Tomasz Zamoyski
Tomasz Zamoyski herbu Jelita (ur. 1 kwietnia 1594 roku, zm. 8 stycznia 1638) – kanclerz wielki koronny od 1635, podkanclerzy koronny od 1628, marszałek Trybunału Głównego Koronnego w 1622 roku[1], wojewoda kijowski od 1619, wojewoda podolski od 1618, starosta generalny krakowski w latach 1628–1638[2], starosta knyszyński, nowotarski, kałuski, goniądzki, rzeczycki, starosta sokalski w 1631 roku[3], starosta rabsztyński w 1631 roku[4].
| |
 Jelita | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia |
1 kwietnia 1594 |
| Data śmierci |
8 stycznia 1638 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
z Katarzyną Ostrogską: |
Życiorys
edytujW 1614 i 1622 był deputatem do Trybunału Głównego Koronnego w Lublinie[5]. W 1615 roku rozpoczął podróż po krajach Europy Zachodniej[potrzebny przypis]. Poseł województwa bełskiego na sejm 1618 roku. Na jego cześć zostało nazwane nowo utworzone miasto Tomaszów Lubelski. Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa krakowskiego w 1632 roku[6], podpisał jego pacta conventa[7].
Cerkiew Podwyższenia Krzyża Świętego w Tarnopolu z przodu ma trójkondygnacyjną masywną wieżę, która została zbudowana w 1627 przez ówczesnego właściciela tego miasta Tomasza Zamoyskiego oraz jego żony Katarzyny[8].
Jako senator brał udział w sejmach: 1620, 1623, 1624, 1626 (I), 1627, 1628, 1629 (I), 1629 (II), 1631, 1632 (I), 1632 (II), 1632 (III), 1633, 1635 (I), 1635 (II) i na sejm zwyczajny 1637 roku[9].
Miał zatarg z Walentym Aleksandrem Kalinowskim, któremu zarzucił, że do posiadłości ostatniego – Mohylowa – zbiegli 4 poddani Zamoyskiego wraz ze swoimi rodzinami[10].
Fundator budynków mieszczących Akademię Zamojską ufundowaną przez jego ojca.
Rodzina
edytujJedyny syn i spadkobierca kanclerza i hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego i Barbary z Tarnowskich, po śmierci ojca odziedziczył jego znaczne dobra. Poślubił Katarzynę Ostrogską[11], wojewodziankę wołyńską. Mieli troje dzieci: Gryzeldę Konstancję (przyszłą żonę księcia Jeremiego Wiśniowieckiego), Joannę Barbarę (wydaną za mąż za Aleksandra Koniecpolskiego) oraz syna Jana Zamoyskiego, w przyszłości III ordynata zamojskiego.
Przypisy
edytuj- ↑ Herbarz polski, t. I, Lipsk 1839-1846, s. 379.
- ↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 273.
- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo sokalskie wspólnie z Katarzyną Ostrogską, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 263.
- ↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 88.
- ↑ Marianna Dobrowolska, Trybunał Koronny w Lublinie 1578-1794, Lublin 1994, s. 17
- ↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., s. A.
- ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 17.
- ↑ Grzegorz Rąkowski: Przewodnik krajoznawczo - historyczny po Ukrainie zachodniej. Cz. II: Podole. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2005, s. 139. ISBN 83-89181-46-5. [dostęp 2017-08-15].
- ↑ Leszek Andrzej Wierzbicki,Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 178.
- ↑ Mykoła Krykun: Podilśke wojewodstwo u XV-XVIII stolittiach: Sprawy i materiały. Lwów, 2011, s. 349-350. ISBN 978-617-607-064-1. (ukr.)
- ↑ Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin 2010: Z.P. POLIMER, 2010, s. 254. ISBN 978-83-89976-40-6.