[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Władysław Duczko

archeolog polski
Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2017-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Władysław Duczko (ur. 21 lutego 1946 w Białymstoku) – polski archeolog działający w Szwecji i Polsce, specjalizujący się w dziejach i sztuce wczesnośredniowiecznej Skandynawii, Europy Wschodniej, Polski oraz Bizancjum.

Władysław Duczko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

21 lutego 1946
Białystok

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: archeologia
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1 czerwca 2000

Habilitacja

26 czerwca 2006

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj

Studiował archeologię powszechną na Uniwersytecie Warszawskim, a po emigracji do Szwecji w roku 1969 – archeologię skandynawską i historię sztuki na Uniwersytecie Uppsalskim oraz numizmatykę na Uniwersytecie Sztokholmskim. W 1986 roku obronił w Instytucie Archeologii w Uppsali doktorat na temat ozdób odkrytych w grobach Birki, słynnego wikińskiego ośrodka rzemieślniczo-handlowego, gdzie w roku 1979 prowadził badania wielkiego kopca na stanowisku Orknösen. W 1990 roku został docentem na Uniwersytecie Uppsalskim. Przez wiele lat wchodził w skład Birkakommité, komitetu przy Królewskiej Szwedzkiej Akademii Literatury, Historii i Starożytności opracowującego i publikującego zabytki z Birki. Z kolei jako bizantynista był przez siedem lat przewodniczącym Szwedzkiego Towarzystwa Bizantologicznego.

W latach 90. XX wieku kierował badaniami wykopaliskowymi najważniejszego wczesnośredniowiecznego stanowiska środkowej Szwecji – Starej Uppsali (Gamla Uppsala), centrum kultowo-politycznego państwa Sweów. Międzynarodowe uznanie świata naukowego oraz rozgłos w gronie miłośników wikingów przyniosła mu książka Viking Rus (2004, pol. wyd. Ruś wikingów 2006), nowatorsko omawiająca kwestię osadnictwa Skandynawów w Europie Wschodniej oraz sprawę wikińskich korzeni państwowości ruskiej. Została opublikowana w serii The Northern World, wchodzącej w skład prestiżowej kolekcji naukowych dzieł historycznych wydawanych przez holenderską oficynę Brill. Za polską edycję książki autor został uhonorowany Nagrodą Klio (nagroda I stopnia w kategorii autorskiej)[1].

W 2005 roku wrócił do Polski, aby na zaproszenie profesora Jerzego Gąssowskiego wykładać archeologię na Wyższej Szkole Humanistycznej, obecnie Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku, gdzie sprawuje funkcję kierownika Katedry Archeologii i Antropologii Wydziału Historycznego. W 2006 roku uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego. Od 2013 roku kieruje grantami naukowymi dotyczącymi badań nad pochodzeniem srebra w przedmiotach ze skarbów wczesnośredniowiecznych znajdowanych na terenie Polski oraz nad technologiami wyrobu ozdób zachodniosłowiańskich ze skarbów polskich i skandynawskich. Do roku 2017 opublikował kilka książek i ponad 100 artykułów naukowych (w siedmiu językach: polskim, szwedzkim, duńskim, norweskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim) dotyczących przede wszystkim dawnej Skandynawii oraz stosunków skandynawsko-słowiańskich.

Jest zwolennikiem koncepcji, że chrzest Mieszka I odbył się dopiero w 968 r. lub nawet później.[2]

Publikacje

edytuj

Książki:

  • The filigree and granulation work of the Viking Period. An analysis of the material from Björkö, seria Birka t. V, wyd. Almquist & Wiksell, Stockholm 1985 (praca doktorska)
  • Viking Rus. Studies on the presence of Scandinavians in Eastern Europe, kolekcja History, seria The Northern World, wyd. Brill, Leiden–Boston 2004 (praca habilitacyjna); polskie wydanie: Ruś wikingów. Historia obecności Skandynawów we wczesnośredniowiecznej Europie Wschodniej, tłum. N. Kreczmar, wyd. Trio, Warszawa 2006[3]
  • Moce wikingów. Tom I: Światy i zaświaty wczesnośredniowiecznych Skandynawów, kolekcja Europa barbarzyńców, Instytut Wydawniczy Erica, Warszawa 2016[4]

Wybrane artykuły:

  • Arkeologi och miljögeologi i Gamla Uppsala. Studier och rapporter 1, seria Occasional Papers in Archaeology (OPIA) t. 7; 11, Uppsala 1993; 1996 (jako redaktor, a także autor piętnastu rozdziałów)
  • Kungar, thegnar, Tegnebyar, juveler och silverskatter. Om danskt inflytande i Sverige under senvikingatid, „Tor” 27:2, Uppsala 1995
  • Byzantine Presence in Viking Age Sweden – Archaeological Finds and their Interpretation, w: Rom und Byzanz im Norden. Internationale Fachkonferenz, Kiel, 18–25 September 1994, Stuttgart 1997
  • Real and Imaginary Contributions of Poland and Rus to the Conversion of Sweden, w: Early Christianity in Central Europe, ed. P. Urbańczyk, Warsaw 1997[5]
  • Gamla Uppsala – svearnas maktcentrum i äldre och nyare forskning, w: „...Gick Grendel att söka det höga huset...”. Arkeologiska källor till aristokratiska miljöer i Skandinavien under yngre järnålder, seria Hallands Länsmuseers Skriftserie t. 9/GOTARC C, podseria Arkeologiska Skrifter t. 17, Halmstat 1997
  • Viking Sweden and Islam – an Archaeological View, w: Byzantium and Islam in Scandinavia. Papers of the Symposium held at Uppsala, 15–16 June 1996, Göteborg 1998
  • Continuity and transformation: the tenth century AD in Sweden, w: The neighbours of Poland in the 10th century, ed. P. Urbańczyk, Warszawa 2000[6]
  • Obecność skandynawska na Pomorzu i słowiańska w Skandynawii we wczesnym średniowieczu, w: Salsa Cholbergiensis. Kołobrzeg w średniowieczu, red. L. Leciejewicz, M. Rębkowski, Kołobrzeg 2000[7]
  • Year 1000 – Point of no return for the Early Medieval Swedish Kingdom, w: Europe around the Year 1000, ed. P. Urbańczyk, Warsaw 2001[8]
  • Test or Magic? Pecks on Viking-Age Silver, w: Moneta mediaevalis. Studia numizmatyczne i historyczne ofiarowane Profesorowi Stanisławowi Suchodolskiemu w 65. rocznicę urodzin, red. R. Kiersnowski i inni, Warszawa 2002[9]
  • The fateful hundred years: Sweden in the eleventh century, w: The neighbours of Poland in the 11th century, ed. P. Urbańczyk, Warszawa 2002[10]
  • The missionary phase of Christianisation in Denmark and Sweden, w: Christianization of the Baltic Region, seria Castri Dominae Nostrae Litterae Annales t. I, Pułtusk 2004[11]
  • Król Anund, rebelia Sveów i kometa Halleya. Źródła pisane, archeologiczne i astronomiczne do jednego wydarzenia z lat 830, w: Ad fontes. O naturze źródła historycznego, seria Acta Universitatis Wratislaviensis t. 2675, podseria Historia t. CLXX, Wrocław 2004[12]
  • Zebrać, zdeprecjonować, schować i zapomnieć. O skarbach srebrnych Skandynawii okresu wikingów, „Wiadomości Numizmatyczne” rok XLIXZ, 2 (180), Warszawa 2005
  • Odyn z białym niedźwiedziem. Jak działał mechanizm daru w jedenastowiecznej Skandynawii, w: Do, ut des – dar, pochówek, tradycja, seria Funeralia Lednickie t. 7, Poznań 2005[13]
  • Genom Mikołaja Kopernika i księgozbiór astronoma w Uppsali, w: Warmińska Kapituła Katedralna – Dzieje i wybitni przedstawiciele, Olsztyn 2010[14]
  • Akulturacja, w: Badania nad przeszłością społeczną. Podstawy konceptualizacji z perspektywy archeologicznej, red. S. Tabaczyński i inni, Poznań 2012
  • Reach consensus then make war. Politics of alliances in the 12th century Scandinavia, w: Consensus or Violence? Cohesive forces in early and high medieval societies (9th–14th c.), ed. S. Moździoch, P. Wiszewski, seria Interdisciplinary Medieval Studies t. I, Wrocław 2013[15]
  • With Vikings or without? Scandinavians in Early Medieval Poland. Approaching an old problem, w: Scandinavian Culture in Medieval Poland, ed. S. Moździoch, B. Stanisławski, P. Wiszewski, seria Interdisciplinary Medieval Studies t. II, Wrocław 2013[16]
  • Viking-age Wolin (Wollin) in the Norse context of the southern coast of the Baltic Sea, „Scripta Islandica” 65, Uppsala 2014
  • Tworzenie królestwa Svitjod-Svearike w wizjach historiografii i archeologii szwedzkiej, w: Instytucja „wczesnego państwa” w perspektywie wielości i różnorodności kultur, red. J. Banaszkiewicz, M. Kara, H. Mamzer, Poznań 2015[17]
  • Status and Magic. Ornaments used by the Bodzia Elites, w: Bodzia. A Late Viking-Age Elite Cemetery in Central Poland, wyd. Brill, Leiden–Boston 2015; rozbudowana polska wersja: Status i magia. Ozdoby elit pochowanych w Bodzi, w: Bodzia. Elitarny cmentarz z początków państwa polskiego, red. A. Buko, Warszawa 2016[18]

Bibliografia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Autorzy - Erica [online], www.wydawnictwoerica.pl [dostęp 2017-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-03].
  2. ↑ Prof. Władysław Duczko o chrzcie Mieszka I [online], wp.pl [dostęp 2018-09-12].
  3. ↑ ISBN 978-83-7436-126-2
  4. ↑ ISBN 978-83-65310-44-6
  5. ↑ ISBN 83-86951-33-8
  6. ↑ ISBN 83-854-6388-7
  7. ↑ ISBN 83-900-2715-1
  8. ↑ ISBN 83-718-1211-6
  9. ↑ ISBN 83-718-1205-1
  10. ↑ ISBN 83-718-1271-X
  11. ↑ ISBN 83-897-0905-8
  12. ↑ ISBN 83-229-2564-6
  13. ↑ ISBN 83-919-2037-2
  14. ↑ ISBN 83-930-6478-3
  15. ↑ ISBN 978-83-63760-09-0
  16. ↑ ISBN 978-83-63760-04-5
  17. ↑ ISBN 978-83-63760-15-1
  18. ↑ ISBN 978-83-63760-69-4
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Władysław_Duczko&oldid=70247660”