Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)

Posłowie na Sejm Ustawodawczy zostali wybrani podczas wyborów parlamentarnych, które odbyły się w dniu 26 stycznia 1919.

Pierwsze posiedzenie odbyło się 10 lutego 1919, a ostatnie, 342. – 27 listopada 1922. Kadencja Sejmu trwała od 10 lutego 1919 do 1 grudnia 1922.

26 stycznia 1919 r. odbyły się pierwsze na ziemiach polskich powszechne wybory do Sejmu Ustawodawczego. W wyznaczonym terminie nie udało się przeprowadzić wyborów na terytorium całego kraju. Ostatecznie przeprowadzono wybory tylko na ziemiach dawnego Królestwa Polskiego i Galicji, skąd wybrano łącznie 291 posłów, w tym 220 z terenów byłego Królestwa, a 71 z byłej Galicji. Na podstawie dekretu o ordynacji wyborczej z 28 listopada 1918 r. do Sejmu włączono także 28 polskich parlamentarzystów z Wiedeńskiej Rady Państwa, czyli parlamentu Austro-Węgier. Byli to posłowie z okręgów wyborczych nr 48-59. Na mocy dekretu z dnia 7 lutego 1919 r. zostało dołączonych do składu sejmowego 16 posłów (9 z Wielkopolski i 7 z Górnego Śląska i Prus Królewskich). 16 lutego 1919 roku wybrano 4 posłów w suwalskim, a w dniu 9 marca przeprowadzono kolejne wybory, gdzie wybrano 6 posłów z okręgu podlaskiego, a dniu 14 marca sejm uznał za posłów 6 kandydatów zgłoszonych na jednej liście w cieszyńskim. W dniu 1 czerwca odbyły się wybory w trzech okręgach wyborczych poznańskiego, gdzie wybrano łącznie 32 posłów. Ustąpiło wówczas 9 posłów wcześniej dokooptowanych do składu sejmowego z parlamentu niemieckiego. Dwa tygodnie później, tj. 15 czerwca przeprowadzono wybory w białostockim, gdzie wybrano 11 posłów. 29 czerwca przeprowadzono wybory dwóch posłów w okręgu wyborczym nr 22. Wybory odbyły się tam już 26 stycznia, ale Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 17–31 maja unieważnił przeprowadzony wybór. Do Sejmu weszły ponownie te dwie same osoby. Kolejna tura wyborów miała miejsce w dniu 6 lipca 1919 r. Wybrano wówczas 2 posłów w okręgu wyborczym nr 24. W tym dniu wybory nie odbyły się w niektórych obwodach tegoż okręgu i zostały przeniesione na dzień 17 sierpnia. Tego samego dnia (tj. 17 sierpnia) przeprowadzono wybory ponownie w okręgu nr 24, z powodu, że dwa mandaty zostały unieważnione wyrokami Sądu Najwyższego z dnia 17 maja i 7–12 czerwca 1919 r. Wybrani zostali ponownie ci sami posłowie, co 26 stycznia. Ostatnie wybory odbyły się 2 maja 1920 roku, kiedy to wybrano na Pomorzu 20 posłów, a z analogicznych powodów jak to było przy wyborach na terenie Wielkopolski ustąpiło 2. Ostatnie powiększenie składu Sejmu Ustawodawczego miało miejsce 24 marca 1922 roku, na mocy uchwały sejmowej weszli do niego posłowie z Ziemi Wileńskiej w liczbie 20. Odtąd aż do końca kadencji Sejm Ustawodawczy liczył 432 posłów.

Marszałek senior 10 lutego 1919

Ferdynand Radziwiłł (Klub Pracy Konstytucyjnej)

Marszałek Sejmu od 14 lutego 1919

Wojciech Trąmpczyński (bezpartyjny)

Wicemarszałkowie Sejmu

Jakub Bojko (PSL Piast) - od 14 lutego 1919
Andrzej Maj (ZSLN) - od 14 lutego 1919
Jędrzej Moraczewski (PPS) - od 14 lutego 1919
Stanisław Osiecki (PSL „Wyzwolenie”) - od 14 lutego 1919
Józef Ostachowski (PZL) - od 14 lutego 1919
Stanisław Nowicki (NSR) - od 30 czerwca 1919 do 1 października 1919
ks. Antoni Stychel (ZL-N) - od 21 października 1919

Lista według przynależności partyjnej (stan na koniec kadencji)

Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (96 posłów)

Związek Ludowo-Narodowy (81 posłów)

Narodowe Zjednoczenie Ludowe (45 posłów)

Związek Parlamentarny Polskich Socjalistów (34 posłów)

Narodowo-Chrześcijański Klub Robotniczy (26 posłów)

Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie” (24 posłów)

Narodowa Partia Robotnicza (21 posłów)

Klub Pracy Konstytucyjnej (20 posłów)

Polskie Stronnictwo Ludowe – Lewica (12 posłów)

Zjednoczenie Mieszczańskie (14 posłów)

Stronnictwo Katolicko-Ludowe (5 posłów)

Narodowa Partia Pracy (6 posłów)

Jan Brejski

Frakcja Sejmowa Posłów Komunistycznych (2 posłów)

Rady Ludowe (4 posłów)

Wolne Zjednoczenie Posłów Narodowości Żydowskiej (12 posłów)

Niemieckie Stronnictwo Ludowe (2 posłów)

Klub Niemiecki (5 posłów)

bezpartyjny (4 posłów)

Przypisy

Linki zewnętrzne

http://bs.sejm.gov.pl/F/SHT26RM9QC3LR86R8KUNV2PG1CXDCCC5N9L6UTN4C8Y28C8DGE-00575?func=file&file_name=find-t-ars01&local_base=ars01

Rzeczpospolita Polska (1919–1939)	Sejm Ustawodawczy (1919–1922) I kadencja (1922–1927) II kadencja (1928–1930) III kadencja (1930–1935) IV kadencja (1935–1938) V kadencja (1938–1939)
Rzeczpospolita Polska (1944–1952)	Krajowa Rada Narodowa (1944–1947) Sejm Ustawodawczy (1947–1952)
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1952–1989)	I kadencja (1952–1956) II kadencja (1957–1961) III kadencja (1961–1965) IV kadencja (1965–1969) V kadencja (1969–1972) VI kadencja (1972–1976) VII kadencja (1976–1980) VIII kadencja (1980–1985) IX kadencja (1985–1989) X kadencja (1989–1991)
Rzeczpospolita Polska (od 1989)	X kadencja (1989–1991) I kadencja (1991–1993) II kadencja (1993–1997) III kadencja (1997–2001) IV kadencja (2001–2005) V kadencja (2005–2007) VI kadencja (2007–2011) VII kadencja (2011–2015) VIII kadencja (2015–2019) IX kadencja (2019–2023) X kadencja (2023–2027)