[go: up one dir, main page]

Kra jest określeniem zjawiska geologicznego lub hydrologicznego, w którym wolnopłynące (dryfujące) po obszarach obniżonej lepkości powierzchniowe fragmenty (płyty) różnych kształtów i rozmiarów mogące przemieszczać się poziomo, tworzą się poprzez odłamywanie od pokrywy.

Widok z drona w dół na lód pod mostem. Lód jest w różnych stadiach pokruszenia (rozbicia). Część była już zamarźnięta i ponownie rozbita.
Kry lodowe na Martwej Wiśle
Kra lodowcowa

W zależności od składu rozróżniamy m.in.:

  • kry powstałe z tafli pokrywy lodowej, które można podzielić na "małe" kry lodowe i "większe" kry lodowcowe,
  • kry powstałe z pokrywy litosferycznej, które podzielono pod względem wielkości na kilka wielkich kier litosferycznych oraz kilkanaście małych zwanych mikropłytami.

Kra w wodach powierzchniowych

edytuj
  • Kra lodowa – jest odłamkiem kruszejącej i cienkiej tafli lodu na rzece wolnopłynącej, jeziorze lub w morzu. Kry odłamują się pod wpływem nacisku lub temperatury (roztopy) i niesione prądem spływają wolno tarasując przy tym ruch rzeczny. Niektóre kry są na tyle duże i grube, że potrafią niszczyć mosty. Kry lodowe często mylone są ze śryżem.
  • Kra lodowcowa (z lodu) jest wielkim, czasami nawet kilkukilometrowym odłamkiem kruszejącej pokrywy lodowej na lodowcach przenoszona prądami morskimi – w przeciwieństwie do góry lodowej płaska i powierzchniowa.

Kra skalna

edytuj
  • Kra lodowcowa (skalna) to również wielki płat lub blok skalny wyrwany z podłoża i przeniesiony na znaczną odległość przez przesuwający się lądolód.
Osobny artykuł: kra lodowcowa.
  • Kra litosfery to ograniczony rozłamami wgłębnymi wielki fragment litosfery.
Osobny artykuł: płyta tektoniczna.

Zobacz też

edytuj