Ion Antonescu

Ion Antonescu (d. 15 Haziran 1882; Piteşti, Argeş - ö. 1 Haziran 1946; Jilava Hapishanesi, Ilfov), Rumen asker ve siyasetçi. II. Dünya Savaşı sırasında Romanya Krallığı'nın mareşal, başbakan ve "Millî Şef"i olarak Nazi Almanyası yanlısı bir diktatörlük kurmuştur.

Mareşal Ion Victor Antonescu
Romanya Conducătoru
Görev süresi 6 Eylül 1940 - 23 Ağustos 1944
Yerine geldiği	II. Carol (Romanya Kralı olarak)
Yerine gelen	Yok
Romanya Başbakanı
Görev süresi 5 Eylül 1940 - 23 Ağustos 1944
Hükümdar	II. Carol Mihai
Yerine geldiği	Ion Gigurtu
Yerine gelen	Constantin Sănătescu
Kişisel bilgiler
Doğum	15 Haziran 1892 Piteşti, Argeş, Romanya
Ölüm	1 Haziran 1946 (63 yaşında) Jilava, Ilfov, Romanya
Evlilik(ler)	Maria Antonescu
Mesleği	Asker
Dini	Rumen Ortodoks
Ödülleri
Askerî hizmeti
Takma adı	Câinele Roşu ("Kızıl Köpek")
Bağlılığı	Romanya
Branşı	Romanya Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları	1904-1944
Rütbesi	Mareşal
Çatışma/savaşları	I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı

İlk yılları

1904'te subay oldu ve hızla terfi etti. I. Dünya Savaşı'nda Romanya Genelkurmayı'nın Harekât Dairesi Başkanlığını yaptı. 1919'da Macaristan Konsey Cumhuriyeti'nin bastırılmasında etkili oldu; savaştan sonra Paris ve Londra'da askerî ataşelik yaptı.

Savaşlar arası dönemi

1933'te genelkurmay başkanı oldu fakat 1934'te istifa etti. Tümen komutanı olarak Piteşti'ye sürüldü. 1937-1938 yılları arası Savaş Bakanı oldu. 1938'de Kral II. Carol ülkede korporatist bir diktatörlük kurduğunda da bu görevinde kaldı, ama birkaç hafta sonra Romanya'daki en büyük faşist grup olan Demir Muhafızlar'a (Mişcarea Legionară) yakın olduğu gerekçesiyle bakanlıktan istifa etmek zorunda kaldı ve iki kez tutuklandı, sonra serbest bırakıldı ve sürgüne gönderildi.

II. Dünya Savaşı

Antonescu'nun İnfazı (1946)

Romanya topraklarının üçte birinin Haziran-Eylül 1940'ta Mihver Devletleri ile SSCB arasında paylaşılmasından hemen sonra, 4 Eylül 1940'ta Nazi Almanyası'nın baskısıyla ve sınırsız yetkiyle başbakanlığa atandı. Antonescu, başbakan olur olmaz kraldan tahtını bırakmasını istedi; kendisini Conducator (şef) ilan ederek, faşist bir diktatörlük kurdu. Açıkça Mihver safına geçti ve Romanya'yı onların yanında savaşa soktu, Eylül 1940'ta Alman birliklerinin ülkeye girişine izin verdi. Oluşturduğu Ulusal Lejyoner Devlet kısa süre içinde Demir Muhafızlar'ın iktidara gelmesiyle sonuçlandı, Demir Muhafızların aracılığıyla kanlı bir temizlik harekâtı başlattı. Ama örgüt üyelerinin hükûmete karşı etkinlikleri ve işledikleri suçlar karşısında, 1941'de bu örgütü kapattı. Uygulamaya koyduğu reform programı ve Almanya'nın müttefiki olarak 1941'de Besarabya'yı geri alma amacı ile Sovyetler Birliği'ne savaş ilan etmesi, başlangıçta halktan büyük bir destek görmesini sağladı. Bundan sonra Mareşal oldu. Yönetimi, muhalefetin eleştirilerini belli bir serbestlikle dile getirmesine izin verdi. Antonescu döneminde Romanya, diğer uydu faşist yönetimler arasında Nazi Almanyası'na en az bağımlı hükûmet görünümündeydi. Bununla birlikte, Sovyet topraklarına karşı girişilen ortak harekât tam bir bozgunla sonuçlandı, Rus cephesindeki kayıplar arttıkça Antonescu'nun halktan gördüğü destek de yavaş yavaş azaldı. 1942-1943 yıllarında bir özel barış anlaşması yapılması yolunda yapılan girişimler sonuçsuz kaldı.

Antonescu diktatörlüğüne karşı giderek güçlenen muhalefet, 1943'te siyasi planda etkili olmaya başladı. Böylece Ulusal Köylü Partisi, Liberal Parti, Sosyal Demokratlar ve Komünistler Romanya'yı savaşın dışına çıkarmak üzere Ulusal Demokratik Cephe adı altında birleşti. 1944'te SSCB ile nabız yoklama görüşmeleri yaptı. Sonunda, Kral Mihai'in emriyle 23 Ağustos 1944'te düzenlenen bir darbeyle iktidardan uzaklaştırılarak tutuklandı ve Sovyetler Birliği'ne gönderildi. Darbenin ardından ve II. Dünya Savaşı'nın bitmesinden sonra Romanya'nın komünist görevlilerine teslim edildi. Rumen Komünist Halk Mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı ve savaş suçlusu olarak kurşuna dizilerek idam edildi.

Kaynakça

• Hitler Kitabı Sh:370, Yazarlar: Henrik Eberle/Matthias Uhl (ed.)