IV. Tuthaliya
IV. Tuthaliya, Hitit İmparatorluğu kralı. III. Hattuşili'nin oğludur. Yeni krallık döneminde MÖ 1236 yılında tahta geçmiştir. Annesi Puduhepa'dır. IV. Tuthaliya babasının sarayında Hattuşa'da doğmuştur.
| Hitit kralları listesi |
|---|
| Hititler-Dönemler
MÖ 23. yüzyıl- MÖ 12. yüzyıl (Orta kronoloji) |
Hatti Kralları (Beylikler Dönemi) |
| Pamba |
| Pithana |
| Piyusti |
| Anitta |
Eski Krallık MÖ 17. yüzyıl - MÖ 16. yüzyıl |
| Labarna |
| I. Hattuşili |
| I. Murşili |
| I. Hantili I. Zidanta Ammuna I. Huzziya Telepinu |
Orta Krallık MÖ 15. yüzyıl |
| Alluvamna |
| Tahurvaili |
| II. Hantili |
| II. Zidanta |
| II. Huzziya |
| I. Muvatalli |
Yeni (Büyük) Krallık Dönemi MÖ 14. yüzyıl - MÖ 12. yüzyıl |
| I. Tuthaliya |
| I. Arnuvanda |
| II. Hattuşili(?) |
| II. Tuthaliya |
| Genç Tuthaliya(?) |
| I. Şuppiluliuma |
| II. Arnuvanda |
| II. Murşili |
| II. Muvatalli |
| III. Murşili |
| III. Hattuşili |
| IV. Tuthaliya |
| Kurunta(?) |
| III. Arnuvanda |
| II. Şuppiluliuma |
III. Hattuşili'den sonra tahta geçme önceliği IV. Tuthaliya'nın değil ağabeyinindi. Ancak IV. Tuthaliya babası tarafından geleceğin hükümdarı olarak yetiştirildi. Kral olmadan önce kendisine önemli görevler verildi. Nerik'in Fırtına Tanrısı ile Şamuha İştarı'nın rahibi ve saray baş muhafızlığı görevlerini üstlendi.[1]III. Hattuşili'ni birçok üst dereceli devlet adamları IV. Tuthaliya'nın sarayında hizmet etmeye devam ettiler.[2]III. Hattuşili'nin kurduğu barışçıl diplomatik ilişkiler IV. Tuthaliya döneminde de devam etti. Hanedanlar arası kan bağları kuruldu. IV. Tuthaliya birinci eşi yaptığı bir Babil prensesiyle evlendi.[1] II.Ramses'e bir kız kardeşini eş olarak verdi.[1] Asur'la da barış süreci sürmekteydi. Bu süreç MÖ 1230'da Asur hükümdarı I.Tukulti-Ninhura ile yapılan Nihriya Savaşı ile son buldu. Savaşı Hitit ordusu kaybetti.[1] Bu dönemde IV. Tuthaliya tahtını kısa süreliğine kaybetmiş yerine tahtta hak iddia eden II. Muvattalli'nin oğlu Kurunta geçmiştir.[2] Bir sene sonra IV. Tuthaliya tekrar tahta çıkmıştır.
MÖ 1215 yılında IV. Tuthaliya ölmüştür.[3] Ardından III. Arnuvanda imparator olmuş ancak bir yıl sonra ölmesi üzerine tahta son Hitit İmparatoru II. Şuppiluliuma geçmiştir.[3]
Kültürel etkileri
değiştirAnkara'da bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesinin arması olarak IV. Tuthalia'nın mührü kullanılmıştır.[4]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c d "Anadoluuygarliklari.com sitesi IV. Tuthaliya bölümü Erişim tarihi:26.06.2011". 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ a b "Hittites.info sitesi Geç İmparatorluk Sayfası Erişim tarihi:26.06.2011". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ a b "Anadoluuygarliklari.com sitesi II. Suppiluliuma bölümü Erişim tarihi:26.06.2011". 2 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ 8 Mart 2021 tarihli Özgen Acar makalesi 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cumhuriyet gazetesi, 31 Mayıs 2021 tarihinde erişilmiştir