Stanisław Gerstmann

Stanisław Gerstmann
	; Stanisław Gerstmann (1929)
Data i miejsce urodzenia	28 marca 1911 ; Drohobycz
Data i miejsce śmierci	7 grudnia 1983 ; Łódź
	profesor nauk humanistycznych
	Specjalność: psychologia
Alma Mater	Uniwersytet Lwowski
Profesura	1960
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Lwowski; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Uniwersytet Łódzki

Stanisław Gerstmann (ur. 28 marca 1911 w Drohobyczu, zm. 7 grudnia 1983 w Łodzi) – polski psycholog, pedagog, filolog, profesor.

Życiorys

Pochodził z lwowskiej rodziny^[1]. Był synem sędziego okręgowego w Sanoku, później Sądu Apelacyjnego we Lwowie, pod koniec września 1939 wziętego jako zakładnik przez władze okupacyjne i zaginionego^[1]. Był bratankiem Adama Gerstmana (1873-1940, duchowny, teolog, rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie) oraz Zygmunta Gerstmanna (dyrektor żeńskiego gimnazjum im Henryka Sienkiewicza w Drohobyczu)^[1].

W 1929 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Adam Bieniasz, Norbert Ramer, Lidia Sembratowicz, Eugeniusz Duda, Ryszard Linscheid, Mieczysław Wiśniowski)^[2]. W 1936 ukończy studia polonistyczne na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie^[1]. W jego mieszkaniu przy ul. Stryjskiej 4, w dniu 12 grudnia 1932, dokonano spisania aktu założenia Polskiej Korporacji Akademickiej „Slavia”, której był pierwszym prezesem^[1].

Przed 1939 był pracownikiem naukowym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a po zakończeniu II wojny światowej przebywał w Rzeszowie^[1]. Później został zatrudniony na Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu^[3]. W latach 1954–1956 wykładał psychologię w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. W roku 1956 został docentem i kierownikiem Katedry Psychologii Wychowawczej w Uniwersytecie im. Marii Curie-Skłodowskiskiej w Lublinie. W 1959 przeniósł się z Lublina do Łodzi i od tego czasu pracował na Uniwersytecie Łódzkim. Był kierownikiem zakładu psychologii, a dzięki jego staraniom psychologia została odrębnym kierunkiem studiów na uczelni. Profesorem nadzwyczajnym został w roku 1960, a zwyczajnym w 1976 roku.

Życie prywatne

Był żonaty z Heleną, z domu Baczyńską, córką przedwojennego sekretarza Sądu Apelacyjnego we Lwowie^[1].

Zmarł tragicznie w wyniku wybuchu gazu w Łodzi w wieku 72 lat; wraz z nim śmierć ponieśli członkowie jego rodziny: żona Helena (70 lat), synowie Przemysław (lat 31), Krzysztof (lat 35) oraz wnuk Bartłomiej (lat 3, syn Przemysława)^[1], a także trzy inne osoby^[1]^[4]^[5]. Jego syn dr Przemysław Gerstmann do śmierci był adiunktem Katedry Psychologii UŁ. Drugi syn Krzysztof także posiadał stopień naukowy doktora i przybył wówczas z Gdańska na jeden dzień do Łodzi w celu zawiadomienia rodziny, iż jego żona jest w ciąży^[1].

Publikacje

Aktywność człowieka i osobowość jako przedmiot psychologii i podstawowe zagadnienia psychologii klinicznej, Łódź : UŁ, 1982
Cechy temperamentu i ich zmienność u dzieci, Toruń ; Łódź : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1961.
Kształtowanie uczuć dzieci i młodzieży, Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1959, 1961.
Osobowość : wybrane zagadnienia psychologiczne, Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1970.
Podstawy psychologii klinicznej, [Łódź : UŁ], 1982
Podstawy psychologii konkretnej, Warszawa : Państ. Wydaw. Naukowe, 1987
Problemy teorii emocji, Toruń : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
Psychologia, Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1969.
Psychologia na co dzień, Warszawa : "Książka i Wiedza", 1973.
Psychologiczne podstawy oddziaływań wychowawczych, Warszawa : "Nasza Księgarnia", 1981.
Rozmowa i wywiad w psychologii, Warszawa : Państ. Wydaw. Naukowe, 1972, 1974, 1980, 1985.
Rozwój uczuć, Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1976, 1986
Uczucia w naszym życiu, Warszawa : "Wiedza Powszechna", 1963.
Wpływ rodziców na zaburzenia emocjonalności uczniów, Toruń ; Łódź : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956.
Wprowadzenie do psychologii osobowości, Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968.
Z badań nad psychologią strachu, Poznań : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Zbysław Sławita. Tragedia lwowskiej rodziny Gerstmannów. „Biuletyn”. Nr 47, s. 41-42, Czerwiec 1984. Koło Lwowian w Londynie.
↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2013-12-28].
↑ Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 184. ISBN 978-83-7188-964-6.
↑ Nekrologi. „Dziennik Łódzki”, s. 2, 7, Nr 257 z 12 grudnia 1983.
↑ "Wystarczyło kilka sekund", dzienniklodzki.pl.

Bibliografia

Zofia Buczek: Gerstmann Stanisław. W: Słownik psychologów polskich. Elwira Kosnarewicz, Teresa Rzepa, Ryszard Stachowski (red.). Poznań: Instytut Psychologii UAM, 1992, s. 78-81.

[BKL-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Zbysław Sławita. Tragedia lwowskiej rodziny Gerstmannów. „Biuletyn”. Nr 47, s. 41-42, Czerwiec 1984. Koło Lwowian w Londynie.

[2] Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2013-12-28].

[3] Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 184. ISBN 978-83-7188-964-6.

[4] Nekrologi. „Dziennik Łódzki”, s. 2, 7, Nr 257 z 12 grudnia 1983.

[5] "Wystarczyło kilka sekund", dzienniklodzki.pl.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]