Flukonazol

Flukonazol (łac. Fluconazolum) – lek przeciwgrzybiczy, pochodna triazolu.

Flukonazol

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 2-(2,4-difluorofenylo)-1,3-bis(1H-1,2,4-triazol-1-ilo)propan-2-ol Inne nazwy i oznaczenia farm. Fluconazolum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C13H12F2N6O
Masa molowa	306,27 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, higroskopijny, krystaliczny proszek
Identyfikacja
Numer CAS	86386-73-4
PubChem	3365
DrugBank	DB00196
SMILES C1=CC(=C(C=C1F)F)C(CN2C=NC=N2)(CN3C=NC=N3)O
InChI InChI=1S/C13H12F2N6O/c14-10-1-2-11(12(15)3-10)13(22,4-20-8-16-6-18-20)5-21-9-17-7-19-21/h1-3,6-9,22H,4-5H2 InChIKey RFHAOTPXVQNOHP-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,49 g/cm³ (20 °C); ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie trudno w innych rozpuszczalnikach metanol: łatwo aceton: rozpuszczalny DMSO: >5 g/l Temperatura topnienia 138–140 °C Temperatura wrzenia 580 °C logP 0,5 Kwasowość (pKa) 11,01
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H302, H315, H319, H335 Zwroty P P261, P305+P351+P338 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Szkodliwy (Xn) Zwroty R R22, R36/37/38 Zwroty S S26, S36 Numer RTECS XZ4810000 Dawka śmiertelna LD50 >100 mg/kg (pies, dożylnie)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	D01 AC15 J02 AC01
Stosowanie w ciąży	kategoria C (dawka pojedyncza) kategoria D
Farmakokinetyka Działanie przeciwgrzybicze Biodostępność ≥90% (doustnie i dożylnie) Okres półtrwania 20–50 h (dorośli) 15,2–25 h (dzieci) 55–88 h (niemowlęta) Wiązanie z białkami osocza i tkanek 11–12% Metabolizm wątrobowy Wydalanie ok. 71–91% z moczem, minimalnie z kałem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie, dożylnie

Mechanizm działania

Działa poprzez hamowanie syntezy ergosterolu (poprzez hamowanie układu cytochromu P450 komórek grzyba), niezbędnego do syntezy błony komórkowej grzyba. Zaburza syntezę chityny, w efekcie następuje zniszczenie komórek grzyba. Wchłania się prawie całkowicie z przewodu pokarmowego, dobrze przenika do tkanek i płynów ustrojowych (np. płynu mózgowo-rdzeniowego, pokarmu kobiecego, szczególne wysokie stężenie, przewyższające 10x stężenie we krwi, osiąga w komórkach naskórka).

Wskazania

• kandydozy błon śluzowych, skóry
• grzybica skóry gładkiej
• łupież pstry
• kandydozy układowe i sepsa drożdżakowa
• kryptokokoza
• profilaktyka zakażeń grzybiczych w tym u osób z nowotworami i AIDS.

Działania niepożądane

• zaburzenia żołądkowo-jelitowe
  • nudności
  • biegunka
  • bóle brzucha
  • zwiększenie aktywności AlAT i AspAT

Przeciwwskazania

• uczulenie na lek lub pochodne triazolu
• zaburzenia czynności wątroby
• niewydolność nerek
• ciąża i okres karmienia piersią

Interakcje lekowe

• flukonazol zwiększa siłę działania lub zwiększa stężenie w surowicy krwi
  • benzodiazepin
  • doustnych leków przeciwcukrzycowych (pochodne sulfonylomocznika)
  • leków przeciwzakrzepowych (pochodne kumaryny)
  • ryfabutyny
  • teofiliny
  • zydowudyny
  • fenytoiny
  • takrolimusu
  • cyklosporyny
• flukonazol zmniejsza siłę działania lub zmniejsza stężenie w surowicy krwi
  • amfoterycyny B (antagonistyczny mechanizm działania)

Flukonazol może wpływać na działanie leków metabolizowanych przez izoenzymy 2D6, P4, 2C9 cytochromu P-450.

Ryfampicyna zmniejsza siłę działania flukonazolu.

Dawkowanie

W zależności od schorzenia, zwykle stosuje się dawki od 50 mg na dobę w profilaktyce i kandydozie błon śluzowych, do 400 mg na dobę w przypadku posocznicy drożdżakowej. W przypadku kandydozy pochwy wystarczającą dawką jest podanie 150 mg jednorazowo. U dzieci stosuje się w zakresie dawek 3 – 12 mg/kilogram masy ciała/doba.

Dostępne preparaty

• Diflucan
• Flumycon
• Fluconazole
• Mucomax
• Mucoyst
• Flucofast
• Mycosyst
• FlucoLEK

Przypisy

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.