[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Creepypasta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A01:117F:4406:A500:1536:B4BD:C57A:D3AB) i przywrócono wersję 68900809 autorstwa Emptywords
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
Mafo (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 9 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Creepypasta''' – krótka, fikcyjna historia, rozpowszechniana za pomocą [[internet]]u, która ma na celu przestraszyć czytelnika. Mimo że creepypasty zazwyczaj nie oparte na faktach, to często opisywane w sposób bardzo realistyczny, by zwiększyć uczucie strachu.
'''Creepypasta''' – fikcyjna i [[Horror|straszna]] historia, przybierająca zwykle formę [[Legenda miejska|miejskiej legendy]] rozpowszechniana za pomocą [[internet]]u, która ma na celu przestraszyć czytelnika<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Dariusz Brzostek |tytuł = Praktyka grozy i praktyki narracyjne. Creepypasta: niesamowitości (w) sieci |czasopismo = Literatura Ludowa |data = 2016-05-01 |data dostępu = 2023-08-15 |issn = 0024-4708 |numer = 3 |s = 53 |doi = 10.12775/LL.3.2016.005 |url = http://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/LL/article/view/LL.3.2016.005}}</ref>. Bardzo często twórcy takich historii twierdzą, iż osobiście doświadczyli opisywanych przeżyć<ref name=":1" />.


== Etymologia ==
Słowo „creepypasta” to [[zbitka wyrazowa]] angielskich słów ''creepy'' („straszny, przyprawiający o gęsią skórkę”) i ''[[copypasta]]'' (określenie historii kopiowanych i wklejanych przez użytkowników). Choć straszne historie popularne były jeszcze przed powstaniem internetu, to wyraz „creepypasta” po raz pierwszy pojawił się w serwisie [[4chan]] w 2007 roku, a jego popularność wzrosła na przełomie 2010 i 2011 roku<ref>{{cytuj stronę|url= http://knowyourmeme.com/memes/creepypasta|tytuł= Creepypasta|opublikowany= knowyourmeme.com|język= en}}</ref>.
Słowo „creepypasta” to [[zbitka wyrazowa]] angielskich słów ''creepy'' („straszny, przyprawiający o gęsią skórkę”) i ''[[copypasta]]'' (określenie historii kopiowanych i wklejanych przez użytkowników)<ref>{{cytuj stronę|url= https://archive.ph/20130411052128/http://knowyourmeme.com/memes/creepypasta|tytuł= Creepypasta|opublikowany= knowyourmeme.com|język= en}}</ref>. Obecnie termin odnosi się już nie tylko do tekstów pisanych, lecz do większości strasznych treści publikowanych w Internecie<ref>{{Cytuj |autor = email protected |tytuł = The definitive guide to creepypasta—the Internet’s scariest urban legends |data = 2012-10-31 |data dostępu = 2023-08-20 |opublikowany = The Daily Dot |url = https://www.dailydot.com/unclick/definitive-guide-creepypasta-slender-man/ |język = en}}</ref>.

== Historia ==
Choć nie da się jednoznacznie stwierdzić, kiedy dokładnie powstały creepypasty, samo słowo po raz pierwszy pojawiło się na platformie [[4chan]] w 2006 roku<ref>{{Cytuj |autor = Przemysław Siek |tytuł = Creepypasta – the modern twist in horror literature |czasopismo = „Kwartalnik Opolski” 2016, 4 |s = 37,38}}</ref>.

W Polsce creepypasty są rozpowszechnione głównie na działającej od 2012 roku stronie Creepypasta Wiki (która jest odpowiednikiem angielskiej wersji)<ref name=":0" />.

== Podgatunki ==
[[Plik:Suicide Mouse 2022.png|mały|Artystyczne przedstawienie Suicide Mouse]]
W creepypastach można wyróżnić parę podgatunków:<ref>{{Cytuj |autor = Aleksandra Serwotka, Anna Stwora |tytuł = Powrót do dyskursów internetowych: język creepypasty |czasopismo = Media – Kultura – Komunikacja Społeczna |data = 2019-02-05 |data dostępu = 2023-08-15 |issn = 1734-3801 |wolumin = 4 |numer = 14 |s = 11–25 |doi = 10.31648/mkks.2958 |url = https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/mkks/article/view/2958}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Creepypasta Wiki |data dostępu = 2023-08-15 |opublikowany = creepypasta.fandom.com |url = https://creepypasta.fandom.com/pl/wiki/Creepypasta_Wiki |język = pl}}</ref>

=== Dziwne pliki/Internetowe duchy<ref name=":1">{{Cytuj |autor = June Michele Pulliam, Anthony J. Fonseca |tytuł = Ghosts in Popular Culture and Legend |isbn = 978-1-4408-3490-5 |s = 174–176}}</ref> ===
Podgatunek ten dotyczy tajemniczych filmów, obrazów, plików, wiadomości i gier, dotyczących zwykle czyjeś śmierci, samobójstwa, czy zaginięcia. Mogą tyczyć się również zaginionych odcinków programów telewizyjnych, czy ukrytych zakończeń w grach.

Początki tej kategorii sięgają lat 90 i wysyłanych na maila [[Łańcuszek internetowy|łańcuszków internetowych]] przez rzekome [[Duch (spirytyzm)|duchy]], które groziły czytającemu, w przypadku nie rozesłania wiadomości dalej.

Znane przykłady:[[Obey the Walrus]], [[Mereana Mordegard Glesgorv]], [[Suicidemouse.avi]], [[Sonic.exe]]. Squidward’s Suicide, [[Candle Cove]].

=== Instrukcje/Rytuały ===
Dotyczy wykonywania pewnego rodzaju tajemniczych instrukcji, bądź rytuałów, co ma na celu przedstawić konsekwencję działań człowieka.

Znane przykłady: [[The Midnight Game]], He Waits for You

=== Istoty nadprzyrodzone ===
Podkategoria ta jest mocno związana z [[Legenda miejska|legendami miejskimi]] i zazwyczaj przedstawia przerażającą postać nieznanego pochodzenia.

Znane przykłady: [[Slender Man|Slenderman]], [[The Expressionless woman]] (kobieta bez wyrazu)<ref>{{Cytuj |tytuł = The Expressionless woman (kobieta bez wyrazu) |data dostępu = 2023-08-15 |opublikowany = Creepypasta Wiki |url = https://creepypasta.fandom.com/pl/wiki/The_Expressionless_woman_(kobieta_bez_wyrazu) |język = pl}}</ref>

=== Eksperymenty naukowe ===
Dotyczy zwykle zapisków, bądź relacji z fikcyjnego eksperymentu naukowego.

Znane przykłady: [[Tulpa]], Blood Freezing Experiment, [[Rosyjski eksperyment ze snem]]<ref>{{Cytuj |autor = Gavin Fernando |tytuł = How the Russian Sleep Experiment became a global phenomenon |data = 2016-06-15 |url = https://www.news.com.au/technology/online/social/how-the-russian-sleep-experiment-became-a-global-phenomenon/news-story/b1705cc2fb46082e98ea13581ec4be0a}}</ref>
[[Plik:Тонкий человек.jpg|mały|238x238px|Slender Man]]


== Wpływ ==
== Wpływ ==
Po tym, jak internetowe creepypasty zyskały na popularności, pojawiło się kilka osób, które chciały naśladować postaci opisywane w tych historiach. W 2014 roku w mediach nagłośniono przypadek, w którym dwie dziewczynki ze stanu [[Wisconsin]] niemal na śmierć zadźgały w lesie nożem 12-letnią koleżankę twierdząc, że kazał im to zrobić [[Slender Man]]<ref>{{cytuj stronę|url= http://wyborcza.pl/1,75477,16098089,19_razy_dzgnely_kolezanke__bo_kazal_im_Slenderman_.html|tytuł= 19 razy dźgnęły koleżankę, bo kazał im Slenderman|data= 5 czerwca 2014|opublikowany= Gazeta Wyborcza}}</ref>.
Po tym, jak internetowe creepypasty zyskały na popularności, pojawiło się kilka osób, które chciały naśladować postaci opisywane w tych historiach. W 2014 roku w mediach nagłośniono przypadek, w którym dwie dziewczynki ze stanu [[Wisconsin]] niemal na śmierć zadźgały w lesie nożem 12-letnią koleżankę twierdząc, że kazał im to zrobić [[Slender Man]]<ref>{{cytuj stronę|url= http://wyborcza.pl/1,75477,16098089,19_razy_dzgnely_kolezanke__bo_kazal_im_Slenderman_.html|tytuł= 19 razy dźgnęły koleżankę, bo kazał im Slenderman|data= 5 czerwca 2014|opublikowany= Gazeta Wyborcza}}</ref>.


== Zobacz też ==
{{commonscat|Creepypasta}}
{{commonscat|Creepypasta}}

* [[horror analogowy]]
{{wikisłownik|creepypasta}}


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


[[Kategoria:Memy internetowe]]
[[Kategoria:Creepypasta| ]]
[[Kategoria:Horror]]

Aktualna wersja na dzień 11:47, 18 wrz 2024

Creepypasta – fikcyjna i straszna historia, przybierająca zwykle formę miejskiej legendy rozpowszechniana za pomocą internetu, która ma na celu przestraszyć czytelnika[1]. Bardzo często twórcy takich historii twierdzą, iż osobiście doświadczyli opisywanych przeżyć[2].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Słowo „creepypasta” to zbitka wyrazowa angielskich słów creepy („straszny, przyprawiający o gęsią skórkę”) i copypasta (określenie historii kopiowanych i wklejanych przez użytkowników)[3]. Obecnie termin odnosi się już nie tylko do tekstów pisanych, lecz do większości strasznych treści publikowanych w Internecie[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Choć nie da się jednoznacznie stwierdzić, kiedy dokładnie powstały creepypasty, samo słowo po raz pierwszy pojawiło się na platformie 4chan w 2006 roku[5].

W Polsce creepypasty są rozpowszechnione głównie na działającej od 2012 roku stronie Creepypasta Wiki (która jest odpowiednikiem angielskiej wersji)[1].

Podgatunki

[edytuj | edytuj kod]
Artystyczne przedstawienie Suicide Mouse

W creepypastach można wyróżnić parę podgatunków:[6][7]

Dziwne pliki/Internetowe duchy[2]

[edytuj | edytuj kod]

Podgatunek ten dotyczy tajemniczych filmów, obrazów, plików, wiadomości i gier, dotyczących zwykle czyjeś śmierci, samobójstwa, czy zaginięcia. Mogą tyczyć się również zaginionych odcinków programów telewizyjnych, czy ukrytych zakończeń w grach.

Początki tej kategorii sięgają lat 90 i wysyłanych na maila łańcuszków internetowych przez rzekome duchy, które groziły czytającemu, w przypadku nie rozesłania wiadomości dalej.

Znane przykłady:Obey the Walrus, Mereana Mordegard Glesgorv, Suicidemouse.avi, Sonic.exe. Squidward’s Suicide, Candle Cove.

Instrukcje/Rytuały

[edytuj | edytuj kod]

Dotyczy wykonywania pewnego rodzaju tajemniczych instrukcji, bądź rytuałów, co ma na celu przedstawić konsekwencję działań człowieka.

Znane przykłady: The Midnight Game, He Waits for You

Istoty nadprzyrodzone

[edytuj | edytuj kod]

Podkategoria ta jest mocno związana z legendami miejskimi i zazwyczaj przedstawia przerażającą postać nieznanego pochodzenia.

Znane przykłady: Slenderman, The Expressionless woman (kobieta bez wyrazu)[8]

Eksperymenty naukowe

[edytuj | edytuj kod]

Dotyczy zwykle zapisków, bądź relacji z fikcyjnego eksperymentu naukowego.

Znane przykłady: Tulpa, Blood Freezing Experiment, Rosyjski eksperyment ze snem[9]

Slender Man

Wpływ

[edytuj | edytuj kod]

Po tym, jak internetowe creepypasty zyskały na popularności, pojawiło się kilka osób, które chciały naśladować postaci opisywane w tych historiach. W 2014 roku w mediach nagłośniono przypadek, w którym dwie dziewczynki ze stanu Wisconsin niemal na śmierć zadźgały w lesie nożem 12-letnią koleżankę twierdząc, że kazał im to zrobić Slender Man[10].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Dariusz Brzostek, Praktyka grozy i praktyki narracyjne. Creepypasta: niesamowitości (w) sieci, „Literatura Ludowa” (3), 2016, s. 53, DOI10.12775/LL.3.2016.005, ISSN 0024-4708 [dostęp 2023-08-15].
  2. a b June Michele Pulliam, Anthony J. Fonseca, Ghosts in Popular Culture and Legend, s. 174–176, ISBN 978-1-4408-3490-5.
  3. Creepypasta. knowyourmeme.com. (ang.).
  4. d (ilustr.), The definitive guide to creepypasta—the Internet’s scariest urban legends [online], The Daily Dot, 31 października 2012 [dostęp 2023-08-20] (ang.).
  5. Przemysław Siek, Creepypasta – the modern twist in horror literature, „„Kwartalnik Opolski” 2016, 4”, s. 37,38.
  6. Aleksandra Serwotka, Anna Stwora, Powrót do dyskursów internetowych: język creepypasty, „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna”, 4 (14), 2019, s. 11–25, DOI10.31648/mkks.2958, ISSN 1734-3801 [dostęp 2023-08-15].
  7. Creepypasta Wiki [online], creepypasta.fandom.com [dostęp 2023-08-15] (pol.).
  8. The Expressionless woman (kobieta bez wyrazu) [online], Creepypasta Wiki [dostęp 2023-08-15] (pol.).
  9. Gavin Fernando, How the Russian Sleep Experiment became a global phenomenon [online], 15 czerwca 2016.
  10. 19 razy dźgnęły koleżankę, bo kazał im Slenderman. Gazeta Wyborcza, 5 czerwca 2014.