Sojuz TM-34

Sojuz TM-34
	Dane misji
Indeks COSPAR	2002-020A
Zaangażowani	Rosja
Oznaczenie kodowe	Uran
	Pojazd
Statek kosmiczny	Sojuz
	Załoga
Załoga	Jurij Gidzenko (3); Roberto Vittori (1) ESA, Włochy; Mark Shuttleworth (1) RPA, turysta
Załoga powrotna	Siergiej Zalotin (2); Frank De Winne (1) ESA (Belgia); Jurij Łonczakow (2)
	Start
Miejsce startu	Bajkonur kompleks 1
Początek misji	25 kwietnia 2002; 06:26:35 UTC
	Orbita okołoziemska
Liczba orbit	~3235
Apogeum	383–422 km
Inklinacja orbity	51,64°
	Lądowanie
Miejsce lądowania	80 km NE od Arkałyku
Lądowanie	10 listopada 2002; 00:04:20 UTC
Czas trwania misji	198 d, 17 h, 37 min, 45 s
	Program Sojuz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sojuz TM-34 (Союз ТМ-34) – rosyjska załogowa misja kosmiczna, stanowiąca lot pasażerski na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Był to ostatni lot kapsuły Sojuz w wersji Sojuz-TM. Na pokładzie znajdowali się: rosyjski kosmonauta Jurij Gidzenko (dowódca), astronauta ESA – Włoch Roberto Vittori (inżynier pokładowy) oraz turysta z RPA, milioner Mark Shuttleworth. Wszyscy trzej przebywali na pokładzie stacji przez osiem dni. Shuttleworth wykonał przez ten czas kilka eksperymentów biologicznych.

Ciekawostki

źródło^[1]

W RPA start transmitowały trzy stacje telewizyjne.
W wielu szkołach przerwano zajęcia, by wydarzenie obejrzeli uczniowie.
Były prezydent Nelson Mandela wyraził dumę z osiągnięcia krajana i życzył mu powodzenia.
Aktualny prezydent Thabo Mbeki nazwał go „pionierem kontynentu”.
Rodzina „turysty” była obecna w czasie startu na kosmodromie w Bajkonurze.

Uwaga

Po raz pierwszy NASA oficjalnie pozwoliła na lot i pobyt „turysty” na ISS^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b PIOC. Pionier kontynentu. Drugi turysta poleciał w kosmos.. „Rzeczpospolita”, 26.04.2002. (pol.).

Linki zewnętrzne

Sojuz TM-34 na stronie Spacefacts (ang.)
Mark Wade: Soyuz TM-34 ISS EP-3. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. (ang.).
Sojuz TM-34. [w:] Loty Kosmiczne [on-line].

[rp-1] PIOC. Pionier kontynentu. Drugi turysta poleciał w kosmos.. „Rzeczpospolita”, 26.04.2002. (pol.).

[1]

Sojuz 7K-OK (1966–1971)	1 2a 3 4 5 6 7 8 9
Sojuz 7KT-OK (1971)	10 11
Sojuz 7K-T (1973–1981)	12 13 14 15 17 18a† 18 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Sojuz 7K-TM (1975–1976)	16 19 22
Sojuz-T (1976–1986)	T-2 T-3 T-4 T-5 T-6 T-7 T-8 T-9 T-10-1† T-10 T-11 T-12 T-13 T-14 T-15
Sojuz-TM (1986–2003)	TM-2 TM-3 TM-4 TM-5 TM-6 TM-7 TM-8 TM-9 TM-10 TM-11 TM-12 TM-13 TM-14 TM-15 TM-16 TM-17 TM-18 TM-19 TM-20 TM-21 TM-22 TM-23 TM-24 TM-25 TM-26 TM-27 TM-28 TM-29 TM-30 TM-31 TM-32 TM-33 TM-34
Sojuz-TMA (2003–2012)	TMA-1 TMA-2 TMA-3 TMA-4 TMA-5 TMA-6 TMA-7 TMA-8 TMA-9 TMA-10 TMA-11 TMA-12 TMA-13 TMA-14 TMA-15 TMA-16 TMA-17 TMA-18 TMA-19 TMA-20 TMA-21 TMA-22
Sojuz-TMA-M (2010–2016)	TMA-01M TMA-02M TMA-03M TMA-04M TMA-05M TMA-06M TMA-07M TMA-08M TMA-09M TMA-10M TMA-11M TMA-12M TMA-13M TMA-14M TMA-15M TMA-16M TMA-17M TMA-18M TMA-19M TMA-20M
Sojuz-MS (2016–trwa)	MS-01 MS-02 MS-03 MS-04 MS-05 MS-06 MS-07 MS-08 MS-09 MS-10† MS-11 MS-12 MS-13 MS-15 MS-16 MS-17 MS-18 MS-19 MS-20 MS-21 MS-22 MS-23 MS-24 MS-25
Loty planowane	MS-26 MS-27
Loty bezzałogowe	Kosmos 133 Kosmos 140 Kosmos 186 Kosmos 188 Kosmos 212 Kosmos 213 Kosmos 238 Sojuz 2 Kosmos 379 Kosmos 398 Kosmos 434 Kosmos 496 Kosmos 573 Kosmos 613 Kosmos 638 Kosmos 656 Kosmos 670 Kosmos 672 Kosmos 772 Sojuz 20 Kosmos 869 Kosmos 1001 Kosmos 1074 Sojuz T-1 Sojuz TM-1 Sojuz MS-14
Rakiety nośne	Sojuz (1966–1975) Sojuz-U (1973–2017) Sojuz-U2 (1985–1995) Sojuz-FG (2002–2019) Sojuz 2 (2004 – dziś)

Loty zakończone	STS-88 STS-96 STS-101 STS-106 STS-92 Sojuz TM-31 STS-97 STS-98 STS-102 STS-100 Sojuz TM-32 STS-104 STS-105 Sojuz TM-33 STS-108 STS-110 Sojuz TM-34 STS-111 STS-112 Sojuz TMA-1 STS-113 Sojuz TMA-2 Sojuz TMA-3 Sojuz TMA-4 Sojuz TMA-5 Sojuz TMA-6 STS-114 Sojuz TMA-7 Sojuz TMA-8 STS-121 STS-115 Sojuz TMA-9 STS-116 STS-117 STS-118 Sojuz TMA-10 STS-120 STS-122 STS-123 Sojuz TMA-11 STS-124 STS-126 Sojuz TMA-12 STS-119 Sojuz TMA-13 STS-127 STS-128 Sojuz TMA-14 Sojuz TMA-15 Sojuz TMA-16 STS-129 STS-130 STS-131 STS-132 Sojuz TMA-17 Sojuz TMA-18 Sojuz TMA-19 STS-133 Sojuz TMA-01M Sojuz TMA-20 STS-134 STS-135 Sojuz TMA-21 Sojuz TMA-02M Sojuz TMA-22 Sojuz TMA-03M Sojuz TMA-04M Sojuz TMA-05M Sojuz TMA-06M Sojuz TMA-07M Sojuz TMA-08M Sojuz TMA-09M Sojuz TMA-10M Sojuz TMA-11M Sojuz TMA-12M Sojuz TMA-13M Sojuz TMA-14M Sojuz TMA-15M Sojuz TMA-16M Sojuz TMA-17M Sojuz TMA-18M Sojuz TMA-19M Sojuz TMA-20M Sojuz MS-01 Sojuz MS-02 Sojuz MS-03 Sojuz MS-04 Sojuz MS-05 Sojuz MS-06 Sojuz MS-07 Sojuz MS-08 Sojuz MS-09 Sojuz MS-11 Sojuz MS-12 Sojuz MS-13 Sojuz MS-15 SpaceX DM-2 Sojuz MS-16 Sojuz MS-17 SpaceX Crew-1 Sojuz MS-18 SpaceX Crew-2 Sojuz MS-20 Sojuz MS-19 Axiom Mission 1 SpaceX Crew-3 Sojuz MS-21 SpaceX Crew-4 SpaceX Crew-5 Sojuz MS-22 Axiom Mission 2 SpaceX Crew-6 Sojuz MS-23 Axiom Mission 3 SpaceX Crew-7 Sojuz MS-24 Boeing Crew Flight Test Sojuz MS-25
W trakcie	SpaceX Crew-8 Sojuz MS-26 SpaceX Crew-9
Loty planowane	SpaceX Crew-10 Sojuz MS-27 Axiom Mission 4 Boeing Starliner-1
Loty zakończone niepowodzeniem	Sojuz MS-10