[go: up one dir, main page]

İçeriğe atla

Amabie: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
B.Kuplay (mesaj | katkılar)
"アマビエ" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiketler: İçerik Çevirmeni [Çevirmeni 2]
B.Kuplay (mesaj | katkılar)
44. satır: 44. satır:


Kökeni açısından inanç ile arasındaki ayrım çok açık olmasa da, Nisan 2020'den beri, "Korona'yı durdurma" dileklerini içeren yaratıcı aktivitelerin bir parçası olarak, kamusal ve ticari kuruluşlarda Amabie ile ilgili yaratıcı ürünlerin (Özellikle [[Hızar]] ile çalışan sanatçıların ahşaptan yontarak ürettiği figürler), bulundurulduğu{{R|千葉日報チェーンソー}}{{R|岐阜新聞チェーンソー}} görülmektedir. Bunların arasında, tamamlanmış olan ahşap figürlerin tapınaklara hediye edildiği ve tapınak alanına yerleştirildiği örnekler{{R|長崎新聞チェーンソー}}{{R|山口新聞チェーンソー}} {{R|北日本新聞井波彫刻}} de görülmektedir.
Kökeni açısından inanç ile arasındaki ayrım çok açık olmasa da, Nisan 2020'den beri, "Korona'yı durdurma" dileklerini içeren yaratıcı aktivitelerin bir parçası olarak, kamusal ve ticari kuruluşlarda Amabie ile ilgili yaratıcı ürünlerin (Özellikle [[Hızar]] ile çalışan sanatçıların ahşaptan yontarak ürettiği figürler), bulundurulduğu{{R|千葉日報チェーンソー}}{{R|岐阜新聞チェーンソー}} görülmektedir. Bunların arasında, tamamlanmış olan ahşap figürlerin tapınaklara hediye edildiği ve tapınak alanına yerleştirildiği örnekler{{R|長崎新聞チェーンソー}}{{R|山口新聞チェーンソー}} {{R|北日本新聞井波彫刻}} de görülmektedir.

== Kaynakça ==


{{Kaynakça|30em|refs=<ref name=AEON_20110720>{{Cite web |author=澤井藍 |date=2011-07-20 |title=隠岐の妖怪その九~アマビエ~ |url=http://jus-wt.net/waon_oki/gotochi/110720.html |publisher=[[イオンコンパス]](ジャスベル)|website=ジャスベル WAON 旅ネット |accessdate=2020-03-14 }}</ref>
{{Kaynakça|30em|refs=<ref name=AEON_20110720>{{Cite web |author=澤井藍 |date=2011-07-20 |title=隠岐の妖怪その九~アマビエ~ |url=http://jus-wt.net/waon_oki/gotochi/110720.html |publisher=[[イオンコンパス]](ジャスベル)|website=ジャスベル WAON 旅ネット |accessdate=2020-03-14 }}</ref>
84. satır: 86. satır:


<ref name="北日本新聞井波彫刻">{{Cite news | date=2020-05-01 |title=アマビエで疫病退散 金城寺 |url=http://www.e-tonamino.com/news/news_detail.jsp?userid=kitanippon&id=46786 |publisher=e-tonamino.com、[[北日本新聞]]ニュース|accessdate=2020-07-27}}</ref>}}
<ref name="北日本新聞井波彫刻">{{Cite news | date=2020-05-01 |title=アマビエで疫病退散 金城寺 |url=http://www.e-tonamino.com/news/news_detail.jsp?userid=kitanippon&id=46786 |publisher=e-tonamino.com、[[北日本新聞]]ニュース|accessdate=2020-07-27}}</ref>}}

== Referanslar ==


* {{Kitap kaynağı|başlık=かわら版物語|yazarlar=[[小野秀雄]]|tarih=1970|yayıncı=[[雄山閣]]|kaynak={{SfnRef|小野}}|和書}}
* {{Kitap kaynağı|başlık=かわら版物語|yazarlar=[[小野秀雄]]|tarih=1970|yayıncı=[[雄山閣]]|kaynak={{SfnRef|小野}}|和書}}

Sayfanın 11.13, 3 Ocak 2021 tarihindeki hâli

Amabie

Geç Edo Dönemi, Kōka'nın 3.yılı, nisan ortası(1846 yılı, mayıs başı[注 1]nda basılmış Ksilografi örneği。Kyoto Üniversitesi'ne bağlı, Kyoto Üniversitesi Kütüphanesine ait koleksiyon。(Resim linki

Amabie, Japonya'da bilinen bir Yōkai'dir. Denizin dibinden ışıkların yansıması gibi olaylara sebep olduğu ve bol hasat, salgın hastalıklar ve benzeri şeylere dair kehanetlerde bulunduğu söylenir.

Amabiko ve Arie gibi varlıklar, Amabie ile aynı tür olduğu düşünülen varlıklar arasındadır.

Genel Bakış

Geç Edo Dönemi'nde üretildiği düşünülen Kawaraban(Blok baskı gazete)lara benzer matbualarda, Amabie ile ilgili resimler ve yazılar bulunmaktadır. Higo vilayeti'nde (Bugünkü Kumamoto)denizde bir parıltı görülmesi üzerine yerel görevlilerin olay yerine gittiği, Amabie olarak adlandırılan şeyin belirdiğini ve görevlilere "Önünüzdeki 6 yıl içerisinde çeşitli bölgelerde bol hasat alınmaya devam edecek. Ancak aynı zamanda salgın hastalıklar da yayılacağı için, benim şeklimin çizildiği resimleri bir an önce insanlara gösterin" şeklindeki kehanetini ileterek denizin derinliklerine geri döndüğü söylenmektedir[1]. Kawaraban örneğinin üzerinde "Kōka'nın 3.yılı, mayıs ortası"(1846 yılı)şeklinde bir kayıt bulunduğu için, o yıla ait bir baskı olduğu düşünülmektedir. Dış görünüşüne dair, ek bir resim (Bu resmin, Amabie'ye tanık olmuş görevlilerin, olay yerinde onun görünüşünü resmetmek için çizdiği ve "Amabie'nin resmi" olarak Edo'ya gönderdiği resim olduğu yazılıdır) bulunsa da, metinde bunun sadece bir "yakın çizim" (orjinal metinde "づの如く" şeklinde ifade edilmektedir) olduğu ifade edilmekte ve ayrıntılı özellikleriyle ilgili metne dayalı bir betimleme bulunmamaktadır.

肥後国海中え毎夜光物出ル所之役人行
見るニづの如く者現ス私ハ海中ニ住アマビヱト申
者也当年より六ヶ年之間諸国豊作也併
病流行早々私シ写シ人々二見せ候得と
申て海中へ入けり右ハ写シ役人より江戸え
申来ル写也

        弘化三年四月中旬

[ 図 ]

"肥後国海中え毎夜光物出ル所之役人行

見るニづの如く者現ス私ハ海中ニ住アマビヱト申

者也当年より六ヶ年之間諸国豊作也併

病流行早々私シ写シ人々二見せ候得と

申て海中へ入けり右ハ写シ役人より江戸え

申来ル写也

        弘化三年四月中旬

[ 図 ]"

Amabie ile ilgili kayıtlar arasında, yukarıdaki metin doğrulanmış tek kawabaran örneğidir. (Kumamoto'da bu tarz tanıklık hikayelerinin veya efsanelerin söylenegeldiği düşüncesi de doğrulanmamıştır) Ancak 1999 yılında Kōichi Yumoto, konu olarak benzerliğinin fazla olduğu belirtilen Amabiko isimli yōkai ile ilgili belgelerle yaptığı kıyaslamaların bir sonucu olarak, Amabiko'nun bir yazım hatası örneği olabileceği düşüncesini dile getirilmiştir.Şablon:Efn2[2]。Her ne kadar görünüş farklılıkları olsa da, kehanet ve afetlerin def edilmesi gibi konular üzerinde duran ve hemen hemen aynı mahiyette resmedilen Kudan, Bai Ze, Jinjahime, Umidehito, Kameonna gibi farklı yōkai'ler vardır. Bunlar için de, Amabiko ve Amabie ile içerik olarak büyük oranda benzer metinlerin bulunduğu, kawabaran'lar veya el yazmaları gibi kaynaklar bırakılmıştır.[3].

Amabiko ile ortak noktaları

Amabiko çizimi (Meiji dönemi veya sonrasına ait olduğu düşünülüyor [4] )
</br> Kōichi Yumoto Koleksiyonu

Amabiko olarak bilinen yōkai'ye dair çizim veya hikayeler, Geç Edo Dönemi ile Meiji Dönemi'nin ortalarına kadarki belgelerde (kawabaran'lar veya el yazmaları)veya gazete makalelerinde bulunmaktadır. Hepsinde, denizin derinliklerinden ortaya çıkması, bol hasat veya salgın hastalıklara dair kehanette bulunması, kendi görünüşünün yansıtıldığı çizim ile afetlerin def edilmesi, üçten fazla ayağı ile tasvir edilmesi, "Shibata" (Kayıtlarda 柴田 veya 芝田 şeklinde geçmektedir) soyisimli tanık gibi ortak unsurlar bulunmaktadır. [3][4] Kōichi Yumoto[3] Amabiko ve diğer alakalı kaynakların kabul görmüş tarihleri, ilk ve son tarihli belgelerin tarihleri arasındaki zaman farkının fazla olmasından yola çıkarak(Kōka'dan kısa zaman önceki Tenpō'dan Meiji dönemine kadar dağılmış), yanlış yazım örneğini ortaya atmıştır. Buna paralel bir şekilde, Eishun Nagano[5][6][4] da Amabie'yi Amabiko'nun bir örneği olarak görmektedir.

Amabie'nin Higo vilayetinde görüldüğüne dair hikayelerde, Higo vilayetinin denizinden belirdiğini söyleyen belgelerin diğer bir çok kaynakta da onaylanabilir olmasının etkili olduğu düşünülmektedir. 1876 yılında(Meiji, 9.yılı), "Amabiko Nyūdō" veya "Arie" ismiyle gazete makalelerinde sunulan Amabiko'ya benzer resim kartlarında bile "Higo vilayeti, Aonuma-gun"(肥後国青沼郡) veya "Higo vilayeti, Aotori-gun"(肥後国青鳥郡) denizinden belirdiğini varsayılmaktadır (Fakat, bu bölgelerin var olmadığı konusu raporlarda belirtilmiştir ve o zamanlarda bile şüphe ile yaklaşılan bir hikaye olduğu düşünülmektedir.[7]). Ayrıca, Hyūga'da (Bugünkü Miyazaki), Amabiko Nyūdō'nın görüldüğüne dair bir örnek de bulunmaktadır. 1875 yılında(Meiji, 8.yıl)kayıtlara geçen "Amabikoson"[2] örneğinde, denizde değil, Niigata'da, Yuzawamachi(湯沢町) Tanbo(田んぼ)'da görüldüğü söylenmekdir[2][4]. Bunlardan yola çıkarak, isimlerin veya ayrıntıların içeriği farklı olsa bile, bütün metinlerin hemen hemen ortak bir gayeye hizmet ettikleri ve Amabie'nin de bu tarz örneklerden biri olduğu sonucu çıkabiliriz.

Amabiko, resimlerinin bütün örneklerinde, garip bir görünüm ile çizilmiştir ancak Amabie'nin resimlerine kıyasla, daha çok maymun'a benzeyen, kıllı bir yaratık şeklinde çizildiği de olmuştur.[3][4]("越前国主記"nın Umibiko(海彦)[8] örneği gibi örnekler buna yakındır.) Ek olarak, Amabie metninde kullanılmıyor ama, Amabiko(あま彦)("青窓紀聞". Tenpō,14.yıla ait[8])veya Amabiko尼彦(Kōichi Yumoto Koleksiyonu)'nun resmi[3][4] gibi Higo vilayetinde[注 5] görüldüğü söylenen Amabiko'nun "maymun sesli bir insan andırması" gibi, maymuna benzeyen bir sesi olduğu düşüncesi ortaya atılır. Amabie veya Amabiko'nun denizin derinliklerinden belirmesinin, kökenlerinin Jinjahime'ya dayandığı ihtimalini de doğurduğu öne sürülmektedir.

Yamawarawa(山童)(Waseda Üniversitesi Drama Müzesi Koleksiyonu)

Yamawarawa

肥後国の山中にHigo vilayeti, Amakusa-gun(天草郡)'da "Yamawarawa(山童)" isimli yōkai'nin görüldüğüne ve "Bu yıldan sonraki 5 yıl boyunca hasat bol olacak. Fakat kötü bir hastalık da yayılacak ve bir çok insan ölecek. Benim şeklimi gören kişiler hastalıktan kurtulup uzun ömürlü olacaklar" dediğine dair belgeler(Waseda Üniversitesi Drama Müzesi Koleksiyonu)[3] de bulunmuştur. Bu Yamawarawa örneğinde olduğu gibi, görüldüğü yerin deniz değil de dağın ortası olmasına rağmen, 3 ayaklı dış görünüşü veya kehanetinin içeriği gibi ortak noktaları olduğundan, Kōichi Yumoto, Amabiko ile Amabie'nin bağlantısına dikkat çekmiştir. [2][3][9]

İnanç ve Amabie

2020 yılının nisan ayından itibaren, muskalarında veya mühür kaşelerinde Amabie'yi kullanmaya başlayan Budist tapınakları ve Şinto tapınakları Japonya'nın bir çok bölgesinde görülmeye başlandı.[10][11][12] Yeni tip koronavirüsün yayılmasından sonra, kısıtlamalar süreci ve acil durum ilanı sonrasında salgının sona ermesi için dua etmek amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. Amabie'nin "Salgını def etme özelliği olan yōkai[10]" veya "Salgını def eden yōkai[10]" şeklinde isimlendirilmesinin, Şubat 2020'den sonra yayılan yaratıcı aktivitelere paralel bir şekilde, Amabie'nin ve diğer ilişkili söylemelerin kabul edilmesi ve "Muska" tarzı bir varlık olarak kullanılmasının örneği olduğunu söyleyebiliriz.

Aynı şekilde Nisan ayından itibaren, "Yeni tip koronavirüsün yayılmasını durdurma" ve "toparlanma/hayata geri dönüş" gibi duygu yüklü tasvirlerin bir parçası olarak, bazı bölgelerdeki daruma üreticileri, Amabie'leştirilmiş Daruma ürünleri üretmeye de başladı [13] [14] [15] .

Kökeni açısından inanç ile arasındaki ayrım çok açık olmasa da, Nisan 2020'den beri, "Korona'yı durdurma" dileklerini içeren yaratıcı aktivitelerin bir parçası olarak, kamusal ve ticari kuruluşlarda Amabie ile ilgili yaratıcı ürünlerin (Özellikle Hızar ile çalışan sanatçıların ahşaptan yontarak ürettiği figürler), bulundurulduğu[16][17] görülmektedir. Bunların arasında, tamamlanmış olan ahşap figürlerin tapınaklara hediye edildiği ve tapınak alanına yerleştirildiği örnekler[18][19] [20] de görülmektedir.

Kaynakça

  1. ^ 小野.
  2. ^ a b c d 湯本 (1999).
  3. ^ a b c d e f g 湯本 (2005).
  4. ^ a b c d e f 長野 (2006).
  5. ^ "長野 栄俊". 株式会社東京堂出版. Erişim tarihi: 2020-05-30. 
  6. ^ "長野栄俊". 東京堂出版. Erişim tarihi: 2020-03-15. 
  7. ^ 湯本 (2001).
  8. ^ a b 長野 (2009).
  9. ^ 長野 (2005), s. 12.
  10. ^ a b c "妖怪「アマビエ」でコロナ予防?広田神社で護符配布". 『日刊スポーツ』. 2020-04-06. Erişim tarihi: 2020-06-07. 
  11. ^ "アマビエ御朱印で疫病退散/鶴田八幡宮". 『東奥日報』. 2020-04-20. Erişim tarihi: 2020-06-07. 
  12. ^ "疫病よけの妖怪「アマビエ」の絵札人気 三田天満神社で配布". 『神戸新聞』. 2020-05-20. Erişim tarihi: 2020-06-07. 
  13. ^ "「アマビエだるま」人気 郡山の高柴デコ屋敷・彦治民芸". 『福島民友新聞』. 2020-05-05. Erişim tarihi: 2020-07-14. 
  14. ^ "<新型コロナ>疫病退散願って アマビエだるま 元気な雰囲気、愛らしい表情". 『東京新聞』. 2020-05-18. Erişim tarihi: 2020-07-14. 
  15. ^ "収束願うアマビエだるま 白河の老舗に注文殺到". 『河北新報』. 2020-05-23. Erişim tarihi: 2020-07-14. 
  16. ^ "国道沿いに話題の妖怪 「アマビエ」で疫病退散!! チェーンソー愛好家制作 杉の木削り「皆に元気を」 茂原". 『千葉日報』. 2020-04-27. Erişim tarihi: 2020-07-27. 
  17. ^ "木彫のアマビエ、道の駅に チェーンソーアーティストが寄贈". 岐阜新聞Web. 2020-05-15. Erişim tarihi: 2020-07-27. 
  18. ^ "重さ300キロ! 諫早神社に巨大「アマビエ」像を寄贈". 『長崎新聞』. 2020-05-29. Erişim tarihi: 2020-07-27. 
  19. ^ "防府天満宮にアマビエ奉納林さん、チェーンソーアートで". 『山口新聞』. 2020-07-07. Erişim tarihi: 2020-07-27. 
  20. ^ "アマビエで疫病退散 金城寺". e-tonamino.com、北日本新聞ニュース. 2020-05-01. Erişim tarihi: 2020-07-27. 

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "AEON_20110720" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "HuffPost_20200311ed" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "withnews_20200310" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_orochidou_20200227" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_nst_tbs6_20200311" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_seiichitokiwa_20200306" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_kumainlib_20200306" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_アマビエ" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_アマビエチャレンジ" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Twitter_アマビエ祭り" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "J-CAST_20200308" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "熊本日日浄瑠璃" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "新派三番叟" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "西日本_20200312" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Togetter_2020" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "厚労省" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Referanslar

İlgili öğe

  • Yōkai
  • Kappa

Dış bağlantı

[[Kategori:Deniz kızları]] [[Kategori:Category:Kehanetler]] [[Kategori:Category:Yōkai]] [[Kategori:Category:Deniz kızları]] [[Kategori:Category:Amabie]]
Kaynak hatası: <ref> "注" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="注"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)