Boże Narodzenie
- wymowa:
- IPA: [ˈbɔʒɛ ˌnarɔˈd͡zɛ̃ɲɛ], AS: [bože naroʒẽńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• -ni…• akc. pob.
- znaczenia:
fraza rzeczownikowa, rodzaj nijaki, nazwa własna
- (1.1) kult. rel. w chrześcijaństwie: święto obchodzone 25 i 26 grudnia, w którym wspomina się narodzenie Jezusa Chrystusa; zob. też Boże Narodzenie w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1) związek zgody,
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik Boże Narodzenie Boże Narodzenia dopełniacz Bożego Narodzenia Bożych Narodzeń celownik Bożemu Narodzeniu Bożym Narodzeniom biernik Boże Narodzenie Boże Narodzenia narzędnik Bożym Narodzeniem Bożymi Narodzeniami miejscownik Bożym Narodzeniu Bożych Narodzeniach wołacz Boże Narodzenie Boże Narodzenia
- przykłady:
- (1.1) Boże Narodzenie to najpiękniejsze święta w roku!
- składnia:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- przym. bożonarodzeniowy
- przysł. bożonarodzeniowo
- związki frazeologiczne:
- przysłowia: Boże Narodzenie po wodzie, Wielkanoc po lodzie • jak na Boże Narodzenie taje, rzadkie będą urodzaje • zielone Boże Narodzenie, a Wielkanoc biała, w polu pociecha mała • gdy w Boże Narodzenie pola są zielone, na Wielkanoc będą śniegiem przyprószone • święta Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie • święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie • na Boże Narodzenie weseli się wszystko stworzenie • w Boże Narodzenie słonko świeci, tak i tydzień zleci • gdy w Boże Narodzenie pola są zielone, na Wielkanoc będą śniegiem przywalone • jaka pogoda w dzień Bożego Narodzenia, taka też będzie od Ignacego • na Boże Narodzenie masz lutego widzenie • w Boże Narodzenie bardzo biało, wiosną śniegu jest niemało • w Boże Narodzenie dnia przybywa na kurze stąpienie (sic!) • gdy na świętą Barbarę gęś chodzi po lodzie, to Boże Narodzenie będzie po wodzie • gdy w świętą Barbarę gęś chodzi po lodzie, to Boże Narodzenie będzie po wodzie • gdy w świętą Barbarę gęś po stawie chodzi, w Boże Narodzenie pływać po nim się godzi • jasna wilia Bożego Narodzenia, zwiastuje dobry rok następny • na Katarzynę gęś po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) Kersfees, Kersmis
- albański: (1.1) Krishtlindje, Kërshëndella
- angielski: (1.1) The Nativity of our Lord, Birth-day of Christ, Christmas-Day, Christmas
- arabski: (1.1) عيد الميلاد, كريسماس m (ʿīd al-mīlād)
- arumuński: (1.1) Crãciun n
- azerski: (1.1) milad bayramı
- baskijski: (1.1) Eguberri, Gabonak
- bawarski: (1.1) Weihnåchtn n
- bengalski: (1.1) বড়দিনের পর্ব (baṛadinēr parba)
- białoruski: (1.1) Каляды ż lm (Kaljadý)
- birmański: (1.1) ခရစ္စမတ် (hka.racca.mat), နာတာလူးပွဲ (natalu:pwai:)
- bośniacki: (1.1) Božić m
- bretoński: (1.1) Nedeleg m
- bułgarski: (1.1) Коледа ż (Koleda)
- cebuano: (1.1) Pasko
- chiński standardowy: (1.1) tradycyjny 聖誕 / uproszczony 圣诞 (Shèngdàn); tradycyjny 聖誕節 / uproszczony 圣诞节 (Shèngdàn jié)
- chorwacki: (1.1) Božić m
- czeski: (1.1) Vánoce ż lm
- cziczewa: (1.1) khilisimisi
- dolnołużycki: (1.1) gódy lm
- duński: (1.1) jul w
- esperanto: (1.1) Kristnasko
- estoński: (1.1) jõulud
- farerski: (1.1) jól n lm
- fiński: (1.1) joulu
- francuski: (1.1) Noël m
- friulski: (1.1) Nadâl m
- galicyjski: (1.1) Nadal m
- górnołużycki: (1.1) hody m
- grenlandzki: (1.1) juulli, joorli
- gruziński: (1.1) შობა (shoba)
- gudźarati: (1.1) નાતાલ ż (nātāla)
- haitański: (1.1) nwèl
- hausa: (1.1) Kirsimati
- hawajski: (1.1) Kalikimaka, Kalikamaka
- hebrajski: (1.1) חג המולד m (chag ha'molad)
- hindi: (1.1) क्रिसमस m (krismas)
- hiszpański: (1.1) Navidad ż
- hmong: (1.1) Hnub Khixamis
- igbo: (1.1) krisimaasi
- indonezyjski: (1.1) Natal, hari Natal
- irlandzki: (1.1) an Nollaig ż
- islandzki: (1.1) jól n lm
- japoński: (1.1) クリスマス (Kurisumasu)
- jidysz: (1.1) ניטל m (nitl)
- kaszubski: (1.1) Gòdë ż lm, Swiãta Bòżégò Narodzeniô n lm
- kataloński: (1.1) Nadal m
- kazachski: (1.1) Рождество (Rojdestvo)
- khmerski: (1.1) បុណ្យណូអែល (bon noo'ael)
- koreański: (1.1) 크리스마스 (Keuriseumaseu), 성탄절 (Seongtanjeol)
- laotański: (1.1) ບົນໂນແອນ (bon nō 'ǣn)
- litewski: (1.1) Kalėdos ż lm
- lojban: (1.1) xisyjbenunsla
- luksemburski: (1.1) Chrëschtdag m
- łaciński: (1.1) Nativitas ż
- łotewski: (1.1) Ziemassvētki m lm, Ziemsvētki m lm
- macedoński: (1.1) Божиќ m (Božiḱ)
- malajalam: (1.1) കിസ്തുമസ് (kistumas)
- malajski: (1.1) Krismas, hari Natal
- maltański: (1.1) Milied m
- manx: (1.1) Nollick ż
- maoryski: (1.1) Kirihimete
- marathi: (1.1) नाताळ (nātāḷ)
- mongolski: (1.1) зул сарын баяр (zul saryn bayar)
- nawaho: (1.1) Késhmish
- nepalski: (1.1) क्रिसमस (krismas)
- niderlandzki: (1.1) Kerstmis m
- niemiecki: (1.1) Weihnachten n
- norweski (bokmål): (1.1) jul m/ż
- norweski (nynorsk): (1.1) jul ż
- nowogrecki: (1.1) Χριστούγεννα n lm (Christoúgenna)
- ormiański: (1.1) Սուրբ Ծնունդ (Surb Cnund); ծնունդ (tsnund)
- perski: (1.1) کریسمس (krismas)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) Natal
- prowansalski: (1.1) Nadal m
- rosyjski: (1.1) Рождество Христово n, Рождество n
- rumuński: (1.1) Crăciun n, daw. bogorojdenie
- serbski: (1.1) Божић m (Božić)
- shona: (1.1) Kisimusi
- słowacki: (1.1) Vianoce ż lm
- słoweński: (1.1) Božič m
- somalijski: (1.1) ciid masiixiya
- staroangielski: (1.1) Crīstesmæsse ż
- staroirlandzki: (1.1) Notlaic ż
- suahili: (1.1) Krismasi
- sundajski: (1.1) poe natal
- szkocki: (1.1) Yule
- szkocki gaelicki: (1.1) Nollaig ż
- szwedzki: (1.1) jul w
- tadżycki: (1.1) мавлуди Исо (mavludi Iso)
- tajski: (1.1) คริสต์มาส (Khris̄t̒mās̄)
- telugu: (1.1) క్రిస్టమస్ (krisṭamas)
- turecki: (1.1) noel, Yirmibeş Aralık
- tuvalu: (1.1) Kilisimasi
- tybetański: (1.1) ཡེ་ཤུའི་འཁྲུངས་སྐར། (ye shu'i 'khrungs skar.)
- ukraiński: (1.1) Різдво n (Rizdvo)
- uzbecki: (1.1) rojdestvo
- volapük: (1.1) kritid, kritidazäl
- walijski: (1.1) Nadolig
- waloński: (1.1) Noyé
- węgierski: (1.1) Karácsony
- wietnamski: (1.1) Giáng Sinh
- wilamowski: (1.1) Waeinahta ż, Wȧjnahta ż, Wajnaochta ż, Wȧjnaht ż
- włoski: (1.1) Natale m
- zulu: (1.1) uKhisimusi
- źródła: