Norbert z Xanten
Norbert z Xanten OPraem (ur. ok. 1080 w Xanten, zm. 6 czerwca 1134 w Magdeburgu) – niemiecki duchowny, arcybiskup Magdeburga od 1129 do 1134, założyciel zakonu norbertanów, święty Kościoła katolickiego.
| arcybiskup | |
 Św. Norbert (z prawej) i św. Augustyn (z lewej) na portrecie z ok. 1140 roku | |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 1080 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 czerwca 1134 |
| Czczony przez | |
| Beatyfikacja |
1582 |
| Kanonizacja |
1621 |
| Wspomnienie |
6 czerwca i 24 kwietnia (przeniesienie relikwii) |
| Atrybuty |
anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk |
| Patron |
Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia |
| Szczególne miejsca kultu |
Praga |
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| arcybiskup Magdeburga | |
| Okres sprawowania |
1129-1134 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Sakra biskupia |
ok. 1129 |
Życiorys
edytujUrodził się około 1080 roku w Xanten[1], w szlacheckiej rodzinie, jako syn Eriberta von Gennap i Advigi[2]. Jego ojciec był urzędnikiem w służbie arcybiskupa Kolonii, dzięki czemu Norbert w młodym wieku otrzymał godność kanonika kapituły w Xanten[2]. Nie miał wówczas planów zostania duchownym, dlatego też wstąpił na dwór Henryka V[3]. Po opuszczeniu służby dworskiej otrzymał propozycję objęcia biskupstwa Cambrai, jednak nie chciał jej przyjąć bez potwierdzenia Stolicy Piotrowej[1]. W pewnym momencie życia odbywał podróż, podczas której spadł z konia podczas burzy i był bliski śmierci[3]. Spowodowało to przemianę duchową, wyrzeczenie się dóbr doczesnych i podjęcie życia w klasztorze w Siegburgu[4]. Około 1120 roku przyjął tam święcenia kapłańskie i zaczął posługę jako kaznodzieja[5]. Usiłował także przeprowadzić reformę w rodzinnej kapitule w Xanten, jednak bezskutecznie[5]. Następnie udał się do Saint-Gilles, gdzie przebywał na wygnaniu Gelazjusz II[5]. Papież udzielił mu zgody na głoszenie kazań w całym Kościele, co Norbert wykorzystał, ewangelizując m.in. w Orleanie[5]. Z powodu tej pracy, podupadł na zdrowiu i osiadł tymczasowo w Prémontré, dzięki gościnności biskupa Laon[6]. W Prémontré 25 grudnia 1121 roku Norbert wraz z czterdziestoma towarzyszami złożył śluby apostolskie, co dało początek Zakonowi Kanoników Regularnych Ścisłej Obserwy, zwanych później norbertanami[7].
Starał się wówczas zwalczać herezje sakramentariańskie[7]. Około 1129 roku zaproponowano mu objęcie arcybiskupstwa madgeburskiego[8]. Początkowo chciał odmówić, ale ostatecznie przyjął nominację[8]. Arcybiskup wysuwał pretensje do diecezji polskich (wcześniej podlegających Magdeburgowi), które przeszły pod zarządzanie archidiecezji gnieźnieńskiej w 1075[1]. Dzięki poparciu cesarza Lotara III wytoczył proces przeciw polskim biskupom w Rzymie i uzyskał od Innocentego II bullę w 1133 roku, znoszącą stolicę arcybiskupią w Gnieźnie[1]. Zmarł 6 czerwca 1134 roku w Magdeburgu[9]. Po jego śmierci, papież wycofał swój dokument[1].
- Relikwie
Relikwie Norberta z Xanten znajdują się w klasztorze na Strahowie w Pradze, dokąd zostały sprowadzone w czasie kontrreformacji[10].
- Kanonizacja
W 1582 papież Grzegorz XIII zatwierdził kult Norberta, natomiast na cały Kościół katolicki rozszerzył go papież Grzegorz XV w 1621 roku przez kanonizację równoważną[11].
Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest w jego dies natalis, 6 czerwca[1].
- Patronat
Jest patronem Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia[1].
- Ikonografia
W ikonografii ukazywany jest w stroju biskupim, w mitrze, z krzyżem w dłoni[1].
Jego atrybutami są m.in.: anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk[1].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Święty Norbert, biskup. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2022-10-09]. (pol.).
- ↑ a b Chorzępa 2009 ↓, s. 3.
- ↑ a b Chorzępa 2009 ↓, s. 4.
- ↑ Chorzępa 2009 ↓, s. 5.
- ↑ a b c d Chorzępa 2009 ↓, s. 6.
- ↑ Chorzępa 2009 ↓, s. 8.
- ↑ a b Chorzępa 2009 ↓, s. 9.
- ↑ a b Chorzępa 2009 ↓, s. 10.
- ↑ Chorzępa 2009 ↓, s. 11.
- ↑ Chorzępa 2009 ↓, s. 12.
- ↑ Co to znaczy kanonizacja równoważna. L’Osservatore Romano, 12 maja 2012. [dostęp 2016-12-03].
Bibliografia
edytuj- Michał Chorzępa: Św. Norbert. Kraków: Wydawnictwo Księży Misjonarzy, 2009. ISBN 978-83-7216-752-1. (pol.).