Kertas: Béda antarrépisi

Konten dihapus Konten ditambahkan

Sebaris

Révisi mangsa 15 April 2023 14.07

Kertas atawa keretas nyaéta bahan ipis & rata hasil tina komprési serat.^[rujukan?] Serat nu dipaké biasana serat alam nu dasarna selulosa.^[rujukan?] Bahan pangumumna nyaéta bubur kai, tapi aya ogé nu dijieun tina serat séjénna kayaning kapas, linén, haramay.^[rujukan?] Sabeundeul kertas nu lobana 500 lambar disebut sa-rim.^[rujukan?]

Pabrikasi

Maskapé Kertas Internasional: pabrik kertas kraft di Georgetown, Carolina Kidul

Boh dijieun maké leungeun atawa Mesin Fourdrinier, produksi kertas téh ngaliwatan opat hambalan:

Nyiapkeun serat

Bahan nu rék dipaké nyieun kertas dikonversi jadi bubur (pulp). ku sabab lolobana tina bahan alam, prosés ieu sok merlukeun diwilah-wilah jeung dikumbah.^[rujukan?] Mun seratna geus kaékstrak, saterusna bisa diwarnaan atawa dibodaskeun luyu jeung hasil ahir nu dipikahayang.^[rujukan?]

Dijieun jadi lambaran

Bubur serat téa terus diéncérkeun maké cai, laju dialirkeun ngaliwatan saringan sahingga ngahasilkeun ramat serat; watermark biasana ditambahkeun dina hambalan ieu.^[rujukan?] Ramat ieu terus diprés sarta digaringkeun jadi lambaran kertas kontinyu.^[rujukan?]

Mun kertasna dicitak, buburna diasupkeun kana wadah citakan nu dasarna saringan (atawa alat panggaring lianna), sahingga seratna tinggaleun dina sarinana, sedengkeun caina ngalir.^[rujukan?] Pikeun miceun sésa caina, seratna diteken sahingga kapeureut.^[rujukan?]

Kertas nu diproduksi massal biasana dijieun maké prosés kontinyu (Fourdrinier).^[rujukan?] Sanggeus garing, lambaranana bisa diteukteukan luyu jeung ukuran nu dipikahayang.^[rujukan?] Ukuran kertas baku ditangtukeun ku badan pamaréntah kayaning Organisasi Standarisasi Internasional (ISO).^[rujukan?]

Digaringkeun

Nalika diprosés di pabrik, kertas bisa sababaraha kali ngaliwatan prosés digaringkeun.^[rujukan?] Kertas nu garing leuwih kuat batan nu baseuh, sahingga leuiwh hadé dina kaayaan garing sangkan teu pegat dina prosés produksina (mun pegat mah biasana sok dibuburkeun deui).^[rujukan?]

Aplikasi

pikeun ditulisan atawa dicitak: kertasna jadi dokumén; bisa ditujukeun pikeun neundeun catetan/rékaman jeung komunikasi. Kertas ogé bisa mibanda ajén: ^[rujukan?]
- duit kertas
- cék
- sekuritas
- vocer
- tikét
pikeun mungkus:
- amplop
- wallpaper
pikeun beberesih (baca ogé tisu):
pikeun konstruksi
- papier-mâché
- origami

Sajarah

Kecap paper (basa Inggris, pahpir?) asalna tina bahan tulis Mesir nu disebut papirus, nu dijieun tina tangkal papirus.^[rujukan?] Papirus geus dijieun di Mesir ti taun 3000 SM, tuluy di Yunani Kuna jeung Romawi.^[rujukan?] Ka kalér, aya perkamén atawa vellum nu dijieun tina olahan kulit domba jeung sapi, sabab papirus mah tumuwuhna di wewengkon subtropis.^[rujukan?] Di Cina, mimitina mah tulisan téh dijieun dina awi, beurat jeung matak susah mawana.^[rujukan?] Sutra kadang dipaké, tapi mahal teuing.

Cai Lun, nu dines di pangadilan Cina, ngadadarkeun cara modérn pikeun nyieun kertas taun 105 M; anjeunna kacatet salaku jalma munggaran nu nerangkeun cara nyieun kertas tina kapas.^[rujukan?] Iber nu leuwih heubeul, cenah mah geus aya ti taun 150 sM (di Cina kénéh).^[rujukan?] Kamonésan ieu tuluy sumebar ka luar Cina; budaya Asia Wétan lianna.^[rujukan?] Tatacara nyieun kertas ditransfer ka Koréa taun 600, terus ka Jepang dibawa ku pandita Buda, Dam Jing, taun 625, nu maké serat tangkal murbéy.^[rujukan?] Sanggeus aya dadagangan antarwewengkon sarta perang Talas, papanggihan ieu sumebar ka Wétan Tengah, diadopsi ku urang India jeung Italia kira abad ka-13.^[rujukan?]

Di Indonésia, euweuh catetan anu pasti ngeunaan iraha mimiti mikawanoh kertas.^[rujukan?] Tapi sahanteuna geus ti abad ka-15 kénéh, ku ayana naskah-naskah nu ditulis dina daluang (dijieun tina kulit kai).^[rujukan?] Saméméh ngagunakeun daluang, naskah ilaharna ditulis dina lambaran daun lontar/nipah.^[rujukan?] Pangabisa nyieun daluang nepi ka kiwari geus langka pisan.^[rujukan?]

Baca ogé

Tumbu kaluar

No End to Paperwork Archived 2005-06-25 di Wayback Machine
History of Paper and Papermaking Archived 2005-11-19 di Wayback Machine
Paper Online Archived 2011-10-14 di Wayback Machine
How Paper Is Made
United States Government Printing Office: Government Paper Specification Standards Archived 2005-10-25 di Wayback Machine

@@ Baris ka-1: / Baris ka-1: @@
 {{Unreferenced}}
 [[Gambar:Paper 450x450.jpg|thumb|right|Salambar kertas]]
-'''Kertas''' nyaéta bahan ipis & rata hasil tina komprési [[serat]].{{fact}} Serat nu dipaké biasana serat alam nu dasarna [[selulosa]].{{fact}} Bahan pangumumna nyaéta [[pulp kai|bubur kai]], tapi aya ogé nu dijieun tina serat séjénna kayaning [[kapas]], [[linén]], [[haramay]].{{fact}} Sabeundeul kertas nu lobana 500 lambar disebut sa-rim.{{fact}}
+'''Kertas''' atawa '''keretas''' nyaéta bahan ipis & rata hasil tina komprési [[serat]].{{fact}} Serat nu dipaké biasana serat alam nu dasarna [[selulosa]].{{fact}} Bahan pangumumna nyaéta [[pulp kai|bubur kai]], tapi aya ogé nu dijieun tina serat séjénna kayaning [[kapas]], [[linén]], [[haramay]].{{fact}} Sabeundeul kertas nu lobana 500 lambar disebut sa-rim.{{fact}}
 == Pabrikasi ==
@@ Baris ka-8: / Baris ka-8: @@
 === Nyiapkeun serat ===
-Bahan nu rék dipaké nyieun kertas dikonversi jadi bubur (pulp). Kusabab lolobana tina bahan alam, prosés ieu sok merlukeun diwilah-wilah jeung dikumbah.{{fact}} Mun seratna geus kaékstrak, saterusna bisa diwarnaan atawa dibodaskeun luyu jeung hasil ahir nu dipikahayang.{{fact}}
+Bahan nu rék dipaké nyieun kertas dikonversi jadi bubur (pulp). ku sabab lolobana tina bahan alam, prosés ieu sok merlukeun diwilah-wilah jeung dikumbah.{{fact}} Mun seratna geus kaékstrak, saterusna bisa diwarnaan atawa dibodaskeun luyu jeung hasil ahir nu dipikahayang.{{fact}}
 === Dijieun jadi lambaran ===
@@ Baris ka-18: / Baris ka-18: @@
 === Digaringkeun ===
-Nalika diprosés di pabrik, kertas bisa sababaraha kali ngaliwatan prosés digaringkeun.{{fact}} Kertas nu garing leuwih kuat batan nu baseuh, sahingga leuiwh hade dina kaayaan garing sangkan teu pegat dina prosés produksina (mun pegat mah biasana sok dibuburkeun deui).{{fact}}
+Nalika diprosés di pabrik, kertas bisa sababaraha kali ngaliwatan prosés digaringkeun.{{fact}} Kertas nu garing leuwih kuat batan nu baseuh, sahingga leuiwh hadé dina kaayaan garing sangkan teu pegat dina prosés produksina (mun pegat mah biasana sok dibuburkeun deui).{{fact}}
 == Aplikasi ==
@@ Baris ka-28: / Baris ka-28: @@
 ** [[vocer]]
 ** [[tikét]]
 * pikeun mungkus:
 ** [[amplop]]
@@ Baris ka-41: / Baris ka-40: @@
 == Sajarah ==
-Kecap ''paper'' ([[basa Inggris]], pahpir?) asalna tina bahan tulis [[Mesir]] nu disebut [[papirus]], nu dijieun tina [[Cyperus papyrus|tangkal papirus]].{{fact}} Papirus geus dijieun di Mesir ti taun 3000 SM, lajeng di [[Yunani]] Kuna jeung [[Romawi]].{{fact}} Ka kalér, aya [[perkamén]] atawa [[vellum]] nu dijieun tina olahan kulit [[domba]] jeung [[sapi]], sabab papirus mah tumuwuhna di wewengkon subtropis.{{fact}} Di Cina, mimitina mah tulisan téh dijieun dina [[awi]], beurat jeung matak susah mawana.{{fact}} [[Sutra]] kadang dipaké, tapi mahal teuing.
+Kecap ''paper'' ([[basa Inggris]], pahpir?) asalna tina bahan tulis [[Mesir]] nu disebut [[papirus]], nu dijieun tina [[Cyperus papyrus|tangkal papirus]].{{fact}} Papirus geus dijieun di Mesir ti taun 3000 SM, tuluy di [[Yunani]] Kuna jeung [[Romawi]].{{fact}} Ka kalér, aya [[perkamén]] atawa [[vellum]] nu dijieun tina olahan kulit [[domba]] jeung [[sapi]], sabab papirus mah tumuwuhna di wewengkon subtropis.{{fact}} Di Cina, mimitina mah tulisan téh dijieun dina [[awi]], beurat jeung matak susah mawana.{{fact}} [[Sutra]] kadang dipaké, tapi mahal teuing.
-[[Cai Lun]], nu dines di pangadilan Cina, ngadadarkeun cara modérn pikeun nyieun kertas taun [[105]] M; anjeunna kacatet salaku jalma munggaran nu nerangkeun cara nyieun kertas tina kapas.{{fact}} Iber nu leuwih heubeul, cenah mah geus aya ti taun [[150]] sM (di Cina kénéh).{{fact}} Kamonésan ieu lajeng sumebar ka luar Cina; budaya Asia Wétan lianna.{{fact}} Tatacara nyieun kertas ditransfer ka [[Koréa]] taun [[600]], terus ka [[Jepang]] dibawa ku pandita Buda, [[Dam Jing]], taun [[625]], nu maké serat tangkal [[murbéy]].{{fact}} Sanggeus aya dadagangan antarwewengkon sarta [[perang Talas]], papanggihan ieu sumebar ka [[Wétan Tengah]], diadopsi ku urang [[India]] jeung [[Italia]] kira [[abad ka-13]].{{fact}}
+[[Cai Lun]], nu dines di pangadilan Cina, ngadadarkeun cara modérn pikeun nyieun kertas taun [[105]] M; anjeunna kacatet salaku jalma munggaran nu nerangkeun cara nyieun kertas tina kapas.{{fact}} Iber nu leuwih heubeul, cenah mah geus aya ti taun [[150]] sM (di Cina kénéh).{{fact}} Kamonésan ieu tuluy sumebar ka luar Cina; budaya Asia Wétan lianna.{{fact}} Tatacara nyieun kertas ditransfer ka [[Koréa]] taun [[600]], terus ka [[Jepang]] dibawa ku pandita Buda, [[Dam Jing]], taun [[625]], nu maké serat tangkal [[murbéy]].{{fact}} Sanggeus aya dadagangan antarwewengkon sarta [[perang Talas]], papanggihan ieu sumebar ka [[Wétan Tengah]], diadopsi ku urang [[India]] jeung [[Italia]] kira [[abad ka-13]].{{fact}}
-Di [[Indonésia]], teu aya catetan anu pasti ngeunaan iraha mimiti mikawanoh kertas.{{fact}} Tapi sahanteuna geus ti [[abad ka-15]] kénéh, ku ayana [[naskah|naskah-naskah]] nu ditulis dina [[daluang]] (dijieun tina kulit kai).{{fact}} Saméméh migunakeun daluang, naskah ilaharna ditulis dina lambaran daun [[lontar]]/nipah.{{fact}} Pangabisa nyieun daluang nepi ka kiwari geus langka pisan.{{fact}}
+Di [[Indonésia]], euweuh catetan anu pasti ngeunaan iraha mimiti mikawanoh kertas.{{fact}} Tapi sahanteuna geus ti [[abad ka-15]] kénéh, ku ayana [[naskah|naskah-naskah]] nu ditulis dina [[daluang]] (dijieun tina kulit kai).{{fact}} Saméméh ngagunakeun daluang, naskah ilaharna ditulis dina lambaran daun [[lontar]]/nipah.{{fact}} Pangabisa nyieun daluang nepi ka kiwari geus langka pisan.{{fact}}
 == Baca ogé ==
@@ Baris ka-55: / Baris ka-54: @@
 == Tumbu kaluar ==
-* [http://earthtrends.wri.org/features/view_feature.cfm?theme=6&fid=19 No End to Paperwork]
+* [http://earthtrends.wri.org/features/view_feature.cfm?theme=6&fid=19 No End to Paperwork] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050625085119/http://earthtrends.wri.org/features/view_feature.cfm?theme=6&fid=19 |date=2005-06-25 }}
-* [http://www.meduniwien.ac.at/user/dieter.freyer/handpaper/index.php?c=6&lang=en&s= History of Paper and Papermaking]
+* [http://www.meduniwien.ac.at/user/dieter.freyer/handpaper/index.php?c=6&lang=en&s= History of Paper and Papermaking] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051119052920/http://www.meduniwien.ac.at/user/dieter.freyer/handpaper/index.php?c=6&lang=en&s= |date=2005-11-19 }}
-* [http://www.paperonline.org/ Paper Online]
+* [http://www.paperonline.org/ Paper Online] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111014000325/http://www.paperonline.org/ |date=2011-10-14 }}
 * [http://internationalpaper.com/Our%20Company/Learning%20Center/How%20Paper%20Is%20Made.html How Paper Is Made]
-* [http://www.access.gpo.gov/qualitycontrol/paperspecs/txtindex.html United States Government Printing Office: Government Paper Specification Standards]
+* [http://www.access.gpo.gov/qualitycontrol/paperspecs/txtindex.html United States Government Printing Office: Government Paper Specification Standards] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20051025055236/http://www.access.gpo.gov/qualitycontrol/paperspecs/txtindex.html |date=2005-10-25 }}
 [[Kategori:Kertas]]