[go: up one dir, main page]

Oset siny

gatunek rośliny

Oset siny, oset siwy (Carduus defloratus subsp. glaucus (Baumg.) Nyman) – podgatunek Carduus defloratus[3]. Jest to roślina wieloletnia należąca do rodziny astrowatych. Występuje w górach południowej i środkowej Europy, w Polsce w Tatrach i Pieninach i jest tam rośliną średnio pospolitą. Przez Polskę przebiega północna granica jego zasięgu. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.

Oset siny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

oset

Gatunek

Carduus defloratus

Podgatunek

oset siny

Nazwa systematyczna
Carduus defloratus subsp. glaucus (Baumg.) Nyman[3]

Morfologia

edytuj
Łodyga
Wzniesiona, prosta, pojedyncza, lub posiadająca kilka wydłużonych gałązek. Oskrzydlona jest tylko dołem, na 1/3 wysokości. Jest prawie bezlistna.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście wąskojajowate lub odwrotnie jajowatolancetowate, o zaostrzonych końcach, Są całkiem nagie, brzegi mają podwójnie ząbkowane z cienkimi ostkami. Ostki na pierwszorzędowych ząbkach mają długość do 5 mm, na drugorzędnych ząbkach są mniejsze. Liście mają siny kolor, od tego właśnie pochodzi gatunkowa nazwa rośliny. Dolne liście duże, wyższe wybitnie mniejsze.
Kwiaty
Zebrane w koszyczek na szczycie pędów kwiatowych. Młode koszyczki zwisają, potem pęd wyprostowuje się. Mająca 15–22 mm długości okrywa koszyczków zbudowana jest z nieodgiętych łusek. Środkowe łuski okrywy o zaokrąglonych wierzchołkach nagle zbiegają w krótki, ostry koniec. Łuski te mają długość 4–6 razy większą od szerokości. Wszystkie kwiaty rurkowe, brzeżne podobne do środkowych. Korona o czerwonofioletowym kolorze. Kielich w postaci puchu kielichowego złożonego z pojedynczych włosków o długości 10–12 mm.
Owoc
Niełupka o długości 3,5–5 mm z puchem kielichowym.
Korzeń
Wrzecionowato zgrubiały.
 
Pokrój

Biologia i ekologia

edytuj

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września, roślina owadopylna i wiatrosiewna. Rośnie w górach, na skalistych zboczach, suchych korytach potoków, wśród wilgotnych skał, przy ścieżkach, wyłącznie na wapieniu. Roślina wapieniolubna. Gatunek charakterystyczny dla Ass. Carici sempervirentis-Festucetum.

Tworzy mieszańce z ostem nastroszonym.

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b The Plant List. [dostęp 2018-04-20].

Bibliografia

edytuj
  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.