Złota Malina
Złota Malina (ang. Golden Raspberry Award, skr. Razzie) – antynagroda przyznawana najgorszym filmom, wymyślona przez krytyka filmowego Johna J.B. Wilsona w 1980. Pierwsza ceremonia odbyła się 31 marca 1981. Aktualnie nagrody te przyznaje GRAF (Golden Raspberry Award Foundation).
| Przyznający |
Golden Raspberry Award Foundation |
|---|---|
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Pierwsze rozdanie | |
| Ostatnie rozdanie | |
| Strona internetowa | |
Statuetka Złotej Maliny jest wykonywana z tworzywa sztucznego przemalowanego na kolor złoty. Ma formę sztucznego owocu maliny umiejscowionego na rolce filmu Super 8. Wartość nagrody wynosi w przybliżeniu 4,89 dolara[1].
Jedynym nagrodzonym polskim filmem jest 365 dni, który w 2021 otrzymał nagrodę w kategorii Najgorszy scenariusz. Łącznie uzyskał nominacje w sześciu kategoriach[2].
Historia
edytujZłota Malina powstała przy okazji corocznego przyjęcia, które John J.B. Wilson organizował we własnym domu dla swoich znajomych w wieczór rozdania Oscarów, nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. 31 marca 1981 roku, po zakończeniu ceremonii oscarowej, Wilson zaprosił gości do udziału w zabawie polegającej na przyznaniu wyróżnień dla najgorszych filmów w różnych kategoriach. Następnie sam gospodarz odegrał rolę konferansjera parodiując rozdanie Nagród Akademii Filmowej.
Zabawa okazała się sukcesem i była powtarzana w kolejnych latach przyciągając coraz większe zainteresowanie. Już 4. edycja w 1984 roku została odnotowana przez ogólnokrajowe media[3].
W początkowych latach nagrody były przyznawane po ceremonii rozdania Oscarów. Od 4. edycji (1984), aby uniknąć konkurencji z Oscarami, zdecydowano się przenieść rozdanie Złotych Malin na dzień poprzedzający rozdanie Oscarów. Wyjątkiem był rok 2012, kiedy wręczenie Oscarów poprzedziło ogłoszenie nominacji do nagrody, a rozdanie miało miejsce 1 kwietnia[4]. Także w roku 2020 ogłoszenie nominacji do nagrody nastąpiło dzień przed wręczeniem Oscarów, ale ceremonia planowana na dzień 14 marca 2020 została odwołana z powodu pandemii COVID-19. Wyniki zostały ogłoszone na stronie internetowej[5].
Odpowiedniki za granicą
edytujKategorie
edytujObecnie nagroda jest przyznawana w następujących:
- Najgorszy film
- Najgorszy reżyser
- Najgorszy aktor
- Najgorsza aktorka
- Najgorszy aktor drugoplanowy
- Najgorsza aktorka drugoplanowa
- Najgorsze ekranowe połączenie
- Najgorszy scenariusz
- Najgorszy prequel, remake, plagiat lub sequel[a]
- Odkupienie za Złotą Malinę
Dawniej wręczano również nagrody w następujących kategoriach:
- Najgorszy debiut (1981–1998; z wyjątkiem roku 1989)
- Najgorsza piosenka (1980–1999; 2002)
- Najgorsza ścieżka dźwiękowa (1981-1985)
- Najgorsze efekty specjalne (1986–1987)
W niektórych latach przyznawano również nagrody w kategoriach specjalnych i okolicznościowych.
| Rok | Kategoria | Nominowani (zwycięzców oznaczono pogrubieniem) |
|---|---|---|
| 1996 | Nagroda im. Joego Eszterhasa dla najgorzej napisanego filmu, który zarobił ponad 100 mln dolarów[6] |
|
| 1997 | Największy brak szacunku dla życia ludzkiego i cudzej własności[7] | |
| 1998 | Najgorszy filmowy trend roku[8] |
|
| 2002 | Film dla młodzieży wywołujący największe wzdęcia[9] | |
| 2003 | Najgorsze usprawiedliwienie dla zrealizowania filmu[10] | |
| 2005 | Najbardziej męczący temat z tabloidów[11] |
|
| 2006 | Najgorszy film próbujący uchodzić za kino familijne[12] | |
| 2007 | Najgorszy film próbujący uchodzić za horror[13] | |
| 2010 | 3D sprawiające, że widz chce sobie wyłupić oczy[14] |
Nagrody rocznicowe
edytujPocząwszy od 2000 roku, podczas ceremonii wieńczącej dekadę przyznawane są nagrody dla najgorszych aktorów i filmów minionych dziesięciu lat. Wyjątkiem był rok 2000, kiedy nagrody rocznicowe wręczono po raz pierwszy: za lata 80., 90. i za XX wiek. W 2005 roku przyznano również specjalne nagrody z okazji 25-lecia Złotych Malin.
| Okres/ ceremonia | Kategoria | Nominowani |
|---|---|---|
| Lata 80. (10.) | Najgorszy aktor | |
| Najgorsza aktorka | ||
| Najgorszy film |
| |
| Najgorszy debiut dekady | ||
| Lata 90. (20.) | Najgorszy aktor stulecia | |
| Najgorsza aktorka stulecia | ||
| Najgorszy film dekady |
| |
| Najgorszy debiut dekady | ||
| 25-lecie Złotych Malin (25.) | Największy przegrany | |
| Najgorszy dramat |
| |
| Najgorsza komedia |
| |
| Najgorszy musical |
| |
| 2000–2009 (30.) | Najgorszy aktor dekady | |
| Najgorsza aktorka dekady | ||
| Najgorszy film dekady |
|
Odbiór nagród
edytuj
Złote Maliny nie są odbierane przez laureatów, jednak w historii nagrody osobiście odebrały ją cztery osoby. Pierwszym, który przyjął nagrodę, był Paul Verhoeven jako najgorszy reżyser za film Showgirls w 1996. Drugim był Tom Green, reżyser i aktor filmu Luźny gość, który zwyciężył w pięciu kategoriach w 2001. Trzecią była aktorka Halle Berry w 2004 za rolę w Kobieta-Kot, który wygrał też w trzech innych kategoriach. Odbierając Złotą Malinę, trzymała w ręku Oscara dla najlepszej aktorki za Czekając na wyrok, którego otrzymała w 2002. Czwartą osobą, która odebrała Złotą Malinę, była Sandra Bullock. Otrzymała ona dwie nagrody za rok 2010: dla najgorszej aktorki i (wraz z Bradleyem Cooperem) dla najgorszej ekranowej pary w filmie Wszystko o Stevenie. Następnego dnia Bullock odebrała Oscara za rolę w filmie Wielki Mike, stając się jedną z trzech osób, które w jednym roku zdobyły zarówno Oscara, jak i Złotą Malinę. Wcześniej osiągnęli to kompozytor Alan Menken w 1993[15] i scenarzysta Brian Helgeland w 1998[16].
Kilka innych osób, m.in. Bill Cosby i Tom Selleck, odebrało nagrody w ceremoniach zaaranżowanych na potrzeby rozrywkowych talk-shows. Ben Affleck, zdobywca nagrody dla najgorszego aktora za Daredevila, Zapłatę i Gigli, choć nie pojawił się na ceremonii, upomniał się o statuetkę, którą po tygodniu zaprezentował w programie Larry’ego Kinga.
Złota Malina a Oscary
edytujTrzy razy zdarzyło się przyznanie Złotej Maliny osobie, która w tym samym roku zdobyła również Oscara, aczkolwiek za każdym razem twórcy zostali nagrodzeni za różne produkcje. W 1993 Alan Menken otrzymał Złotą Malinę jako autor piosenki z filmu Gazeciarze oraz Oscara za muzykę do filmu Aladyn. W 1998 Malinę otrzymał Brian Helgeland za scenariusz filmu Wysłannik przyszłości, a dzień później Oscara za scenariusz adaptowany filmu Tajemnice Los Angeles. Trzecią osobą była Sandra Bullock nagrodzona w 2010 dwiema Malinami dla najgorszej aktorki i wspólnie z Bradleyem Cooperem jako najgorsza ekranowa para w filmie Wszystko o Stevenie. Następnego dnia Bullock odebrała Oscara dla najlepszej aktorki za film Wielki Mike.
Kilkukrotnie jednak miało miejsce nominowanie twórców za ten sam film zarówno do Oscara i Złotej Maliny. W 1982 James Coco został nominowany jako najlepszy i najgorszy aktor drugoplanowy za film Tylko gdy się śmieję (żadnej z nagród nie zdobył). W 1984 jako najlepsza i najgorsza aktorka drugoplanowa nominowana została Amy Irving za rolę w filmie Yentl (żadnej z nagród nie zdobyła). W 2021 za tę samą rolę w filmie Elegia dla bidoków jako najlepsza i najgorsza aktorka drugoplanowa nominowana została Glenn Close (żadnej z nagród nie zdobyła). Ponadto zarówno do Oscara i Złotej Maliny zostały nominowane piosenki: „Life in a Looking Glass” z filmu Takie jest życie (1987), „How Do I Live” z filmu Con Air – lot skazańców (1998) oraz „I Don’t Want to Miss a Thing” z filmu Armageddon (1999).
Biorąc pod uwagę poszczególne filmy, jedynym jednoczesnym zdobywcą Oscara i Złotej Maliny jest Wall Street. W 1988 Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego zdobył Michael Douglas, a Złotą Malinę dla najgorszej aktorki drugoplanowej otrzymała Daryl Hannah.
Uwagi
edytuj- ↑ W latach 1994–2005, ta kategoria nosiła nazwę „Najgorszy remake lub sequel”, z wyjątkiem lat 1996 i 1999. Później w latach 2006–2007 została rozdzielona na kategorie: „Najgorszy prequel lub sequel” i „Najgorszy remake lub plagiat”. Od 2008 roku obie te kategorie zostały połączone ze sobą.
Przypisy
edytuj- ↑ Razzies© 2007 Nominees. [dostęp 2008-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-12)].
- ↑ Złote Maliny 2021 rozdane. Pierwsze wyróżnienie dla Polski [online], kultura.onet.pl.
- ↑ Victoria Lindrea: Blowing raspberries at Tinseltown. news.bbc.co.uk, 2007-02-24. [dostęp 2022-01-03]. (ang.).
- ↑ Złote Maliny. Adam Sandler z rekordową liczbą nominacji. wyborcza.pl, 2012-02-26. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Koronawirus rzucił cień na galę Złotych Malin 2020. Oto lista „zwycięzców”. kultura.onet.pl. [dostęp 2022-01-04]. (pol.).
- ↑ 1996 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].
- ↑ 1997 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
- ↑ 1998 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-02)].
- ↑ 23rd Annual RAZZIE Award Nominations. razzies.com, 2003-02-10. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)].
- ↑ 2003 RAZZIE® Nominees & „Winners”. razzies.com, 2005-04-23. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-16)].
- ↑ 26th Annual Razzie ® Award Nominees for Most Tiresome Tabloid Targets. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ 27th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-30)].
- ↑ 28th Annual Golden Raspberry (Razzie©) Award “Winners”. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-29)].
- ↑ The 31st Annual RAZZIE® Awards. razzies.com. [dostęp 2016-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-24)].
- ↑ The 65th Academy Awards – 1993. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).
- ↑ The 65th Academy Awards – 1998. oscars.org. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona oficjalna (ang.)