Kibarty
Kibarty (lit. Kybartai) – miasto na Litwie, w okręgu mariampolskim, w rejonie wyłkowyskim, siedziba gminy Kibarty; położone przy granicy z obwodem królewieckim.
Kościół Zbawiciela Eucharystycznego | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Okręg | |||||
Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||||
Kod pocztowy |
LT-70416 | ||||
Położenie na mapie Litwy | |||||
54°38′N 22°44′E/54,633333 22,733333 | |||||
Strona internetowa |
Przez miasto płynie rzeka Lipana (lit. Liepona), która jednocześnie wyznacza granicę z Rosją. Po drugiej stronie granicy znajduje się miejscowość Czernyszewskoje.
Historia
edytujPierwsza wzmianka o Kibartach pochodzi z 1561 roku – wówczas w inwentarzu Jurborka i Wierzbołowa pisano, że wieś ma 20 gospodarstw.
W 1856 r. Kibarty otrzymały prawa miejskie[potrzebny przypis], a gwałtowny rozwój nastąpił po 1861 r., gdy utworzono odnogę linii kolejowej z Petersburga do Warszawy, idącą do Wierzbołowa oraz wybudowano stację kolejową w Kibartach.
Za Królestwa Polskiego istniała gmina Kibarty.
W roku 1919 (lub 1924) powtórnie przyznano Kibartom prawa miejskie.
Do 1918 Kibarty leżały w Królestwie Polskim, w guberni suwalskiej, w powiecie wyłkowyskim, w gminie Kibarty.
Podczas okupacji hitlerowskiej, w lipcu 1941 roku Litwini utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 800 kobiet i dzieci (mężczyzn powyżej 16 roku życia wywieziono do miejscowości Gudkaimis). W sierpniu 1941 roku zlikwidowano getto, a Żydów przewieziono do getta w Wierzbołowie[1].
W 1998 zatwierdzono dekretem prezydenckim herb miasta[2].
W 2011 miasto zamieszkiwało 5631 osób, w tym niewielka mniejszość polska, stanowiąca 0,33% mieszkańców.
Zabytki i pomniki
edytujZnajdują się tu kościół Zbawiciela Eucharystycznego, zbudowany w stylu neorenesansowym w 1928, cerkiew św. Aleksandra Newskiego, wzniesiona w 1870 oraz pomnik litewskich kolporterów książek z Suwalszczyzny z 2006.
Transport
edytujW mieście znajduje się stacja kolejowa. Kibarty pełnią rolę najważniejszego kolejowego przejścia granicznego Litwy z Rosją oraz ważnego przejścia drogowego.
Urodzeni w Kibartach
edytuj- Emil Młynarski – polski skrzypek, dyrygent, kompozytor, współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej,
- Izaak Lewitan – rosyjski malarz-pejzażysta pochodzenia żydowskiego,
- Inga Valinskienė – litewska piosenkarka i osobowość telewizyjna, polityk, posłanka na Sejm Republiki Litewskiej,
- Maria Znamierowska-Prüfferowa - polska etnograf, profesor, wieloletni dyrektor Muzeum Etnograficznego w Toruniu, któremu po jej śmierci nadano jej imię.
Galeria
edytuj-
Dworzec kolejowy
-
Kościół nowoapostolski
-
Gmach starostwa
-
Progimnazjum
-
Szkoła specjalna
-
Wieża ciśnień
Przypisy
edytuj- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1084 .
- ↑ 242 Dėl Kybartų herbo patvirtinimo [online], e-seimas.lrs.lt [dostęp 2019-02-11] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Kibarty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 9 .