[go: up one dir, main page]

Menrva (w inskrypcjach także: Menrfa, Merva i Mera) – etruska bogini mądrości, sztuki, rzemiosła, zdrowia, a także wojny, protektorka Hercle i Pherśe; wraz z Tinią i Uni współtworzyła triadę najwyższych bóstw etruskich.

Menrva
bogini mądrości, sztuki, rzemiosła, zdrowia, wojny, protektorka Hercle i Pherśe
ilustracja
Inne imiona

Menrfa, Merva, Mera

Występowanie

religia Etrusków

Teren kultu

Etruria

Szczególne miejsce kultu

Falerii

Odpowiednik

Atena (grecki)

Kojarzona z grecką Ateną, Menrva posiada także atrybuty wskazujące, że jej kult nie został po prostu zapożyczony z Grecji np. łączoną ją ze zjawiskami pogodowymi. Wymieniana przez Marcjanusa jako jedno z 9 bóstw miotających błyskawice[1].

Etruscy artyści pod wpływem greckim przedstawiali Menrvę z wizerunkiem Gorgony na egidzie, z włócznią i tarczą[2]. Pierwotnie nie kojarzona z wojną, po literackim utożsamieniu z Ateną, stała się także boginią wojny[3]. Zgodnie z analogiami greckimi zaczęto ją przedstawiać jako zrodzoną z głowy Tinii.

Ośrodkiem kultu Menrvy było miasto Falerii (dziś: Cività Castellana) w Etrurii, stolica plemienia Falisków. Faliskowie, mimo że mówili językiem spokrewnionym z łaciną pozostawali w związku etruskim, a Falerii było jednym z miast Federacji 12 Miast Etruskich. Gdy w 241 r. p.n.e. Rzymianie zdobyli Falerii, kult Menrvy został przeniesiony do Rzymu pod nazwą Minerva Capta czyli Minerwa Ujęta, co wiązało się prawdopodobnie z fizycznym przeniesieniem zdobycznej statui do Rzymu. Fakt ten bywa określany jako początek kultu Minerwy w Rzymie, choć wydaje się, że dotarł tu już wcześniej, czego śladem jest świątynia na Awentynie datowana na wcześniejszy okres[3].

Przypisy

edytuj
  1. Nancy Thomson de Grummond, Etruscan Myth, Sacred History and Legend, Philadelphia 2006, str. 71.
  2. Larissa Bonfante, Język etruski, Wydawnictwo RTW, Warszawa 1998, str. 35
  3. a b The Obscure Goddess Online Directory – hasło Menrfa – http://www.thaliatook.com/OGOD/menrfa.html