Hatto I
Hatto I OSB (ur. ok. 850, zm. 15 maja 913) – duchowny Kościoła rzymskokatolickiego, opat wielu klasztorów, m.in. klasztoru Reichenau (888–913) i klasztoru Lorsch (901–913), arcybiskup Moguncji (891–913); doradca Arnulfa z Karyntii (850–899) i Ludwika IV Dziecię (893–911), jeden z czołowych polityków państwa wschodniofrankijskiego.
| Arcybiskup | |
 Hatto I, Kronika Schedla, Norymberga, 1493 | |
| Data urodzenia |
ok. 850 |
|---|---|
| Data śmierci |
15 maja 913 |
| Arcybiskup Moguncji | |
| Okres sprawowania |
891–913 |
| Opat klasztoru Reichenau | |
| Okres sprawowania |
888–913 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Sakra biskupia |
|
Życiorys
edytujHatto I pochodził najprawdopodobniej ze szlacheckiej rodziny w Szwabii i był spokrewniony z arcybiskupem Moguncji Liutbertem[1][2]. Wykształcenie teologiczne zdobył najprawdopodobniej w klasztorze w Fuldzie lub w Reichenau[1]. W 888 roku został wybrany opatem klasztoru Reichenau[1].
Przez całe życie wspierał króla Arnulfa z Karyntii (850–899), którego najprawdopodobniej poznał będąc kapłanem Karola Otyłego (839–888)[1]. W 891 roku został arcybiskupem Moguncji[1]. Był jednym z najważniejszych doradców króla Arnulfa, a w 893 roku ochrzcił jego syna i późniejszego króla wschodnich Franków Ludwika IV Dziecię (893–911)[1]. W 892 roku przewodniczył synodowi we Frankfurcie[3]. W 894 roku wziął udział w 1. wyprawie Arnulfa do Italii[1]. W maju 895 roku poprowadził synod w Treburze, gdzie podjęto m.in. ustalenia odnośnie do ochrony duchowieństwa[1]. W 896 roku wziął udział w wyprawie Arnulfa do Rzymu, gdzie papież Formozus (815–896) koronował Arnulfa na cesarza[1]. W tym samym roku został opatem Ellwangen[1].
W 899 roku reprezentował Arnulfa na spotkaniu z Zwentiboldem (870–900) w Sankt Goar z zamiarem zapewnienia następstwa tronu dla Ludwika IV[1]. Po objęciu władzy przez 7-letniego wówczas Ludwika, Hatto I stał się obok Adalbero von Augsburg (zm. 909) najważniejszym opiekunem nieletniego króla z ogromnym wpływem na politykę[1]. W 901 roku został opatem Lorsch i klasztoru Weißenburg w Alzacji[1]. Podczas zwady babenberskiej na początku X w. między Popponami a Konradynami o władzę nad terenami nad Menem opowiedział się wraz z młodym królem po stronie Konradynów i w 903 roku wziął udział w zjeździe w Forchheim, podczas którego dokonano konfiskaty dóbr pokonanych Babenbergów Henryka I i Adalharda[1]. Hatto I miał mieć również wpływ na wybór Konrada I (890–918) na króla Niemiec po śmierci Ludwika IV Dziecięcia[1].
Następnie Hatto I popadł w konflikt z księciem Saksonii Henrykiem I (876–936) o posiadłości Moguncji w Turyngii[1]. Henryk miał usprawiedliwiać swoją nieobecność na zjedzie w Moguncji strachem przed planami Hatto I jego zamordowania[1]. Historia ta dała początek sadze o złotym łańcuchu, spisanej przez braci Grimm w ich pracy Deutsche Sagen[1][4].
Hatto I uosabiał współpracę Kościoła ze świecką władzą królewską w czasach dwóch ostatnich Karolingów i za panowania Konrada I[1] W Moguncji wspierał m.in. budowę katedry a na wyspie Reichenau wzniósł kościół św. Jerzego w Oberzell, gdzie spoczęły relikwie św. Jerzego – dar papieża Formozusa (815–896) z 896 roku[1].
Hatto I zmarł 15 maja 913[1]. Podania ludowe mówiły, że zmarł wskutek uderzenia pioruna lub, że został wrzucony przez diabła do wulkanu Etna[3].
Sagi
edytuj
Saga o złotym łańcuchu
edytujWedług sagi, Hatto poszedł do kowala i zamówił złoty łańcuch, którym miał być uduszony książę Henryk I[4]. Pewnego dnia do kowala zaszedł jeden z ludzi króla Konrada I, aby obejrzeć łańcuch, i westchnął[4]. Na pytanie kowala dlaczego wzdycha, wyjawił, że wkrótce łańcuch spłynie krwią księcia Henryka[4]. Kowal milczał, ale po zakończeniu pracy wyjechał naprzeciw księciu Henrykowi przybywającemu na zjazd i wyjawił mu spisek. Henryk przywołał posłańca Hatto i nakazał przekazać biskupowi, że jego szyja nie jest twardsza od szyi Adalberta (którego śmierć wiązano z Hatto) i że raczej zostanie w domu[4]. Po czym zajął dobra Hatto w Saksonii i Turyngii[4]. Hatto miał po tym wkrótce umrzeć ze złości lub zabity przez uderzenie pioruna[4]. Szczęście miało odwrócić się wtedy od króla Konrada I i zacząć sprzyjać Henrykowi[4].
Saga o mysiej wieży w Bingen
edytujWedług innej sagi, Hatto I miał zostać zjedzony przez myszy w Mysiej Wieży niedaleko Bingen, którą miał wznieść[2]. Saga ta łączona jest również z postacią innego arcybiskupa Moguncji – Hatto II (zm. 970)[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Peter Herde: Hatto I.. W: Neue Deutsche Biographie 8. 1969, s. 60. [dostęp 2010-10-15]. (niem.).
- ↑ a b c Ernst Dümmler: Hatto I.. W: Allgemeine Deutsche Biographie 11. 1880, s. 26-29. (niem.).
- ↑ a b Hatto I, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-10-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Herzog Heinrich und die goldne Halskette. W: Bracia Grimm: Deutsche Sagen. 1816–1818. [dostęp 2016-10-15]. (niem.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Florian Stark: Der fiese Bischof, der von Mäusen gefressen wurde. [w:] Welt.de [on-line]. 2013-05-19. [dostęp 2016-10-15]. (niem.).