Li-2
Li-2 (ros. Ли-2) – samolot transportowy, pasażerski i bombowy produkcji radzieckiej z okresu II wojny światowej. Adaptacja amerykańskiego projektu samolotu Douglas DC-3.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent |
Komsomolskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego, Kazańskie Zjednoczenie Przemysłu Lotniczego |
| Typ | |
| Załoga |
3 osoby |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji |
1939–1947 |
| Wycofanie ze służby |
w lotnictwie LWP: 13 maja 1974 |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
2 silniki gwiazdowe M-62 lub ASz-62IR |
| Moc |
M-62 – 2 × 840 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
28,83 m |
| Długość |
19,65 m |
| Wysokość |
5,15 m |
| Powierzchnia nośna |
91,70 m² |
| Masa | |
| Własna |
7150 kg |
| Startowa |
11 500 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
280 km/h |
| Prędkość przelotowa |
220–240 km/h |
| Prędkość minimalna |
108 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
3,5–4,8 m/s[1] |
| Pułap |
5600 m |
| Zasięg |
2400 km |
| Rozbieg |
400 m |
| Dobieg |
350 m |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| ZSRR, Polska | |
| Rzuty | |
| |
Historia
edytuj
W 1938 roku ZSRR zakupił licencję na produkcję samolotu komunikacyjnego Douglas DC-3. Jego konstrukcja nie odpowiadała jednak w pełni wymaganiom użytkowników. Z tego powodu w biurze konstrukcyjnym Borysa Lisunowa dokonano adaptacji projektu. Obejmowała ona wzmocnienie konstrukcji płatowca i przystosowanie go do przewozu cięższych ładunków, zmieniono rozmieszczenie drzwi wejściowych, zmniejszono również rozpiętość płata i powierzchnię nośną. Przystosowano kadłub do instalacji grzbietowej wieżyczki strzeleckiej. Zmieniono napęd samolotu – zastosowano silniki M-62 o mocy 840 KM. Samolot otrzymał oznaczenie PS-84 i pod koniec 1939 roku uruchomiono jego produkcję w Wytwórni Lotniczej nr 84 w Chimkach pod Moskwą. Na początku 1941 roku zmieniono oznaczenie maszyny na Li-2. Ogółem wyprodukowano ok. 3000 sztuk samolotu w różnych odmianach, najwięcej – w wersji transportowej Li-2G (Li-2T). Produkcję zakończono na przełomie lat 1946 i 1947.
Wersje produkcyjne
edytuj- PS-84 – początkowe oznaczenie samolotu transportowego
- Li-2P – komunikacyjny dla 14-28 pasażerów
- Li-2G (lub Li-2T) – transportowy do przewożenia 2800 kg ładunku lub 26 spadochroniarzy. Mógł także holować szybowce desantowe
- Li-2GP – transportowo-pasażerski dla 10 pasażerów i 1200 kg ładunku
- Li-2(S) – dalekiego zasięgu do przerzutu grup dywersyjnych na zaplecze frontu
- Li-2(B) – bombowy uzbrojony w 3 km-y SzKAS i 1500 kg bomb
- Li-2F – samolot aerofotogrametryczny
- Li-2W – wariant wysokościowy.
Służba
edytujNa początku 1940 roku nowe samoloty weszły na wyposażenie Aerofłotu i pułków transportowych lotnictwa wojskowego. W czasie II wojny światowej były wykorzystywane na wszystkich frontach: przewoziły zaopatrzenie, holowały szybowce desantowe i służyły do desantowania spadochroniarzy.
Wersja bombowa weszła w trakcie wojny z Niemcami na wyposażenie lotnictwa dalekiego zasięgu, przekształconego 6 grudnia 1944 w 18. Armię Powietrzną – w maju 1945 roku Li-2 z 593 sztukami był jej najliczniejszym typem samolotu[2].
Służba w lotnictwie polskim
edytujW polskim lotnictwie wojskowym używano 20 maszyn Li-2 w wersjach: transportowej Li-2T oraz pasażerskiej Li-2P, z tego 10 wypożyczono na pewien czas firmie PLL LOT. Wojsko eksploatowało te samoloty do 1973 r. W PLL LOT eksploatowano łącznie 40 maszyn w wersji pasażerskiej Li-2P z 24 miejscami dla podróżnych (w tej liczbie 9 maszyn DC-3) oraz transportowe Li-2T. W PLL LOT samoloty Li-2 były w użyciu do 1967 r. Trzy egzemplarze Li-2 w pierwszej połowie lat 60. XX w. przebudowano na wersję aerofotogrametryczną. 25 sierpnia 1960 r. we wsi Lignowy w okolicach Tczewa w czasie technicznego lotu aerofotogrametrycznego bez pasażerów wskutek pęknięcia konstrukcji lewego skrzydła samolot PLL LOT Lisunow Li-2P SP-LAL (Lucynka) uległ katastrofie, spadając z wysokości około 2000 m, zginęło wówczas 5 członków załogi i dwie osoby towarzyszące. Wypadek ten spowodował, że ze stanu PLL LOT zostało skasowane 16 samolotów Li-2 z nalotem większym niż 5000 h.
Przypisy
edytuj- ↑ Lisunow Li-2, 1939 (PS-84) [online], samolotypolskie.pl [dostęp 2023-02-07].
- ↑ Władimir Kotielnikow: Ił-4. «Wozdusznyje kriejsiera» Stalina. Moskwa: Jauza / Kollekcyja / Eksmo, 2009, s. 99. ISBN 978-5-699-38276-7. (ros.).
Bibliografia
edytuj- Rafał Chyliński: Moja pasja lotnictwo. Życie i działalność Tadeusza Chylińskiego dla Polskiego Lotnictwa w świetle dokumentów. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB, 2017, s. 852. ISBN 978-83-7339-166-6 oraz Tom 2 ISBN 978-83-7339-167-3.
