoğuşma, genişlik, eğik çizgi, italikleştirme, süsleme ve tasarımcı veya dökümhaneye (ve daha önce metal yazı tiplerinde boyut) sahiptir. Örneğin, "ITC Garamond Bold Sıkıştırılmış İtalik", ITC Garamond'un kalın, sıkıştırılmış, italik versiyonu anlamına gelir. "ITC Garamond Sıkıştırılmış İtalik", "ITC Garamond Sıkıştırılşmış Kalın"dan farklı bir yazı tipidir, ancak hepsi de aynı yazı yüzü içindeki "ITC Garamond" yazı tipleridir. ITC Garamond, "Adobe Garamond" veya "Monotype Garamond"dan farklı bir yazı yüzüdür.

Bunların hepsi 16. yüzyılda orijinal olarak yaratılmış olan yazı tipi Garamond'un alternatif güncellemeleri veya dijitalleştirilmeleridir. Var olan binlerce farklı yazı yüzü var, yenileri sürekli geliştiriliyor.

Yazı desenleri tasarlayan sanat ve zanaata tip tasarımı denir. Yazı biçimleri tasarımcılarına tip tasarımcıları denir ve çoğunlukla dökümhaneler tarafından kullanılır. Dijital tipografide tür tasarımcılarına bazen yazı tipi geliştiricileri veya yazı tipi tasarımcıları da denir.

Her yazı tipi, her biri ayrı bir harf, sayı, noktalama işareti veya başka bir sembolü temsil eden bir glif koleksiyonudur. Aynı glif, farklı komut dosyalarından gelen karakterler için de kullanılabilir. Ör. Latin alfabesi A, Kiril alfabesi harfli büyük harf ve büyük harfli harflerle aynı görünüyor. Kartografya veya astroloji ve matematik gibi özel uygulamalara göre şekillendirilmiş yazı karakterleri vardır.

Yazı tipi terimi yazı tipi terimiyle sık sık karıştırılır. Dijital tipografi ve masaüstü yayıncılıkının başlamasından önce, iki terim daha net anlaşılan anlamlara sahipti.

Yazı tipi terimi, font terimi belirli bir alfabe ve onunla ilişkili karakterleri tek bir boyutta tanımladığından yazı tipi terimi ile değiştirilemez. Örneğin, 8 sayılık Caslon Italic bir yazı tipi, 10 punto Caslon Italic başka bir yazı tipidir. Tarihsel olarak, yazı tipleri, karakterlerin boyutunu belirten belirli boyutlarda ve sağlanan her harf sayısına veya türlerine göre belirlenmiştir. Fontların karakter tasarımında bu faktörler göz önüne alındı.

Terminoloji

PT yazı tipi üst ailesinden PT Sans ve PT Serif'teki aynı kelime dizisi.

Yazı tipi tasarımlarının aralığı arttıkça ve yayıncıların gereksinimleri yüzyıllar boyunca genişledikçe, belirli ağırlık (karanlık veya hafiflik) ve üslupsal değişiklikler (çoğunlukla düzenli veya roman tipi idi, italik tipi olmaktan ötürü yanı sıra yoğunlaştırılmıştır) yazı tipi ailelerine yol açtı. Yüzlerce stil içerebilen, yakından ilgili yazı karakteri tasarımlarının koleksiyonları bulunuyordu. Yazı tipi ailesi genellikle ağırlık, yönlendirme, genişlik vb. değişkenlik gösteren, ancak tasarımda farklılık gösteren bir gruptur. Örneğin, Times New Roman bir yazı tipi ailesi iken Times Roman, Times Italic ve Times Bold, Times ailesini oluşturan ayrı yazı tipleridir. Font aileleri genellikle çeşitli fontlar içerir, ancak Helvetica gibi bazıları düzinelerce yazı tipinden oluşabilir.

Font ve yazı tipi arasındaki ayrım, bir fontun bir tür ailenin roman, kalın veya italik türü gibi belirli bir üyesini belirtirken, yazı tipi tutarlı bir görsel görünüm veya "aile" veya ilgili font seti olan stili belirtir. Örneğin, Arial gibi belirli bir yazı tipi, roman, kalın ve italik yazı tiplerini içerebilir. Metal türü çağda, bir yazı tipi aynı zamanda belirli bir nokta boyutu anlamına geliyordu, ancak dijital ölçeklenebilir anahat yazı tipleriyle bu ayrım artık geçerli değildir, çünkü tek bir yazı tipi herhangi bir boyuta ölçeklendirilebilir.

Aynı genel stilde geniş genişlik ve ağırlık ağırlıkları içeren ilk "genişletilmiş" yazı tipi aileleri 1900'lerin başında ATF Cheltenham (1902-1913) ve Bertram Grosvenor Goodhue tarafından bir başlangıç tasarımı ve Morris Fuller Benton tarafından tasarlanan ek yüzler vardır. Daha sonraki örnekler Futura, Lucida, ITC Officina'yı içermektedir. Bazıları, canlandırmanın bir sonucu olarak, Linotype Syntax, Linotype Univers gibi süper aileler haline geldi; diğerleri ise Compatil, Generis gibi birbirlerinin uyumlu değiştirmeleri olarak tasarlanmış alternatif tasarıma sahiptir.

Yazı tipi, önemli bir yapısal farklılık gösteren yazı tiplerini içerdiğinde, aynı genel aile adıyla bazı tasarım ilişkileri ortaya çıktığında, yazı karakter süper aileleri ortaya çıkmaya başladı. Muhtemelen ilk süper aile, Morris Fuller Benton, 1910'da mevcut (serifleştirilmiş) Clearface ile eşi benzeri olmayan, ATF için Clearface Gothic'i yarattığı zaman yaratılmıştır. Süper aile etiketi, tasarımdan ziyade tamamen pazarlama amacıyla görünen şey için aynı soyadı verilen oldukça farklı tasarımlara sahip değildir: Caslon Antique, Futura Black ve Futura Display sırasıyla Caslon ve Futura ailelerine yapısal olarak ilgisizdir ve isimlerine rağmen tipograflar tarafından bu ailelerin bir parçası olarak görülmezler.

Bir ana yazı karakterini eşleştirmeyi amaçlayan ek veya tamamlayıcı glifler yüzyıllar boyunca kullanılmıştır. Bazı formatlarda ayrı fontlar olarak pazarlanmaktadır. 1990'ların başında, Adobe Systems ilave üstün harfler, kesirler ve bitişik harfler (ligatür) de dahil olmak üzere standart bir ek glifler grubuna sahip uzman set fontları fikrini ortaya attı. Ek yazı tipleri, aynı ailedeki normal yazı tiplerini tamamlayan, çentikli harfler, kısa çizgiler ve alternatif karakter setleri gibi alternatif harfleri de içeriyor. Bununla birlikte, OpenType gibi yazı tipi formatlarının tanıtılmasıyla, bu ek glifler, alternatif gliflere erişmek için belirli yazılım yeteneklerine dayanarak ana fontlara birleştirildi.

Apple'ın ve Microsoft'un işletim sistemleri platforma özgü yazı tiplerinde farklı karakter setlerini desteklediğinden, bazı dökümhaneler uzman yazı tiplerini farklı bir şekilde kullandı. Bu yazı tipleri, Macintosh veya Microsoft Windows bilgisayarlarında eksik olan karakterlere (ör. kesirler, harfler veya bazı aksanlı glifler) dahil idi. Amaç, hangi işletim sisteminin kullanıldığından bağımsız olarak tüm karakter kümesini müşteriye sunmaktı.

Yazı tipi ve yazı tiplerinin boyutu geleneksel olarak puntolarla ölçülür; nokta farklı zamanlarda farklı tanımlanmıştır, ancak günümüzde en popüler olanı ¹ / 762'nin (0.0139 inç veya 0.35 mm) Masaüstü Yayınlama noktasıdır. Tipografik boyutlarda (puanlar, kyus) belirtildiğinde, genellikle en yüksek yüksendikten en alçalı karaktere olan mesafeden biraz daha büyük görünmeyen bir kutunun em kare yüksekliği belirtilen boyuta eşit olacak şekilde ölçeklendirilir. Örneğin Helvetica'yı 12 noktada ayarlarken, Helvetica yazı tipinde tanımlanan em karesi 12 punto veya 1/6 inç (0.17 inç veya 4.3 mm) olarak ölçeklendirilir. Yine de, 12 noktalı Helvetica'nın hiçbir öğesinin tam olarak 12 puanı ölçmesi gerekmiyor.

Genellikle tipografik olmayan birimlerde (ayak, inç, metre) ölçmek, büyük harflerin yüksekliği olan başlık yüksekliğinden olacaktır. Yazı tipi boyutu da milimetre (mm) ve qs (milimetrenin dörtte biri, romenleştirilmiş Japonca kyu) ve inç olarak yaygın olarak ölçülür.

Yazım Anatomisi

Tipograflar, yazı karakterlerinin ve tipografinin birçok yönünü tanımlamak için kapsamlı bir sözcük geliştirdiler. Bazı kelime sadece tüm betiklerin bir alt kümesi için geçerlidir. Örneğin, serifler, Avrupa komut dosyalarında kullanılan yazı biçimlerinin tamamen dekoratif bir özelliğiyken, Arapça veya Doğu Asya metinlerinde kullanılan glifler, bazı açılardan benzer özelliklere sahip olur, ancak bazı açılardan benzerlik gösterebilir ve serif olarak adlandırılamazlar.

Serif

	Sans serif font
	Serif font
	Serif font seriflerle kırmızı renkli

Yazı biçimleri iki ana kategoriye ayrılabilir: serif ve sans-serif. Serifler harfler içindeki vuruşların sonunda küçük özellikleri içerir. Baskı endüstrisi, serifler olmaksızın, sans serif olarak ya da grotesk (ya da Almanca, grafiler) olarak yazılmış yazı biçimidir.

Hem serif hem de sans serif yazı biçiminde büyük çeşitlilik var. Her iki grupta da, büyük oranda vücut metnini ayarlamak için tasarlanmış yüzler ve başta dekoratif olmak üzere tasarlanmış yüzler bulunur. Seriflerin varlığı veya yokluğu, bir yazı karakteri seçerken göz önüne almanız gereken birçok faktörden yalnızca birini temsil eder.

Serifler ile yazım biçimleri, uzun pasajlarda, serisiz olanlar ile karşılaştırıldığında okunması daha kolay görülür. Maddeyle ilgili araştırmalar belirsizdir ve bu etkinin çoğunun serif yazı biçiminin daha iyi anlaşılmasından kaynaklandığını ileri sürmektedir. Genel bir kural olarak, gazete ve kitap gibi basılı eserler, her zaman en azından metin gövdesi için serif yazı biçimlerini kullanırlar. Web sitelerinin bir yazı tipi belirtmesi gerekmez ve yalnızca kullanıcının tarayıcı ayarlarına uyabilir. Fakat bir yazı tipi belirten web sitelerinden çoğu modern sans serif yazı tiplerini kullanır, çünkü yaygın olarak, basılı materyalin aksine, sans serif yazı tiplerinin düşük çözünürlüklü bilgisayarda okunması daha kolay olduğuna inanılmaktadır.

Oran

Orantılı bir yazı karakteri, değişen genişlikteki glifler içeriyorsa, tek boşluklu (oransal olmayan veya sabit genişlikli) yazı tipi, fonttaki tüm glifler için tek bir standart genişlik kullanır. Çift aralıklı fontlar, tek aralıklı fontlara benzer, ancak karakterler tek bir karakter genişliği yerine iki karakter genişliği de olabilir.

Birçok kişi genellikle oranlı yazı biçimini daha nazik ve okunaklı buluyor ve bu nedenle profesyonel olarak basılan basılı materyalde daha sık göründüklerini söylüyor. Aynı gerekçeyle GUI bilgisayar uygulamaları (kelime işlemcileri ve web tarayıcıları gibi) orantılı yazıdır. Bununla birlikte, birçok orantılı yazı tipi sabit genişlikte (tabular) şekiller içerir, böylece sayı sütunları hizalı kalır.

Monospace yazı biçimleri, glifleri düzgün ve düzenli sütunlarda sıraya dizildiği için bazı amaçlar için daha iyi çalışır. Hiçbir glifin diğerinden daha fazla ağırlık verilmez. Elle çalıştırılan çoğu daktilo, tek boşluktaki yazı tiplerini kullanır. Ekrana tek bir karakter hücresi ızgarası gibi davranan salt metin bilgisayar görüntüleri ve üçüncü ve dördüncü nesil oyun konsolu grafik işlemcileri de vardır. Metin tabanlı bir arayüzü olan (örneğin, terminal emülatörleri) çoğu bilgisayar programı, yapılandırmalarında yalnızca tek aralıklı yazı tipleri kullanır. Monospaced yazı tipleri, bilgisayar programcılığı tarafından, kaynak kodunu görüntüleme ve düzenleme için sıklıkla kullanılır, böylece bazı karakterler (örneğin, aritmetik ifadeleri gruplamak için parantezler) görmek kolaydır. Monospaced yazı tipleri, optik karakter tanımayı gerçekleştirmeyi de kolaylaştırabilir. ASCII sanatı, MS PGothic yazı tipindeki orantısal karakterlerden yararlanan Shift JIS sanatı hariç, düzgün görüntüleme için genellikle eş aralıklı bir font gerektirir.

Dış bağlantılar

• Anatomik tip 14 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Nwalsh.com 8 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

• Yazı tipleri listesi