[go: up one dir, main page]

Turkmeni

jeden z narodów turkijskich

Turkmeni (turkm. Türkmenler) – naród turecki zamieszkujący Azję Środkową, najliczniej w Turkmenistanie (5,1 mln – 1995), płn.-wsch. Iranie, płn. Afganistanie i wsch. Turcji.

Turkmeni
Türkmenler
Ilustracja
Turkmeni w typowych strojach
Populacja

8 mln

Miejsce zamieszkania

Turkmenistan: 4 248 000
Afganistan: 1 687 086
Iran: 1 328 585
Pakistan: 60 000 (2001)
Rosja: 36 885 (2010)
Tadżykistan: 15 171 (2010)[1]
Ukraina: 3 709 (2001)
Kirgistan: 2 051 (2013)[2]
Białoruś: 2 685 (2009)[3]
Kazachstan: 1 729 (1999)

Język

turkmeński, rosyjski

Religia

islam sunnicki

Pokrewne

Turcy, Azerowie

Rozmieszczenie

edytuj

Większość Turkmenów zamieszkuje Turkmenistan wzdłuż granic z Uzbekistanem i Iranem (centralną część kraju w ponad 70% stanowi pustynia Kara-kum). Liczne mniejszości turkmeńskie mieszkają w Iranie, Uzbekistanie i Afganistanie przy granicach z Turkmenistanem, a także w rosyjskim Kraju Stawropolskim (tzw. Truchmeni). Niewielkie liczby Turkmenów zamieszkują Pakistan, Irak, Turcję, Kirgistan, Syrię, Jordanię i Tadżykistan, Ukrainę, Białoruś.

Historyczna populacja Turkmenów w poszczególnych republikach radzieckich na podstawie radzieckich spisów ludności:

1926 1939 1959 1970 1979 1989
Turkmeńska SRR 719 792 (71,9%) 741 488 (59,2%) 923 724 (60,9%) 1 416 700 (65,6%) 1 891 695 (68,4%) 2 536 606 (72,0%)
Uzbecka SRR 31 492 (0,7%) 46 543 (0,7%) 54 804 (0,7%) 71 066 (0,6%) 92 285 (0,6%) 121 578 (0,6%)
Tadżycka SRR 4 148 (0,5%) 4 040 (0,3%) 7 115 (0,4%) 11 043 (0,4%) 13 991 (0,4%) 20 487 (0,4%)
Rosyjska FSRR 7 849 (0,01%) 12 869 (0,01%) 11 631 (0,01%) 20 040 (0,02%) 22 979 (0,02%) 39 739 (0,03%)

Przypisy

edytuj
  1. Pressemitteilung [online], stat.tj [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-30].
  2. http://web.archive.org/web/20090206105009/http://www.stat.kg/stat.files/din.files/census/5010003.pdf
  3. H [online], gov.by [dostęp 2024-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2010-09-18].