Lambda Andromedae
Lambda Andromedae – gwiazda w gwiazdozbiorze Andromedy, znajdująca się w odległości 86 lat świetlnych od Słońca.
| λ Andromedae | |||||||||||||||||||||||
 Zdjęcie gwiazdy | |||||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
23h 37m 33,843s[1] | ||||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+46° 27′ 29,34″[1] | ||||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−422,38 ± 0,16 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
6,84 ± 0,18 km/s[1] | ||||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
G8 IVk[1] | ||||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,46[2] | ||||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||||
| Okres obrotu | |||||||||||||||||||||||
| Temperatura |
4900 K[3] | ||||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
8427[2] pc | ||||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1327[2] | ||||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Charakterystyka obserwacyjna
edytuj
Jest jedną z jaśniejszych gwiazd Andromedy, choć znajduje się dość daleko od najjaśniejszych gwiazd konstelacji[3]. Chińczycy zaliczali ją, podobnie jak inne gwiazdy zachodniej części Andromedy i Jaszczurki, do swojego gwiazdozbioru „latającego węża” (chiń. 騰蛇; pinyin Téngshé)[4]. Jej absolutna wielkość gwiazdowa to 1,70m, wielkość obserwowana zaś typowo jest równa 3,81m[2]. Jest to jedna z najjaśniejszych na ziemskim niebie gwiazd typu RS Canum Venaticorum[3], a jej wielkość obserwowana zmienia się w granicach 3,69–3,97m[5].
Charakterystyka fizyczna
edytujLambda Andromedae jest gwiazdą spektroskopowo podwójną o okresie obiegu obydwu składników 20,5212 dnia[3]. Większa część światła jest emitowana przez jaśniejszy składnik, który jest żółtym podolbrzymem należącym do typu widmowego G8[1]. Ma on temperaturę około 4900 K, promień około 6,6 R☉, masę blisko dwukrotnie większą od słonecznej. Ma około miliard lat i zakończywszy syntezę wodoru w hel zmienia się w olbrzyma[3].
Gwiazdy typu RS Canum Venaticorum cechuje silne oddziaływanie pływowe pomiędzy składnikami układu podwójnego. W efekcie ich okresy obrotu i obiegu dążą do zrównania, co nie nastąpiło jeszcze w układzie Lambda Andromedae – mniejszy składnik wciąż jeszcze przyspiesza obrót większego. W efekcie oddziaływania układ odznacza się zwiększoną aktywnością magnetyczną, ma także bardzo gorącą koronę gwiazdową (analog korony słonecznej), której temperatury sięgają 10–40 milionów kelwinów. Dzięki temu jest widoczna dla radioteleskopów i użyteczna przy korelowaniu obserwacji radiowych i optycznych[3].
Lambda Andromedae ma trzy optyczne towarzyszki od 11 do 13 wielkości gwiazdowej[6][7][8][9]. Prawdopodobnie ich sąsiedztwo na niebie jest tylko przypadkowe[3]. Składnik „C” znajduje się w znacznie większej odległości niż Lambda Andromedae i ma inny ruch własny[1][8].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Lambda Andromedae w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g Anderson E., Francis C.: HIP 116584. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-12-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Jim Kaler: LAMBDA AND (Lambda Andromedae). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
- ↑ Andromeda. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ λ Andromedae. Alcyone ephemeris. [dostęp 2018-12-04]. (ang.).
- ↑ Mason et al.: WDS J23376+4627A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ CCDM J23377+4627B w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b BD+45 4283C w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ CCDM J23377+4627D w bazie SIMBAD (ang.)