Bunraku

Ang Bunraku (文楽), na kilala rin bilang Ningyō jōruri (人形浄瑠璃), ay isang porma ng tanghalang Hapones na papet, na itinatag sa Osaka sa simula ng ika-17 siglo. Tatlong uri ng mga manananghal ang sumasama sa pagtatanghal na bunraku: ang Ningyōtsukai o Ningyōzukai (magmamanyika), ang tayū (umaawit), at mga musikerong shamisen. Sa mga okasyon, ibang instrumento gaya ng tambol na taiko ang ginagamit.

Ang tauhang si Osono, mula sa dulang Hade Sugata Onna Maiginu (艶容女舞衣) , sa isang pagtatanghal ng Tonda Puppet Troupe ng Nagahama, Prepektura ng Shiga

Ang pinakatumpak na termino para sa tradisyonal na papet na teatro sa Japan ay ningyō jōruri (人形浄瑠璃) . Ang kumbinasyon ng pag-awit at pagtugtog ng shamisen ay tinatawag na jōruri at ang salitang Hapones para sa papet (o mga manika, sa pangkalahatan) ay ningyō. Ginagamit ito sa maraming dula.

Ang papet na Bunraku ay dokumentadong tradisyonal na aktibidad para sa mga mamamayang Hapones sa loob ng daan-daang taon.

Kasaysayan

Maestro ng papet na may babaeng manika

Eksena mula sa Date Musume Koi no Higanoko (伊達娘恋緋鹿子) na naglalarawan kay Yaoya Oshichi na umaakyat sa tore

Ang kasaysayan ng Bunraku ay umabot pa noong ika-16 na siglo ngunit ang mga pinagmulan ng modernong anyo ay maaaring masubaybayan noong dekada 1680. Ito ay sumikat matapos ang mandudula na si Chikamatsu Monzaemon (1653–1724) ay nagsimula ng pakikipagtulungan sa napakagandang umawit na si Takemoto Gidayu (1651–1714), na nagtatag ng teatrong pampapet na Takemoto sa Osaka noong 1684. Sa orihinal, ang terminong bunraku ay tumutukoy lamang sa partikular na teatro na itinatag noong 1805 sa Osaka, na pinangalanang Bunrakuza pagkatapos ng puppeteering ensemble ng Uemura Bunrakuken (植村文楽軒, 1751–1810), isang maagang ika-18 siglong magmamanyika, na ang mga pagsisikap ay mula sa Awaji. muling binuhay ang mga nagba-flag na kapalaran ng tradisyonal na papet na teatro.

Mga elemento ng anyo

Ang mga papet ng tradisyon ng Osaka ay malamang na medyo mas maliit sa pangkalahatan, habang ang mga puppet sa tradisyon ng Awaji ay ilan sa pinakamalalaki dahil ang mga produksiyon sa rehiyong iyon ay madalas na gaganapin sa labas.

Ang mga ulo at kamay ng mga tradisyonal na papet ay inukit ng mga espesyalista, habang ang mga katawan at kasuotan ay kadalasang ginagawa ng mga magmamanyika. Ang mga ulo ay maaaring maging sopistikadong mekaniko. Sa mga dulang may sobrenatural na tema, maaaring gumawa ng puppet para mabilis na mabago ang mukha nito sa mukha ng demonyo. Ang mga hindi gaanong kumplikadong mga ulo ay maaaring may mga mata na gumagalaw pataas at pababa, gilid sa gilid o malapit, at mga ilong, bibig, at kilay na gumagalaw.