[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Darién (przesmyk)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Darién
{{{alt grafiki}}}
Państwo

 Panama

Rodzaj obiektu

przesmyk

Położenie na mapie Panamy
Mapa konturowa Panamy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Darién”
Ziemia7°54′00″N 77°27′36″W/7,900000 -77,460000
Mapa

Darién (hiszp. tapón del Darién, ang. Darién Gap) – bagnisto-leśny przesmyk o wymiarach około 160 km na 50 km, oddzielający panamską prowincję Darién i Kolumbię, teoretycznie umożliwiający komunikację lądową pomiędzy Południową a Środkową Ameryką[1].

Obszar jest bardzo słabo zaludniony. Zamieszkiwany głównie przez indiańskie plemiona Kuna i Chocó[2]. Porastają go gęste lasy deszczowe i namorzyny[2]. Wśród tutejszej fauny znajdują się między innymi oceloty, jaguary czy kapibary[2]. Przesmyk stanowi przerwę w Drodze Panamerykańskiej. Na długości około 100 kilometrów nie ma żadnej drogi kołowej, a jedyną drogą łączącą Panamę i Kolumbię jest droga morska[1].

Na obszarze przesmyku istnieją dwa parki narodowe. W Panamie jest to Park Narodowy Darién, a w Kolumbii Park Narodowy Los Katíos. Oba zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[3][4].

Droga Panamerykańska

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Droga Panamerykańska.
Autostrada Panamerykańska z zaznaczoną przerwą na przesmyku Darién

Droga Panamerykańska to system dróg o długości około 30 000 km (19,000 mi)[5], który przecina całą Amerykę Północną, Środkową i Południową poza przełęczą Darién. Po stronie Ameryki Południowej trasa kończy się w Turbo (nieopodal 8°06′00″N 76°40′00″W/8,100000 -76,666667), zaś po stronie panamskiej końcowym punktem drogowym jest miasto Yaviza (8°09′00″N 77°41′00″W/8,150000 -77,683333).

Przez dziesięciolecia podejmowano wysiłki, aby stworzyć to brakujące ogniwo w Drodze Panamerykańskiej. Pierwsze plany powstały w 1971 roku z pomocą amerykańskich funduszy, ale zostały przerwane w 1974 roku przez ekologów[6], Wsparcie USA zostało dodatkowo zablokowane przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych w 1978 roku w związku z chęcią powstrzymania rozprzestrzeniania się pryszczycy[6].

We wczesnych latach dziewięćdziesiątych powrócono do planów przedłużenia drogi, ale uniemożliwili to uzbrojeni przemytnicy narkotyków[7], a w 1994 roku agencja ONZ poinformowała, że droga i jej dalsza budowa spowoduje rozległe szkody środowiskowe – głównie rozprzestrzenianie się bydła zainfekowanego pryszczycą[8][9].


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Carolyn McCarthy: Silent Darien: The gap in the world's longest road. bbc.com, 2014-08-14. [dostęp 2021-06-18]. (ang.).
  2. a b c Darien, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-18] (ang.).
  3. Darien National Park. whc.unesco.org. [dostęp 2021-06-18]. (ang.).
  4. UNESCO World Heritage Centre, Los Katíos National Park [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-07-25] (ang.).
  5. A Gap in the Andes : Image of the Day. NASA, 27 June 2016. [dostęp 2017-09-17].
  6. a b Logan Ward: Colombia-Panama Plan to Build Rain Forest Road Draws Fire: Latin America: Controversial project would span the 60-mile Darien Gap, the only missing segment in the 16,000-mile Pan-American Highway linking Alaska to Chile. Environmentalists and native peoples object.. Los Angeles Times, 20.08.1995. [dostęp 2021-08-24].
  7. Konrad Choroszucha: Autostrada Panamerykańska. Radio Kierowców, 07.05.2021. [dostęp 2022-03-17]. (pol.).
  8. Construction Progress and Problems of the Darien Gap Highway. „PSAD-77-154”, 1977-08-15. Government Accountability Office. 
  9. Press Releases 2011. Embassy of the United States to Panama. [dostęp 2017-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-24)].