1838
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1838
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 9 stycznia – w Gdańsku otwarto pierwsze publiczne przedszkole.
- Piotr Steinkeller uruchomił kurierskie połączenie dyliżansami pomiędzy Krakowem i Warszawą.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia – Samuel Morse po raz pierwszy zademonstrował w Morristown (stan New Jersey) działanie telegrafu.
- 26 stycznia – w Tennessee została wprowadzona prohibicja.
- 2 lutego – powstała niepodległa republika Los Altos w Ameryce Środkowej.
- 6 lutego – Pieter Retief, burski polityk i wojskowy, jeden z przywódców Wielkiego Treku oraz jego stuosobowa świta zostali zamordowani przez Zulusów w prowincji Natal.
- 9 kwietnia – Wielki Trek: miała miejsce bitwa pod uMgungundlovu.
- 22 kwietnia – brytyjski parowiec SS „Sirius” zdobył jako pierwszy Błękitną Wstęgę Atlantyku.
- 23 kwietnia – brytyjski parowiec SS „Great Western” zdobył jako drugi Błękitną Wstęgę Atlantyku.
- 30 kwietnia – Nikaragua wystąpiła ze Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej.
- 27 maja – Braulio Carrillo Colina został po raz drugi prezydentem prowincji Kostaryka.
- 15 czerwca – wojna domowa w Urugwaju: zwycięstwo rebeliantów w bitwie pod El Palmar.
- 28 czerwca – Wiktoria Hanowerska została koronowana na królową Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
- 4 września – Henriette d'Angeville jako druga kobieta weszła na szczyt Mont Blanc.
- 10 września – w Paryżu odbyła się premiera opery Benvenuto Cellini Hectora Berlioza.
- 26 października – Honduras wystąpił z Konfederacji Środkowoamerykańskiej.
- 3 listopada – ukazało się pierwsze wydanie największego wydawanego w Indiach anglojęzycznego dziennika - „The Times of India”.
- 27 listopada – wojna francusko-meksykańska: francuska flota rozpoczęła bombardowanie portowego miasta Veracruz.
- 16 grudnia – bitwa nad Rzeką Krwi (Afryka Południowa) między armią króla Zulu, Dingane, a białymi Burami.
- Brytyjczycy rozpoczęli podbój Afganistanu.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 6 stycznia – Max Bruch, niemiecki kompozytor i dyrygent (zm. 1920)
- 16 stycznia – Jan Lam, polski powieściopisarz, satyryk, redaktor „Dziennika Polskiego”, nauczyciel (zm. 1886)
- 23 stycznia – Marianna Cope, założycielka Zgromadzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia Misjonarek Nauczania, opiekunka trędowatych (zm. 1918)
- 2 lutego – Konstanty Kalinowski, rewolucjonista, uczestnik powstania styczniowego, bohater narodowy Polski, Białorusi i Litwy (zm. 1864)
- 28 lutego – Justyn Ranfer de Bretenieres, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1866)
- 1 marca – Gabriel Possenti, włoski pasjonista, święty katolicki (zm. 1862)
- 3 marca – George William Hill, amerykański astronom i matematyk (zm. 1914)
- 9 marca – Ludwik Gumplowicz, teoretyk państwa i prawa, profesor uniwersytetu w Grazu, współtwórca socjologii
- 15 marca - Alice Fletcher, amerykańska etnograf (zm. 1923)
- 4 kwietnia - James Black Groome, amerykański polityk, senator ze stany Maryland (zm. 1893)
- 18 kwietnia - Władysław Dybowski, polski biolog (zm. 1910)
- 10 maja – John Wilkes Booth, zabójca prezydenta Abrahama Lincolna (zm. 1865)
- 2 czerwca - Aleksandra Oldenburg Romanowa, rosyjska wielka księżna (zm. 1900)
- 24 czerwca – Jan Matejko, polski malarz historyczny (zm. 1893)
- 8 lipca – Ferdinand Graf von Zeppelin, pionier niemieckiego lotnictwa (zm. 1917)
- 11 lipca – Wojciech Kętrzyński, historyk, etnograf i publicysta (zm. 1918)
- 26 lipca - Anna Pustowójtówna, polska działaczka emigracyjna, sanitariuszka (zm. 1881)
- 23 sierpnia – Róża Kolumba Białecka, polska zakonnica, założycielka zakonu dominikanek w Polsce, Służebnica Boża (zm. 1887)
- 2 września – Arnould Rèche, francuski lasalianin, błogosławiony katolicki (zm. 1890)
- 8 września – Karl Weyprecht, oficer marynarki wojennej Austro-Węgier, austriacki geofizyk, badacz polarny, odkrywca Ziemi Franciszka Józefa (zm. 1881
- 12 września – Arthur Auwers, niemiecki astronom (zm. 1915)
- 11 września – Adam Asnyk, poeta i dramatopisarz polski (zm. 1897)
- 3 października – Józef Rivoli, polski leśnik (zm. 1926)
- 18 października – Ksawery Liske, polski historyk (zm. 1891)
- 24 października – Annie Edson Taylor, amerykańska nauczycielka, kaskaderka
- 25 października – Georges Bizet, francuski kompozytor operowy (zm. 1875)
- 8 listopada – Feliks Nawrocki, polski fizjolog (zm. 1902)
- 19 listopada – Fryderyk Jansoone, francuski franciszkanin, błogosławiony katolicki (zm. 1916)
- 27 listopada – Jakub Berthieu, francuski jezuita, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1896)
- 13 grudnia – Alexis de Castillon, francuski kompozytor
- data dzienna nieznana:
- Paweł Chen Changpin, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1861)
- Paweł Wu Anju, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- Franciszek Zhang Rong, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- Mikołaj Cegłowski, powstaniec styczniowy.
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 22 lutego
- Ostatki: 27 lutego
- Popielec: 28 lutego
- Niedziela Palmowa: 8 kwietnia
- Wielki Czwartek: 12 kwietnia
- Wielki Piątek: 13 kwietnia
- Wielka Sobota: 14 kwietnia
- Wielkanoc: 15 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 16 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 24 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 3 czerwca
- Boże Ciało: 14 czerwca
