Markos Vafiadis

Markos Vafiadis (grčki: Μάρκος Βαφειάδης; Erzurum, Osmansko carstvo, 28. januar 1906. – Atena, Grčka, 23. februar 1992.) bio je jedan od lidera Grčke komunističke partije i komandant Narodno oslobodilačke armije Grčke, poznat kao General Markos.

Markos Vafiadis
Portret Markosa Vafiadisa
Informacije
Rođenje	28. januar, 1906. Erzurum Osmansko Carstvo
Smrt	23. februar 1992 Atena Grčka

Bio je jedan od zapovednika za vrijeme Grčkog građanskog rata.

Predratna biografija

Markos je mladost proveo kao tvornički radnik u Istanbulu, nakon grčkog poraza i velike razmjene stanovništva, poslije Grčko Turskog rata Vafiadis se 1923 preselio u Grčku, gdje je živio na relaciji Solun - Kavala kao prognanik. U Solunu se 1928 upisao u Federaciju Grčke komunističke omladine (OKNE). Već je 1932., uhapšen zbog političke djelatnosti i poslan u zatvor.

Nakon puštanja na slobodu 1933., radi kao stranački instruktor po cijeloj Grčkoj. Na samom početku diktature Joannisa Metaxasa, protjeran je na otok Agios Efstratios, odakle je pobjegao za manje od mjesec dana. U dubokoj ilegalnosti radio je na Kreti i bio jedan od glavnih organizatora Pobune iz Kanije, 28. jula 1938. protiv režima Metaxasa. Nakon slamanja pobune, vraća se u Atenu gdje je uhapšen. Nakon toga je odležao neko vrijeme u zatvoru u Nauplionu a zatim je interniran na otok Gavdos.

Okupacija i Građanski rat

U maju 1941, za vrijeme njemačke invazije na Grčku, pobjegao je sa Gavdosa, i počeo ilegalno raditi na organiziranju otpora, najprije na Kreti, a potom u Ateni i Solunu. U centralni Komitet KKE izabran je 1942. i postavljen za povjerenika za Makedoniju, jednog krila DSE-a (Nacionalne narodno oslobodilačke Armije Grčke)

U maju 1944., na sastanku održanom u selu Koryschades, izabran je kao predstavnik Soluna u Politički komitet Nacionalnog oslobođenja Grčke, Markos na sastanku nije ni bio, jer se nije uspio probiti.

U novembru 1944. posvađao se sa komandantom ELASa - Velouchiotisom, koji je tražio da se ELAS pripremi za borbu protiv Britanaca. Tako da se tokom sukoba sa Britancima u Ateni u takozvanoj Dekemvriani (u decembru 1944.), Makedonsko krilo ELAS-a nije borilo protiv britanskih jedinica.

U februaru 1946. ponovno je u sukobu sa partijskim vrhom, ovaj put sa Zachariadisom, generalnim sekretarom KKE, koji je želio nastaviti borbu s Britancima. Unatoč stalnim sukobima sa partijskim vrhom, sam Zachariadis ga je postavio za komandanta svih partizanskih jedinica u julu 1946. U oktobru 1946., kad je osnovan Glavni štab DSE, Vafiadis je imenovan predsjednikom. Markos Vafiadis je u novembru 1947 proglasio Privremenu demokratsku vladu Grčke u kojoj je preuzeo dužnosti predsjednika vlade i ministra obrane.

U zadnjim fazama Grčkog građanskog rata, njegovo neslaganje sa Zachariadisom oko temeljnih pitanja vojničke doktrine i daljnjeg oblika borbe DSE, dovelo je do toga da je smijenjen sa rukovodećih položaja u augustu 1948. a od januara 1949. i sa svih vojnih funkcija. U oktobru 1950., istjeran je iz članstva komunističke partije, u to vrijeme on je već bio u Sovjetskom savezu kamo se sklonio nakon poraza DSE-a.

Nakon građanskog rata

Nakon pada staljinove politike, Markos Vafiadis se vratio u KKE i bio izabran kao član Političkog biroa Centralnog komiteteta partije. Novi nesporazumi sa partijskim vrhom, naveli su ga da podnese ostavku u januaru 1958. Ponovno je primljen u partiju, u junu 1964. i to u takozvanu Unutrašnju KKE (ΚΚΕ Εσωτερικού) partijsku frakciju koja se odcjepila od KKE-a 1968. U martu 1983., vratio se u Grčku, nakon punih 23 godina provedenih u egzilu u SSSR-u. Nakon povratka objavio je svoje Memoare 1989.

U aprilu 1990., počasno je izabran u Grčki parlament na nacionalnoj listi PASOK-a.

Vanjske veze

• Markos Vafiades na portalu Encyclopædia Britannica