Natalia Rolleczek
Natalia Rolleczek, właśc. Natalia Rolleczek-Korombel (ur. 16 lutego 1919 w Zakopanem, zm. 8 lipca 2019[1]) – polska pisarka, głównie dla dzieci i młodzieży, dramatopisarka.
| Imię i nazwisko |
Natalia Rolleczek-Korombel |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
16 lutego 1919 |
| Data śmierci |
8 lipca 2019 |
| Narodowość | |
| Język |
polski |
| Dziedzina sztuki |
Życiorys
edytujW latach 1931–1933 przebywała w sierocińcu prowadzonym przez zakon sióstr felicjanek. Okres II wojny światowej przeżyła w Krakowie. Należała do Armii Krajowej. Znajoma Karola Wojtyły.
Debiutowała w 1945. Od 1952 należała Związku Literatów Polskich[2].
Autobiograficzna powieść Drewniany różaniec, opowiadająca o pobycie w ośrodku felicjanek, została w 1964 zekranizowana przez Ewę i Czesława Petelskich[3].
Książka dla młodzieży Kochana rodzinka i ja została w 1976 uznana za najpopularniejszą przez czytelników „Płomyka”. W roku 1980 Natalia Rolleczek otrzymała nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość artystyczną dla dzieci i młodzieży[4]. Była laureatką trzech konkursów Wydawnictwa „Nasza Księgarnia”[5].
Późniejsze utwory wykorzystują tematykę historyczną. Książki Natalii Rolleczek były przekładane na języki obce (czeski, estoński, litewski, mołdawski)[6][7][8][9].
Jest bohaterką filmu dokumentalnego Tala od różańca zrealizowanego przez Sławomira Rogowskiego i Stanisława Zawiślińskiego w 2012[10][11].
Rodzina
edytujOjciec, niewidomy, zmarł przed narodzinami córki[12]. Mąż – Bogumił Korombel, ekonomista, małżonkowie rozstali się[4]. Synowie: Paweł Jakub Korombel, tłumacz książek z języka angielskiego[12] oraz Hubert Korombel[4], przedsiębiorca.
Mieszkała m.in. w Zakopanem, Krakowie (m.in. w Domu Literatów przy ulicy Krupniczej)[13], Drohobyczu, Tarnowie, Olkuszu[14], Bukownie[15].
Pochowana na cmentarzu Rakowickim, kwatera LXXV, rząd 35, miejsce 12.
Utwory
edytuj- Mój zięć marksista (utwór dramatyczny; praprem. 1950)
- W dalekim kraju, w Nowej Zelandii... (opowieść sceniczna w 3 aktach, 6 odsłonach z epilogiem; 1962)
- Cesia, Nasza Księgarnia, Warszawa 1971 (powieść)
- Drewniany różaniec, Iskry, Warszawa 1953 (powieść)
- Oblubienice (część druga Drewnianego różańca; 1955; adapt. film: reż. Ewa i Czesław Petelscy; 1964)
- Idylla: opowiadania, Czytelnik, Warszawa 1959[16]
- Sukces (utwór dramatyczny; praprem. 1962)
- Gabriel ma skrzydła (utwór dramatyczny; powst. przed 1963)
- Burzyciele (sztuka w 3 aktach; powst. przed 1964)
- Gang panny Teodory, Iskry, Warszawa 1964
- Lepszy gatunek (utwór dramatyczny; powst. przed 1965)
- Przyjaciele, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1965
- Zegar minionego czasu (utwór dramatyczny; powst. przed 1967)
- Zwariowana noc (powieść powst. przed 1967; adapt. film.: Scenariusz Z. Skowroński 1967)
- Rufin z przeceny, Iskry, Warszawa 1971[17]
- Trylogia:
- Kochana rodzinka i ja, Nasza Księgarnia, Warszawa 1961
- Rodzina Szkaradków i ja, Nasza Księgarnia, Warszawa 1963
- Rodzinne kłopoty i ja, Nasza Księgarnia, Warszawa 1966
- Trylogia:
- Kuba znad Morza Emskiego, Nasza Księgarnia, Warszawa 1968
- Wyspa San Flamingo, Nasza Księgarnia, Warszawa 1969
- Choinka z Monte Bello, Nasza Księgarnia, Warszawa 1970
- Urocze wakacje (1972)
- Bogaty książę, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974 (powieść)[18]
- Świetna i najświetniejsza, Nasza Księgarnia, Warszawa 1979
- Selene, córka Kleopatry, Wydawnictwo Literackie, Kraków Wrocław 1983 ISBN 83-08-00555-1
- Trzy córki króla (powieść; T. 1 – 3; 1987) ISBN 83-10-09051-X
- Mały proboszcz z Iwy Wydawnictwo Zakonu Pijarów, Kraków 1993 ISBN 83-85958-04-5
- Zaczarowana plebania (powieść) „Edytor”, Katowice 1997[19] ISBN 83-86812-75-3
Ekranizacje
edytujJej powieść z autobiograficznymi wątkami Drewniany różaniec została zekranizowana przez Ewę i Czesława Petelskich w 1964[20]. Pisarka wystąpiła w tym filmie w roli samej siebie.
Powieść Zwariowana noc stała się pierwowzorem do filmu Zbigniewa Kuźmińskiego z 1967 roku o takim samym tytule[21].
Przypisy
edytuj- ↑ Nie żyje Natalia Rolleczek [online], rp.pl [dostęp 2019-07-09] (pol.).
- ↑ filmpolski.pl: Natalia Rolleczek.
- ↑ Drewniany różaniec [online], FilmPolski [dostęp 2022-02-14] (pol.).
- ↑ a b c Jej "Drewniany różaniec" był wstrząsem. Zmarła Natalia Rolleczek [online], TVN24 [dostęp 2022-02-13] (pol.).
- ↑ Natalia Rolleczek, Kuba znad Morza Emskiego, wyd. 3., Warszawa: Nasza Księgarnia, 1977, 4. strona okładki [dostęp 2022-02-13].
- ↑ Natalia Rolleczková, Kouzelné prázdniny, Dušan Kubálek (tłum.), Blanka Robejšková (ilustr.), Praha: Lidové nakladatelství, 1981, OCLC 864178020 (cz.).
- ↑ Natalia Rolleczek, Puust palvehelmed ; Väljavalitud, Ruth Karemäe (tłum.), Seria: Noorus ja Maailm, Tallinn: Eesti Riiklik Kirjastus, 1964, OCLC 899785011 (est.).
- ↑ Natalia Rolleczek, Mètèniile de lemn, B. Kordunânu (tłum.), 1961, OCLC 899784755 (mołd.).
- ↑ Natalia Rolleczek, Medinis rožančius, V. Žilėnas (tłum.), Wilno: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1955, OCLC 899778136.
- ↑ Tala od różańca / reż. S. Rogowski, S. Zawiśliński, [w:] tck.pl [online], Tarnowskie Centrum Kultury [dostęp 2022-02-14].
- ↑ Maria Witkowska, Tarnów. "Lęk wysokości", Natalia Rolleczek i "Duduś" Matuszkiewicz, [w:] www.sfp.org.pl [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich; portalfilmowy.pl, 28 kwietnia 2012 [dostęp 2022-02-14].
- ↑ a b Wysokie obcasy – wywiad z pisarką autorstwa Katarzyny Bielas (opublikowany w grudniu 2009).
- ↑ Z biogramu w serwisie wydawnictwa Ha!art. ha.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-24)]..
- ↑ Joanna Wojdas, Natalia Rolleczek [online], Blog z serwisu tygodnika Polityka, Listy z [pop] kultury, 23 października 2009 [zarchiwizowane z adresu 2011-04-17].
- ↑ Małopolska zachodnia. Żyją już ponad 100 lat i są w świetnej formie! | Gazeta Krakowska [online], gazetakrakowska.pl [dostęp 2019-07-09] (pol.).
- ↑ Natalia Rolleczek, Idylla, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1959, OCLC 836092970.
- ↑ Natalia Rolleczek, Rufin z przeceny, Ewa Salamon, Warszawa: Iskry, 1971, OCLC 802789459 (pol.).
- ↑ według danych z katalogu WWW Biblioteki Narodowej.
- ↑ Natalia Rolleczek, Zaczarowana plebania, Wyd. 1, Katowice: Edytor, 1997, ISBN 83-86812-75-3, OCLC 38498084 [dostęp 2022-08-26].
- ↑ Informacje o filmie w oficjalnym serwisie filmowym filmpolski.pl.
- ↑ Zwariowana noc w serwisie filmpolski.pl.
Bibliografia
edytuj- Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan, Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, T. 7.R – S, Warszawa, WSiP, 2001.