William Lamb

William Lamb
Data i miejsce urodzenia	15 marca 1779 ; Londyn
Data i miejsce śmierci	24 listopada 1848 ; Brocket Hall
	Premier Wielkiej Brytanii
Okres	od 16 lipca 1834; do 14 listopada 1834
Przynależność polityczna	Wigowie
Poprzednik	Lord Grey
Następca	Książę Wellington
	Premier Wielkiej Brytanii
Okres	od 18 kwietnia 1835; do 30 sierpnia 1841
Poprzednik	Robert Peel
Następca	Robert Peel
	Multimedia w Wikimedia Commons

William Lamb (ur. 15 marca 1779 w Londynie, zm. 24 listopada 1848 w Brocket Hall w hrabstwie Hertfordshire) – brytyjski polityk ze stronnictwa wigów, minister spraw wewnętrznych (Home Secretary, 1830–1834) i dwukrotnie premier Wielkiej Brytanii (1834 i 1835–1841), a także mentor i nauczyciel polityki młodej królowej Wiktorii.

Życiorys

Był najstarszym synem Penistona Lamba, 1. wicehrabiego Melbourne, i Elizabeth Milbanke, córki sir Ralpha Milbanke’a, 5. baroneta. Wykształcenie odebrał w Eton College oraz w Trinity College na Uniwersytecie Cambridge. W 1805 r. poślubił lady Caroline Ponsonby, córkę lorda Bessborough. Małżonkowie mieli razem syna (ur. 1807) i córkę (ur. 1809), która zmarła niedługo po narodzinach (syn zmarł w latach 30.). W 1812 r. lady Caroline nawiązała romans z lordem Byronem i małżonkowie znaleźli się w separacji. Caroline zmarła w 1828 r.

W 1806 r. Lamb został wybrany do Izby Gmin w wyborach uzupełniających w okręgu Leominster. Miejsce w parlamencie utracił po wyborach powszechnych w listopadzie 1806 r. W latach 1807–1812 reprezentował okręg wyborczy Portarlington. W 1816 r. uzyskał mandat z okręgu Peterborough. Od 1819 r. był reprezentantem okręgu Hertfordshire. Lamb przegrał wybory 1826 r., ale już w 1827 r. uzyskał mandat w okręgu Newport na wyspie Wight, który wkrótce zamienił na okręg wyborczy Bletchingley. Po śmierci ojca w 1828 r. odziedziczył tytuł 2. wicehrabiego Melbourne i zasiadł w Izbie Lordów.

Pomimo faktu, że był związany ze stronnictwem wigów, Lamb otrzymał w 1827 r. stanowisko Głównego Sekretarza Irlandii w torysowskim rządzie George’a Canninga. Pozostał na tym stanowisku w rządzie Godericha do jego upadku w 1828 r. W 1830 r. został ministrem spraw wewnętrznych w wigowskim rządzie lorda Greya. Po rezygnacji Greya w lipcu 1834 r. Melbourne został kolejnym premierem.

Król Wilhelm IV był przeciwnikiem reformatorskich działań wigowskiego gabinetu i w listopadzie 1834 r. zdymisjonował rząd. Na czele mniejszościowego rządu torysów stanął Robert Peel, jednak przedterminowe wybory w styczniu 1835 r. ponownie zakończyły się zwycięstwem wigów i w kwietniu Peel podał się do dymisji, a Melbourne powrócił na stanowisko. W 1836 r. został oskarżony o romans z Caroline Norton przez jej męża, kiedy odmówił Nortonowi zapłacenia 1400 funtów. Norton nie potrafił jednak udokumentować swoich oskarżeń i Melbourne wyszedł ze sprawy obronną ręką.

W okresie urzędowania Melbourne nastąpiła zmiana monarchy. W 1837 r. na tron wstąpiła Wiktoria. Premier stał się mentorem nowej królowej i jej nauczycielem w sprawach polityki. W sierpniu 1839 r. Melbourne podał swój gabinet do dymisji, ale Robert Peel zrezygnował z misji tworzenia rządu, kiedy napotkał sprzeciw królowej podczas próby obsadzenia stanowisk na dworze królewskim. Melbourne powrócił więc na stanowisko premiera. 25 lutego 1841 r. został członkiem Towarzystwa Królewskiego. Stanowisko premiera utracił ostatecznie w 1841 r.

Melbourne zmarł w 1848 r. Tytuł parowski odziedziczył jego młodszy brat Frederick.

Na cześć premiera w 1837 r. nazwano miasto Melbourne w Australii.

Gabinety lorda Melbourne’a

Pierwszy gabinet, lipiec – listopad 1834

Osobny artykuł: Pierwszy rząd lorda Melbourne.

Drugi gabinet, kwiecień 1835 – sierpień 1839

Osobny artykuł: Drugi rząd lorda Melbourne.

Zmiany

wrzesień 1835 r. – lord Minto zastępuje lorda Aucklanda na stanowisku pierwszego lorda Admiralicji
styczeń 1836 r. – lord Cottenham zostaje Lordem Kanclerzem
luty 1839 r. – lord Normanby zastępuje lord Glenelga na stanowisku ministra wojny i kolonii

Trzeci gabinet, sierpień 1839 – wrzesień 1841

Osobny artykuł: Trzeci rząd lorda Melbourne.

Zmiany

styczeń 1840 r. – lord Clarendon zastępuje lorda Duncannona na stanowisku Lorda Tajnej Pieczęci, Duncannon pozostaje pierwszym komisarzem ds. lasów
październik 1840 r. – lord Clarendon zastępuje lorda Hollanda na stanowisku Kanclerza Księstwa Lancaster, pozostając jednocześnie Lordem Tajnej Pieczęci
czerwiec 1841 r. – George Grey zastępuje Clarendona na stanowisku Kanclerza Księstwa Lancaster, Clarendon pozostaje Lordem Tajnej Pieczęci

Linki zewnętrzne

1911encyclopedia.org. 1911encyclopedia.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-27)].
Biogram Melbourne’a na stronach 10 Downing Street

XVIII wiek	Lord Shelburne Thomas Townshend Lord North Lord Temple Lord Sydney Lord Grenville Henry Dundas Książę Portland
XIX wiek	Lord Pelham Charles Philip Yorke Lord Hawkesbury Lord Spencer Lord Liverpool Richard Ryder Lord Sidmouth Robert Peel William Sturges Bourne Lord Lansdowne Robert Peel Lord Melbourne Lord Duncannon Książę Wellington Henry Goulburn John Russell Lord Normanby James Graham George Grey Spencer Horatio Walpole Lord Palmerston George Grey Spencer Horatio Walpole Thomas Sotheron-Estcourt George Cornewall Lewis George Grey Spencer Horatio Walpole Gathorne Hardy Henry Bruce Robert Lowe Richard Cross William Vernon Harcourt Richard Cross Hugh Childers Henry Matthews Herbert Henry Asquith Matthew Ridley Charles Ritchie
XX wiek	Charles Ritchie Aretas Akers-Douglas Herbert Gladstone Winston Churchill Reginald McKenna John Simon Herbert Samuel Lord Cave Edward Shortt William Bridgeman Arthur Henderson William Joynson-Hicks John Robert Clynes Herbert Samuel John Gilmour John Simon Samuel Hoare John Anderson Herbert Morrison Donald Somervell James Chuter Ede David Maxwell Fyfe Gwilym Lloyd George Rab Butler Henry Brooke Frank Soskice Roy Jenkins James Callaghan Reginald Maudling Robert Carr Roy Jenkins Merlyn Rees William Whitelaw Leon Brittan Douglas Hurd David Waddington Kenneth Baker Kenneth Clarke Michael Howard Jack Straw
XXI wiek	Jack Straw David Blunkett Charles Clarke John Reid Jacqui Smith Alan Johnson Theresa May Amber Rudd Sajid Javid Priti Patel Suella Braverman Grant Shapps Suella Braverman James Cleverly Yvette Cooper

Królestwo Wielkiej Brytanii (1707–1800)	Robert Walpole (1721–1742) Lord Wilmington (1742–1743) Henry Pelham (1743–1754) Thomas Pelham-Holles (1754–1756) William Cavendish (1756–1757) Książę Newcastle (1757–1762) Lord Bute (1762–1763) George Grenville (1763–1765) Lord Rockingham (1765–1766) Lord Chatham (1766–1768) Książę Grafton (1768–1770) Lord North (1770–1782) Lord Rockingham (1782) Lord Shelburne (1782–1783) Książę Portland (1783) William Pitt Młodszy (1783–1800)
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii (1801–1922)	William Pitt Młodszy (1801) Henry Addington (1801–1804) William Pitt Młodszy (1804–1806) Lord Grenville (1806–1807) Książę Portland (1807–1809) Spencer Perceval (1809–1812) Lord Liverpool (1812–1827) George Canning (1827) Lord Goderich (1827–1828) Książę Wellington (1828–1830) Lord Grey (1830–1834) Lord Melbourne (1834) Książę Wellington (1834) Robert Peel (1834–1835) Lord Melbourne (1835–1841) Robert Peel (1841–1846) John Russell (1846–1852) Lord Derby (1852) Lord Aberdeen (1852–1855) Lord Palmerston (1855–1858) Lord Derby (1858–1859) Lord Palmerston (1859–1865) Lord Russell (1865–1866) Lord Derby (1866–1868) Benjamin Disraeli (1868) William Ewart Gladstone (1868–1874) Lord Beaconsfield (Benjamin Disraeli) (1874–1880) William Ewart Gladstone (1880-1885) Lord Salisbury (1885–1886) William Ewart Gladstone (1886) Lord Salisbury (1886–1892) William Ewart Gladstone (1892–1894) Lord Rosebery (1894–1895) Lord Salisbury (1895–1902) Arthur Balfour (1902–1905) Henry Campbell-Bannerman (1905–1908) Herbert Henry Asquith (1908–1916) David Lloyd George (1916–1922) Andrew Bonar Law (1922)
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (od 1922)	Andrew Bonar Law (1922–1923) Stanley Baldwin (1923–1924) Ramsay MacDonald (1924) Stanley Baldwin (1924–1929) Ramsay MacDonald (1929–1935) Stanley Baldwin (1935–1937) Neville Chamberlain (1937–1940) Winston Churchill (1940–1945) Clement Attlee (1945–1951) Winston Churchill (1951–1955) Anthony Eden (1955–1957) Harold Macmillan (1957–1963) Alec Douglas-Home (1963–1964) Harold Wilson (1964–1970) Edward Heath (1970–1974) Harold Wilson (1974–1976) James Callaghan (1976–1979) Margaret Thatcher (1979–1990) John Major (1990–1997) Tony Blair (1997–2007) Gordon Brown (2007–2010) David Cameron (2010–2016) Theresa May (2016–2019) Boris Johnson (2019–2022) Liz Truss (2022) Rishi Sunak (2022–2024) Keir Starmer (od 2024)

XVIII wiek	Lord Townshend Lord Carteret Książę Newcastle Książę Devonshire Książę Newcastle Lord Bute Lord Rockingham Książę Grafton Lord Rockingham Lord Shelburne Książę Portland Lord Sydney Książę Leeds Lord Grenville Lord Pelham Lord Hawkesbury Lord Grenville
XIX wiek	Lord Grenville Lord Liverpool Lord Goderich Książę Wellington Lord Grey Lord Melbourne Książę Wellington Lord Melbourne Książę Wellington Lord Lansdowne Lord Derby Lord Aberdeen Lord Granville Lord Derby Lord Granville Lord Russell Lord Derby Lord Malmesbury Lord Granville Książę Richmond Lord Beaconsfield Lord Granville Lord Salisbury Lord Granville Lord Salisbury Lord Kimberley Lord Rosebery Lord Salisbury
XX wiek	Lord Salisbury Książę Devonshire Lord Lansdowne Lord Ripon Lord Crewe Lord Curzon Lord Haldane Lord Curzon Lord Salisbury Lord Parmoor Lord Reading Lord Hailsham Lord Londonderry Lord Halifax Lord Stanhope Lord Caldecote Lord Halifax Lord Lloyd Lord Moyne Lord Cranborne Lord Addison Lord Salisbury Lord Home Lord Hailsham Lord Carrington Lord Longford Lord Shackleton Lord Jellicoe Lord Windlesham Lord Shepherd Lord Peart Lord Soames Lady Young Lord Whitelaw Lord Belstead Lord Waddington Lord Wakeham Lord Cranborne Lord Richard Lady Jay of Paddington
XXI wiek	Lady Jay of Paddington Lord Williams of Mostyn Lady Amos Lady Ashton Lady Royall Lord Strathclyde lord Hill of Oareford lady Stowell lady Evans lord True lady Smith

W dniu powstania	Lord Grey Lord Althorp Lord Brougham i Vaux Lord Carlisle Lord Durham Lord Goderich James Graham Charles Grant Lord Holland Lord Lansdowne Lord Melbourne Lord Palmerston Książę Richmond
Późniejsi członkowie gabinetu	James Abercromby Lord Auckland Edward Ellice Thomas Spring Rice John Russell Edward Smith-Stanley Charles Thomson

W dniu powstania	Lord Melbourne Lord Auckland Lord Duncannon Lord Glenelg John Hobhouse Lord Holland Lord Howick Lord Lansdowne Lord Palmerston Thomas Spring Rice John Russell Charles Thomson
Późniejsi członkowie gabinetu	Lord Cottenham Lord Minto Lord Normanby