[go: up one dir, main page]
İçeriğe atla

Santa Barbara, Kaliforniya

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Santa Barbara, California sayfasından yönlendirildi)
Santa Barbara, Kaliforniya
Şehir - County Merkezi
City of Santa Barbara
Santa Barbara Şehri
Havadan Santa Barbara Pasifik Denizi sahili
Santa Barbara, Kaliforniya bayrağı
Bayrak
Santa Barbara, Kaliforniya mührü
Mühür
Takma ad:
Birleşik Amerika Rivierası
Santa Barbara Sehri ve Kontlugu haritası
Santa Barbara Sehri ve Kontlugu haritası
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Birleşik Devletler
Eyalet Kaliforniya
Kontluk Santa Barbara Kontluğu (County)
İdare
 • Belediye BaşkanıHelene Schneider (Demokratik Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam108697 km²
 • Su
58.275 km² (22.500 mil²)
Rakım15 m
Nüfus
 (2010)Nüfus Sayımı
 • Toplam88.410
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC-08.00 (PZD)
 • Yaz (YSU)UTC-07.00 (PZD)
Alan kodu805

Santa Barbara, ABD'nin batısında Büyük Okyanusu sahilinde, denize dikçe inen "Santa Knez Sıradağları" eteklerinde Kaliforniya eyaletinde bir tatil şehridir. "Santa Barbara Kontluğu (County)"nun merkez şehridir. Los Angeles'ın kuzeybatısındadır. Ilıman iklimi, uzun kumlu sahilleri ve eski tip kırmızı kiremitlerle kaplı çatıları bulunan ve bazıları Amerika'ya göre gayet eskiden yapılmış binaları ile "Birleşik Amerika Rivierası" takma adını almıştır. Santa Barbara şehri ABD'de, New York şehrinin Manhattan beldesi (borough), Seattle ve Miami'den sonra en yüksek gelirli kişilerin ikamet ettikleri yerleşim yeridir. Nüfusu şehir sınırları içinde (1 Nisan 2010 tarihli nüfus sayımına göre) 88.410 kişi ve 2014 son nüfus tahminine göre 91.196 kisidir. Şehre bağlı varoşlar "Goleta", "Montecito" ve "Carpinteria" olup şehirde yaklaşık 400.000 kişi yaşamaktadır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]
Santa Barbara'da eski Misyon Merkezi.

Yapılan arkeolojik araştırmalara göre Santa Barbara ve civarındaki sahillerde ilk yerli insan yerleşim izleri 13.000 yıl öncesine kadar gitmektedir. Bu yerleşimlerin bu civarda yerli olarak Çumaşlar adını taşıyan yerli Kızılderililer kabilesinin asılları olduğu kabul edilmektedir. Çumaşlar adlı yerli halk İspanyol koloniciler gelene kadar çok mütevazı ahşap kulübeler ve Santa Ynez Dağları'nda bulunan mağaralarda yaşamaktaydılar. İlk beyaz ırktan keşifçi gemiciler Santa Barbara Kontluğu arazilerine geldikleri zaman bu arazilerin güneyinde bulunan 5 köy yerleşiminde 8.000-10.000 kişi Çumaş yerli halk yaşamaktaydı.[1]

İlk beyaz ırktan Santa Barbara mevkine gelen kişi İspanya Krallığı adına keşif yapmaya çıkan Portekiz asıllı João Cabrilho olup bu keşifçi denizci gemisi ile 1542'de modern adı "Santa Barbara Boğazı (Channel)" olan deniz bölgesini geçti ve modern Santa Barbara liman mevkiinde kısa bir müddet demir atıp kaldı. Bu boğaza "Santa Barbara Boğazı" ve şehrin mevkine "Santa Barbara" adını veren ve bu boğaz adalarının birine de ad veren 1602'de İspanyol denizci Sebastián Vizcaíno oldu. 1779'de İspanyol Gaspar de Portolà karadan bir keşif seferi ile şehrin mevkine geldi ve bu keşif seferine iştirak eden Fransisken keşiş Juan Crespi burada bulunan yerli halkın yaşadığı köye "Laguna de la Concepçion" ismini verdiğini ilan ettiyse de bu isim tutulmayıp yerleşke ismi daha önce Vizcaíno'nın adlandırdığı gibi "Santa Barbara " olarak kaldı.[1]

1780'de Amerika kıtasında İspanyol kolonisi olan Yeni İspanya Genel Valiliği (Virreinato de Nueva España)'ne bağlı olan Las Californias eyaleti (Provincia de las California) genel valiliğinin kuzey sınırlarını daha iyi idare etmek için yapılan koloniyel idare reformu ile "Kuzey Vilayetler Genel Kaptanlığı (Capitanía General de las Provincias Internas )" vilayeti adı altında genel valilikten daha bağımsız olarak reorganize edildi ve bu yeni vilayet kısmının valilik ve komutanlığına Yeni İspanya Genel Valisi'nin yeğeni olan Teodoro de Croiz getirildi. Teodoro de Croiz kendine bağlı olan vilayetlerin merkezi yerleşkelerinde "Presedio" adı verilen tahkimli idare konakları bina ettirmeye başladı.[1]

Santa Barbara'ya ilk gelip burada yaşamak için yerleşen beyazlar 1782'de Felipe Neve komutasında altınde bulunan İspanyol birlik askerleri, aileleri ve İspanyol kesişleri olmuştu. Askerler aileleri ile birlikte geldiler. Bu yerleşimciler ilk defa günümüze kadar gelen tahkimli idare konağı olan Santa Barbara "Presidio" binasını inşa ettiler. Yerleşmeciler ve ailelerinin yaşaması için bu binanın etrafına kerpiçten ikamet evleri inşa ederek ilk beyaz Santa Barbara kasabasını kurdular. Katolik FransiSken tarikatından kesişlerse Santa Barbara ve çevresinde arazilerde yaşayan Çumaş kabilesinden olan yerlileri Hristiyanlığa dönüştürmek amacı ile Papaz Junipero Serra idaresine bir seri Fransisken Tarikatı Misyonu kurmaya başladılar. 4 Aralık 1786'da "Santa Barbara Misyonu" binasını kurup yerli halka açtılar. Santa Barbara Misyonu'na su getirmek için kurulan bir baraj, bir su kemeri ve suyolları yerli Çumaş işçileri kullanılarak yapıldı. 1790lı yıllarda Çumaş yerlileri beyazların Avrupa'dan taşıdığı hastalıklara (özellikle çiçek hastalığına) doğal bağışıklıkları bulunmadığı için büyük sayıda öldüler ve sayılari gayet azaldı.[1]

Santa Barbara'nın İspanya kolonisi olduğu dönemde en önemli olay 1812'de olan tahminen 7.1 şiddetinde deprem ve bundan ortaya çıkan tsunami oldu. Bu felaket yeni kurulmakta olan kasaba ve Santa Barbara Misyon binasının yerle bir olmasına neden oldu. Kesişler 1820'yede daha büyük yeni bir Misyon binası yaptırdılar. Günümüze kadar gelen ve İspanyollarca kurulmuş Kaliforniya misyon binalarının en iyi korunmuş olanı Santa Barbara Misyon binası bu yeni yapıdır.

Santa Barbara'ya ilk gelip burada yaşamak için yerleşen beyazlar 1782'de Felipe Neve komutasında altında bulunan İspanyol birlik askerleri, aileleri ve İspanyol kesişleri olmuştu. Askerler aileleri ile birlikte geldiler. Bu yerleşimciler günümüze kadar gelen Santa Barbara "Presidio " binasını inşa ettiler ve yerleşmecilerde bu binanın etrafına kerpiçten ikamet evleri inşa ederek ilk beyaz Santa Barbara kasabasını kurdular. Katolik Fransisken tarikatından keşişlerse Santa Barbara ve çevresinde arazilerde yaşayan Çumaş kabilesinden olan yerlileri Hristiyanlığa dönüştürmek amacı Papaz Junipero Serra idaresinde bir seri Fransisken Tarikatı Misyonu kurmaya başladılar. 4 Aralık 1786'da "Santa Barbara Misyonu" binasını kurup yerli halka açtılar. Santa Barbara Misyonu'na su getirmek için kurulan bir baraj, bir su kemeri ve suyolları yerli Cumas işçileri kullanılarak yapıldı. 1790lı yıllarda Cumas yerlileri beyazların Avrupa'dan taşıdığı hastalıklara (özellikle çiçek hastalığına) doğal bağışıklıkları bulunmadığı için büyük sayıda öldüler ve sayılarai gayet azaldı.[1]

Santa Barbara'nın İspanya kolonisi olduğu dönemde en önemli olay 1812'de olan tahminen 7.1 şiddetinde deprem ve bundan ortaya çıkan tsunami oldu. Bu felaket yeni kurulmakta olan kasaba ve Santa Barbara Misyon binasının yerle bir olmasına neden oldu. Kesişler 1820'yede daha büyük yeni bir Misyon binası yaptırdılar. Günümüze kadar gelen ve İspanyollarca kurulmuş Kaliforniya misyon binalarının en iyi korunmuş olanı Santa Barbara Misyon binası bu yeni yapıdır.

1880lu yıllarda Santa Barbara'da State Street

Coğrafya, iklim ve çevre

[değiştir | kaynağı değiştir]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir Santa Barbara sokağından kuzeye doğru "Riviera" ve arkasındaki Santa Ynez Sıradağları görüntüsü

Santa Barbara Los Angeles şehir merkezinden 145 km batıkuzeybatı yönünde Büyük Okyanus sahilinde kurulmuş bir yerleşim merkezidir. Santa Barbara Kontluğu'na bağlı ve şehrin önündeki uzun bir kumsal okyanus sahiline, Güney Fransa'da bulunan Akdeniz kıyısındaki Riviera bölgesi coğrafyası ve iklimine benzediği için, "Amerikan Rivierası" adı verilmektedir. Şehrin arkasında doğu-batı yönünde dikçe yamaçlarla uzanan "Santa Ynez Sıradağları"'nın kumtaşından oluşan tepelerin bazıların rakımları 1200m'yi geçmekte olup bu yüksek dağ yamaçları ve üzerlerinde bulunan "chaparal" adı verilern küçük ağaç ve çalılardan oluşan bir çeşit maki tipi bitki örtüsü şehre dramatik bir doğal fon sağlamaktadır. Şehre daha yakın olarak ve "Santa Barbara Misyon" binasının hemen yanında ve doğusunda bulunan alçak rakımlı doğu-batı yönlü tepeler sırtı üzerinde "Riviera" adlı yol bulunmakta ve bu tepeler sırtı "Alameda Padre Serra Pathway (Peder Serra'nın Patikası)" adını taşıyan bir yol tarafından aşılmaktadır.

"Birleşik Amerika Nüfus Sayım Bürosu" verilerine göre şehrin sınırları içinde kalan yüzölçümü 108.697 kilometre kare olup bunun %53,61'i (58.275 kilometre karesi) denizden oluşur. Bu kadar büyük şu alanı kaplaması nedeni Santa Barbara ana yerleşim bölgesinin uzağında, körfezin karşı kıyısında bulunan "Santa Barbara Havaalanı"'nın da şehir sınırları içine alınması istenmesi ve şehrin deniz kıyılarını havaalanın önündeki kıyılara bağlayan deniz parçasının da bundan dolayı şehir sınırları içine alınmasıdır.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Santa Barbara iklimi tipik Akdeniz iklimi yani tüm yıl boyunca gayet ılıman geçmekle ve kışın en yüksek yağmur yağdığı mevsim olmakla karakterize edilmektedir. Birleşik Amerika Ulusal Hava Hizmeti verilerine göre Santa Barbara şehri, tüm ABD ülkesinde, Hawai dışında, en ılıman iklimin bulunduğu yerleşim merkezi olarak tasvir edilmektedir.

Şu tablo Santa Barbara şehri gözlemevi için aylık en yüksek ısı ortalamaları, aylık ortalama ısı ortalamaları ve aylık en düşük ısı ortalamaları ile aylık toplam yağış gözlemlerini vermektedir:


 Santa Barbara, ABD iklimi 
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl
En yüksek sıcaklık (°C) 17,6 18,1 18,5 19,7 20,3 21,8 23,3 24,1 24 22,8 18 18 20,7
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) 11,1 12/2 12,9 14 15,2 16,9 18,6 19,3 18,8 16,8 13,7 13,5 15,1
En düşük sıcaklık (°C) 4,6 6,2 7,3 8,4 10,1 12 13,8 14,6 13,6 10,8 7,1 4,5 9,4
Ortalama yağış (mm) 81 91 71 28 5 0 0 5 13 13 51 55 414
Kaynak: .[2]


Çevre

[değiştir | kaynağı değiştir]
Santa Barbara, Kaliforniya.

Santa Barbara'da dünyada en çok bilimsel olarak incelemiş doğal ham petrol sızıntısı bulunmaktadır. Bu sızıntı şehrin "Kaliforniya Üniversitesi Santa Barbara (UCSB)"'nin batı kampüsü arazisinde bulunmakta ve "Coal Oil Point (Kömür Petrolü Burnu)" adı ile anılmaktadır. Bu sızıntı günde yaklaşık 20 ton ham petrol sızdırmaktadır ve bu sızıntılar bu yakınlarındaki deniz kumluk sahillerinde küçük siyah yumrular şeklinde bulunmaktadır.

Bu doğal ham petrol sızıntısı yanında zaman saman şehir arazilerinde buluna ham petrol kuyularından beklenmedik patlamalar ve sızıntılarla ham petrol arziye yayılmaktadır. Bunlardan 1969 Santa Barbara petrol sızıntısı olarak anılan en büyüğü 8 Ocak 1969'da Union Oil Sireti'nin Dos Cuadras Petrol Kuyusu'nda bir patlamadan 10 gün kapatılamayan bir sızıntı ortaya çıkmış ve yaklaşık 80.000-100.000[1] varil ham petrol Santa Barbara deniz sahillerine yayılmış ve tahminen 10.000'in üzerinde deniz kuşunun ölümüne neden olmuştur.

Santa Barbara'nın Büyük Okyanus sahillerinin yakınlarında denizde takriben 30 tür balina, yunus ve fok yaşamaktadır. Denizde yaşayan memeliler grubu hayvanlar bu sahilerde kolayca gözlenebildiği için Santa Barbara şehrinin bir tatil eğlencesi şeklini almıştır. Her yıl 1 Mayıs - 1 Ağustos döneminde bu deniz memelilerini gözlemlemek için Santa Barbara'dan özel turistik feribotlarla düzenli turistik gezintiler organize edilmektedir.

Parklar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Santa Barbara'da irili ufaklı birçok park bulunmaktadır. Kayda değer bazıları:

Büyük Okyanus'a bakan bir Santa Barbara manzarası.

Üniversiteler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Santa Barbara ve civarında yaşamış ve yaşayan ünlüler

[değiştir | kaynağı değiştir]
İlçedeki Adliye Sarayı'nın batı-kuzeybatısından Santa Barbara, Mission Santa Barbara ve San Marcos Pass'le uzak mesafede

Kardeş şehirler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Santa Barbara'nın resmen 8 tane kardeş şehri vardır:

Fotoğraflar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Santa Barbara County Merkez Konağı kulesindne Santa Barbara panoraması
  • Santa Barbara, Santa Barbara County Merkez Konağı'ndan kırmızı kiremitli çatılı binalar üzerinden limana bakış.
    Santa Barbara, Santa Barbara County Merkez Konağı'ndan kırmızı kiremitli çatılı binalar üzerinden limana bakış.
  • Santa Barbara, ilk "Motel 6".
    Santa Barbara, ilk "Motel 6".
  • Santa Barbara, "Santa Ynez Sıradağları" manzarası
    Santa Barbara, "Santa Ynez Sıradağları" manzarası
  • Santa Barbara, Okyanus üzerinden "Santa Monica Dağları"na doğru gün doğumu.
    Santa Barbara, Okyanus üzerinden "Santa Monica Dağları"na doğru gün doğumu.
  • Santa Barbara, okyanus üzerinde gün batımı.
    Santa Barbara, okyanus üzerinde gün batımı.
  • Santa Barbara, "Şehir Halk Kütüphanesi".
    Santa Barbara, "Şehir Halk Kütüphanesi".
  • Santa Barbara, Santa Barbara County Merkez Konağı'ndan şehir merkezi ve eski İspanyol Misyon Binası.
    Santa Barbara, Santa Barbara County Merkez Konağı'ndan şehir merkezi ve eski İspanyol Misyon Binası.
  • Santa Barbara, sörfçüler.
    Santa Barbara, sörfçüler.
  • Santa Barbara, Misyon Binası videosu (1 dakika, 29 saniye).

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e Theo Radic, Syükhtun, [1] 2 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişim:20.2.2017)
  2. ^ Climate-zone.com 20 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gözlemler Santa Barbara gözlemevinden
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2007. 
  • Bu madde İngilizce Wikipedia "Santa Barbara, California" maddesi kaynaklıdır: [2]18 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Santa_Barbara,_Kaliforniya&oldid=33101019" sayfasından alınmıştır