Mark Wahlberg
Mark Robert Michael Wahlberg[1][2][3], również Marky Mark[4] (ur. 5 czerwca 1971[5] w Dorchester[6]) – amerykański aktor (dwa razy nominowany do Oscara), producent filmowy, piosenkarz i model.
Mark Wahlberg (2017) | |
Imię i nazwisko |
Mark Robert Michael Wahlberg |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
5 czerwca 1971 |
Zawód |
aktor, producent filmowy, raper, model |
Współmałżonek |
Rhea Durham (od 2009) |
Lata aktywności |
od 1990 |
Życiorys
edytujWczesne lata
edytujUrodził się w Dorchester[7] w stanie Massachusetts. Jego matka Alma Elaine (z domu Donnelly) była urzędniczką bankową i pomocą pielęgniarską i była spokrewniona z pisarzem Nathanielem Hawthorne[8], natomiast ojciec Donald Edmond Wahlberg, Sr. był kierowcą dostawcą[9]. Wychowywał się z pięcioma braćmi: Arthurem, Jamesem, Paulem, Robertem (ur. 18 grudnia 1967)[10] i Donaldem (ur. 17 sierpnia 1969)[11] oraz trzema siostrami: Debbie (zm. 2003), Michelle i Tracey. Jego ojciec był pochodzenia szwedzkiego i irlandzkiego, natomiast matka – irlandzkiego, francusko-kanadyjskiego i angielskiego. W 1982 roku, gdy miał jedenaście lat, jego rodzice rozwiedli się; po rozwodzie został z matką. Wkrótce porzucił szkołę Copley Square High School w Bostonie i w wieku czternastu lat zaczął na siebie zarabiać, kradnąc i handlując narkotykami, za co był notowany przez policję[12].
Kariera
edytujW 1985, po odbyciu odsiadki, pomocną dłoń wyciągnął do niego jego starszy brat Donnie, ówczesny członek znanego boysbandu New Kids on the Block[13], z którym był związany przez sześć miesięcy.
W 1988 roku, jako szesnastolatek, został skazany na czterdzieści pięć dni więzienia za pobicie dwóch Wietnamczyków. Następnie Donnie skomponował dla brata, występującego solo pod pseudonimem Marky Mark, z towarzyszącym zespołem The Funky Bunch[14], parę utworów w stylu hip-hopu, najsłynniejszy z nich to „Good Vibrations” (1991)[15], oraz wyprodukował za własne pieniądze jego debiutancką płytę „Music for the People” (1991)[16], która doczekała się statusu platynowej. Został nowym idolem nastolatków w bejsbolówce i luźno opadających spodniach, a w czasie koncertów ściągał spodnie i chwytał się za krocze[17].
W 1991 roku przez dwa lata brał udział w roznegliżowanej reklamie męskiej bielizny słynnego kreatora mody Calvina Kleina[18], pojawił się na wielkich billboardach z Kate Moss i fotografowany był przez Herba Rittsa[19]. Trafił też na okładki magazynów „Interview” (w lutym 1992), „YM” (w lutym 1993), „Penthouse” (w marcu 1993), „Esquire” (w czerwcu 1993, w czerwcu 2014), „GQ” (w lipcu 2000, w edycji niemieckiej we wrześniu 2013), „Vanity Fair” (w sierpniu 2001), „Men’s Health” (we wrześniu 2005, w czerwcu 2008, w grudniu 2010, w edycji angielskiej w styczniu 2012, w sierpniu 2012, w lutym 2014, we wrześniu 2016, w lutym 2018, w edycji rumuńskiej w marcu 2018), „Muscle & Fitness” (w edycji tureckiej w maju 2013, w marcu 2017, w lipcu 2017) i „Maxim” (w lipcu 2015)[20].
W 1993 muzyczna kariera Wahlberga zaczęła podupadać z powodu rasistowskich wyzwisk pod adresem czarnoskórych uczniów i odkrycia przez dziennikarzy sprawy pobicia Wietnamczyków, a Mark został okrzyknięty rasistą. Swoją autobiografię zaś zadedykował penisowi, przy okazji opisując burzliwy romans z Madonną. Jeszcze większy atak prasy spowodowało wzięcie w obronę przez Marka muzyka dancehall Shabby Ranksa, który nieopatrznie w wywiadzie zażartował, iż „wszyscy homoseksualiści powinni zostać ukrzyżowani”. W USA został wówczas obiektem ataków zarówno prasy, jak i mniejszości narodowych i seksualnych.
Gdy druga płyta „You Gotta Believe” (1992)[21] nie sprzedawała się tak dobrze jak poprzednia, rozpoczął karierę aktorską. Po występie w programie HBO Ben Stiller zaprasza (The Ben Stiller Show, 1993), zagrał w telewizyjnym thrillerze Zastępstwo (The Substitute, 1993)[22] jako student, który odkrywa, że nowa nauczycielka literatury nie jest tym, za kogo się podaje.
Zadebiutował na dużym ekranie rolą buntowniczego szeregowego Tommy’ego Lee Haywooda w komediodramacie Penny Marshall Inteligent w armii (Renaissance Man, 1994) u boku Danny’ego DeVito i Jamesa Remara. W biograficznym dramacie kryminalnym Przetrwać w Nowym Jorku (The Basketball Diaries, 1995) z Leonardo DiCaprio pojawił się jako Mickey, niespokojne dziecko ulicy. W dreszczowcu Jamesa Foleya Strach (Fear, 1996) z Reese Witherspoon zagrał postać psychopaty dotkniętego morderczą obsesją, za którą był nominowany do nagrody MTV.
Kreacja Dirka Digglera, gwiazdora porno-bizesu lat 70. o przyrodzeniu niespotykanych rozmiarów w dramacie Boogie Nights (1997) została odebrana z uznaniem przez widzów i krytyków[23]. Za rolę sierżanta pierwszej klasy Troya Barlow w filmie Złoto pustyni (Three Kings, 1999) wraz z George’em Clooneyem i Ice Cube odebrał nagrodę Blockbuster Entertainment. Jako producent filmowy przebojowego serialu HBO Ekipa (Entourage, 2004–2007)[24] z udziałem Adriana Greniera otrzymał nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA). Rola detektywa sierżanta Dignama z rodzinnego Bostonu w dramacie kryminalnym Martina Scorsese Infiltracja (The Departed, 2006) przyniosła mu nagrodę krytyków w Bostonie, National Society of Film Critics Award, National Board of Review i nominację do nagrody Oskara i Złotego Globu.
W roku 2017 trafił na listę magazynu „Forbes” jako najlepiej opłacany aktor świata, który zarobił 68 mln dolarów. Osiągnął takie wpływy dzięki występom w filmach Tata kontra tata 2 i Transformers: Ostatni rycerz[25].
Życie prywatne
edytujSpotykał się z Nicole Eggert, Jasmin St. Claire, Traci Bingham (1991), Kate Moss (1992), Soleil Moon Frye (1992-93), Shannen Doherty (1992), gwiazdą porno Savannah (1993; w 1994 popełniła samobójstwo)[26], Reese Witherspoon (1995-97), Tammy Pobi (1997), Chiną Chow (1997-2000), Jaime Rishar (1998), Jordaną Brewster (od 2000 do czerwca 2001), Fridą Andersson (2000) i Rachel Hunter (2000)[27].
W 2000 związał się z modelką Rheą Durham (ur. 1 lipca 1978)[28], z którą 3 sierpnia 2009 wziął ślub. Ma z nią czworo dzieci – dwie córki: Ellę Rae (ur. 2 września 2003) i Margaret Grace (ur. 11 stycznia 2010) oraz dwóch synów: Michaela (ur. 22 marca 2006) i Brendana Josepha (ur. 16 września 2008).
Zaangażowany w działania Kościoła rzymskokatolickiego[29] i cotygodniowe Msze św.[30] Wahlberg otwarcie popiera małżeństwa osób tej samej płci, pomimo sprzeciwu Kościoła[31]. We wrześniu 2015 przeprosił papieża Franciszka za brutalne żarty, które zrobił w komedii Setha MacFarlane’a Ted[32], a w październiku 2017 w publicznym wywiadzie przeprowadzonym przez katolickiego kardynała Blase’a Cupicha z Chicago stwierdził, że szukał przebaczenia od Boga, wcielając się w aktora porno w Boogie Nights[33][34][35].
Zamieszkuje zamknięte osiedle North Beverly Park w Beverly Hills pod adresem 71 Beverly Park Ln, Beverly Hills, CA 90210, najlepiej zarabiającej dzielnicy Los Angeles, ze średnim dochodem gospodarstwa domowego wynoszącym 502 440 dol.[36]. Posiada także nieruchomości w Newton w stanie Massachusetts, a także w Las Vegas.
Dyskografia
edytujZ Funky Bunch
edytuj- Albumy
- Single
- „Good Vibrations”
- „Wildside”
- „I Need Money”
- „Peace”
- „You Gotta Believe”
- „Gonna Have A Good Time”
Z Prince Ital Joe
edytuj- Albumy
- 1994: Life in the Streets
- 1995: The Remix Album
- Single
- „Happy People”
- „Life in the Streets”
- „United”
- „Babylon”
- „Rastaman Vibration”
Solo
edytuj- Single
- 1995: „No Mercy”
- 1996: „Hey Dj”
- 1997: „Feel the Vibe”
- 1997: „Best of My Love”
Filmografia
edytujFilmy fabularne
edytujRok | Tytuł | Rola | Reżyser |
---|---|---|---|
1993 | Zastępstwo (The Substitute, TV) | Ryan Westerberg | Martin Donovan |
1994 | Inteligent w armii (Renaissance Man) | szeregowy Tommy Lee Haywood | Penny Marshall |
1995 | Przetrwać w Nowym Jorku (The Basketball Diaries) | Mickey | Scott Kalvert |
1996 | Strach (Fear) | David McCall | James Foley |
1997 | Naciągacze (Traveller) | Pat O’Hara | Jack N. Green |
Boogie Nights | Eddie Adams/Dirk Diggler | Paul Thomas Anderson | |
1998 | Mocne uderzenie (The Big Hit) | Melvin Smiley | Kirk Wong |
1999 | Koruptor (Corruptor) | Danny Wallace | James Foley |
Złoto pustyni (Three Kings) | SFC Troy Barlow | David O. Russell | |
2000 | Ślepy tor (The Yards) | Leo Handler | James Gray |
Gniew oceanu (The Perfect Storm) | Bobby Shatford | Wolfgang Petersen | |
2001 | Planeta Małp (Planet of Apes) | kapitan Leo Davidson | Tim Burton |
Gwiazda rocka (Rock Star) | Chris ‘Izzy’ Cole | John Stockwell | |
2002 | Prawdziwe oblicze Charliego (The Truth About Charlie) | Joshua Peters | Jonathan Demme |
2003 | Włoska robota (The Italian Job) | Charlie Croker | F. Gary Gray |
2004 | Jak być sobą (I Heart Huckabees) | Tommy Corn | David O. Russell |
Dzieci zza krat (Juvies) | dubbing (także producent) | Leslie Neale | |
2005 | Czterej bracia (Four Brothers) | Bobby Mercer | John Singleton |
2006 | Vince niepokonany (Invincible) | Vince Papale | Ericson Core |
Infiltracja (The Departed) | sierżant Sean Dignam (nominacja do Oscara) | Martin Scorsese | |
2007 | Strzelec (Shooter) | Bob Lee Swagger | Antoine Fuqua |
Królowie nocy (We Own the Night) | kapitan Joseph ‘Joe’ Grusinsky (także producent) | James Gray | |
2008 | Zdarzenie (The Happening) | Elliot Moore | M. Night Shyamalan |
Max Payne | Max Payne | John Moore | |
2009 | Nostalgia anioła (The Lovely Bones) | Jack Salmon | Peter Jackson |
2010 | Nocna randka (Date Night) | Holbrooke | Shawn Levy |
Policja zastępcza (The Other Guys) | Terry Hoitz | Adam McKay | |
Fighter (The Fighter) | Micky Ward (nominacja do Złotego Globu; także producent) | David O. Russell | |
2012 | Ted | John Bennett | Seth MacFarlane |
Kontrabanda (Contraband) | Chris Farraday (także producent) | Baltasar Kormákur | |
2013 | Władza (Broken City) | Billy Taggart (także producent) | Allen Hughes |
Sztanga i cash (Pain & Gain) | Daniel Lugo | Michael Bay | |
Agenci (2 Guns) | Stig | Baltasar Kormákur | |
Ocalony (Lone Survivor) | Marcus Luttrell | Peter Berg | |
2014 | Gracz (The Gambler) | Jim Bennett | Rupert Wyatt |
Transformers: Wiek zagłady (Transformers: Age of Extinction) | Cade Yeager | Michael Bay | |
2015 | Nieznajomy z Mojave | Norman | William Monahan |
Ted 2 | John Bennett | Seth MacFarlane | |
Tata kontra tata (Daddy’s Home) | Dusty Mayron | Sean Anders | |
2016 | Dzień patriotów (Patriots Day) | sierżant Tommy Saunders | Peter Berg |
Żywioł: Deepwater Horizon (Deepwater Horizon) | Mike Williams (także producent) | Peter Berg | |
2017 | Transformers: Ostatni rycerz (Transformers: The Last Knight) | Cade Yeager | Michael Bay |
2018 | Rodzina od zaraz (Instant Family) | Peter „Pete” Wagner | Sean Anders |
2020 | Śledztwo Spensera (Spenser Confidential) | Spenser | Peter Berg |
Scooby-Doo! (Scoob!) | Brian Crown/Błękitny Sokół | Tony Cervone | |
Good Joe Bell (Joe Bell) | Joe Bell | Reinaldo Marcus Green | |
2021 | W nieskończoność (Infinite) | Evan McCauley/Heinrich Treadaway | Antoine Fuqua |
2022 | Uncharted | Victor Sullivan | Ruben Fleischer |
Ojciec Stu (Father Stu) | Ojciec Stuart "Stu" Long | Rosalind Ross | |
Czas dla siebie (Me Time) | Huck Dembo | John Hamburg | |
2023 | Plan wycieczki (The Family Plan) | Dan | Simon Cellan Jones |
2024 | Związek (The Union) | Mike McKenna | Julian Farino |
Seriale
edytujTytuł | Rola | Reżyser |
---|---|---|
Ekipa (Entourage) | w roli samego siebie (także producent) | Doug Ellin |
Przypisy
edytuj- ↑ Mark Wahlberg Actor, Singer, Model. „TV Guide”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg. TV.com. [dostęp 2017-12-13]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg. Listal. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg – Sztárlexikon. Starity.hu. [dostęp 2017-01-13]. (węg.).
- ↑ Mark Wahlberg. AdoroCinema. [dostęp 2017-01-13]. (port.).
- ↑ Mark Wahlberg. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Personalidade: Mark Wahlberg (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-04-14]. (port.).
- ↑ Kathleen Pierce (2011-05-14): Just call him pop culture’s sleuth. The Boston Globe. [dostęp 2017-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-09)]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg Biography (1971-). Film Reference. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ Robert Wahlberg w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Donnie Wahlberg w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ Mark Wahlberg (5 de Junho de 1971). Filmow.com. [dostęp 2017-01-13]. (port.).
- ↑ Rebecca Flint Marx: Mark Wahlberg Biography. AllMovie. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Fast Facts. „TV Guide”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg. ČSFD.cz. [dostęp 2017-01-13]. (cz.).
- ↑ Jason Ankeny: Marky Mark Biography. AllMusic. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ Jessa Schroeder: Justin Bieber actually sent Mark Wahlberg his Calvin Klein tighty whities ad. „Daily News (Nowy Jork)”. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ Emily Sheridan (2010-03-16): Mark Wahlberg swaps his Calvin Klein six-pack for a paunch to play out-of-shape boxer. „Daily Mail”. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Elizabeth Thompson (2015-07-01): Justin Bieber Vs. Mark Wahlberg: Whose Calvin Klein Underwear Photos Are Hotter?. Paper Magazine. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg Magazines. FamousFix. [dostęp 2018-04-14]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg Bio. BuddyTV. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg. MYmovies.it. [dostęp 2016-09-23]. (wł.).
- ↑ Alyssa Toomey (2013-08-09): Celebs Playing Porn Stars: Mark Wahlberg, Amanda Seyfried, Elizabeth Banks and More!. E! Entertainment. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg. Turner Classic Movies. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Mark Wahlberg najlepiej opłacanym aktorem świata. Bankier.pl. [dostęp 2017-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (pol.).
- ↑ Savannah w bazie Notable Names Database (ang.)
- ↑ Mark Wahlberg Dating History. FamousFix. [dostęp 2016-09-23]. (ang.).
- ↑ Rhea Durham [online], Filmweb [dostęp 2018-07-14] (pol.).
- ↑ Mark Wahlberg Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2017-01-13]. (ang.).
- ↑ Stoyan Zaimov (2012-01-18): Mark Wahlberg talks central role of faith and prayer in his daily life. Christian Today Australia. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
- ↑ Conservative Catholic blog Rorate Caeli called Wahlberg out for his support of gay marriage, which the Church strongly opposes. The Jerusalem Post. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
- ↑ Maria Mercedes Lara (2015-09-27): Mark Wahlberg Jokes About Ted with Pope Francis: I Hope the 'Good Lord Has a Sense of Humor’ About My Movies. People. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (ang.).
- ↑ Kim Janssen (2017-10-21): Mark Wahlberg says he prayed to God for forgiveness for Boogie Nights. Chicago Tribune. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-13)]. (ang.).
- ↑ Broede Carmody (2017-10-26): Mark Wahlberg has prayed for forgiveness over 1997 film Boogie Nights. The Sydney Morning Herald. [dostęp 2018-04-14]. (ang.).
- ↑ Edward Kabiesz (2017-12-18): Mark Wahlberg też przeprasza. Gość Niedzielny. [dostęp 2017-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-14)]. (pol.).
- ↑ The richest neighborhoods in Los Angeles (ang.). [dostęp 2021-07-16].
Bibliografia
edytuj- Mark Wahlberg w bazie IMDb (ang.)
- Mark Wahlberg w bazie Filmweb
- Mark Wahlberg w bazie Discogs.com (ang.)
- Mark Wahlberg w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000114662580
- VIAF: 3281157
- LCCN: n92055233
- GND: 119457407
- LIBRIS: 64jlns4q0nb00m8
- BnF: 14029693s
- SUDOC: 061287261
- NLA: 42203470
- NKC: xx0021720
- BNE: XX1297617
- NTA: 173306381
- BIBSYS: 1025406
- Open Library: OL841335A
- PLWABN: 9810584716405606
- NUKAT: n2010049537
- J9U: 987007433737805171
- LNB: 000045731
- CONOR: 40472675
- KRNLK: KAC2020K7498
- LIH: LNB:K/X;=BK