[go: up one dir, main page]

FC Barcelona

hiszpański klub piłkarski

Futbol Club Barcelona (wym. [fubˈbɔl ˈklub bəɾsəˈlonə]) – kataloński wielosekcyjny zawodowy klub sportowy z Barcelony (Hiszpania), istniejący od 29 listopada 1899 roku, czyli momentu założenia męskiej drużyny piłki nożnej przez grupę Szwajcarów, Anglików, Katalończyków i Niemca. Z czasem stał się katalońską instytucją o dużym znaczeniu społecznym[2]. Jego motto to Més que un club (pol. Więcej niż klub)[3].

FC Barcelona
Ilustracja
herb klubu
Pełna nazwa

Futbol Club Barcelona

Przydomek

FC Barcelona
Barcelona
Barça
Blaugrana
FCB
Katalończycy
Duma Katalonii

Barwy

       
granatowo-bordowe

Data założenia

29 listopada 1899

Debiut w najwyższej lidze

10 lutego 1929
Racing Santander – FC Barcelona 0:2[1]

Liga

Primera División

Państwo

 Hiszpania

Wspólnota autonomiczna

 Katalonia

Siedziba

Barcelona

Adres

Artístides Maillol s/n 08028 Barcelona

Stadion

Camp Nou (w trakcie przebudowy)
Estadi Olímpic Lluís Companys (tymczasowo)

Sponsor techniczny

Nike

Właściciel

socios

Prezes

Joan Laporta

Trener

Hansi Flick

Asystent trenera

Óscar Hernández
Sergio Alegre

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Trzeci
strój
Strona internetowa

Męska drużyna piłkarska Barçy zdobyła m.in.: 5 razy Ligę Mistrzów, 27 razy LaLigę, 31 razy Puchar Króla, 3 razy Klubowe Mistrzostwo Świata, 4 razy Puchar Zdobywców Pucharów, 5 razy Superpuchar Europy i 14 razy Superpuchar Hiszpanii[4].

FC Barcelona jest własnością 143 086 socis[5] i posiada miliony kibiców na całym świecie[6][7][8], z których część zrzeszona jest w ok. 1270 oficjalnych penyes (fanklubach)[9]. Klub posiada m.in. następującą infrastrukturę: stadiony piłkarskie Camp Nou i Estadi Johan Cruyff, kompleks treningowy Ciutat Esportiva Joan Gamper, szkółkę piłkarską La Masia oraz halę sportową Palau Blaugrana[10]. Poza sekcją piłkarską Barça prowadzi również profesjonalne sekcje koszykówki, piłki ręcznej, futsalu i hokeju na rolkach. Blaugrana posiada także drugą drużynę piłki nożnej, zespoły młodzieżowe i sekcje amatorskie[11].

FC Barcelona została wybrana najlepszym klubem piłkarskim świata w latach 2001–2010 i 2011–2020 przez Międzynarodową Federację Historyków i Statystyków Futbolu (IFFHS)[12].

Historia

edytuj

1899: Powstanie klubu

edytuj
 
Skład FC Barcelony z 1903 r.

Urodzony w Szwajcarii Hans Gamper, który przybył do Barcelony w 1898 roku z powodów zawodowych, w październiku 1899 r. umieścił ogłoszenie w magazynie Los Deportes, aby znaleźć graczy zainteresowanych utworzeniem drużyny piłkarskiej. 29 listopada 1899 roku Gamper i jedenastu innych mężczyzn (Otto Kunzle i Walter Wild ze Szwajcarii, John Parsons i William Parsons z Anglii, Otto Maier z Niemiec, oraz Lluís d’Ossó, Bartomeu Terradas, Enric Ducal, Pere Cabot, Carles Pujol i Josep Llobet z Katalonii) zebrali się w Gimnasio Solé, aby utworzyć stowarzyszenie, które będzie nosić nazwę i herb miasta: Futbol Club Barcelona[13].

Pierwszym prezesem klubu został Wild[14], skarbnikiem mianowano Terradasa[15], a d’Ossó powierzono funkcję sekretarza technicznego[16]. Wybrano również barwy strojów – początkowo połowa koszulki była niebieska, a druga bordowa, rękawy w przeciwnych kolorach, a spodenki białe. Najbardziej prawdopodobna teoria dotycząca pochodzenia barw mówi, że pochodzą one z zestawu noszonego przez drużynę rugby w angielskiej szkole Merchant Taylors’, w której w młodości uczyli się bracia Witty, dwaj z pierwszych członków FC Barcelony[17].

1899–1912

edytuj

Dziesięć dni po założeniu klubu, 8 grudnia 1899 r. o godzinie 15:00, na pierwszym boisku FC Barcelony, Velodromo de la Bonanova, rozegrano pierwszy mecz. Rywalem Barçy byli Anglicy, którzy wygrali to spotkanie 1:0, a bramka padła w pierwszej połowie spotkania. Grano w dziesięcioosobowych składach. Następnego dnia w istniejącym do dziś katalońskim dzienniku „La Vanguardia” sporządzono notatkę z tego spotkania[18].

Skład na mecz z Anglikami
8 grudnia 1899
Velodromo de la Bonanova, Barcelona
Juan de Urruela
Walter Wild
Lomba
Lluís d’Ossó
Josep Llobet
Antonio López
Bartomeu Terradas
Joan Gamper
Otto Kunzle
Schilling

Swoje pierwsze zwycięstwo w historii drużyna odniosła 25 grudnia, wygrywając 3:1 w towarzyskim meczu z lokalnym zespołem Catala FC. Kilka miesięcy później zdecydowano, iż drużyna zasługuje na własne boisko, którego nie będzie musiała dzielić z inną drużyną. Zarząd wydzierżawił obiekt w pobliżu hotelu Casanovas[19].

Pierwsze derby Katalonii rozegrano 23 grudnia 1900 r., przeciwko studenckiej drużynie Sociedad Española de Futbol. W składzie Barcelony nie było obcokrajowców, a spotkanie zakończyło się bezbramkowym remisem.

W 1901 r. drużyna wzięła udział w turnieju o puchar ufundowany przez Alfonso Macaya. Zajęła w nim drugie miejsce, jednak już w następnej edycji zatriumfowała, strzelając we wszystkich ośmiu meczach sześćdziesiąt bramek, tracąc przy tym dwie[20].

13 maja 1902 r. Barça rozegrała swój pierwszy mecz poza Katalonią, a rywalem był nowo powstały Madrid FC (obecnie znany jako Real Madryt), który przegrał z Blaugraną 1:3. Było to spotkanie półfinałowe o Puchar Króla Hiszpanii, które to rozgrywki zainicjował Alfons XIII. W finale katalońska drużyna przegrała z Vizcayą 1:2.

Dwa lata później, 1 maja 1904 r., drużyna po raz pierwszy wyjechała z kraju, do Francji, gdzie w Tuluzie, na obiekcie Stade Olympique, pokonała miejscowy zespół Stade O.E.T. 3:2[21].

W 1905 r. FC Barcelona triumfowała w Pucharze Katalonii, wygrywając w jego finale z Espanyolem 3:2[22]. Jednak wygrana ta nie uchroniła klubu przed kryzysem – malała liczba socis, w rezultacie w 1908 r. pozostało ich tylko 38[23]. Wszystko wskazywało na to, że klub się rozpadnie. W tej sytuacji Joan Gamper zrezygnował z funkcji kapitana drużyny, kończąc sportową karierę i wszedł w skład zarządu jako prezes, który był przez pięć kadencji. Efekty jego pracy można było dostrzec już w następnym roku, kiedy to drużyna przeniosła się na wykupiony na własność stadion Camp del carrer Indústria, gdzie od 14 marca 1909 r. zaczęto rozgrywać mecze.

W sezonie 1909/10 Barcelona wywalczyła mistrzostwo Katalonii oraz Puchar Króla Hiszpanii – w jego finale drużyna wygrała 3:2 z Españolem Madrid[23]. To spowodowało, że do klubu sami zaczęli zgłaszać się kandydaci na socis i już w następnym sezonie (1910/11) ich liczba wzrosła do 367. Zespół ponownie został mistrzem Katalonii oraz zdobył Puchar Pirenejów. W sezonie 1911/12 przeciwko zarządowi zbuntowali się piłkarze, domagając się zapłaty za swoją grę dla klubu.

1912–1930

edytuj

14 sierpnia 1912 r. w klubie pojawił się Paulino Alcántara. W chwili przyjścia do klubu miał niewiele ponad 15 lat. Zadebiutował w wygranym 8:2 spotkaniu w Sabadell z miejscową drużyną CE Sabadell FC[24]. W pierwszym oficjalnym meczu strzelił hat tricka, a jego drużyna pokonała 9:0 Català SC w rozgrywkach o Puchar Katalonii. Jego rekord (357 bramek w 357 meczach) został do dziś pobity tylko przez Messiego.

Rok później klub zdobył trzeci w historii Puchar Króla Hiszpanii, pokonując w finale Real Sociedad 3:2[25], a w następnym roku doznał trzech porażek w meczach z angielską drużyną, Notts County (0:2, 0:4, 3:10)[26].

W 1916 r. Real Madryt po raz pierwszy rozegrał mecz w Katalonii, który przegrał 0:3. Jednym z zawodników drużyny ze stolicy Hiszpanii był wówczas Santiago Bernabéu.

17 lipca 1917 r., gdy pierwszym oficjalnym trenerem piłkarzy został Jack Greenwell, FC Barcelona wygrała z CE Europa 3:1[27].

W 1922 r. wybudowano nowy stadionCamp de Les Corts. Otwarcie obiektu uczczono rozegraniem meczu ze szkockim klubem St. Mirren, w który drużyna Barcelony zwyciężyła 2:1. W tym samym roku klub zdobył kolejny Puchar Króla Hiszpanii, pokonując w finale Real Unión Irún 5:1 (gole Torralby, Samitiera, Gracii, Alcántary (2))[28]. W 25-lecie istnienia klub liczył już 12 207 członków.

Tabela po ostatniej kolejce sezonu 1928/1929
1. FC Barcelona 25 37-23 18 25 37-23
2. Real Madryt 23 40-27 18 23 40-27
3. Athletic Bilbao 20 43-33 18 20 43-33
4. Real Sociedad 18 20 46-41
5. Arenas Club de Getxo 19 32-39 18 19 32-39
6. Atlético Madryt 18 43-41 18 18 43-41
7. RCD Espanyol 18 32-38 18 18 32-38
8. CE Europa 16 45-49 18 16 45-49
9. Real Unión Irún 12 40-42 18 12 40-42
10. Racing Santander 9 25-50 18 9 25-50

W 1923 r., w atmosferze wzrastającego napięcia na arenie politycznej, zwalczające separatystyczny ruch kataloński władze hiszpańskie zmusiły szefów klubu do podania listy jego członków, wprowadziły też zakaz używania języka katalońskiego i wywieszania na stadionie katalońskich flag. Dwanaście miesięcy później nowo otwarty stadion klubowy został zamknięty na pół roku, po tym jak spalono hiszpańską flagę, a hymn hiszpański wykonywany przez angielską orkiestrę został zagłuszony gwizdami kibiców, którzy zrewanżowali się funkcjonariuszom policji bijących fanów przed stadionem. Joan Gamper został oskarżony o dowodzenie spiskiem, w związku z czym musiał opuścić Hiszpanię i wyjechał do swojego rodzinnego kraju – Szwajcarii. Po powrocie nie brał już aktywnego udziału w życiu klubu.

Podczas prezesury Arcadiego Balaguera, klub sięgnął dwukrotnie po Puchar Króla Hiszpanii – w sezonach 1925/26 (2:0 z Arenas de Guecho)[29] i 1927/28 (3:2 po dogrywce z Atlético Madryt)[30], trzykrotnie triumfował w Campionat de Catalunya (który zastąpił Puchar Macaya) w sezonach 1925/26, 1926/1927 i 1927/1928[20][31] oraz wygrał pierwszą edycję hiszpańskich rozgrywek ligowych, które zostały zainaugurowane 10 lutego 1929 r. FC Barcelona wygrała zarówno mecz w pierwszej kolejce rozgrywek 12 lutego 1929 r. przeciwko Real Racing Club na wyjeździe (2:0), jak i ostatni – u siebie 4:1 z Real Union Club Irun 23 czerwca 1929 r. Dzięki temu zwycięstwu Barcelona zepchnęła rywala ze stolicy, Real Madryt, na drugą pozycję w tabeli. Kataloński klub strzelił w pierwszym sezonie ligowym 37 bramek, a stracił dwie. Arcadi Balaguer, po zrezygnowaniu ze stanowiska, został odznaczony medalem za zasługi[31].

1933–1942

edytuj
 
Jeden z meczów na Camp del carrer Indústria

Josep Samitier przeszedł do Realu Madryt, gdzie z Zamorą pomógł klubowi ze stolicy w zdobyciu tytułu mistrza kraju. W 1935 r. Samitier, który wykorzystał słabe strony Barcelony, poprowadził swój obecny klub do jednej z najwyższych wygranych z odwiecznym rywalem, 8:2[potrzebny przypis].

W 1936 r. wybuchła wojna domowa. W czasie działań ucierpiał również kataloński klub. Liczba socis uległa zmniejszeniu – z 7719 do 2500. Miesiąc po rozpoczęciu walk, Josep Sunyol, ówczesny prezes klubu, został wezwany na posiedzenie federacji piłkarskiej do Madrytu. Po wyjeździe jego samochód został zatrzymany w Sierra de Guadarrama przez patrol wojsk frankistowskich, a sam Sunyol zastrzelony[32]. Natomiast Angel Arocha, piłkarz, który strzelił 214 bramek dla Katalończyków w 207 meczach, został siłą wcielony do armii w Aragonii. Szesnastu graczy zespołu wyjechało do Ameryki, aby rozegrać mecze w Meksyku i w Stanach Zjednoczonych, co miało poprawić kiepską sytuację klubu; tylko czterech z nich wróciło do Hiszpanii.

Francuska sekretarka klubu, Rossend Calvet i Mata wyjechała do Francji, aby w paryskim banku ulokować $12 900. Fundusz ten był podporą klubowych władz. 16 marca 1938 r. na budynek siedziby klubu spadła bomba niszcząc pomieszczenie z trofeami oraz kasę klubu. Jednak FC Barcelona nie przestała istnieć, ponieważ dozorca odnalazł kasetkę, w której znajdowało się 2500 peset. Klub zdobył tylko mistrzostwo Katalonii, bo rozgrywki ligowe były zawieszone na czas wojny, która skończyła się w 1939 r. porażką republikanów.

W 1940 r., na osobisty rozkaz Francisco Franco, zmieniono nazwę z angielsko brzmiącej „Football Club Barcelona” na hiszpańską nazwę – „Club del Futbol Barcelona:, a także herb (redukując z czterech do dwóch czerwone pasy na senyerze; powrót nastąpił w 1949 r., na pięćdziesięciolecie klubu). Do dawnej nazwy powrócono w 1974 r., zaś pozwolenie na wywieszanie katalońskich flag na obiekcie nastąpiło po śmierci dyktatora w 1975 r.

1942–1957

edytuj

W 1942 r. klub przeżył jeden z najdziwniejszych okresów w historii ligi hiszpańskiej – drużyna, która gdyby nie wygrała meczu (5:1) z Realem Murcią, spadłaby do Segunda División, ostatecznie zajęła 12. miejsce w lidze, a jednocześnie zdobyła Puchar Króla Hiszpanii wygrywając w finale z Athleticiem Bilbao 4:3[33], natomiast Mariano Martín został królem strzelców w lidze, strzelając 32 gole w 26 meczach[34].

Rok później, w pierwszym meczu w półfinale pucharu krajowego, FC Barcelona wygrała mecz z Realem Madryt u siebie na Les Corts 3:0, lecz w rewanżu na Santiago Bernabéu, przegrała 1:11 spotkanie rozegrane 13 czerwca 1943 r.[35]

W następnym roku z pracy w roli trenera został zwolniony José Nogués, a na jego miejsce mianowano byłego zawodnika zespołu, Josepa Samitiera. W roli trenera pracował on przez trzy lata, lecz do jego osiągnięć zaliczyć można tylko pierwsze miejsce w lidze w sezonie 1944/45[36]. Później drużyna prowadzona już przez jego następcę, triumfowała w sezonach: 1947/48[36] i 1948/49[36]. W 1950 r., w meczu rozgrywanym na Les Corts pomiędzy FC Barcelona a Realem Madryt padł wynik 7:2.

Kilka miesięcy po tym wydarzeniu do FC Barcelony przyszedł Ladislao Kubala. Z początku nie mógł jednak uczestniczyć w spotkaniach, jakie rozgrywała jego nowa drużyna, z powodu sankcji nałożonych przez FIFA, co trwało aż do 29 kwietnia 1950 r.. Po oficjalnym dołączeniu Węgra do zespołu, Duma Katalonii z sześcioma zwycięstwami i jednym remisem wygrała kolejną edycję Pucharu Hiszpanii. W finale tych rozgrywek Kubala strzelił trzy gole w wygranym 3:0 meczu z Realem Sociedad[37]. W 1952 „Drużyna Pięciu Pucharów” (kat. Barça de les 5 Copes[38]) zdobyła Puchar Ligi Hiszpańskiej, Latin Cup, Trofeum Eva Duarte, Trofeum Martini & Rossi oraz Puchar Hiszpanii, pokonując w jego finale Valencię CF 4:2, pomimo że do przerwy Barcelona przegrywała 0:2[39].

Na początku kolejnego sezonu Węgier zachorował na gruźlicę, co skutkowało miejscem w środkowej części tabeli, jakie Azulgrana zajmowała podczas jego choroby. 22 lutego, gdy ten powrócił na spotkanie z Racingiem Santander – pomógł drużynie wywalczyć pierwsze miejsce w tabeli (FC Barcelona wyprzedziła w ostatniej kolejce Valencię[40]) i zdobyć kolejny puchar kraju (2:1 w finale z Athleticiem Bilbao)[41].

1953–1957: Niedoszły transfer Di Stéfano i otwarcie Camp Nou

edytuj

Gdy władze Realu Madryt dowiedziały się, iż Alfredo Di Stéfano ma przejść do FC Barcelony, za wszelką cenę usiłowały nie dopuścić do tego transferu. Rozpoczęły negocjacje z Millonarios de Bogotá, gdzie Argentyńczyk wcześniej występował, lecz bez zgody federacji FIFA. Wcześniej klub z Katalonii ustalił z uprawnionym właścicielem piłkarza – River Plate, kwotę odstępnego, która wynosiła 2 mln peset. 15 września 1953 Królewska Hiszpańska Federacja Piłkarska poprosiła FIFA o rozsądzenie kwestii, którego klubu zawodnikiem jest Argentyńczyk. Ta najpierw oznajmiła, iż „Di Stéfano nie może zagrać w żadnym klubie hiszpańskim do chwili, gdy jego sytuacja [...] nie zostanie całkowicie wyjaśniona”, a następnie poprosiła o arbitraż byłego prezesa RFEF, Armado Muñoza Calero, który zaproponował, aby Di Stéfano rozegrał sezony 1953/54 i 1955/56 w barwach Realu Madryt, natomiast 1954/55 i 1956/57 w barwach FC Barcelony. Oba kluby zaprotestowały, chcąc mieć zawodnika na własność. W Barcelonie cały zarząd podał się do dymisji rezygnując jednocześnie z praw do zawodnika. W efekcie Di Stéfano trafił do Madrytu, gdzie pomógł zwyciężyć w kilku pierwszych edycjach Pucharu Mistrzów.

Po dwóch latach dominacji w lidze Barça w 1953 r. spadła na drugie miejsce w tabeli, a triumfował Real Madryt[42]. Także w pucharze krajowym Katalończykom się nie powiodło – w ćwierćfinałowym meczu z Athletic Bilbao, kontuzjowany został Kubala, co wyłączyło go z gry na cztery i pół miesiąca, a w finale tych rozgrywek pokonała ich Valencia rezultatem 3:0[43].

W następnym sezonie zakupiono dla wzmocnienia drużyny Luisa Suáreza z Deportivo La Coruña, ponieważ Kubala narzekał na kontuzję kolana, a klub uplasował się na drugiej pozycji w tabeli La Liga ulegając stołecznemu rywalowi.

28 listopada 1954 została rozpoczęta budowa nowego stadionu – Camp Nou. Drużyna pod wodzą byłego bramkarza klubowego, Franza Platki, zdobyła w sezonie 1955/1956 pierwszy w swojej historii Puchar Miast Targowych, wygrywając z reprezentacją Londynu w dwumeczu 6:2[44].

Mecz z okazji otwarcia Camp Nou
Barcelona – Reprezentacja Warszawy. 4:2
Barcelona, 24 września 1957 roku.

W lidze zajęła drugie miejsce, zaraz za Athletic Bilbao. Inauguracyjny mecz na otwarcie Camp Nou został rozegrany 24 września 1957. Rywalem był stołeczny polski klub, Legia Warszawa, która wystąpiła jako Reprezentacja Warszawy. Mecz zakończył się zwycięstwem gospodarzy 4:2. Bramki dla Dumy Katalonii zdobyli Eulogio Martínez, Justo Tejada, Francisco Sampedro Lluesma oraz Evaristo. Dla warszawian trafili Henryk Szymborski oraz Władysław Soporek[45].

Natomiast w pucharze krajowym, FC Barcelona pokonała w derbowym pojedynku RCD Espanyol 1:0[46].

1960–1978

edytuj

W 1960, zawodnik Dumy Katalonii Luis Suárez, został uznany najlepszym piłkarzem Europy i zdobył Złotą Piłkę[47]. Ponadto zespół obronił Puchar Miast Targowych (finał z Birmingham 0:0 w pierwszym spotkaniu, i 4:1 w drugim)[48]. Świetna passa utrzymywała się także w lidze, gdzie drużyna w sezonie 1959/60 nie przegrała żadnego meczu rozegranego u siebie, czego skutkiem był triumf w La Liga[49]. Liczba socios Barçy wzrosła do 50 000. Na arenie międzynarodowej drużyna powstrzymała Real Madryt w jego wędrówce po kolejny z rzędu Puchar Mistrzów (w 1/8 finału). W pierwszym meczu padł remis 2:2 w Madrycie, w drugim, rozgrywanym w Barcelonie, było 2:1 dla gospodarzy. Bramkę na wagę awansu do kolejnej rundy zdobył z rzutu karnego Luis Suárez. Arbitrem tego spotkania był Arthur Ellis. Barcelona doszła do finału, gdzie ostatecznie przegrała z SL Benfica 2:3 (dwa gole dla Barçy zdobył Sándor Kocsis)[50].

23 czerwca 1963 r. klub zdobył kolejny Puchar Hiszpanii (nazywany, w czasie rządów Franco, Copa del Generalisimo). Rywalem w finale rozegranym na Camp Nou był Real Saragossa. Gole dla Barçy zdobyli: Pereda, Sandor Kocsis i Zaldúa[51]. Natomiast w lidze, po zajęciu szóstej, najgorszej od dwudziestu lat pozycji[52], władze zdecydowały się odmłodzić zespół, na skutek czego odeszli Antonio Ramallets, Zoltán Czibor i Luis Suárez.

Trzy lata później zostały sprzedane tereny byłego stadionu Les Corts za 226 milionów peset, co wyraźnie wpłynęło na budżet klubu, który potrzebował dobrych piłkarzy. Po raz trzeci w swojej historii drużyna wywalczyła Puchar Miast Targowych. Mimo porażki w pierwszym meczu finałowym z Realem Saragossa 0:1, triumfowała wygrywając rewanżowe spotkanie 4:2 (po dogrywce)[53].

W 1968 Real Madryt przegrał z Barçą 0:1 na swoim własnym stadionie w finale Pucharu Hiszpanii[54]. Mecz ten został określony mianem butelkowego finału, ponieważ wściekli madryccy kibice po przegranym meczu zaczęli rzucać w piłkarzy Blaugrany butelkami; żaden z nich nie został jednak trafiony.

W 1969 roku Duma Katalonii poniosła porażkę 0:1 ze Slovanem Bratysława w finale Pucharu Zdobywców Pucharów[55].

13 sierpnia 1973 za 922 000 funtów został kupiony Johan Cruijff z Ajaksu Amsterdam – trener Rinus Michels zaoferował mu ponad pięciokrotnie wyższą stawkę niż poprzedni klub piłkarza[56]. Sam zawodnik miał też do wyboru Real Madryt, lecz wybrał Barçę. Na uzasadnienie swojego stanowiska wypowiedział zdanie[57][58]:

Nigdy nie przejdę do klubu, który sympatyzował z reżimem Franco.

Johan Cruijff o wyborze klubu

Rok po dołączeniu do składu Cruijffa, także za namową Michelsa podpisano kontrakt z Johanem Neeskensem[potrzebny przypis].

W 1974 FC Barcelona na sześć kolejek przed końcem rozgrywek zapewniła sobie pierwsze miejsce w tabeli ligi hiszpańskiej, a w jednym z ostatnich meczów wygrała na wyjeździe 5:0 z Realem Madryt[potrzebny przypis]. W kolejnym sezonie zespół zajął ostatecznie trzecie miejsce z 14. punktami straty do rywala z Madrytu. W finale Pucharu Hiszpanii Real wygrał z Blaugraną 4:0[59].

W 1978 na stanowisko prezesa klubu został wybrany Josep Lluís Núñez, który sprawował ten urząd przez 22 lata (5 kadencji). Radość piłkarzy z tego wyboru przypieczętowana została zwycięstwem 3:1 w finale pucharu krajowego[60]. W następnym roku Barcelona ograła 4:3 (2:2) niemiecką Fortunę Düsseldorf w finale Pucharu Zdobywców Pucharów. Spotkanie oglądało na stadionie w Bazylei 58 000 kibiców obu drużyn[61].

1978–1988

edytuj

1 marca 1981, po meczu ligowym z Hérculesem Enrique Quini został uprowadzony przez grupę znaną jako Batallon Catalano-Espanyol[62][63] i był więziony przez 25 dni. Po złożeniu przez władze klubu obietnicy, że rezygnuje z wygranej w Pucharze Hiszpanii, został uwolniony przed meczem finałowym, w którym przeciwnikiem klubu z Katalonii był Sporting Gijón. Katalończycy wygrali 3:1, a jedną z bramek strzelił właśnie wcześniej uprowadzony piłkarz.

Na potrzeby Mistrzostw Świata Camp Nou powiększono do 120 000 miejsc. 7 listopada 1982 do Barcelony przyjechał papież Jan Paweł II, który odprawiał mszę w obecności kilkuset tysięcy wiernych (otrzymał także kartę socis klubu z numerem 10 080)[64]. Następnie został rozegrany mecz finałowy Pucharu Zdobywców Pucharów pomiędzy drużyną Barcelony a belgijskim Standardem Liège, który drużyna gospodarzy wygrała 2:1 (dwa gole Allana Simonsena i jeden Quiniego)[65].

W ramach transakcji transferowych w roku 1982 Barcelona kupiła Diego Maradonę z Boca Juniors za 3 miliony funtów. Argentyńczyk po dwóch latach pobytu w Katalonii został sprzedany do Napoli za 5 mln funtów. Jego miejsce zajął wcześniej rezerwowy, Bernd Schuster, który pomógł drużynie zdobyć dziesiąty tytuł triumfatora ligi hiszpańskiej. Liczba socios przekroczyła 100 000. Oprócz Maradony w tamtym sezonie Barcelonę opuścił także Quini, który podpisał kontakt ze Sportingiem Gijón.

Rok później Barça po raz pierwszy w historii przegrała na swoim stadionie – Camp Nou – z Realem Madryt 1:2. Przed tym meczem zespół ze stolicy Hiszpanii doznał tu 14 porażek i trzy razy zremisował.

W 1986 drużyna pod wodzą trenera Terry’ego Venablesa dostała się do finału Pucharu Europy, jednak przegrała w karnych ze Steauą Bukareszt 0:2 (po 120 minutach brzmiał wynik 0:0). Rozegrano go w Sewilli, w obecności 70 tysięcy kibiców[66].

Latem 1986 do klubu sprowadzono Garry’ego Linekera, Andoniego Zubizarrete oraz Marka Hughesa. Sezon 1986/87 Barcelona zakończyła na drugim miejscu w lidze, ze stratą zaledwie jednego punktu do lidera – Realu Madryt. Kapitalny sezon zaliczył nowo sprowadzony Gary Lineker, który w rozgrywkach hiszpańskiej ligi strzelił aż 20 bramek dla Blaugrany.

W sezonie 1987/1988 trenerem został Luis Aragonés, który jednak nie umiał wprowadzić nowego ducha w drużynę, co odbiło się na wynikach – 15 zwycięstw w lidze w sezonie uplasowało klub na szóstej pozycji w tabeli[67].

Mimo to klub zdobył Puchar Hiszpanii[68] dający awans do zmagań o Puchar Zdobywców Pucharów, który w następnym sezonie udało się zdobyć pod wodzą nowego trenera – Johana Cruijffa[69]. Holender sprowadził nowych zawodników: José Mari Bakero, Beguiristáina, Sacristána, Salinasa i awansował do pierwszej drużyny młodziutkiego Guillermo Amora. To właśnie ci zawodnicy przyczynili się do wygranej w Pucharze.

1988–1996: Dream Team Cruyffa

edytuj
Skład na mecz z Sampdorią

W sezonie 1989/90 do drużyny Cruijffa dołączyli Ronald Koeman z PSV Eindhoven[70] i Michael Laudrup z Juventusu[71]. Zespół zdobył wtedy Puchar Króla po pokonaniu 2:0 w finale Realu Madryt. Następny sezon też okazał się szczęśliwy – pomimo operacji wszczepienia by-passów, jakiej musiał poddać się trener Katalończyków, półrocznej pauzy w grze Ronalda Koemana oraz 2-miesięcznego zawieszenia Christo Stoiczkowa, klub zdobył Superpuchar Hiszpanii[72], mistrzostwo Hiszpanii, mistrzostwo Katalonii oraz Puchar Teresy Therrary[73].

 
Johan Cruijff jako trener stworzył jeden z najlepszych zespołów w historii klubu

Rok 1992 zapisał się złotymi zgłoskami w historii katalońskiego klubu. W Hiszpanii Blaugrana zdobyła 12. tytuł triumfatora ligi hiszpańskiej[74]. W Pucharze Europy natomiast dotarła do finału i 20 maja 1992 zmierzyła się z włoskim klubem UC Sampdoria na londyńskim stadionie Wembley w obecności 70 827 kibiców[75]. W regulaminowym czasie gry, mimo kilku akcji podbramkowych, nie padła ani jedna bramka. Dopiero w dogrywce, w 112. minucie, po faulu jednego z piłkarzy włoskich, do piłki podszedł Koeman i zdobył zwycięskiego gola z rzutu wolnego[76].

Rok później losy 1. miejsca w lidze ważyły się do ostatniej kolejki. Real Madryt poleciał na Wyspy Kanaryjskie, aby zagrać z Teneryfą, z którą przegrał ostatecznie 0:2, natomiast Barcelona wygrała z Realem Sociedad 1:0, co dało Katalończykom mistrzostwo kraju[77]. Drużyna zdobyła także Puchar Therrary oraz Puchar Katalonii.

W sezonie 1993/94 zmagania były bardziej dramatyczne. W styczniu Barcelona pokonała Real Madryt 5:0 na Camp Nou. W ostatniej kolejce rozgromiła 5:2 Sevillę, zrównując się dorobkiem punktowym z Deportivo La Coruña. Dzięki temu, że gracz Deportivo, Miroslav Đukić, w ostatniej minucie meczu przeciwko Valencii nie wykorzystał rzutu karnego oraz korzystniejszemu bilansowi bezpośrednich spotkań Barça zanotowała wówczas kolejny triumf w La Liga[78].

Na arenie międzynarodowej drużyna przegrała w finale Ligi Mistrzów z Milanem 0:4. Z klubu po tym spotkaniu odeszli: Andoni Zubizarreta, Julio Salinas, Michael Laudrup oraz Christo Stoiczkow.

W następnym sezonie Barcelona nie wywalczyła już 1. miejsca w tabeli ligowej (jak to było przez ostatnie 4 lata) i zajęła 4. miejsce, z 9 punktami straty do lidera, którym był Real Madryt[79]. W 1996 z posady trenera Barçy zrezygnował Johan Cruijff, któremu nie udało się zdobyć żadnego znaczącego trofeum w sezonie 1995/96.

 
Ronald Koeman – strzelec jedynej bramki w finale Pucharu Europy w 1992 z Sampdorią

1996–2000

edytuj

W sezonie 1996/97 drużynę prowadził Bobby Robson, a do zespołu dołączyli Ronaldo[80], Luis Enrique[81], Vítor Baía, Christo Stoiczkow, Fernando Couto i Laurent Blanc. Zespół opuścił natomiast Gheorghe Hagi, który odgrywał wcześniej głównie rolę rezerwowego. Ronaldo i Luis Enrique spisywali się świetnie – pierwszy zdobył tytuł króla strzelców, a pochodzący z Asturii Enrique nie miał problemów z aklimatyzacją. Barcelona zdobyła Puchar Zdobywców Pucharów wygrywając w finale 1:0 z Paris Saint Germain po golu Brazylijczyka[82]. W lidze hiszpańskiej, mimo zdobycia aż 102 goli, klub zajął drugie miejsce[83], ale zdobył Puchar Króla[84].

W sezonie 1997/98 zespół prowadził już Louis van Gaal. Zakupił on do klubu Rivaldo, Sonnego Andersona, a także trzech zawodników AC Milanu: Michaela Reizigera, Christophera Dugarriego oraz Winstona Bogarde. W pierwszym sezonie Holendra Barcelona zdobyła dublet[85][86], z kolei w jubileuszowym sezonie 1998/99 – Mistrzostwo Hiszpanii[87], do którego w dużym stopniu przyczyniła się nowo pozyskana gwiazda – Patrick Kluivert. Pomimo sukcesów krajowych w tych dwóch sezonach FC Barcelona wyraźnie rozczarowała na arenie międzynarodowej (m.in. odpadła już w fazie grupowej Ligi Mistrzów 1997/98 i 1998/99). W kolejnym sezonie, 1999/00, mimo walki na kilku frontach FC Barcelona nie zdobyła żadnego trofeum, a kibice mieli powoli dość van Gaala, który uczynił z Barçy „holenderską kolonię”. W sezonie 2000/01 do drużyny dołączyli Marc Overmars i Emmanuel Petit, którzy mieli uleczyć sytuację w klubie; niestety nie udało im się. Przez kolejne kilka sezonów Barcelona rozczarowywała swych fanów, nie osiągając żadnych sukcesów mimo ogromnych pieniędzy wydanych na piłkarzy przez Joana Gasparta wybranego w 2000 r. na prezesa klubu.

2000–2003

edytuj

Joan Gaspart, który dotąd był wiceprezesem klubu, dążył do naprawy sytuacji. Podczas jego urzędowania na tym stanowisku sprowadzono między innymi Diego Maradonę, Gary’ego Linekera, Bernda Schustera, Romário i Ronaldo. W wyborach na prezesa Gaspart zdobył 54,87% głosów – głosowało na niego 25 181 socis FC Barcelony[88].

Na początku oddany barwom klubowym prezes był szanowany przez kibiców. W czasie swojej prezesury zakupił między innymi Marca Overmarsa i Emmanuela Petita[89]. Za te transfery zapłacił 32 miliony funtów. Część tych funduszy odzyskał, po nieporozumieniu z Portugalczykiem Luísem Figo, którego sprowadził Johan Cruijff, ówczesny trener klubowy. W tym czasie niemal równolegle trwały wybory prezesa Realu Madryt, gdzie wystartował Florentino Pérez, który chciał pozyskać piłkarza do kastylijskiego klubu. Pérez oznajmił, iż spotkał się z Portugalczykiem i ten wykazał chęć gry na Santiago Bernabéu, jednak Joan Gaspart temu zaprzeczał, a piłkarz nie wypowiadał się oficjalnie na ten temat. Zarząd FCB sądził, iż chce on wymusić na klubie wyższy kontrakt. Jednak ostatecznie, ku zdziwieniu socis, jak i kibiców Azulgrany, przeszedł na stronę przeciwnika.

W lidze hiszpańskiej FC Barcelona na koniec sezonu zajęła 4. miejsce, dzięki hat trickowi Rivaldo w ostatnim w sezonie spotkaniu z Valencią[90]. Klub w rozgrywkach europejskich Pucharu UEFA doszedł do półfinału, gdzie został pokonany przez Liverpool.

W następnym sezonie do klubu przyszli między innymi Fábio Rochemback, Javier Saviola, Philippe Christanval i Patrik Andersson, natomiast zespół opuścili Pep Guardiola, Emmanuel Petit i Simão Sabrosa. Pomimo że klub dokonał wielu transferów, nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów – klub ponownie uplasował się na koniec sezonu na czwartej pozycji w tabeli[91]. W Lidze Mistrzów został wyeliminowany przez Real Madryt.

W 2002 trenerem drużyny został Louis van Gaal, który już prowadził klub w latach 1997–2000, jednak bez większych sukcesów. Tak było też tym razem. Van Gaal postawił przede wszystkim na wychowanków klubu. Do pierwszego składu awansowali m.in. Víctor Valdés, Fernando Navarro czy Andrés Iniesta. Ponadto do klubu zakupiono Juana Romána Riquelme. Pomimo że drużynę zasiliło wielu młodych graczy, w dziewiętnastej kolejce Primera División zespół znajdował się trzy punkty od strefy spadkowej. To spowodowało, iż van Gaal pożegnał się z posadą trenera pierwszego zespołu, a jego następcą został Radomir Antić, z pomocą którego na koniec sezonu klub uplasował się na szóstej pozycji, dającej awans do rozgrywek o Puchar UEFA[92].

Po tym sezonie z fotela prezesa ustąpił Joan Gaspart, pozostawiając klub w głębokim kryzysie. Podczas jego prezesury na transfery wydano około 200 mln €.

2003–2008: Laporta, Ronaldinho i Rijkaard

edytuj
 
Ronaldinho był jednym z najważniejszych piłkarzy zespołu Rijkaarda

Przełomem okazało się przybycie nowego prezesa klubu, Joana Laporty, wybranego przez socis na to stanowisko w 2003 r.[93] Jedną z pierwszych decyzji prezydenta było powołanie na stanowisko trenera pierwszej drużyny Franka Rijkaarda. Nowe władze starały się odbudować zespół. Mimo przegranej walki z Realem Madryt o sprowadzenie do klubu Davida Beckhama, udało im się w 2003 r., niejako na osłodę, podpisać kontrakt z Ronaldinho. Stał się on od razu ostoją drużyny oraz jej najpewniejszym punktem[94]. Sezon później na Camp Nou przybyli zawodnicy, którzy mieli za zadanie odmłodzenie kadry, między innymi: Deco, Samuel Eto’o i Ludovic Giuly. Razem z Ronaldinho oraz wychowankami klubu (Puyolem, Xavim i Valdésem) mieli sprawić, by Barcelona stała się klubem z najwyższej półki. Pierwszym zwiastunem lepszych czasów było zdobycie mistrzostwa oraz Superpucharu Hiszpanii w 2005 r.[95]

Sezon 2005/2006

edytuj

Sezon 2005/06 był jednym z najlepszych w historii klubu. W tabeli Primera División klub uplasował się na pierwszej pozycji[96]. Po raz drugi w swojej historii drużyna zdobyła Ligę Mistrzów. W finale zmierzyła się z Arsenalem, który po raz pierwszy miał okazję walczyć o najważniejsze klubowe trofeum piłkarskie. Na początku tego spotkania przeważali gracze angielskiej drużyny, którzy już w 2. minucie gry mieli dobrą okazję do zdobycia bramki, ale Thierry Henry nie wykorzystał sytuacji sam na sam z Valdésem. Dopiero po kilku minutach Katalończycy ruszyli do ataku na bramkę Jensa Lehmanna.

W 19. minucie Ronaldinho podał do znajdującego się w obrębie pola karnego Samuela Eto’o. Kameruńczyk został sfaulowany przez Lehmanna, za co ten dostał czerwoną kartkę, a na jego miejsce wszedł Manuel Almunia. W 36. minucie gry „zasnęła” nieco obrona Azulgrany, czego skutkiem było dośrodkowanie Thierry’ego Henry, na główkę Sola Campbella, a ten strzelił prosto do bramki nie dając szans katalońskiemu bramkarzowi. Dopiero w drugiej połowie gry padła bramka dla Barcelony, po podaniu szwedzkiego napastnika Henrika Larssona w stronę Eto’o, który był zaledwie dwa metry przed bramką Almunii i wykorzystał tę sytuację w 76. minucie. Pięć minut później Barcelona wyszła na prowadzenie po golu brazylijskiego rezerwowego, Juliana Bellettiego, który tym samym zdobył swoją pierwszą bramkę dla drużyny.

Finał Ligi Mistrzów 2005/2006
edytuj
17 maja 2006
FC Barcelona   2:1 Arsenal   Stade de France
Samuel Eto’o   76'
Juliano Belletti   81'
(0:1) Sol Campbell   37' Widzów: 79 500
Sędzia: Terje Hauge  
Oleguer   69'
Henrik Larsson   90+3'
Emmanuel Eboué   22'
Thierry Henry   51'
Jens Lehmann   18'
Víctor ValdésOleguer (61' → Juliano Belletti), Rafael Márquez, Carles Puyol, Giovanni van BronckhorstEdmílson (46' → Andrés Iniesta), Deco, Mark van Bommel (61' → Henrik Larsson), Ludovic Giuly, RonaldinhoSamuel Eto’o; trener: Frank Rijkaard Jens LehmannEmmanuel Eboué, Kolo Touré, Sol Campbell, Ashley ColeAlaksandr Hleb (85' → José Antonio Reyes), Cesc Fàbregas (74' → Mathieu Flamini), Gilberto Silva, Robert Pirès (18' → Manuel Almunia) – Fredrik Ljungberg, Thierry Henry; trener: Arsène Wenger
Liga Mistrzów UEFA
2005–06 Zwycięzcy
 
FC Barcelona
Drugi Tytuł
 
Frank Rijkaard, jeden z najbardziej utytułowanych trenerów w historii klubu

Sezon 2006/2007

edytuj

Sezon 2006/07 Barça rozpoczęła od zwycięstwa 3:0 w Superpucharze Hiszpanii z Espanyolem[97]. Z Ligi Mistrzów drużyna odpadła w fazie pucharowej, z rywalem, jakim był Liverpool FC, zwycięzcą tych rozgrywek z 2005 roku[98]. W lidze Barcelona od początku zajmowała pierwsze miejsce w tabeli, czasami oddając je Sevilli. Lecz pod koniec sezonu Real Madryt dogonił drużynę z Katalonii. Mimo wygranego przez Barçę w ostatniej kolejce spotkania z beniaminkiem i zarazem spadkowiczem z Primera División Gimnastikiem Tarragona 5:1[99], drużyna nie obroniła mistrzostwa kraju, gdyż Real Madryt odniósł zwycięstwo 3:1 nad Realem Mallorca i mając korzystniejszy bilans bramkowy, zdobył mistrzostwo kraju[100]. Zespół Blaugrany wywalczył natomiast w sezonie 2006/07 Puchar Katalonii. 15 sierpnia 2007 FC Barcelona zdobyła Puchar Franza Beckenbauera, grając przeciwko Bayernowi Monachium, wygrywając 1:0 po bramce Lionela Messiego.

3 lipca 2007 ogłoszono, iż przestała istnieć druga drużyna rezerw – FC Barcelona C. Stało się to z powodu spadku z Segunda División B do Tercera División pierwszej drużyny rezerw – Barçy B. W efekcie FC Barcelona C musiałaby być przesunięta do I ligi katalońskiej, ponieważ przepisy zakazują gry dwóm zespołom jednego klubu w jednej klasie rozgrywkowej Hiszpanii[101].

Sezon 2007/2008

edytuj

Sezon 2007/08 zaczął się od kupna Thierry’ego Henry’ego za 24 miliony euro. Mimo bardzo dobrego składu, drużyna grała kiepsko. Jedną z głównych przyczyn tak słabego sezonu był spadek formy Ronaldinho, który, oficjalnie, doznał kontuzji. Sezon ligowy drużyna FC Barcelona zakończyła na trzeciej pozycji[102]. Wraz z końcem sezonu, trener zespołu Frank Rijkaard zrezygnował z dalszego prowadzenia Barcelony.

2008–2012: PepTeam, tiki-taka i Messi

edytuj

Sezon 2008/2009

edytuj
 
Sześć zdobytych trofeów klubowych w 2009

Sezon 2008/2009 FC Barcelona rozpoczęła z nowym trenerem – Franka Rijkaarda zastąpił Josep Guardiola, który we wcześniejszych rozgrywkach prowadził Barçę B[103]. Jedną z jego pierwszych decyzji było sprzedanie dwóch podstawowych zawodników: Deco i Ronaldinho, którzy dołączyli odpowiednio do Chelsea i A.C. Milan. Zespół opuścili również Gianluca Zambrotta (trafił do Milanu) oraz Lilian Thuram, który zakończył karierę piłkarską. Z kolei do Barcelony przeszło siedmiu nowych piłkarzy, wśród nich był prawy obrońca – Dani Alves, który opuścił Sevillę FC (kwota transferu to 29,5 mln € + zmienne – razem max. 35,5 mln), tym samym stając się najdroższym obrońcą zakupionym przez klub z Primera División. Oprócz niego do klubu dołączyli także m.in. Gerard Piqué, Seydou Keita oraz Alaksandr Hleb.

Blaugrana rozpoczęła sezon ligowy od przegranej z Numancią 0:1[104] oraz remisu na Camp Nou z Racingiem 1:1[105].

Po początkowych niepowodzeniach drużyna zaczęła grać lepiej i ostatecznie sezon 2008/2009 został uznany za najlepszy w historii klubu. Nigdy dotąd drużyna Barcelony nie wygrała trzech najważniejszych trofeów[106].

Finał Ligi Mistrzów 2008/2009
edytuj
27 maja 2009
FC Barcelona   2:0 Manchester United   Stadio Olimpico, Rzym
Samuel Eto’o   10'
Lionel Messi   70'
(1:0) Widzów: 62 467
Sędzia: Massimo Busacca  
Gerard Piqué   16' Cristiano Ronaldo   78'
Paul Scholes   80'
Nemanja Vidić   90+3'
1. Víctor Valdés – 3. Gerard Piqué, 5. Carles Puyol, 6. Xavi, 8. Andrés Iniesta (90+2' → Pedro), 9. Samuel Eto’o, 10. Lionel Messi, 14. Thierry Henry (72' → Seydou Keita), 16. Sylvinho, 24. Yaya Touré, 28. Sergio Busquets; trener: Pep Guardiola 1. Edwin van der Sar – 3. Patrice Evra, 5. Rio Ferdinand, 7. Cristiano Ronaldo, 8. Anderson (46' → Carlos Tévez), 10. Wayne Rooney, 11. Ryan Giggs (75' → Paul Scholes), 13. Park Ji-sung (66' → Dimityr Berbatow), 15. Nemanja Vidić, 16. Michael Carrick, 22. John O’Shea; trener: Alex Ferguson
Liga Mistrzów UEFA
2008–09 Zwycięzcy
 
FC Barcelona
Trzeci Tytuł

FC Barcelona w 2009 r. została pierwszą piłkarską drużyną w historii, która wygrała w jednym roku kalendarzowym wszystkie możliwe trofea klubowe (Ligę Hiszpańską, Puchar Króla, Ligę Mistrzów, Superpuchar Hiszpanii, Superpuchar Europy i Klubowe Mistrzostwa Świata).

 
Pep Guardiola, najbardziej utytułowany trener w historii klubu

Sezon 2009/2010

edytuj

Przed sezonem Barça oddała do Interu Mediolan Samuela Eto’o, w zamian za pieniądze i Zlatana Ibrahimovicia. Barça rozpoczęła zmagania triumfem w Superpucharze Hiszpanii, pokonując Athletic Bilbao 2:1 na San Mamés oraz 3:0 w rewanżu na Camp Nou[107]. Następnym sukcesem drużyny prowadzonej przez Pepa Guardiolę było zdobycie Superpucharu Europy. Mecz rozegrany w Monako przeciwko Szachtarowi Donieck zakończył się wynikiem 1:0 po golu Pedro w 115. minucie. FC Barcelona zakończyła sezon ligowy 2009/10 z 99 punktami, wyprzedzając Real Madryt o trzy punkty i zdobywając mistrzostwo Hiszpanii. Blaugrana uległa w półfinale Ligi Mistrzów Interowi prowadzonemu przez José Mourinho. Dwumecz został jednak zapamiętamy przede wszystkim przez kontrowersje sędziowskie. W 2009 roku FC Barcelona zanotowała rekordowy budżet w historii klubu, wynoszący 405 milionów euro.

Sezon 2010/2011

edytuj

Na początku sezonu 2010/11 Barcelona obroniła Superpuchar Hiszpanii pokonując w dwumeczu Sevillę (w pierwszym meczu ulegając na Estadio Ramón Sánchez Pizjuán 3:1, w drugim natomiast zwyciężając na Camp Nou 4:0). Do klubu przybyło kilku nowych zawodników: David Villa, który przeszedł z Valencii za sumę 40 mln €[108], Adriano z Sevillii za 9,5 mln € oraz Javier Mascherano za 22 mln € z Liverpoolu[109][110]. Z zespołem, za porozumieniem stron, kontrakty rozwiązali Thierry Henry i Rafael Márquez, przechodząc do New York Red Bulls[111][112]. Z kolei Yaya Touré odszedł do Manchesteru City za rekordową dla klubu sumę 36 milionów €. Zlatan Ibrahimović został wypożyczony do Milanu z opcją wykupu za 24 mln €, Dmytro Czyhrynski przeniósł się do Szachtara Donieck, Alaksandr Hleb został wypożyczony do Birmingham, a Martín Cáceres do Sevillii. Joan Laporta zakończył 5-letnią kadencję jako prezydent klubu – zastąpił go Sandro Rosell. W sezonie 2010/11 kibice byli świadkami aż czterech Klasyków w ciągu 18 dni[113].

29 listopada 2010 roku FC Barcelona obchodziła 111. rocznicę założenia klubu. Tego dnia Barça zagrała mecz ligowy z odwiecznym rywalem Realem Madryt i wygrała 5:0[114]. Bramki dla gospodarzy zdobyli: Xavi, Pedro, David Villa (2x) oraz Jeffrén, którym asystowali kolejno: A. Iniesta, David Villa, Messi (2x) oraz Bojan.

11 maja 2011 Barcelona zapewniła sobie trzeci z rzędu tytuł Mistrza Hiszpanii[115].

28 maja na Wembley w Londynie w finale Ligi Mistrzów Barcelona pokonała prowadzony przez Fergusona Manchester United 3:1. Bramki zdobyli napastnicy: Pedro, Messi i David Villa, a asysty zaliczyło trzech pomocników: Xavi, A. Iniesta oraz Sergio Busquets.

Finał Ligi Mistrzów 2010/2011
edytuj
28 maja 2011
FC Barcelona   3:1[116] Manchester United   Stadion Wembley, Londyn
20:45 CET
Pedro Rodríguez   27'
Lionel Messi   54'
David Villa   69'
(1:1) Wayne Rooney   34' Widzów: 87 695
Sędzia:   Viktor Kassai
Dani Alves   60'
Víctor Valdés   85'
Michael Carrick   61'
Antonio Valencia   79'
1. Víctor Valdés, 2. Dani Alves (88' → Carles Puyol), 3. Gerard Piqué, 6. Xavi, 7. David Villa (86' → Seydou Keita), 8. Andrés Iniesta, 10. Lionel Messi, 14. Javier Mascherano, 16. Sergio Busquets, 17. Pedro (90' → Ibrahim Afellay), 22. Éric Abidal; trener: Pep Guardiola 1. Edwin van der Sar, 3. Patrice Evra, 5. Rio Ferdinand, 10. Wayne Rooney, 11. Ryan Giggs, 13. Park Ji-sung, 14. Javier Hernández 15. Nemanja Vidić, 16. Michael Carrick (77' → Paul Scholes), 20. Fábio (69' → Nani), 25. Antonio Valencia; trener: Alex Ferguson[117].
Liga Mistrzów UEFA
2010–11 Zwycięzcy
 
FC Barcelona
Czwarty Tytuł

Sezon 2011/2012

edytuj

Przed sezonem 2011/12 Barcelona sprowadziła Cesca Fàbregasa z Arsenalu, Alexisa Sáncheza z Udinese oraz Ibrahima Afellaya. Z klubu natomiast odeszli m.in. Zlatan Ibrahimović, Gabriel Milito i Bojan Krkić. Na początku sezonu drużyna zwyciężyła w Superpucharze Hiszpanii, po pokananiu Realu Madryt. W Superpucharze Europy FC Barcelona spotkała się z FC Porto. Na Stadionie Ludwika II w Monako Blaugrana wygrała 2:0 po golach Leo Messiego i Cesca Fàbregasa. W Klubowych Mistrzostwach Świata Barça w finale zmierzyła się z Santosem, w którym ówcześnie grał Neymar Jr.. Duma Katalonii zwyciężyła 4:0. W lidze hiszpańskiej ekipa zajęła drugie miejsce, tracąc dziewięć punktów do lidera – Realu Madryt. W Lidze Mistrzów Blaugrana odpadła w półfinale, przegrywając z późniejszym triumfatorem rozgrywek, Chelsea 2:3. Zespół odniósł natomiast zwycięstwo w Pucharze Króla ogrywając 3:0 Athletic Bilbao. FC Barcelona w sezonie 2011/12 łącznie zdobyła cztery trofea. Po zakończeniu sezonu ze stanowiska trenera odszedł Pep Guardiola, a na jego następcę wybrano jego byłego asystenta Tito Vilanovę.

2012–2014: Czasy Tito Vilanovy i Gerardo Martino

edytuj

Sezon 2012/2013

edytuj
 
Tito Vilanova jako trener zdobył z Barceloną rekordowe 100 punktów w lidze

Po zdobyciu przez reprezentację Hiszpanii tytułu mistrza Europy 2012 szeregi Dumy Katalonii zasilił lewy obrońca Jordi Alba, który opuścił Valencię CF. Ponadto sprowadzono Alexa Songa z Arsenalu. Z klubu odszedł Seydou Keita, a wypożyczeni zostali: Ibrahim Afellay, Andreu Fontàs i Isaac Cuenca. Przez pewien czas w drugiej części sezonu zespół prowadził asystent Jordi Roura, ponieważ u Tito Vilanovy stwierdzono nawrót choroby nowotworowej, z którą walczył w USA. W końcówce sezonu Vilanova wrócił jednak do pracy. W Pucharze Króla Hiszpanii zespół Barcelony dotarł do półfinału, gdzie uległ Realowi Madryt 2:4. W superpucharze Hiszpanii Blaugrana również została pokonana przez Real Madryt. Znacznie lepiej Katalończykom poszło w La Lidze, gdzie po zakończeniu rundy jesiennej wszystko było już przesądzone. Ostatecznie FC Barcelona zdobyła tytuł z piętnastopunktową przewagą nad Królewskimi, zdobywając 100 punktów i tym samym wyrównując rekord ligi. Ligę Mistrzów zespół zakończył w półfinale, przegrywając z Bayernem Monachium 0:4 i 0:3.

Sezon 2013/2014

edytuj
 
Neymar w koszulce FC Barcelona

W lipcu 2013 r. do klubu za 57 mln € z Santosu został sprowadzony Neymar. Barwy Blaugrany na Atlético Madryt zamienił David Villa. Ponadto klub opuścił Éric Abidal, z którym nie przedłużono kontraktu. 1 czerwca odbyło się oficjalne pożegnanie Francuza, na którym wręczono mu pamiątkową koszulkę Barcelony. Dodatkowo z zespołem rozstał się Thiago Alcântara, który za 25 mln € przeniósł się do Bayernu Monachium. 19 lipca podczas konferencji prasowej ogłoszono, że Tito Vilanova odchodzi ze stanowiska, ponieważ znów nastąpił nawrót choroby nowotworowej, na którą cierpiał, a jej leczenie nie pozwoli mu na dalsze prowadzenie zespołu. W wyniku odejścia Tito Vilanovy FC Barcelona przesunęła towarzyski mecz z Lechią Gdańsk. Tymczasowym trenerem klubu został były asystent Hiszpana Jordi Roura, który poprowadził zespół w towarzyskim meczu przeciwko Bayernowi Monachium. Spotkanie zakończyło się porażką 0:2. 23 lipca ogłoszono nowego trenera zespołu. Został nim Argentyńczyk Gerardo Martino. Trzy dni później odbyła się jego pierwsza oficjalna konferencja prasowa w roli trenera Barçy, a 27 lipca – pierwszy mecz towarzyski pod wodzą Argentyńczyka, w którym FC Barcelona pokonała Vålerenga Fotball 7:0. Przełożony mecz z Lechią Gdańsk odbył się 30 lipca 2013 roku na PGE Arenie. Barça zremisowała z polską drużyną 2:2[118]. W roli menadżera zespołu wystąpił Hiszpan Jordi Roura, ponieważ trener Martino postanowił zostać w stolicy Katalonii i popracować z piłkarzami, którzy wrócili z przedłużonych urlopów po Pucharze Konfederacji. Kilkanaście dni później Barcelona zdobyła trofeum Joana Gampera, gromiąc w spotkaniu 8:0 brazylijski Santos FC[119]. Tym razem na ławce trenerskiej zasiadł już Argentyńczyk. Kolejnym etapem przygotowującym do sezonu było tournée po Azji. W pierwszym spotkaniu zespół Barçy rozgromił 7:1 reprezentację Tajlandii. W kolejnym meczu Barcelona wygrała 3:1 z reprezentacją Malezji. W sierpniu Azulgrana wywalczyła Superpuchar Hiszpanii pokonując w dwumeczu Atlético Madryt.

W kwietniu 2014 FIFA ukarała klub, nakładając zakaz transferowy na najbliższe dwa okienka. Powodem było domniemane złamanie przepisów dotyczących pozyskiwania zawodników poniżej osiemnastego roku życia[120][121], jednakże 23 kwietnia kara została zawieszona.

Sezon 2013/2014 Barcelona zakończyła z Superpucharem Hiszpanii na koncie. Gerardo Martino na konferencji prasowej po meczu ligowym z Atlético Madryt poinformował, że na mocy porozumienia z klubem nie jest już trenerem Barcelony[122]. 15 maja 2014 roku Carles Puyol na specjalne zwołanej konferencji prasowej ogłosił, iż kończy karierę piłkarską[123][124]. W maju 2014 roku karierę zakończył także bramkarz José Manuel Pinto.

2014–2017: Luis Enrique i MSN

edytuj

Sezon 2014/2015

edytuj
 
Luis Enrique jako trener zdobył z Barceloną 9 trofeów w ciągu 3 sezonów

19 maja 2014 klub poinformował, że w sezonie 2014/2015 nowym szkoleniowcem męskiej drużyny Blaugrany zostanie Luis Enrique. Były gracz Barçy podpisał z klubem dwuletni kontrakt[125]. Tego samego dnia klub potwierdził zakup z Borussii Mönchengladbach nowego bramkarza – Marca-André ter Stegena. Kilkanaście dni później ogłoszono, że z Dumą Katalonii kontrakt podpisze Ivan Rakitić. Barça zapłaciła za niego Sevilli 20 mln euro. Chorwacki pomocnik miał zastąpić Cesca Fàbregasa, który przeniósł się do londyńskiej Chelsea. 25 czerwca 2014 r. Barcelona dokonała kolejnego wzmocnienia. Z klubem czteroletni kontrakt podpisał Chilijczyk, bramkarz Claudio Bravo. Real Sociedad otrzymał za niego 12 mln euro. Do pierwszego zespołu została włączona czwórka graczy Barçy B: Jordi Masip, Gerard Deulofeu, Denis Suárez oraz Rafinha. 9 lipca klub poinformował o odejściu Jonathana dos Santosa do Villarealu za kwotę 2 mln euro[126][127]. Dzień później rozwiązano kontrakt z Isaakiem Cuencą[128]. 11 lipca 2014 r. na Camp Nou z Liverpoolu został sprowadzony Luis Suárez za sumę 81 mln euro. Miał on zastąpić Alexisa Sancheza, który przeniósł się do Arsenalu. Tego samego dnia FC Barcelona poinformowała również o odejściu z zespołu dotychczasowego trzeciego bramkarza Oiera[129]. Piłkarz przeniósł się do Granady. Pod koniec lipca do zespołu dołączył francuski obrońca Jérémy Mathieu, który podpisał czteroletni kontrakt. Valencia CF otrzymała za niego od Dumy Katalonii 20 mln euro. 8 sierpnia 2014 klub ogłosił pozyskanie z Arsenalu belgijskiego obrońcy Arsenalu Thomasa Vermaelena. Na wypożyczenie do Sevilli odeszli Denis Suárez i Gerard Deulofeu[130].

17 maja 2015 Barcelona po roku przerwy odzyskała mistrzostwo kraju, wygrywając w 37. kolejce na wyjeździe z Atlético Madryt 1:0, po golu Leo Messiego[131]. To dwudziesty trzeci taki tytuł w historii klubu. Niedługo później Barça wygrała Puchar Króla, wygrywając w finale na Camp Nou z Athletic Bilbao 3:1. Jeden z goli strzelonych w tym meczu przez Messiego został zdobyty po niesamowitej akcji indywidualnej[132]. 6 czerwca 2015 r. FC Barcelona pokonała Juventus również 3:1 na Stadionie Olimpijskim w Berlinie i wygrała Ligę Mistrzów[133][134]. Zwycięstwo z Mistrzem Włoch dało Blaugranie drugi tryplet w historii.

Finał Ligi Mistrzów 2014/2015
edytuj
6 czerwca 2015
Juventus F.C.   1:3[135] FC Barcelona   Olympiastadion, Berlin
20:45 CET
Álvaro Morata   55' (0:1) Ivan Rakitić   4'
Luis Suárez   68'
Neymar   90+7'
Widzów: 70 500
Sędzia:   Cüneyt Çakır
1. Gianluigi Buffon, 6. Paul Pogba, 8. Claudio Marchisio, 9. Álvaro Morata (85' → Fernando Llorente), 10. Carlos Tévez, 15. Andrea Barzagli, 19. Leonardo Bonucci, 21. Andrea Pirlo, 23. Arturo Vidal (79' → Roberto Pereyra), 26. Stephan Lichtsteiner, 33. Patrice Evra (89' → Kingsley Coman); trener: Massimiliano Allegri 1. Marc-André ter Stegen, 3. Gerard Piqué, 4. Ivan Rakitić (90+1' → Jérémy Mathieu), 5. Sergio Busquets, 8. Andrés Iniesta (77' → Xavi), 9. Luis Suárez (90+6' → Pedro), 10. Lionel Messi 11. Neymar, 14. Javier Mascherano, 18. Jordi Alba, 22. Dani Alves; trener: Luis Enrique
Liga Mistrzów UEFA
2014–15 Zwycięzcy
 
FC Barcelona
Piąty Tytuł

Sezon 2015/2016

edytuj
 
Piłkarze oraz członkowie sztabu szkoleniowego FC Barcelony świętujący zdobycie Superpucharu Europy 2015

W pierwszym meczu sezonu Barça wygrała po dogrywce z Sevillą 5:4 w Superpucharze Europy. 14 i 17 sierpnia drużyna Barcelony przegrała dwumecz z Athletic Bilbao 1:5 w Superpucharze Hiszpanii. Jeśli chodzi o wzmocnienia, to klub zakontraktował Ardę Turana z Atlético Madryt i Aleixa Vidala z Sevilli. Obaj jednak mogli grać w nowej drużynie dopiero od 4 stycznia 2016, gdyż Barcę obowiązywał zakaz transferowy. Z Barcą pożegnali się Xavi, który przeszedł do Al Sadd, Gerard Deulofeu, który wybrał ofertę Evertonu, Martín Montoya, który związał się z Interem Mediolan i Pedro Rodriguez, który przeszedł do Chelsea. 20 grudnia 2015 r. Barcelona wygrała Klubowe Mistrzostwa Świata, pokonując w finale argentyński klub River Plate 3-0. 6 stycznia 2016 r. w meczu pucharu Króla Hiszpanii z RCD Espanyol zadebiutowali nowe nabytki Barcelony: Arda Turan i Aleix Vidal. 23 stycznia 2016r Barça ogłosiła, że wypożyczenie Cristiana Tello do FC Porto zostaje przerwane, ale zawodnik pójdzie na wypożyczenie do włoskiej Fiorentiny do końca sezonu. 1 lutego 2016 klub ogłosił porozumienie z Realem Betis w sprawie wypożyczenia Martína Montoi do 30 czerwca 2016 roku. Tym samym poprzednia umowa wypożyczenia piłkarza do Interu Mediolan została anulowana. 13 kwietnia 2016 r. Barcelona odpadła z Ligi Mistrzów przegrywając z Atlético Madryt w ćwierćfinale. 14 maja 2016 r. FC Barcelona obroniła tytuł Mistrza Hiszpanii w ostatniej kolejce Primera División pokonując Granadę CF 3-0. Tytuł króla strzelców tych rozgrywek z 40 golami na koncie zdobył Luis Suárez i tym samym stał się również zdobywcą Złotego Buta. 22 maja 2016 roku FC Barcelona zdobyła Puchar Króla Hiszpanii pokonując w finale Sevillę FC 2:0 po dogrywce, po bramkach Jordiego Alby i Neymara. Tym samym Barça zakończyła sezon z krajowym dubletem.

Sezon 2016/2017

edytuj
 
mecz Deportivo La Coruña vs FC Barcelona w sezonie 2016/17

Sezon 2016/2017 FC Barcelona zaczęła od wzmocnień zespołu. Pierwszym wzmocnieniem był Denis Suárez, który został odkupiony z Villarrealu za 3,25 mln euro[136]. Następnie Barcelona kupiła Lucasa Digne z Paris Saint-Germain za 16 mln € + 4 mln € zmiennych[137]. Kolejnym wzmocnieniem było kupienie Samuela Umtitiego z Olympique Lyon za 25 mln euro[138]. Barcelona zakontraktowała również André Gomesa z Valencii za 35 mln € + 20 mln € zmiennych. Pod koniec okienka transferowego Barça kupiła również Jaspera Cillessena z Ajaxu Amsterdam za 13 mln € + 2 mln € zmiennych[139]. Ostatnim wzmocnieniem zespołu w letnim okienku transferowym było sprowadzenie z Valencii Paco Alcácera za 30 mln euro[140]. Z klubem pożegnali się za to Dani Alves, który przeszedł do Juventusu Turyn, Marc Bartra, który wybrał ofertę Borussii Dortmund, Alex Song, który został zakontraktowany przez Rubin Kazań, Alen Halilović, który przeszedł do Hamburger SV, Sandro Ramírez, który wybrał Malagę, Adriano Correia, który został kupiony przez Beşiktaş JK, Martín Montoya, który przeszedł do Valencii, Claudio Bravo, który przeniósł się do Manchesteru City, Thomas Vermaelen, który został wypożyczony na sezon do AS Romy, Cristian Tello, który odszedł ponownie na roczne wypożyczenie do Fiorentiny, Sergi Samper, który przeszedł na wypożyczenie do Granady na sezon, Douglas, który odszedł na roczne wypożyczenie do Sportingu Gijón, oraz Munir El Haddadi, który postanowił odejść na roczne wypożyczenie do Valencii. 14 sierpnia 2016 roku w pierwszym oficjalnym meczu sezonu FC Barcelona pokonała Sevillę 2:0 po bramkach Luisa Suáreza i Munira El Haddadiego w pierwszym meczu o Superpuchar Hiszpanii[141]. 17 sierpnia 2016 roku FC Barcelona zdobyła Superpuchar Hiszpanii, pokonując w rewanżowym meczu Sevillę FC 3:0 (5:0 w dwumeczu) po dwóch bramkach Ardy Turana i po jednej bramce Lionela Messiego. Był to 12 tytuł Barcelony w tych rozgrywkach. 8 marca 2017 roku FC Barcelona dokonała historycznej rzeczy pokonując swojego rywala Paris Saint-Germain wynikiem 6:1 w 1/8 finału Ligi Mistrzów UEFA, pomimo że w pierwszym meczów przegrała aż 0:4. 19 kwietnia 2017 roku Barcelona odpadła z Ligi Mistrzów w ćwierćfinale przegrywając z Juventusem Turyn 0:3 w dwumeczu (0:3 w pierwszym meczu i 0:0 w rewanżu). 21 maja 2017 roku FC Barcelona przegrała walkę o Mistrzostwo Hiszpanii z Realem Madryt. Ostatecznie w lidze Barcelona zajęła drugie miejsce z 90 punktami na koncie tracąc do Mistrza 3 punkty. Lionel Messi zdobył tytuł króla strzelców ligi oraz Złoty But z 37 bramkami na koncie. 27 maja 2017 roku FC Barcelona zdobyła po raz 29 w historii Puchar Króla, który okazał się drugim trofeum (po Superpucharze Hiszpanii), dla Barcelony w sezonie 2016/17. W finale Pucharu Króla FC Barcelona pokonała Deportivo Alavés 3:1 po bramkach Lionela Messiego, Neymara i Paco Alcácera. Trener FC Barcelony Luis Enrique zdecydował się nie przedłużać kontraktu i odszedł wraz z końcem sezonu po trzech latach pracy, podczas których poprowadził Barcelonę do 9 trofeów, co czyni go jednym z najbardziej utytułowanych trenerów w historii klubu. Nowym trenerem został Ernesto Valverde[142].

2017–2020: Czasy Ernesto Valverde i Quique Setiéna

edytuj

Sezon 2017/2018

edytuj

Przed sezonem 2017/18 FC Barcelona sprowadziła Gerarda Deulofeu, którego odkupiła z Evertonu za 12 mln euro[143], Marlona Santosa, którego wykupiła z Fluminense FC za 5 mln euro[144], Nélsona Semedo, który został kupiony z Benfiki Lizbona za 30 mln € + 5 mln zmiennych[145], Paulinho, który został kupiony z Guangzhou Evergrande za 40 mln euro[146] oraz Ousmane Dembélé, który został kupiony z Borussii Dortmund za 105 mln € + zmienne i tym samym stał się on najdrożej kupionym piłkarzem w historii klubu[147]. Z klubu odeszli za to: Jordi Masip, który na zasadzie wolnego transferu odszedł do Realu Valladolid (skończył mu się kontrakt z Barceloną), Jeremy Mathieu, który również odszedł na zasadzie wolnego transferu do Sportingu (Barcelona rozwiązała z nim kontrakt), Cristian Tello, który odszedł do Realu Betis za 4 mln euro, Neymar, który odszedł do Paris Saint-Germain za rekordowe 222 mln € co stanowi najdroższy transfer w historii piłki nożnej[148], Sergi Samper, który odszedł na roczne wypożyczenie do UD Las Palmas, Marlon Santos, który odszedł na dwuletnie wypożyczenie do OGC Nice, Douglas, który odszedł na roczne wypożyczenie do Benfiki Lizbona oraz Munir El Haddadi, który odszedł na roczne wypożyczenie do Deportivo Alavés. 13 sierpnia 2017 roku w pierwszym oficjalnym meczu w sezonie Barcelona przegrała 1:3 z Realem Madryt w pierwszym meczu o Superpuchar Hiszpanii a jedyną bramkę dla Barcelony w tym meczu zdobył Lionel Messi. 16 sierpnia 2017 roku FC Barcelona straciła szanse na pierwsze w sezonie trofeum. W rewanżowym meczu o Superpuchar Hiszpanii przegrała z Realem Madryt 0:2 (w dwumeczu 1:5) i musiała tym razem uznać wyższość swojego największego rywala. W styczniu 2018 roku FC Barcelona również przeprowadziła kilka transferów. Podczas zimowego okienka transferowego do zespołu dołączył Philippe Coutinho, który został kupiony z Liverpoolu za 120 mln € + 40 mln zmiennych i tym samym stał się on najdrożej kupionym piłkarzem w historii klubu[149]. Zespół wzmocnił także Yerry Mina, który został kupiony z SE Palmeiras za 11,8 mln euro[150]. O pół roku wcześniej z powodu poważnej kontuzji z wypożyczenia wrócił Sergi Samper[151]. Zimą 2018 r. zespół opuścili: Arda Turan, który przeniósł się na 2,5-letnie wypożyczenie do İstanbul Başakşehir[152], Rafinha, który udał się na półroczne wypożyczenie do Interu Mediolan[153], Javier Mascherano, który przeszedł do Hebei China Fortune za 5,5 mln euro[154] oraz Gerard Deulofeu, który odszedł na półroczne wypożyczenie do Watfordu[155]. 10 kwietnia 2018 roku FC Barcelona odpadła z Ligi Mistrzów w 1/4 finału po porażce z AS Romą 0:3 (4:4 w dwumeczu, Roma awansowała dzięki bramce strzelonej na wyjeździe) i tym samym zakończyła udział w tych rozgrywkach na ćwierćfinale już trzeci sezon z rzędu. 21 kwietnia 2018 roku FC Barcelona zdobyła pierwsze oficjalne trofeum w sezonie 2017/18. Był to Puchar Króla, który Blaugrana zdobyła po raz 30. w historii i 4. z rzędu. W finale rozgrywanym na Wanda Metropolitano w Madrycie Barcelona rozgromiła Sevillę FC 5:0 po dwóch bramkach Luisa Suáreza i po jednej bramce Lionela Messiego, Andrésa Iniesty oraz Philippe Coutinho. 29 kwietnia 2018 r. FC Barcelona po raz 25. w historii zdobyła Mistrzostwo Hiszpanii na 4 mecze przed końcem sezonu. Tym samym Barcelona zakończyła sezon 2017/18 z krajowym dubletem. Koniec sezonu oznaczał za to pożegnanie legendy FC Barcelony, kapitana zespołu Andrésa Iniesty, który zdecydował się na odejście do Vissel Kobe po 22 latach spędzonych w klubie, w tym po 16 w pierwszym zespole.

Sezon 2018/2019

edytuj

Przed sezonem 2018/19 FC Barcelona dokonała kilka transferów. W ramach nich do zespołu dołączyli: Arthur Melo, który przyszedł z Grêmio Porto Alegre za 31 milionów € + 9 milionów zmiennych[156], Clément Lenglet, który przeniósł się z Sevilli FC za 36 milionów euro[157], Malcom, który odszedł z Girondins Bordeaux za 41 milionów euro[158] oraz Arturo Vidal, który przeszedł z Bayernu Monachium za 25 milionów euro[159]. Ponadto z zespołu rezerw awansował Carles Aleñá. Zespół natomiast definitywnie opuścili: Gerard Deulofeu, który został wykupiony przez Watford za 13 milionów euro, Andrés Iniesta, który odszedł na zasadzie wolnego transferu do Vissel Kobe, Lucas Digne, który odszedł do Evertonu za 20 milionów euro, Aleix Vidal, który przeszedł do Sevilli FC za 8,5 miliona euro, Yerry Mina, który zasilił szeregi Evertonu za 30 milionów € oraz Marlon Santos, który odszedł do US Sassuolo za 6 milionów euro. Na roczne wypożyczenia udali się za to: Adrián Ortolá do Deportivo La Coruña, Douglas do Sivassporu, André Gomes do Evertonu, Paulinho do Guangzhou Evergrande oraz Paco Alcácer do Borussii Dortmund. 12 sierpnia 2018 roku, w pierwszym oficjalnym meczu sezonu FC Barcelona pokonała w meczu o Superpuchar Hiszpanii drużynę Sevilli FC 2:1 po bramkach Gerarda Piqué i Ousmane’a Dembélé[160]. Tym samym Barcelona zdobyła swoje pierwsze trofeum w sezonie 2018/19. Był to 13. tytuł Barcelony w Superpucharze Hiszpanii. W zimowym oknie transferowym, na zasadzie półrocznego wypożyczenia, do klubu dołączyli Jeison Murillo z Valencii CF oraz Kevin-Prince Boateng z US Sassuolo. Na zasadzie definitywnego transferu do klubu dołączył również Jean-Clair Todibo kupiony z Toulouse FC za milion euro. W styczniu zespół definitywnie opuścił Munir El Haddadi, który przeszedł do Sevilli FC za 1,05 miliona euro. Natomiast Guangzhou Evergrande wykupił dotychczas wypożyczonego Paulinho. Na podobny ruch zdecydowała się także Borussia Dortmund, w przypadku Paco Alcácera. Na półroczne wypożyczenie do Arsenalu udał się Denis Suárez. W marcu kontrakt z klubem rozwiązał Sergi Samper, który następnie zasilił Vissel Kobe. 27 kwietnia 2019 roku po zwycięstwie 1:0 nad Levante UD Blaugrana obroniła tytuł mistrzowski na 3 kolejki przed końcem rozgrywek Primera División. Był to 26 tytuł Mistrzowski w historii klubu. 7 maja 2019 w rewanżowym meczu półfinału Ligi Mistrzów, Barcelona przegrała 0:4 z Liverpoolem i pomimo zwycięstwa w pierwszym meczu 3:0, odpadła z rozgrywek, nie grając w finale Champions League 4 sezon z rzędu. 25 maja 2019 w finale Pucharu Króla, rozgrywanym na stadionie Estadio Benito Villamarín w Sewilli, Barcelona uległa Valencii CF 1:2 i po raz pierwszy od sezonu 2013/14 nie zdołała wygrać tych rozgrywek. Barcelona zakończyła sezon z Superpucharem i Mistrzostwem Hiszpanii na koncie.

Sezon 2019/2020

edytuj

Przed sezonem 2019/20 FC Barcelona dokonała kilku modyfikacji w składzie. W ramach nich do klubu dołączyli: Frenkie de Jong, który przeszedł z Ajaksu Amsterdam za 75 milionów € + 11 milionów zmiennych[161], Neto, który przeniósł się z Valencii CF za 26 milionów € + 9 milionów zmiennych[162], Antoine Griezmann, który odszedł z Atlético Madryt za 120 milionów euro[163] oraz Junior Firpo, który przeszedł z Realu Betis za 18 milionów € + 12 milionów € zmiennych[164]. Z zespołu rezerw do pierwszej drużyny awansował także Moussa Wagué. Definitywnie zespół opuścili natomiast: Marc Cardona, który przeniósł się do CA Osasuna za 2,5 miliona euro[165], André Gomes, który został wykupiony przez Everton za 25 milionów € + 4 miliony zmiennych[166], Denis Suárez, który odszedł do Celty Vigo za 12,9 miliona € + 3,1 miliona zmiennych[167], Thomas Vermaelen, który na zasadzie wolnego transferu przeszedł do Vissel Kobe[168], Douglas, który na zasadzie wolnego transferu przeniósł się do Beşiktaş JK, Jasper Cillessen, który odszedł do Valencii CF za 35 milionów euro[169], Sergi Palencia, który przeszedł do AS Saint-Étienne za 2 miliony € + 1 milion € zmiennych[170], Adrián Ortolá, który na zasadzie wolnego transferu przeniósł się do CD Tenerife[171] oraz Malcom, który odszedł do Zenitu Petersburg za 40 milionów € + 5 milionów zmiennych[172]. Z klubu odeszli także dotychczas wypożyczeni do klubu Kevin-Prince Boateng oraz Jeison Murillo. Na roczne wypożyczenie udali się natomiast: Marc Cucurella do Getafe CF[173] oraz Philippe Coutinho do Bayernu Monachium[174]. Barcelona oficjalny sezon rozpoczęła od 1 kolejki ligowej 16 sierpnia 2019, kiedy to zmierzyła się z Athletikiem Bilbao. Blaugrana przegrała ostatecznie 0:1. 13 stycznia 2020 roku po złej postawie drużyny w ligowym spotkaniu z Espanyolem (2:2) i porażce w półfinale Superpucharu Hiszpanii z Atlético Madryt zarząd klubu podjął decyzję o zwolnieniu trenera Ernesto Valverde[175]. Jego miejsce zajął 61-letni Quique Setién[176]. Była to pierwsza zmiana trenera Barcy, w trakcie sezonu, od 2003 roku. 6 lutego Barcelona odpadła z Pucharu Króla po porażce 0:1 z Athletikiem Bilbao w ćwierćfinale tego turnieju[177]. W marcu 2020 z powodu pandemii COVID-19 zostały zawieszone wszystkie rozgrywki, w których Barcelona brała udział. La Liga została wznowiona 11 czerwca[178]. 16 lipca, po porażce 1:2 z CA Osasuna, Barcelona straciła ostatecznie szansę na obronę tytułu Mistrzów Hiszpanii[179]. Ostatecznie zajęła drugie miejsce ze stratą 5 punktów do Realu Madryt. 14 sierpnia 2020 roku FC Barcelona odpadła także z Ligi Mistrzów po porażce z Bayernem Monachium w ćwierćfinale wyjątkowo przyspieszonego turnieju finałowego (od ćwierćfinału odbywały się jedynie pojedyncze mecze zamiast dwumeczów, z powodu konieczności szybkiego dokończenia turnieju)[180]. 17 sierpnia 2020 na zebraniu zarządu zapadła decyzja że Quique Setién zostanie zwolniony z posady trenera, z powodu słabych wyników zespołu w sezonie, który zakończył się bez ani jednego oficjalnego trofeum, po raz pierwszy od sezonu 2007/08[181].

Od 2020: Czas zmian: powrót Laporty i Xaviego, odejście Messiego

edytuj

Sezon 2020/2021

edytuj

19 sierpnia 2020 FC Barcelona poinformowała, że nowym trenerem zespołu został Ronald Koeman, były piłkarz klubu[182]. Jego asystentami zostali Alfred Schreuder, a także były piłkarz zespołu Henrik Larsson[183]. Jeszcze przed zakończeniem poprzedniego, wyjątkowo wydłużonego sezonu, Barcelona dokonała kilku transferów. W ramach nich do zespołu dołączyli: Pedri, Matheus Fernandes, Francisco Trincão oraz Miralem Pjanić. Z wypożyczeń do zespołu wrócili: Juan Miranda, Jean-Clair Todibo, Moussa Wagué, Oriol Busquets, Carles Aleñá, Marc Cucurella, Carles Pérez oraz Rafinha. Zespół definitywnie opuścili natomiast: Marc Cucurella, Arthur Melo, Carles Pérez oraz Arda Turan. 28 października 2020 roku zarząd klubu, na czele z prezydentem Josepem Marią Bartomeu, podał się do dymisji. 7 marca nowym prezesem Barçy został Joan Laporta[184]. 17 kwietnia Barcelona zdobyła Copa del Rey, pokonując w finale Athletic Club Bilbao 4:0[185].

Sezon 2021/2022

edytuj

31 maja 2021 r. klub poinformował o podpisaniu kontraktu z Sergio Agüero[186], 1 czerwca piłkarzem Barcelony został Eric García[187], 2 czerwca do składu dołączył Emerson Royal[188], 19 czerwca piłkarzem Dumy Katalonii został Memphis Depay[189]. Z klubu odeszli natomiast: Juan Miranda (do Realu Betis)[190], Jean-Clair Todibo (OGC Nice)[191], Matheus Fernandes (rozwiązanie kontraktu)[192], Lionel Messi (koniec kontraktu)[193], Francisco Trincão (wypożyczenie do Wolverhampton)[194], Junior Firpo (Leeds United)[195] oraz Carles Aleñá (Getafe)[196]. Rozpoczęcie presezonu nastąpiło 10 czerwca 2021 r.[197] 27 października po porażce z Rayo Vallecano 0:1 oraz złym początku sezonu (po 11 kolejkach ligowych Barcelona zajmowała 9 pozycję w tabeli) podjęto decyzję o zwolnieniu trenera Ronalda Koemana[198], a 28 października tymczasowym trenerem został szkoleniowiec FC Barcelony B Sergi Barjuan[199].

5 listopada nowym trenerem Barçy został jej były piłkarz – Xavi[200]. 15 grudnia argentyński napastnik drużyny Sergio Agüero ogłosił zakończenie kariery zawodniczej z powodu problemów kardiologicznych[201]. 19 grudnia podczas referendum przeprowadzonego po raz pierwszy online socis ratyfikowali decyzję podjętą podczas Zgromadzenia Socios Compromisarios, a tym samym wyrazili zgodę na realizację przedstawionego przez zarząd Joana Laporty finansowania (kredyt w wysokości 1,5 mld € udzielony przez Goldman Sachs) projektu Espai Barça, celem którego jest m.in. modernizacja stadionu piłkarskiego Camp Nou[202]. 28 grudnia 2021 r. klub ogłosił transfer z Manchesteru City Ferrana Torresa – piłkarz podpisał kontrakt z Dumą Katalonii do 2027 roku[203]. 20 marca 2022 r. Barcelona pokonała w ligowym spotkaniu na Estadio Santiago Bernabeu Real Madryt 4:0, po bramkach Aubameyanga (2x), Araujo i Ferrana Torresa[204].

Sezon 2022/2023

edytuj

W trakcie letniego okna transferowego do klubu dołączyli, w ramach wolnych transferów: Andreas Christensen i Marcos Alonso z Chelsea[205][206], Franck Kessié z Milanu[207] i Héctor Bellerín z Arsenalu[208]. Barcelona sprowadziła także: Roberta Lewandowskiego z Bayernu za 45 mln euro, przez co napastnik stał się pierwszym Polakiem grającym dla FCB[209]), Julesa Koundé z Sevilli za 50 mln euro[210] oraz Raphinhę z Leeds za 58 mln euro[211]. Zespół definitywnie opuścili natomiast: Philippe Coutinho, który przeszedł do Aston Villi za 20 milionów euro[212] i Pierre-Emerick Aubameyang (do Chelsea za 12 mln euro)[213], oraz w ramach darmowych transferów: Riqui Puig (do LA Galaxy)[214], Óscar Mingueza (do Celty)[215], Neto (do Bournemouth)[216], Rey Manaj (do Watfordu)[217], Moussa Wagué (do HNK Gorica)[218], Dani Alves (do Pumas)[219], Martin Braithwaite (do Espanyolu)[220] i Miralem Pjanić (do Nadi asz-Szarika)[221]. Na roczne wypożyczenia udali się natomiast: Clément Lenglet do Tottenhamu[222], Francisco Trincão do Sportingu, Nico González do Valencii[223], Álex Collado do Elche[224], Samuel Umtiti do Lecce[225], Sergiño Dest do Milanu[226] oraz Abde Ezzalzouli do Osasuny[227].

15 stycznia 2023 roku FC Barcelona sięgnęła po pierwsze trofeum pod wodzą Xaviego. Blaugrana pokonała w finale Superpucharu Hiszpanii Real Madryt 3:1. Bramki dla zwycięzców zdobyli Gavi, Lewandowski i Pedri, natomiast dla Królewskich strzelił Benzema[228].

29 kwietnia 2023 r. w meczu z Betisem na boisku pojawił się Lamine Yamal, który w wieku 15 lat, 9 miesięcy i 16 dni stał się najmłodszym debiutantem w historii klubu[229].

14 maja 2023 roku Barça pokonała Espanyol 4:2, czym zapewniła sobie mistrzostwo Hiszpanii.

Sezon 2023/2024

edytuj

29 listopada 2023 r. zaprezentowano odświeżoną wersję hymnu FC Barcelony oraz logo upamiętniające 125-lecie klubu[230].

27 stycznia Xavi Hernández ogłosił, że wraz z końcem sezonu zakończy pracę na stanowisku trenera pierwszej drużyny piłkarskiej[231].

12 marca 2024 r. Barcelona pokonała 3-1 Napoli w rewanżowym meczu 1/8 finału Ligi Mistrzów i po raz pierwszy od sezonu 2019/20 awansowała do ćwierćfinału tych rozgrywek[232]. 29 maja 2024 ogłoszono, że nowym trenerem został Hansi Flick[233].

Trofea międzynarodowe

edytuj
  Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 20-12-2015)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)

Klubowe MŚ
zdobywca 3 2009, 2011, 2015
finalista 1 2006

Puchar Interkontynentalny
zdobywca 0
finalista 1 1992
 
Liga Mistrzów
(Puchar Europy)
zdobywca 5 1992, 2006, 2009, 2011, 2015
finalista 3 1961, 1986, 1994

Liga Europy
(Puchar UEFA)
zdobywca 0
finalista 0
 
Puchar Zdobywców
zdobywca 4
(rekord)
1979, 1982, 1989, 1997
finalista 2 1969, 1991
 
Superpuchar UEFA
zdobywca 5
(rekord)
1992, 1997, 2009, 2011, 2015
finalista 4 1979, 1982, 1989, 2006

Puchar Intertoto
zdobywca 0
finalista 0
 
Puchar Miast Targowych
zdobywca 3
(rekord)
1958, 1960, 1966
finalista 1 1962

Trofea krajowe

edytuj
  Zdobyte trofea w rozgrywkach Hiszpanii (stan na: 19-05-2024)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
 
Mistrzostwo
I miejsce 27 1929, 1945, 1948, 1949, 1952, 1953, 1959, 1960, 1974, 1985, 1991, 1992, 1993, 1994, 1998, 1999, 2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013, 2015, 2016, 2018, 2019, 2023
II miejsce 28 1930, 1946, 1954, 1955, 1956, 1962, 1964, 1967, 1968, 1971, 1973, 1976, 1977, 1978, 1982, 1986, 1987, 1989, 1997, 2000, 2004, 2007, 2012, 2014, 2017, 2020, 2022, 2024
III miejsce 13 1932, 1943, 1957, 1958, 1966, 1969, 1972, 1975, 1984, 1990, 1996, 2008, 2021
 
Puchar
zdobywca 31
(rekord)
1910, 1912, 1913, 1920, 1922, 1925, 1926, 1928, 1942, 1951, 1952, 1953, 1957, 1959, 1963, 1968, 1971, 1978, 1981, 1983, 1988, 1990, 1997, 1998, 2009, 2012, 2015, 2016, 2017, 2018, 2021
finalista 12 1902, 1919, 1932, 1936, 1954, 1974, 1984, 1986, 1996, 2011, 2014, 2019

Superpuchar
zdobywca 14
(rekord)
1983, 1991, 1992, 1994, 1996, 2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013, 2016, 2018, 2022/2023
finalista 11 1985, 1988, 1990, 1993, 1997, 1998, 1999, 2012, 2015, 2017, 2020/2021

Puchar Ligi
zdobywca 2
(rekord)
1983, 1986
finalista 1 1983

Trofea regionalne

edytuj
  • Lliga Catalana'[236]:'
    • zdobywca (23x): 1901/02 (jako Copa Macaya), 1902/03 (jako Copa Barcelona), 1904/05, 1908/09, 1909/10, 1910/11, 1912/13, 1915/16, 1918/19, 1919/20, 1921/22, 1923/24, 1924/25, 1925/26, 1926/27, 1927/28, 1929/30, 1930/31, 1931/32, 1934/35, 1935/36, 1937/38.
  • Puchar Alfonso Macaya (Puchar Katalonii)[237]:
    • zdobywca (22x): 1902, 1905, 1909, 1910, 1911, 1913, 1916, 1919, 1920, 1921, 1922, 1924, 1925, 1926, 1927, 1928, 1930, 1931, 1932, 1935, 1936, 1938.
  • Copa Catalunya (do 1992/93 – Copa Generalitat[238]):
    • zdobywca (8x): 1990/91, 1992/93, 1999/00, 2003/04, 2004/05, 2006/07, 2012/13, 2013/14.
  • Supercopa de Catalunya[234]:
    • zdobywca (2x): 2014/15, 2017/18.

Inne trofea

edytuj

Finały w europejskich pucharach

edytuj

Puchar Mistrzów/Liga Mistrzów: 5

1991/92 1:0 (po dogrywce) rywal: UC Sampdoria; bramka: Ronald Koeman w 112. minucie
2005/06 2:1 rywal: Arsenal FC; bramki: Samuel Eto’o w 76. minucie i Juliano Belletti w 81. minucie
2008/09 2:0 rywal: Manchester United; bramki: Samuel Eto’o w 10. minucie i Lionel Messi w 70. minucie
2010/11 3:1 rywal: Manchester United; bramki: Pedro Rodríguez w 28. minucie, Lionel Messi w 54. minucie i David Villa w 70. minucie
2014/15 3:1 rywal: Juventus FC; bramki: Ivan Rakitić w 4 minucie, Luis Suárez w 68. minucie i Neymar w 90. minucie

Finał Ligi Mistrzów: 3

1960/61 2:3 rywal: SL Benfica
1985/86 0:0 (karne 0:2) rywal: Steaua Bukareszt
1993/94 0:4 rywal: A.C. Milan

Puchar Miast Targowych: 3

1957/58 2:2 i 6:0 rywal: Reprezentacja Londynu
1959/60 0:0 i 4:1 rywal: Birmingham City
1965/66 0:1 i 4:2 rywal: Real Saragossa

Finał Pucharu Miast Targowych: 1

1961/62 2:6 i 1:1 rywal: Valencia CF

Puchar Zdobywców Pucharów: 4

1978/79 4:3 rywal: Fortuna Düsseldorf
1981/82 2:1 rywal: Standard Liège
1988/89 2:0 rywal: UC Sampdoria
1996/97 1:0 rywal: Paris Saint-Germain

Finał Pucharu Zdobywców Pucharów: 2

1968/69 2:3 rywal: Slovan Bratysława
1990/91 1:2 rywal: Manchester United

Superpuchar Europy: 5

1993 1:1 i 2:1 rywal: Werder Brema
1998 2:0 i 1:1 rywal: Borussia Dortmund
2009 1:0 (0:0 0:0 0:0) rywal: Szachtar Donieck
2011 2:0 (1:0) rywal: FC Porto
2015 5:4 (3:1) rywal: Sevilla FC

Przegrane: 4

1979 0:1 i 1:1 rywal: Nottingham Forest
1982 1:0 i 0:3 (po dogrywce) rywal: Aston Villa
1989 1:1 i 0:1 rywal: A.C. Milan
2006 0:3 (0:2) rywal: Sevilla FC

Symbole i barwy

edytuj

Tarcza herbowa klubu posiada, popularny w XVI-wiecznej Europie, kształt dzbana. Jest to tarcza trójdzielna, gdzie dwa górne pola przedstawiają krzyż świętego Jerzego i barwy Katalonii, co nawiązuje do godła Barcelony, zaś w polu dolnym widnieje piłka na tle czterech granatowych i trzech bordowych pasów – barw klubowych. Pola górne od dolnego oddziela żółty pas, na którym widnieją inicjały klubu – FCB.

Istnieją trzy legendy związane z kształtem tarczy. Pierwsza z nich głosi, że Joan Gamper wzorował się na herbach klubów szwajcarskich. Druga wersja mówi o konkursie, jaki rozpisano wśród kibiców, a rysunek kartusza dostarczył anonimowy fan. Trzecia podaje, iż wygląd herbu opracowali pierwsi członkowie klubu wraz z założycielami, ale kształt tarczy to pomysł Gampera.

Pierwszą wersją była odznaka Barcelony z koroną i nietoperzem. Kilka lat później dodano dębowo-palmowy wieniec sławy na tle prostokątnego, dwudzielnego granatowo-żółtego pola, a następnie obwiedziono go okrągłą obwódką z rokiem założenia klubu i jego nazwą.

Po tym jak w 1908 roku Joan Gamper uratował klub z tarapatów finansowych postanowiono odświeżyć herb, stworzyć coś całkiem nowego. Wśród sympatyków klubu ogłoszono konkurs na nowy wygląd herbu, a swoją wizję mógł przedstawić każdy. Zwycięskim projektem okazał się pomysł Carlesa Comamali, który grał dla Barcelony w latach 1903–1912, poza tym studiował medycynę i był artystą. Comamala przedstawił następującą wizję herbu: figura w kształcie wazy, w której dwóch górnych polach znajdują się krzyż świętego Jerzego (patrona Katalonii) i flaga Katalonii. Środek herbu przecina poziomy złoty pas, na który widnieją inicjały klubu. W dolnej części znajduje się pole w kolorach bordowo-granatowych, a na jego środku widnieje piłka. Na wersji herbu, która utrzymała się po dziś dzień, widzimy poszanowanie piłkarskich tradycji oraz przywiązanie do miasta i narodowości. Od zmiany herbu w 1910 r. następowały jedynie kosmetyczne poprawki.

W 1936 zmieniono kształt skrzydełek, zmianie uległa także barwa pasa, na którym widoczne były inicjały – na kolor czarny. Żółte pasy dzielące zostały zlikwidowane. Pojawiła się także nowa piłka, na wzór tej, którą rozgrywano mecze w Primera División. Gdy w Hiszpanii zakończyła się wojna domowa, logo uległo kolejnej modyfikacji, co nastąpiło pod naciskiem frankistowskiego rządu. Usunięto dwa z czterech pasów, symbolizujących flagę regionu. Zmianie uległ także kolor pasa – z czarnego na żółty, na której znajdowały się nowe, bardziej hiszpańsko brzmiącej nazwy klubu C.F.B.

 
Wygląd herbu podczas obchodów stulecia klubu

W 1946, zmieniono ułożenie skrzydełek i do monogramu dodano de z napisem znajdującym się na zmienionym, białym tle. Kolor piłki zmieniono na czerwony.

Czternaście lat później znikł jednak przyimek de, zmieniono również tło pasa na żółty. Na siedemdziesięciolecie klubu przywrócono dawne inicjały, które zostały umieszczone na białym tle. Zmieniono nieznacznie kształt skrzydełek.

W 1975 zmieniono po raz kolejny pas – na kolor żółty. Ów pas po raz pierwszy połączono z żółtym obramowaniem.

Ostatni projekt przyjęto 28 sierpnia 2002, a przedstawił go Claret Serrahim. Liczba zakończeń na skrzydełkach została zredukowana do jednego, z monogramu usunięto kropki – teraz widnieje napis FCB. Także piłka znajdująca się w dolnej części herbu zmieniła barwę na żółtą.

Źródło[240]:

Stroje

edytuj
 
 
 
 
 
1899
 
 
 
 
 
1910
 
 
 
 
 
1913
 
 
 
 
 
1920
 
 
 
 
 
1992–1995
 
 
 
 
 
1995–1997
 
 
 
 
 
1998/1999
 
 
 
 
 
1999/2000
 
 
 
 
 
2004/2005
 
 
 
 
 
2005/2006
 
 
 
 
 
2006/2007
 
 
 
 
 
2007/2008
 
 
 
 
 
2008/2009
 
 
 
 
 
2009/2010
 
 
 
 
 
2010/2011
 
 
 
 
 
2011/2012
 
 
 
 
 
2012/2013
 
 
 
 
 
2013/2014
 
 
 
 
 
2014/2015
 
 
 
 
 
2015/2016
 
 
 
 
 
2016/2017
 
 
 
 
 
2017/2018
 
 
 
 
 
2018/2019
 
 
 
 
 
2019/2020
 
 
 
 
 
2020/2021
 
 
 
 
 
2021/2022
 
 
 
 
 
2022/2023

Źródła[241][242]:.

W sezonie 2006/07 po raz pierwszy w historii klubu na koszulkach piłkarzy pojawiło się logo innej firmy niż producent strojów. Od tego czasu FC Barcelona sponsoruje fundację charytatywną UNICEF i co roku przekazuje na jej konto 1,5 mln euro. W sezonie 2011/12 na koszulkach pojawiło się logo pierwszego w historii sponsora – Qatar Foundation. Firma co roku przekazywała klubowi 40 mln dolarów na mocy pięcioletniego kontraktu[243]. Napis „Qatar Foundation” znalazł się z przodu meczowej koszulki Barcelony, natomiast UNICEF z tyłu. W sezonie 2013/14 na koszulkach pojawił się nowy sponsor – Qatar Airways. 12 grudnia 2013 ogłoszono, iż Intel będzie nowym sponsorem klubu. Współpraca firmy z klubem z Camp Nou trwała do 2016 r., a za każdy rok Barcelona otrzymywała 5 mln euro. Logo firmy zostało umieszczone na wewnętrznej stronie koszulki i było widoczne tylko po podniesieniu przez zawodnika koszulki. Od sezonu 2017/18 głównym sponsorem klubu była japońska firma Rakuten. Od sezonu 2022/23 głównym sponsorem FC Barcelony jest firma Spotify.

El Clásico

edytuj
Osobny artykuł: El Clásico.
 
El Clásico w 2009 r.

El Clásico (pol. Klasyk) to nazwa meczu pomiędzy FC Barceloną i Realem Madryt. Ze względu na zasady LaLiga zespoły mierzą się ze sobą co najmniej dwukrotnie w każdym sezonie.[potrzebny przypis]

Historia rozgrywania Klasyków sięga 13 maja 1902 r., kiedy to w stolicy Hiszpanii Madrid FC podejmował FC Barcelonę w pierwszym w historii finale Pucharu Króla Hiszpanii. Drużyna z Katalonii pokonała Madrid FC 3:1.[potrzebny przypis]

Pierwsze mecze

edytuj

Do tej pory w meczach ligowych rozegrano 166 spotkań. Pierwsze miało miejsce 17 lutego 1929, w drugiej kolejce pierwszego sezonu ligowego. Wówczas Barcelona uległa na swoim ówczesnym stadionie – Camp de Les Corts 1:2 zespołowi gości. Jednak doprowadzono do wyrównania statystyk wygrywanych meczów jeszcze w owym sezonie, osiem kolejek później, wygrywając na stadionie Madrid FC – Chamartin – 1:0.[potrzebny przypis]

Statystyki

edytuj

Na przestrzeni ponad stu lat Barça odnosiła więcej zwycięstw w tej rywalizacji, włączając w rachunki również mecze nieoficjalne. Zawodnicy ci wygrali 105 spotkań, a przegrali 92 razy. Wynik remisowy padł w 55 meczach. Statystyka strzelonych bramek również jest korzystna dla FC Barcelony – 437 strzelonych bramek, natomiast liczba goli strzelonych dla madryckiego zespołu wynosi 410.

Real Madryt może się poszczycić większą liczbą bramek zdobytych w jednym meczu; najbardziej dotkliwa porażka Dumy Katalonii miała miejsce w 1935 roku, kiedy to przegrała 1:11 – przegrana była uwarunkowana politycznie, w związku z reżimem gen. Franco, którego ludzie weszli do szatni zawodników Barcelony po wygraniu pierwszego meczu Pucharu Króla, grożąc ich rodzinom i bliskim śmiercią. Rok później FC Barcelona na wyjeździe wygrała z Los Blancos 5:0.

Tylko dwóm trenerom Barçy udało się co najmniej dwukrotnie pokonać Królewskich na wyjeździe – Frankowi Rijkaardowi – w sezonach 2003/2004 i 2005/2006 i Pepowi Guardioli aż trzykrotnie – w sezonach 2008/2009, 2009/2010 i 2011/2012

Josepowi Guardioli jako jedynemu trenerowi w historii udało się wygrać 5 Klasyków z rzędu.

Podsumowanie

edytuj

Statystyki meczów oficjalnych (stan na 20.09.2023r.):

  • Rozegrane spotkania – 256
  • Wygrane przez FC Barcelonę – 101
  • Wygrane przez Real Madryt – 103
  • Zakończone remisem – 52
  • Gole dla FC Barcelony – 415
  • Gole dla Realu Madryt – 424
  • Najwyższe zwycięstwo – 5:0 (sezony 1993/1994 i 2010/2011)
  • Najwyższa porażka – 1:11[244]

Grupy kibicowskie

edytuj

Almogàvers

edytuj

Almogàvers[245] – grupa dopingująca piłkarzy FC Barcelona, jak również reprezentację Katalonii. Została założona 1 listopada 1989 w czasie pucharowego meczu z RSC Anderlecht. Na stadionie zasiada na trybunie północnej. Większość członków tej grupy stanowią Katalończycy, którzy chcieliby, aby Katalonia była niepodległym państwem, a nie – jak obecnie – jedynie autonomią[potrzebny przypis].

W kulminacyjnym momencie działania tej grupy, liczyła ona około 500 członków, jednak ta liczba spadła, i w listopadzie 2006 wyniosła zaledwie 150 osób. Sympatyzują z kibicami klubów: Genoa, San Lorenzo de Almagro, West Ham United oraz Celtic FC Ich wrogowie to najbardziej radykalna grupa kibiców Realu Madryt i Espanyolu[potrzebny przypis].

Dracs 1991

edytuj

Dracs 1991 to grupa kibiców powstała 6 stycznia 1991 r. podczas meczu z CD Logrones. Na stadionie zajmują miejsca na trybunie południowej. Założeniem tej grupy jest nieokazywanie agresji, ale z utrzymaniem katalońskiego patriotyzmu.

Wcześniej grupa ta dopingowała piłkarzy, teraz dopinguje sportowców innych sekcji klubowych, którzy rozgrywają mecze w Palau Blaugrana[potrzebny przypis].

Boixos Nois

edytuj

Boixos Nois to najbardziej radykalna grupa kibiców katalońskiego klubu, założona w 1981. Członkowie przychodzili na każdy mecz, a gdy nadarzała się okazja, głośno wyrażali swą opinię na temat polityki władz Hiszpanii, nie zgadzających się na niepodległość państwa Katalonia.

Ich poglądy były nacjonalistyczne. Jednak w pięć lat później po założeniu tej grupy utworzyła się dodatkowa formacja Boixos Oi!, zrzeszająca fanatyków, skrajnych prawicowców, często karanych. Ich ideologia polegała na zmuszaniu kibiców innych klubów do kibicowania Barcelonie drogą przemocy fizycznej. W 2000, gdy prezesem klubu został Joan Gaspart, członkowie tej grupy zaczęli wchodzić na stadion bezpłatnie. Podczas meczu przeważnie występują w szalikach z herbem klubu i nazwą grupy. Jednak ich radykalizm nie zawsze jest akceptowany – w 2000, turysta z Meksyku został zasztyletowany na Camp Nou, ponieważ miał na sobie koszulkę piłkarza Realu Madryt i reprezentacji Hiszpanii – Raúla[potrzebny przypis].

Ich działalność została ograniczona, gdy prezesem klubu został Joan Laporta, któremu obce są poglądy radykalne. W efekcie grupa ograniczyła działalność do meczów wyjazdowych.

Obecny hymn FC Barcelona – Cant del Barça (pol. Pieśń Barçy) – powstał 27 listopada 1974 r. z okazji obchodów siedemdziesiątej piątej rocznicy założenia klubu. Muzykę skomponował Manuel Valls Gorina, natomiast słowa napisali: Jaume Picas oraz Josep Maria Espinàs i Massip. Zapis nutowy zachował się do dnia dzisiejszego. Wcześniej hymnem był utwór napisany przez Capdevilę i Rafaela Folcha. Wtedy wykonawcą podkładu muzycznego był Enric Morera.

Wykonano też hymn z okazji obchodów stulecia. Słowa napisał Ramón Solsona, a pieśń wykonał Antoni Ros-Marbá[246][247].

Indywidualne sukcesy piłkarzy

edytuj

Piłkarze, którzy zdobyli ze swoją reprezentacją tytuł mistrzów świata i grali w FC Barcelona.

Piłkarze, którzy zdobyli ze swoją reprezentacją tytuł mistrzów Europy i grali w FC Barcelona.

Piłkarze, którzy zdobyli ze swoją reprezentacją tytuł mistrzów olimpijskich i grali w FC Barcelona.

Laureaci Złotej Piłki i Złotej Piłki FIFA, którzy występowali w FC Barcelona.

Gracze, którzy zdobyli tytuł Piłkarza Roku FIFA i grali w FC Barcelona.

Zdobywcy Trofeo Pichichi[248] w barwach FC Barcelona.

Zdobywcy Trofeo Zamora w barwach FC Barcelona[249].

Piłkarze znajdujący się na liście FIFA 100, którzy występowali lub występują w FC Barcelona.


Stadiony

edytuj

Velodromo de la Bonanova (1899–1900)

edytuj

Velodromo de la Bonanova to pierwsze boisko piłkarskie, na którym swoje mecze rozegrała FC Barcelona. Drużyna nie miała go wykupionego na własność, musiała je dzielić z inną drużyną z regionu – El Catala. Poza tym murawa boiska była bardzo nierówna, więc piłkarzom trudno było prezentować pełnię swoich umiejętności.

Stadion Casanovas Hotel (1900–1901)

edytuj

Po meczu sparingowym z miejscową drużyną El Catala dnia 25 grudnia 1899, zarząd zdecydował, iż 2 drużyny nie mogą dzielić się boiskiem. Dlatego też władze zdecydowały się na dzierżawę stadionu nieopodal hotelu Casanovas. Inaugurującym meczem na tym obiekcie były pierwsze, historyczne derby Katalonii z drużyną Sociedad Española de Futbol, dzisiaj znaną jako RCD Espanyol. Niestety zbyt długi dojazd do obiektu utrudniał piłkarzom i trenerom dobre przygotowanie i punktualne przybycie na spotkanie z rywalem.

Stadion Carretera de Horta (1901-1905)

edytuj

Zbytnie opóźnianie rozpoczynania meczów przyczyniło się do tego, iż zarząd klubowy musiał szukać kolejnego rozwiązania w kwestii boiska. Poszukiwania zostały zakończone znalezieniem boiska znajdującego się w pobliżu parku w Barcelonie, Guinardo. Pierwszy mecz, jaki rozegrano na tym obiekcie, odbył się w ramach Pucharu Alfonso Macaya, 23 listopada 1901 r., zakończony wynikiem 4:0 dla gospodarzy, hat trickiem popisał się wtedy kapitan drużyny, Joan Gamper.

Stadion Calle Muntander (1905–1909)

edytuj

Poprzedni stadion był zbyt mały, aby można było pomieścić wszystkich kibiców przychodzących na spotkania, dlatego też zdecydowano się na kolejną przeprowadzkę. Tym razem to The Carrer Muntander Ground stał się stadionem Barçy. Pierwszym meczem było spotkanie rozegrane w finale Pucharu Katalonii z Espanyolem Barcelona 3:2. Jednak mimo wygranej wielu socis odchodziło z klubu, a nowi, którzy wprowadziliby nową atmosferę w klubie, nie pojawiali się. Z tego powodu Joan Gamper zdecydował się pełnić funkcję prezesa i rozpoczął poszukiwania kolejnego stadionu, ponieważ Muntander kupił lokalny rywal.

Stadion Calle Industrial (1909-1922)

edytuj
Osobny artykuł: Camp del carrer Indústria.

Pierwszym meczem jaki rozegrano na Spittonie był mecz pomiędzy FC Barcelona a El Catala. Miało to miejsce dnia 14 marca 1909 w Pucharze Katalonii. Ostateczny wynik tego spotkania to 2:2. W ówczesnych latach stadion można było uznać za nowoczesny, ponieważ posiadał sztuczne oświetlenie, a żaden inny stadion nie mógł się tym poszczycić. Obiekt był też stosunkowo duży – posiadał 6000 miejsc, w tym 1500 siedzących.

Camp de Les Corts (1922-1957)

edytuj
Osobny artykuł: Camp de Les Corts.

Na pomysł wybudowania stadionu klubowego wpadł w 1921 roku, ówczesny prezes klubu, Joan Gamper. Wraz z zarządem doszedł do wniosku, iż popularność piłki nożnej w Hiszpanii jest coraz większa, na mecze przychodziło coraz więcej kibiców. Dlatego założyciel FCB zlecił budowę nowego stadionu. Obiekt był pracą Santiago Mestresa i Josepa Alemany. Inauguracyjne spotkanie odbyło się 22 maja 1922 roku, gospodarze wygrali w nim 2:1 z klubem szkockiej Premier League, St. Mirren F.C. Obiekt nazywany był przez mieszkańców Hiszpanii Katedrą Futbolu ponieważ mógł pomieścić 30 tysięcy widzów. Wojna domowa w Hiszpanii nie przeszkodziła we wzroście liczby culés, których do 1941 przybywało coraz więcej, aż w końcu zarząd zdecydował się na modernizację obiektu. Po 4 latach liczba krzesełek wyniosła 60 tysięcy, a po 4 kolejnych – 75 tysięcy. Istniał jednak pewien problem – inne kluby chciały być gospodarzami na obiekcie. Ostatecznie zarząd zdecydował się na sprzedanie stadionu zespołowi wówczas występującemu w Segunda División.

Camp Nou (od 1957)

edytuj
Osobny artykuł: Camp Nou.
 
Camp Nou przed meczem FC Barcelona – Valencia CF, wrzesień 2006 r.

Po sprzedaniu obiektu z Les Corts innemu klubowi, władze FC Barcelony zdecydowały się na budowę jeszcze większego stadionu – nazwanego potem Camp Nou. Jego budowa trwała trzy lata i kosztowała 300 mln peset. Inauguracyjne spotkanie rozegrano 24 września 1957 r., a przeciwnikiem klubu ze stolicy Katalonii była Reprezentacja Warszawy. Gospodarze wygrali mecz 4:2.

W 2022 r. rozpoczęła się przebudowa Camp Nou w ramach projektu Espai Barça[252].

Działalność charytatywna

edytuj

7 września 2006 r. w Nowym Jorku FC Barcelona i UNICEF rozpoczęły globalną współpracę na rzecz dzieci w krajach rozwijających się. Podczas ceremonii otwierającej kooperację klub zaprezentował swój strój na sezon 2006/07 z logo UNICEF-u na przodzie, pierwszym logo reklamowym umieszczonym na klubowej koszulce w historii klubu. Ponadto Barcelona zgodziła się przekazywać UNICEF-owi w ciągu następnych pięciu lat przynajmniej 1,5 mln € rocznie na wspieranie programów na rzecz dzieci na całym świecie[253].

Trenerzy

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Trenerzy piłkarzy FC Barcelona.

Źródło[254]:.

Władze

edytuj
 
Walter Wild, 1. prezes Barçy

Dotychczasowi prezesi

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Prezesi FC Barcelona.
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
1.   Walter Wild 1899 1901
2.   Bartomeu Terradas 1901 1903
3.   Pau Haas 1903 1903
4.   Arthur Witty 1903 1904
5.   Josep Soler 1905 1906
6.   Juli Marial 1907 1908
7.   Vicenc Reig 1908 1908
8.   Joan Gamper 1908 1909
9.   Otto Gmelin 1909 1910
10.   Joan Gamper 1910 1912
11.   Francesc Moxo Setmenat 1913 1914
12.   Alvar Presta 1914 1915
13.   Rafael Llopart 1915 1916
14.   Gaspar Roses 1916 1917
15.   Joan Gamper 1917 1919
16.   Ricard Graells 1919 1920
17.   Gaspar Roses 1920 1921
18.   Joan Gamper 1921 1923
19.   Enric Cardona 1923 1924
20.   Joan Gamper 1924 1925
21.   Arcadi Balaguer 1925 1928
22.   Tomas Roses 1928 1930
23.   Gaspar Roses 1930 1931
24.   Antonio Oliver 1931 1931
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
25.   Joan Coma 1931 1934
26.   Esteve Sala 1934 1935
27.   Josep Sunyol 1935 1936
28.   Joan Soler 1936 1940
29.   Marques de la Mesa 1940 1942
30.   Josep Vidal-Ribas 1942 1942
31.   Marques de la Mesa 1942 1943
32.   Josep Antoni de Albert 1943 1943
33.   Josep Vendrell 1943 1946
34.   Agusti Montal i Galobart 1946 1952
35.   Enric Marti 1952 1953
36.   Francesc Miró-Sans 1953 1961
37.   Enric Llaudet 1961 1968
38.   Narcís de Carreras 1968 1971
39.   Agusti Montal Jr. 1971 1978
40.   Josep Lluís Núñez 1978 2000
41.   Joan Gaspart 2000 2003
42.   Enric Reyna Martínez 2003 2003
43.   Joan Laporta 2003 2010
44.   Sandro Rosell 2010 2014
45.   Josep Maria Bartomeu 2014 2020
p.o.   Carles Tusquets 2020 2021
46.   Joan Laporta 2021 obecnie

Źródło[255]:

Obecne władze klubu

edytuj
  • Prezes: Joan Laporta
  • Dyrektor sportowy: Deco
  • Doradca sportowy: Jordi Cruijff
  • Szef skautingu: José María Bakero
  • Wiceprezydent odpowiedzialny za obszar sportowy: Rafael Yuste
  • Wiceprezydent odpowiedzialna za obszar instytucjonalny: Elena Fort
  • Wiceprezydent odpowiedzialny za obszar finansowy: Eduard Romeu
  • Sekretarz: Josep Cubells
  • Skarbnik: Ferran Olivé
  • Członkowie zarządu:
    • Josep Maria Albert
    • Xavier Barbany
    • Miquel Camps
    • Alfons Castro
    • Antonio Escudero
    • Juli Guiu
    • Jordi Llauradó
    • Josep Ignasi Macià
    • Aureli Mas
    • Xavier Puig
    • Àngel Riudalbas
    • Joan Solé
    • Joan Soler

Źródło:[256].

Rekordy

edytuj
  • FC Barcelona od momentu powstania Primera División (1929) nieprzerwanie gra w najwyższej klasie rozgrywkowej Hiszpanii[257].
  • FC Barcelona od momentu powstania europejskich pucharów nieprzerwanie gra na arenie międzynarodowej. Żadna inna drużyna nie może pochwalić się takim osiągnięciem[258].
  • Najwięcej triumfów w Pucharze Zdobywców Pucharów – 4[258].
  • Najwięcej kibiców podczas meczu na stadionie – 120 000 – pierwszy mecz 1/4 finału Ligi Mistrzów z Juventusem (1985/86)[258].
  • Najwięcej strzelonych goli – Lionel Messi – 672[259].
  • Najwięcej strzelonych goli w lidze hiszpańskiej – Lionel Messi[259].
  • Najwięcej strzelonych goli w rozgrywkach pucharowych – Lionel Messi.
  • Najwięcej występów – Lionel Messi – 778[260].
  • Najwięcej zdobytych punktów w lidze krajowej w sezonie – 100 (2012/13)[261].
  • Najwięcej strzelonych goli w lidze krajowej w sezonie – 116 (2016/17).
  • Najwięcej ligowych punktów w połowie sezonu ligowego – 55 (2012/13)[258].
  • Najwięcej strzelonych goli w roku kalendarzowym – 180 (2015)[262].
  • Najwięcej goli strzelonych przez trzech piłkarzy w sezonie – 131 (Messi, Suárez, Neymar Jr., 2015/16)[263].
  • Najwięcej goli strzelonych przez trzech piłkarzy w ciągu roku – 137 (Messi, Suárez, Neymar Jr, 2015)[262].
  • Najwięcej wygranych meczów w sezonie (2014/15) – 50[264].
  • Najwięcej zdobytych trofeów – Lionel Messi (35)[265].
  • Najdłużej pracujący trener – Johan Cruijff – 8 sezonów (1988–1996)[259].
  • Najmłodszy piłkarz, który wystąpił w meczu – Paulino Alcántara – 15 lat, 4 miesiące i 18 dni[266].
  • Najmłodszy piłkarz, który strzelił gola w europejskich pucharach – Ansu Fati – 17 lat i 40 dni[267].
  • Najmniej straconych goli w lidze – 18 (1968/69, w lidze grało 16 zespołów)[261].
  • Najwyższe zwycięstwo – FC Barcelona 18:0 Gimnàstic Tarragona (Puchar Alfonso Macaya, 17 marca 1901)[268].
  • Najwyższe zwycięstwo w meczu towarzyskim – FC Barcelona 20:1 Smilde (1992)[269].
  • Najwyższe zwycięstwo w lidze hiszpańskiej - 10-1 z Gimnástic de Tarragona (1949)[270].
  • Najwyższe zwycięstwo na wyjeździe w lidze – UD Las Palmas 0:8 FC Barcelona (1959/60), UD Almería 0:8 FC Barcelona (2010/11), RC Deportivo La Coruña 0:8 FC Barcelona (2015/16)[258].
  • Najwyższe zwycięstwo w Copa del Rey - 10-1 z Basconią (1962)[271].
  • Najwyższe zwycięstwo u siebie w europejskich pucharach – 8:0 z Apollonem LimassolPuchar Zdobywców Pucharów – 1982[261].
  • Najwyższe zwycięstwo na wyjeździe w europejskich pucharach – Hapoel Beer Szewa 0:8 FC Barcelona – Puchar UEFA – 1995[261].
  • Najdłuższa seria meczów bez porażki – 39 (2015/16)[272][273].
  • Najdłuższa seria meczów bez porażki w lidze hiszpańskiej – 43 (2016/17 – 2017/18)[274].
  • Najdłuższa seria meczów domowych bez porażki w Lidze Mistrzów – 38 (2013–2020)[275].
  • Najdłuższa seria zwycięstw na wyjeździe – 13 (2008/09)[258].
  • Najdłuższa seria zwycięstw na wyjeździe w lidze hiszpańskiej – 9 (2008/09)[258].
  • Najdłuższa seria kolejek ligowych od początku sezonu bez straconego gola – 8 (2014/15)[276].
  • Najdroższy transfer do klubu – Philippe Coutinho z Liverpoolu FC za 135 mln € (2018)[277].
  • Najdroższy transfer z klubu – Neymar Jr do PSG za 222 mln € (2017)[278].
  • Wygranie wszystkich meczów w sezonie w Pucharze Króla (2014/15)[279].
  • Zdobycie wszystkich możliwych trofeów w roku kalendarzowym jako jedyna drużyna w historii (6 trofeów, 2009)[280].
  • Największa przewaga punktowa nad drugim zespołem w lidze hiszpańskiej – 15 punktów (2012/13, nad Realem Madryt)[281].
  • Pierwsza męska drużyna piłkarska, która wygrała tryplet dwukrotnie[282].
  • Pierwszy klub, którego zawodnicy zajęli trzy pierwsze miejsca w plebiscycie Złotej Piłki – Messi, Iniesta i Xavi (2010)[283].
  • Pierwszy klub, w którym zdobywcą Złotej Piłki byli jednocześnie jego piłkarz oraz piłkarka – Lionel Messi (część okresu, za który przyznawana była nagroda, spędzona w Barcelonie) oraz Alexia Putellas (2021)[284].
  • Pierwszy klub, którego zarówno męska (2008/09, 2014/15), jak i żeńska drużyna (2020/21), zdobyła tryplet[285].
  • Największa liczba kibiców oglądających z trybun stadionu mecz kobiecej piłki nożnej – 22 kwietnia 2022 r. na Camp Nou (91 648 widzów)[286].
  • Wygranie 50 kolejek ligowych z rzędu (Barça Femení)[287].
  • Pierwsza drużyna w historii, która zachowała 20 czystych kont w pierwszych 27 kolejkach LaLiga (sezon 2022/23)[288].
  • Największa liczba czystych kont w sezonie LaLiga – 26 w 38 kolejkach (sezon 2022/23; ex aequo z Deportivo La Coruña w sezonie 1993/94)[289].
  • Największa liczba zdobytych mistrzostw kraju we wszystkich sekcjach w jednym sezonie – 6 (sekcje: piłkarska, piłkarska żeńska, piłki ręcznej, koszykówki, hokeju na wrotkach i futsalu)[290].
  • Największa liczba zdobytych trofeów we wszystkich sekcjach w jednym sezonie – 19 (sezony: 2011/12, 2014/15, 2017/18, 2018/19, 2022/23)[291].

Partnerzy

edytuj
  • Główni partnerzy: Nike, Spotify
  • Globalni partnerzy: 1XBET, Estrella Damm, Konami, WhiteBIT, Cupra, Bimbo, Allianz, Gatorade, Vegannation, Stanley Black&Decker, Herno, Chiliz
  • Regionalni partnerzy: CaixaBank, Scotiabank, Banco BMG, ZENB, Taiping Life Insurance, SK ZIC, Assistència Sanitària, Maybank, Sebang/Rocket, DAKA, SHB, Coca-Cola, TRAVEL +LEISURE GO
  • Partnerzy sekcji żeńskiej: Nike, Spotify, Bimbo, Estrella Damm, CaixaBank, Stanley, Cupra, Allianz, Gatorade, Stanley, Coca-Cola
  • Partnerzy sportów rozgrywanych na hali: Assistència Sanitària, Nike, WhiteBIT, Herno, Estrella Damm, Serveto, Reno[292]

Obecny sztab szkoleniowy

edytuj

Obecny skład

edytuj

Stan na 2 października 2024[293][294].

Nr Poz. Piłkarz
1 BR   Marc-André ter Stegen (kapitan)
2 OB   Pau Cubarsí
3 OB   Alejandro Balde
4 OB   Ronald Araújo (wicekapitan)
5 OB   Iñigo Martínez
6 PO   Gavi
7 NA   Ferran Torres
8 PO   Pedri (5. kapitan)
9 NA   Robert Lewandowski
10 NA   Ansu Fati
11 NA   Raphinha (4. kapitan)
13 BR   Iñaki Peña
Nr Poz. Piłkarz
14 PO   Pablo Torre
15 OB   Andreas Christensen
16 PO   Fermín López
17 PO   Marc Casadó
18 NA   Pau Víctor
19 NA   Lamine Yamal
20 PO   Dani Olmo
21 PO   Frenkie de Jong (3. kapitan)
23 OB   Jules Koundé
24 OB   Eric García
25 BR   Wojciech Szczęsny

Zawodnicy powołani ze składu rezerw

edytuj
Główny artykuł: FC Barcelona Atlètic.
Nr Poz. Piłkarz
26 BR   Ander Astralaga
27 PO   Unai Hernández
28 PO   Marc Bernal
29 PO   Aleix Garrido
30 PO   Pau Prim
31 BR   Diego Kochen
32 OB   Héctor Fort
35 OB   Gerard Martín
Nr Poz. Piłkarz
36 OB   Sergi Domínguez
37 PO   Quim Junyent
37 OB   Alexis Olmedo
39 OB   Andrés Cuenca
40 BR   Áron Yaakobishvili
41 PO   Guille Fernández
42 NA   Toni Fernández

Piłkarze na wypożyczeniu

edytuj
Nr Poz. Piłkarz
OB   Clément Lenglet (w Atlético Madryt do 30 czerwca 2025)
OB   Álex Valle (w Celticu do 30 czerwca 2025)
PO   Oriol Romeu (w Gironie do 30 czerwca 2025)
NA   Vitor Roque (w Realu Betis do 30 czerwca 2025)

Obecni zawodnicy grający w reprezentacjach narodowych

edytuj
Zawodnik Reprezentacja Lata w reprezentacji Gole w reprezentacji Mecze w reprezentacji Uwagi
Robert Lewandowski   Polska od 2008 84 156
Andreas Christensen   Dania od 2013 3 74
Frenkie de Jong   Holandia od 2018 2 54 Wicemistrz Ligi Narodów UEFA 2018/2019
Ferran Torres   Hiszpania od 2020 21 48 Wicemistrz Ligi Narodów UEFA 2020/2021
Mistrz Europy z 2024
Marc-André ter Stegen   Niemcy od 2012 0 42 Zwycięzca Pucharu Konfederacji z 2017
Dani Olmo   Hiszpania od 2019 11 40 Mistrz Ligi Narodów UEFA 2022/2023
Mistrz Europy z 2024
Jules Koundé   Francja od 2021 0 38 Wicemistrz Świata z 2022
Mistrz Ligi Narodów UEFA 2020/2021
Gavi   Hiszpania od 2021 5 27 Mistrz Ligi Narodów UEFA 2022/2023
Wicemistrz Ligi Narodów UEFA 2020/2021
Raphinha   Brazylia od 2021 9 29
Pedri   Hiszpania od 2021 2 28 Mistrz Europy z 2024
Iñigo Martínez   Hiszpania od 2013 1 21 Wicemistrz Ligi Narodów UEFA 2020/2021
Ronald Araújo   Urugwaj od 2020 1 20
Eric García   Hiszpania od 2020 0 19
Lamine Yamal   Hiszpania od 2023 3 17 Mistrz Europy z 2024
Ansu Fati   Hiszpania od 2020 2 10 Mistrz Ligi Narodów UEFA 2022/2023
Alejandro Balde   Hiszpania od 2022 0 7
Pau Cubarsí   Hiszpania od 2024 0 4
Fermín López   Hiszpania od 2024 0 2 Mistrz Europy z 2024

Stan na 22 października 2024 roku

Statystyki piłkarzy

edytuj
Najwięcej meczów
Lp. Zawodnik Lata Liga Puchar Europa Inne Razem
1.   Lionel Messi 2004–2021 520 80 149 29 778
2.   Xavi 1998–2015 505 70 173 19 767
3.   Sergio Busquets 2008–2023 481 77 136 28 722
4.   Andrés Iniesta 2002–2018 441 74 135 24 674
5.   Gerard Piqué 2008–2022 397 65 131 23 616
6.   Carles Puyol 1999–2014 392 58 131 12 593
7.   Migueli 1973–1988 391 60 85 13 549
8.   Víctor Valdés 2002–2014 387 12 118 18 535
9.   Jordi Alba 2012–2023 313 47 84 15 459
10.   Carles Rexach 1967–1981 328 59 63 0 450

Stan na 28 maja 2023

Najwięcej bramek
Lp. Zawodnik Lata Liga Puchar Europa Inne Razem
1.   Lionel Messi 2004–2021 474 (520) 56 (80) 120 (149) 22 (29) 672 (778)
2.   César Rodríguez 1939–1955 192 (287) 36 (57) 0 (0) 4 (7) 232 (351)
3.   Luis Suárez 2014–2020 147 (191) 19 (27) 25 (55) 7 (10) 198 (283)
4.   Ladislao Kubala 1951–1961 131 (186) 49 (48) 13 (20) 1 (2) 194 (256)
5.   Josep Samitier 1919–1932 21 (28) 64 (75) 0 (0) 99 (129) 184 (232)
6.   Josep Escolà 1934–1948 86 (151) 35 (38) 0 (0) 37 (29) 158 (218)
7.   Paulino Alcántara 1912–1927 0 (0) 35 (36) 0 (0) 99 (91) 134 (127)
8.   Rivaldo 1997–2002 86 (157) 13 (20) 31 (54) 0 (4) 130 (235)
  Samuel Eto’o 2004–2009 108 (144) 2 (10) 18 (41) 2 (4) 130 (199)
10.   Mariano Martín 1939–1948 98 (112) 26 (31) 4 (2) 48 (52) 128 (145)

Stan na 12 marca 2023[295]

Inne sekcje

edytuj

Profesjonalne

edytuj

Amatorskie

edytuj

Stowarzyszone

edytuj

Nieistniejące

edytuj

Informacje ogólne

edytuj
  • Adres – Arístides Maillol s/n, 08028 Barcelona[299]
  • Liczba socis (socios) – 143 086[5]
  • Liczba penyes (fanklubów) – ok. 1 270[9]
  • Pojemność stadionu (liczba miejsc siedzących) – 99 354[300]

Prawa do transmisji meczów FC Barcelony

edytuj

Prawa do transmisji w Polsce meczów rozgrywanych w ramach La Ligi posiada Canal + oraz Eleven Sports. Mecze Pucharu Króla transmitowane są przez TVP Sport. Natomiast spotkania Superpucharu Hiszpanii transmitowane są tylko przez Eleven Sports[301].

Przypisy

edytuj
  1. Spain 1928/29. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  2. 1899 -1909. Foundation and survival [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-04-03] (ang.).
  3. Javier Giorgetti, The meaning of Més que un club [online], Barca Universal, 15 marca 2020 [dostęp 2022-04-03] (ang.).
  4. Honours – FC Barcelona Official website [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-25] (ang.).
  5. a b FC Barcelona membership up by 4%, biggest growth since 2010 [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-07-15] (ang.).
  6. Manuel Traquete, FC Barcelona: The Club With Most Fans In Europe [online], Bleacher Report [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  7. Rakuten expresses gratitude to FC Barcelona and fans worldwide [online], Rakuten Today, 23 maja 2022 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  8. Barcelona uses new media to sell its brand to fans, „BBC News”, 14 maja 2012 [dostęp 2023-02-01] (ang.).
  9. a b History of FC Barcelona’s Penyes | Official FC Barcelona Channel [online], penyes.fcbarcelona.com [dostęp 2022-06-26] (ang.).
  10. Club – Facilities | Official FC Barcelona Website [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-04-03] (ang.).
  11. Web Oficial del FC Barcelona [online], fcbarcelona.cat [dostęp 2023-02-01] (kat.).
  12. FC BARCELONA LEADER OF THE IFFHS CLUB WORLD RANKING 2001-2020, [w:] www.iffhs.com [online], 30 marca 2021.
  13. 1899 -1909. Foundation and survival [online], fcbarcelona.com [dostęp 2023-03-31] (ang.).
  14. Walter Wild (1899–1901) [online], fcbarcelona.com [dostęp 2023-03-31] (ang.).
  15. Bartomeu Terrades (1901–1902) [online], fcbarcelona.com [dostęp 2023-03-31] (ang.).
  16. F.C.B. Jugadors, Lluís D’ossó Serra stats | FC Barcelona Players [online], FCB Jugadors [dostęp 2023-03-31] (ang.).
  17. 1899 -1909. Foundation and survival [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-01-01] (ang.).
  18. Edición del sábado, 09 diciembre 1899, página 7. lavanguardia.es. [dostęp 2009-07-20]. (hiszp.).
  19. Sylwetka ewentualnego rywala: FC Barcelona [online], wislaportal.pl [dostęp 2009-08-15] (pol.).
  20. a b Spain – Final Tables Catalonia. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  21. FC Barcelona – Complete International Record. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  22. Spain – List of Champions of Catalonia. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  23. a b Historia klubu FC Barcelona | DumaKatalonii.pl [online], dumakatalonii.pl [dostęp 2019-12-07] (pol.).
  24. Paulino Alcántara • Zawodnicy › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-12-09] (pol.).
  25. Spain – Cups 1913. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  26. FC Barcelona – Complete International Record.
  27. Jack Greenwell • Trenerzy › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-12-09] (pol.).
  28. Spanish Cup – 1922 [online], rsssf.com [dostęp 2009-07-20] (ang.).
  29. Spain – Cup 1925. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (hiszp.).
  30. Spain – Cup 1926. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  31. a b Arcadi Balaguer (1925–1929). fcbarcelona.cat. [dostęp 2009-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 stycznia 2009)]. (ang.).
  32. Josep Sunyol (1935-1936). fcbarcelona.com. [dostęp 2009-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 lipca 2012)]. (ang.).
  33. Spain – Cup 1942. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  34. Spain – List of Topscorers („Pichichi”). rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  35. SEMIFINALES. linguasport.com. [dostęp 2007-11-25]. (hiszp.).
  36. a b c Spain, Final Tables 1939-1949. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  37. Spain – Cup 1951. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  38. Agustí Montal i Galobart (1946-1952). fcbarcelona.cat. [dostęp 2007-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 maja 2008)]. (ang.).
  39. Spain – Cup 1952. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  40. Spain 1952/53. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  41. Spain – Cup 1952. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  42. Spain 1953/54. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  43. Spain – Cup 1954. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  44. Inter-Cities Fairs Cup 1955-58. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  45. Your Man In Zen-wytwarzanie oprogramowania Piotr Mrzygłowski, Historia: Kalendarium Legii (23 września): 63. rocznica otwarcia Camp Nou [online], Legia Warszawa – Strona oficjalna [dostęp 2021-05-24] (pol.).
  46. Spain – Cup 1957. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  47. 1 9 6 0. romaniansoccer.ro. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  48. Final. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  49. Spain 1959/60. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  50. Champions’ Cup 1960-61. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  51. Spain – Cup 1963. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  52. Spain 1962/63. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  53. Inter-Cities Fairs Cup 1965-66. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  54. Spain – Cup 1968. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  55. Cup Winners’ Cup 1968-69. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  56. Johan Cruyff, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–transfery) [dostęp 2021-05-24].
  57. 'Football of resistance'; Johan Cruyff and the Catalonian struggle | The Compass [online], web.archive.org, 26 marca 2022 [dostęp 2024-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-03-26].
  58. Związali go i przystawili karabin do głowy. Wtedy Johan Cruyff podjął ważną decyzję - Piłka nożna [online], web.archive.org, 29 sierpnia 2022 [dostęp 2024-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-29].
  59. Spain – Cup 1974. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  60. Spain – Cup 1978. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  61. Cup Winners’ Cup 1978-79. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. [dostęp 2007-10-27]. (ang.).
  62. The kidnap of Quini in 1981, one of Spain’s finest goalscorers [online], These Football Times, 22 marca 2017 [dostęp 2019-12-02] (ang.).
  63. Kidnapped to stop Barcelona winning title: Spanish striker Quini’s incredible story [online], The Sun, 28 lutego 2018 [dostęp 2019-12-02] (ang.).
  64. Wizyta Papieża. Barcaserwis. [dostęp 2007-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)]. (pol.).
  65. European Champions’ Cup 1981-82. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  66. Champions’ Cup 1985-86. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  67. Spain 1987/88. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  68. Spain – Cup 1988. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  69. Cup Winners’ Cup 1988-89. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  70. Ronald Koeman, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–transfery) [dostęp 2021-05-24].
  71. Michael Laudrup, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–transfery) [dostęp 2021-05-24].
  72. 1991. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  73. Spain 1990/91. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  74. Spain 1991/92. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  75. Champions’ Cup 1991-92. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. [dostęp 2007-10-27]. (ang.).
  76. 💥🏆 FIRST CHAMPIONS LEAGUE!! Barça 1-0 Sampdoria | EXTENDED HIGHLIGHTS. [dostęp 2024-03-23].
  77. Spain 1992/93. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  78. Spain 1993/94. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  79. Spain 1994/95. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  80. Ronaldo, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–transfery) [dostęp 2021-05-23].
  81. Luis Enrique, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy–transfery) [dostęp 2021-05-23].
  82. 1996/97: Ronaldo spot on for Barça. uefa.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  83. Spain 1996/97. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  84. Spain Cups 1996/97 [online], rsssf.com [dostęp 2009-07-20] (ang.).
  85. Spain 1997/98. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  86. Spain Cups 1997/98 [online], rsssf.com [dostęp 2009-07-20] (ang.).
  87. Spain 1998/99. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  88. Joan Gaspart i Solves (2000−2003) [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-24] (ang.).
  89. FC Barcelona – Rekordowe kupna [online], transfermarkt.pl [dostęp 2021-05-24] (pol.).
  90. Spain 2000/01. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  91. Spain 2001/02. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  92. Spain 2002/03. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  93. Joan Laporta i Estruch (2003–2010) [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-27] (ang.).
  94. The transfer that changed football – how Ronaldinho’s switch from PSG to Barcelona sparked a revolution | Goal.com [online], goal.com [dostęp 2021-05-23].
  95. Super Cup [online], rsssf.com [dostęp 2009-07-20] (ang.).
  96. Spain 2005/06. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  97. 2006. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  98. 1/8 Finals (Feb 20 and Mar 7). rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  99. Spain 2006/07. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  100. Spain 2006/07 [online], rsssf.com [dostęp 2021-05-28].
  101. El Barcelona C desaparece del mapa. marca.com. [dostęp 2009-07-20]. (hiszp.).
  102. Spain 2007/08. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  103. Guardiola zaprezentowany jako nowy trener › FCBarca.com [online], FCBarca.com [dostęp 2021-11-11] (pol.).
  104. Falstart; Numancia – Barcelona 1:0. fcbarca.com. [dostęp 2009-07-20]. (pol.).
  105. Słaba gra i kiepski wynik; FC Barcelona 1-1 Racing. fcbarca.com. [dostęp 2009-07-20]. (pol.).
  106. Laporta: To najlepszy sezon w historii. fcbarca.com. [dostęp 2009-08-15]. (pol.).
  107. Superpuchar Hiszpanii zdobyty: Barça – Athletic 3:0 [online], fcbarca.com [dostęp 2009-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-26] (pol.).
  108. Barca agree Villa move with Valencia. fcbarcelona.com. [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 maja 2012)]. (ang.).
  109. Mascherano delighted by Barça move. fcbarcelona.com. [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (1 września 2011)]. (ang.).
  110. Barça and Sevilla agree Adriano deal. fcbarcelona.com. [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 lipca 2010)]. (ang.).
  111. Henry leaves on a free transfer [online], fcbarcelona.com [dostęp 2011-08-15] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-22] (ang.).
  112. Transfery. Rafael Marquez podpisał kontrakt z New York Red Bulls. sport.pl. [dostęp 2011-08-15]. (pol.).
  113. 4 razy Gran Derbi w 18 dni!. przegladsportowy.pl. [dostęp 2011-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 stycznia 2012)]. (pol.).
  114. League runs since the 5-0 result. fcbarcelona.cat. [dostęp 2011-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 sierpnia 2011)]. (ang.).
  115. Third league in a row for Guardiola. fcbarcelona.cat. [dostęp 2011-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 września 2011)]. (ang.).
  116. https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2003352/
  117. Relacja live z meczu FC Barcelona – Manchester United FC. Eurofutbol.pl, 2011-05-28. [dostęp 2011-05-30]. (pol.).
  118. Sensacja na polskiej ziemi! Lechia-Barca 2:2! | FC Barcelona Barca Barcelona Barça – FCB24.com [online], fcb24.com [dostęp 2021-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-02].
  119. Festiwal goli na Camp Nou! Barca-Santos 8-0! | FC Barcelona Barca Barcelona Barça – FCB24.com [online], fcb24.com [dostęp 2021-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-06].
  120. FIFA ukarała Barcelonę zakazem transferowym!. sport.tvp.pl, 2014-04-02. [dostęp 2014-04-02]. (pol.).
  121. Spanish FA, FC Barcelona sanctioned for international transfers of minors. fifa.com, 2014-04-02. [dostęp 2014-04-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-02)]. (ang.).
  122. Oficjalnie: Tata Martino odchodzi | FC Barcelona Barca Barcelona Barça – FCB24.com [online], fcb24.com [dostęp 2021-06-01] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-20] (ang.).
  123. Carles Puyol zakończył karierę i pożegnał się z Barceloną [WIDEO – SE.pl]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  124. Puyol kończy karierę piłkarską. | nozna.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-08)].
  125. Luis Enrique, nuevo entrenador del Barça – MARCA.com [online], MARCA, 19 maja 2014 [dostęp 2021-07-31].
  126. Jonathan Dos Santos przechodzi do Villarrealu › FCBarca.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-15)].
  127. Dos Santos przeniesie się do Villarrealu – Aktualności – Barca.pl – FC Barcelona, Barca, Blaugrana – najlepszy serwis o FCB. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-08)].
  128. Hiszpania: Isaac Cuenca odchodzi z FC Barcelona – Sport. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-13)].
  129. Oier odchodzi do Granady › FCBarca.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-15)].
  130. Barcelona wypożyczyła Gerarda Deulofeu do Sevilli. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-07)].
  131. Primera Division. Barcelona wygrała z Atletico i zdobyła mistrzostwo | Primera Division w Sport TVN24. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-19)].
  132. 'Utterly ludicrous!' The world reacts to Lionel Messi’s incredible Copa del Rey goal [online], Eurosport, 31 maja 2015 [dostęp 2021-07-31] (ang.).
  133. www.eurofutbol.pl.
  134. www.piłkanożna.pl.
  135. http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2015/matches/round=2000552/match=2015227/index.html
  136. Oficjalnie: Denis Suarez piłkarzem Barcelony! – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  137. Lucas Digne zawodnikiem FC Barcelony – Sport [online], eurosport.onet.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  138. Samuel Umtiti piłkarzem FC Barcelona – Sport [online], eurosport.onet.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  139. Jasper Cillessen nowym bramkarzem FC Barcelona – Sport [online], eurosport.onet.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  140. [ANUNCIO OFICIAL...] [online], twitter.com [dostęp 2017-11-23] (hiszp.).
  141. Superpuchar Hiszpanii: FC Barcelona bliżej trofeum. Skuteczna gra mistrza – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  142. Ernesto Valverde nowym trenerem FC Barcelona. eurosport.onet.pl. [dostęp 2017-05-29]. (pol.).
  143. Oficjalnie: FC Barcelona potwierdziła transfer Gerarda Deulofeu – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  144. Oficjalnie: Marlon Santos w Barcelonie – Transfery.info [online], transfery.info [dostęp 2017-11-23].
  145. Hiszpania: Nelson Semedo nowym zawodnikiem FC Barcelona – Sport [online], eurosport.onet.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-17] (pol.).
  146. Paulinho piłkarzem FC Barcelona – eurosport.interia.pl [online], sport.interia.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  147. Oficjalnie: Ousmane Dembele piłkarzem Barcelony [online], sport.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  148. Oficjalnie: Neymar podpisał kontrakt z PSG! Rekordowy transfer stał się faktem [online], sport.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  149. Oficjalnie: Philippe Coutinho piłkarzem Barcelony! – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  150. Yerry Mina nowym piłkarzem Barcelony. Kontrakt do 2023 roku [online], sport.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  151. Barcelona y Las Palmas rescinden la cesión de Samper [online], mundodeportivo.com [dostęp 2018-02-05].
  152. Arda Turan wypożyczony z Barcelony – Piłka nożna [online], sport.onet.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  153. Transfery. Rafinha trafił do Interu Mediolan [online], sport.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  154. Oficjalnie: Javier Mascherano w Hebei China Fortune – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  155. Oficjalnie: Gerard Deulofeu zagra w Anglii – WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl [dostęp 2018-02-05] (pol.).
  156. LaLiga: Arthur Melo piłkarzem FC Barcelona – Piłka nożna. sport.onet.pl. [dostęp 2018-08-15]. (pol.).
  157. Oficjalnie: drugi letni transfer Barcelony. Clement Lenglet opuszcza Sevillę – WP SportoweFakty. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2018-08-15]. (pol.).
  158. Hiszpania: Malcom piłkarzem FC Barcelona – Piłka nożna. sport.onet.pl. [dostęp 2018-08-15]. (pol.).
  159. Arturo Vidal piłkarzem FC Barcelona – Transfery – Piłka nożna. sport.onet.pl. [dostęp 2018-08-15]. (pol.).
  160. Sevilla FC – FC Barcelona: Super Cup Champions! (1-2). fcbarcelona.com. [dostęp 2018-08-18]. (ang.).
  161. Oficjalnie: Frenkie de Jong fichado! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  162. Oficjalnie: Neto piłkarzem Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  163. Oficjalnie: Antoine Griezmann fichado! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  164. Oficjalnie: Junior Firpo piłkarzem Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  165. Oficjalnie: Marc Cardona odchodzi do Osasuny › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  166. Oficjalnie: André Gomes piłkarzem Evertonu › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  167. Oficjalnie: Denis Suárez nowym piłkarzem Celty Vigo › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  168. Thomas Vermaelen przechodzi do Vissel Kobe › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  169. Oficjalnie: Jasper Cillessen odchodzi z Barcelony do Valencii › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  170. Oficjalnie: Sergi Palencia piłkarzem Saint-Etienne! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  171. Oficjalnie: Adrián Ortolá odchodzi do CD Tenerife › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  172. Oficjalnie: Malcom odchodzi do Zenitu Sankt Petersburg › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  173. Oficjalnie: Marc Cucurella wypożyczony do Getafe! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  174. Oficjalnie: Porozumienie ws. wypożyczenia Philippe Coutinho do Bayernu Monachium › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2019-08-29] (pol.).
  175. Oficjalnie: Ernesto Valverde nie jest już trenerem Barcelony › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-01-15] (pol.).
  176. Oficjalnie: Quique Setién nowym trenerem Barcelony › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-01-15] (pol.).
  177. Barça przegrywa na San Mamés i żegna się z Pucharem Króla › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  178. The LaLiga season will restart on June 11 and run until July 19 [online], sport.es [dostęp 2020-08-25].
  179. Koniec złudzeń › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  180. Kompromitacja to nie powiedzieć nic › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  181. Oficjalnie: Quique Setien nie jest już trenerem Barcelony [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-17] (pol.).
  182. Oficjalnie: Ronald Koeman trenerem FC Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  183. Oficjalnie: Alfred Schreuder i Henrik Larsson dołączają do sztabu szkoleniowego FC Barcelony › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-08-25] (pol.).
  184. Oficjalnie: Joan Laporta nowym prezydentem FC Barcelony [online], blaugrana.pl [dostęp 2021-04-10].
  185. Barca thrash Athletic to win Copa del Rey, „BBC Sport” [dostęp 2021-05-10] (ang.).
  186. FC Barcelona sign Sergio ‘Kun’ Agüero [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  187. Eric Garcia is FC Barcelona’s second signing [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  188. FC Barcelona sign Emerson [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  189. Memphis Depay, Barça’s fourth signing [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  190. Miranda to stay at Betis [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  191. OGC Nice exercises right to purchase Jean-Clair Todibo [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  192. Matheus Fernandes’ contract terminated [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  193. Leo Messi’s first steps at the Ooredoo training center [online], EN.PSG.FR [dostęp 2021-08-15] (ang.).
  194. Trincão loaned to Wolverhampton Wanderers [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  195. Agreement with Leeds United for the transfer of Junior Firpo [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  196. Agreement with Getafe for the transfer of Carles Aleñá [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  197. 2021/22 preseason starts on Saturday [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-07-13] (ang.).
  198. Oficjalnie: Ronald Koeman nie jest już trenerem Barcelony [online], fcbarca.com [dostęp 2021-10-28] (pol.).
  199. Oficjalnie: Sergi Barjuan trenerem tymczasowym FC Barcelony [online], fcbarca.com [dostęp 2021-10-28] (pol.).
  200. Oficjalnie: Xavi Hernández trenerem Barcelony! [online], fcbarca.com [dostęp 2021-11-06] (pol.).
  201. Sergio Kun Agüero retires, a legendary goalscorer [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  202. Unanimous yes to Espai Barça funding with 87.8% votes in favour and 44.14% turnout [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  203. FC Barcelona signs Ferran Torres [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  204. Real Madrid 0-4 Barcelona: Pierre-Emerick Aubameyang scores twice as league leaders thrashed in El Clasico [online], Sky Sports [dostęp 2022-03-21] (ang.).
  205. Oficjalnie: Andreas Christensen piłkarzem FC Barcelony › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  206. Oficjalnie: Marcos Alonso nowym zawodnikiem Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  207. Oficjalnie: Franck Kessie piłkarzem FC Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  208. Oficjalnie: Hector Bellerín piłkarzem Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  209. Formalności dopełnione, Lewandowski oficjalnie w Barcelonie! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  210. Oficjalnie: Jules Koundé piłkarzem Barcelony! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  211. Oficjalnie: FC Barcelona i Leeds porozumiały się w sprawie Raphinhi! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  212. Oficjalnie: Philippe Coutinho sprzedany do Aston Villi › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  213. Oficjalnie: Pierre-Emerick Aubameyang zawodnikiem Chelsea › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  214. Oficjalnie: Riqui Puig odchodzi do LA Galaxy › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  215. Oficjalnie: Oscar Mingueza odchodzi do Celty Vigo › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  216. Oficjalnie: Neto odchodzi z FC Barcelony [Aktualizacja 19:03] › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  217. Agreement with Watford Football Club for transfer of Rey Manaj [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  218. Agreement with HNK Gorica for transfer of Moussa Wague [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  219. Dani Alves announces he is leaving FC Barcelona [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  220. Oficjalnie: Kontrakt Martina Braithwaite’a rozwiązany! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  221. Oficjalnie: Miralem Pjanić odchodzi do Sharjah FC! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  222. Oficjalnie: Clement Lenglet wypożyczony do Tottenhamu › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  223. Oficjalnie: Nico González wypożyczony do Valencii › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  224. Oficjalnie: Alex Collado wypożyczony do Elche! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  225. Oficjalnie: Samuel Umtiti wypożyczony do US Lecce! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  226. Oficjalnie: Sergiño Dest wypożyczony do Milanu! › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  227. Abde Ezzalzouli: Contract extended and loaned to Osasuna [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-04-23] (ang.).
  228. Jakub Boroń, FC Barcelona zdemolowała Real Madryt w El Clásico! Gol Lewandowskiego [WIDEO] [online], MagiaPilki.pl, 15 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-19] (pol.).
  229. Lamine Yamal: Record-breaking debut [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-03-23] (ang.).
  230. El FC Barcelona celebra 124 años y presenta el Comisionado y el Manifiesto para la conmemoración del 125º [online], fcbarcelona.es [dostęp 2023-11-29] (hiszp.).
  231. Xavi Hernández announces he is to leave FC Barcelona on 30 June [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-02-03] (ang.).
  232. UEFA.com, Barcelona 3-1 Napoli (agg: 4-2): Blaugrana overcome brave Napoli display | UEFA Champions League [online], UEFA.com, 12 marca 2024 [dostęp 2024-03-23] (ang.).
  233. Hansi Flick is the new FC Barcelona coach [online], fcbarcelona.com [dostęp 2024-05-29] (ang.).
  234. a b c d Palmarès – Canal Oficial FC Barcelona [online], fcbarcelona.cat [dostęp 2022-05-14] (kat.).
  235. Spain – Mediterranean League Libre 1937. rsssf.com. [dostęp 2009-07-20]. (ang.).
  236. Spain – List of Champions of Catalonia. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  237. Spain – Final Tables Catalonia. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  238. Spain – List of Cup Winners of Catalonia. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  239. Trofeo Joan Gamper (Barcelona-Spain) 1966-2008. rsssf.com. [dostęp 2009-08-15]. (ang.).
  240. The crest. fcbarcelona.com. [dostęp 2009-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 maja 2012)]. (ang.).
  241. Kit History. barcaloco.com. [dostęp 2009-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 lipca 2011)]. (ang.).
  242. History of Barcelona football shirt design. footballshirtculture.com. [dostęp 2009-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 grudnia 2009)]. (ang.).
  243. Iain Rogers, Barca in record shirt deal with Qatar Foundation, „Reuters”, 10 grudnia 2010 [dostęp 2021-04-10] (ang.).
  244. El Clasico. Jak Barca przegrała z politycznym reżimem [online], Goal.pl, 9 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  245. https://web.archive.org/web/20090730055549/http://es.geocities.com/rugbycastellet/Fotos/almogavers.jpg/ Pierwsi członkowie grupy Almogàvers.
  246. ANTONI ROS-MARBŔ. Goldberg. [dostęp 2007-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 września 2007)]. (hiszp.).
  247. Hymn › FCBarca.com [online], fcbarca.com [dostęp 2020-07-08] (pol.).
  248. Spain – List of Topscorers („Pichichi”). RSSSF. [dostęp 2009-06-30]. (ang.).
  249. Historia: Puchar Zamory [online], fcbarca.com [dostęp 2009-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-17].
  250. Valdés ganará su segundo ‘Zamora’. rtve.es. [dostęp 2009-07-20]. (hiszp.).
  251. Pichichi and Zamora. totalbarca.com. [dostęp 2010-06-16].
  252. The removal of the Gol Sud video marker from the Spotify Camp Nou is complete [online] [dostęp 2023-01-13] (ang.).
  253. UNICEF Polska – Informacje prasowe [online], web.archive.org, 10 lutego 2010 [dostęp 2022-08-29] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-10].
  254. Coaches from the Barça | FC Barcelona Official Channel [online], fcbarcelona.com [dostęp 2023-01-14] (ang.).
  255. Història – Presidents (kat.).
  256. Football Sporting Management | FC Barcelona Official Channel [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-12-29] (ang.).
  257. Have Barcelona and Real Madrid ever been relegated from La Liga? | Goal.com [online], goal.com [dostęp 2021-05-20].
  258. a b c d e f g FC Barcelona Records. fcbarcelona.cat. [dostęp 2007-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 sierpnia 2010)]. (ang.).
  259. a b c rekordy indywidualne. fcbarcelona.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-12)].
  260. From César to Leo Messi [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-20] (ang.).
  261. a b c d Dariusz Tuzimek. Dodatek „Wielkie Kluby Europy” nr 102. „Przegląd Sportowy”. 14750 (2007–05–02), s. 4, 2007-05-02. Warszawa: Axel Springer Polska Sp. z o.o.. ISSN 0137-9267. 
  262. a b Barça pobiła rekord Realu [online], blaugrana.pl [dostęp 2021-04-10].
  263. Tridente MSN kończy sezon z dorobkiem 131 bramek › FCBarca.com [online], FCBarca.com [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  264. Luis Enrique still unsure on Barca future despite treble glory [online], beIN SPORTS [dostęp 2021-05-20] (ang.).
  265. Messi lleva... ¡35 títulos con el Barça! [online], fcbarcelona.es [dostęp 2021-05-03] (hiszp.).
  266. Greatest Asian footballer of all time was key to Barcelona’s ‘first golden era’ [online], South China Morning Post, 30 marca 2020 [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  267. Ansu Fati, youngest goalscorer in Champions League history. fcbarcelona.com. [dostęp 2020-01-05]. (ang.).
  268. Barça Rewind: Eighteen goals in Tarragona [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-03] (ang.).
  269. Barça Rewind: Eighteen goals in Tarragona [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  270. F.C.B. Jugadors, Barcelona - Tarragona (10-1) – League - 11/09/1949 | FC Barcelona Players [online], FCB Jugadors [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  271. F.C.B. Jugadors, Barcelona - Basconia (10-1) – Copa del Rey - 08/04/1962 | FC Barcelona Players [online], FCB Jugadors [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  272. Seria Barcelony bez porażki zatrzymana na 39 meczach [online], transfermarkt.pl [dostęp 2021-05-08] (pol.).
  273. El Madrid acaba con la racha del Barça: 39 partidos invicto [online], Diario AS, 2 kwietnia 2016 [dostęp 2024-04-14] (hiszp.).
  274. Stat of the day | 43: games without defeat [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  275. Zidlicky3, [ESPN] Juventus ends FC Barcelona’s record 38-game home unbeaten run in Champions League. [online], r/soccer, 8 grudnia 2020 [dostęp 2021-06-02].
  276. Claudio Bravo, close to breaking his own record [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  277. FC Barcelona – Record arrivals [online], transfermarkt.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  278. FC Barcelona communiqué on Neymar Jr [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  279. 2014–2015 Barcelona Stats, Copa del Rey [online], FBref.com [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  280. 19 grudnia 2009: Barça Klubowym Mistrzem Świata i zdobywcą sześciu trofeów w jednym roku › FCBarca.com [online], FCBarca.com [dostęp 2021-04-10] (pol.).
  281. All FC Barcelona’s 2012/13 league records [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-20] (ang.).
  282. Barcelona break new ground with second treble [online], UEFA.com, 6 czerwca 2015 [dostęp 2021-05-20] (ang.).
  283. 10 years since a unique Ballon d’Or podium [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-06-02] (ang.).
  284. Złota Piłka: Lionel Messi po raz siódmy najlepszym piłkarzem roku! – Polsat Sport [online], polsatsport.pl [dostęp 2021-11-30] (pol.).
  285. [Barça is...] [online], Twitter [dostęp 2022-04-22] (ang.).
  286. Camp Nou does it again and beats the world record for attendance with 91,648 fans! [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-04-22] (ang.).
  287. Récord Mundial: ¡50 triunfos seguidos en Liga! [online], fcbarcelona.es [dostęp 2023-01-28] (hiszp.).
  288. [El Barça...] [online], Twitter [dostęp 2023-04-02] (hiszp.).
  289. Liga clean sheet record matched! [online], fcbarcelona.com [dostęp 2023-06-25] (ang.).
  290. Sześć mistrzostw Hiszpanii w jeden sezon! › FCBarca.com [online], FCBarca.com, 24 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-25] (pol.).
  291. Barcelona wyrównała swój rekord w liczbie trofeów w jednym sezonie › FCBarca.com [online], FCBarca.com, 25 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-25] (pol.).
  292. Official Partners | FC Barcelona Official Channel [online], fcbarcelona.com [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  293. Squad – FC Barcelona. fcbarcelona.com. [dostęp 2021-04-18]. (ang.).
  294. Fútbol Club Barcelona [online], Página web oficial de LaLiga | LaLiga [dostęp 2021-04-18] (ang.).
  295. Luis Suárez approaching Stoichkov, Kluivert and Reixach goal hauls – FC Barcelona [online], fcbarcelona.com [dostęp 2017-12-02] (ang.).
  296. Un poco de historia | UNES.cat [online], unes.cat [dostęp 2022-06-26].
  297. Club Bàsquet Femení Universitari de Barcelona | enciclopedia.cat [online], enciclopedia.cat [dostęp 2022-06-26].
  298. Zapomniane sekcje sportowe FC Barcelony › FCBarca.com [online], FCBarca.com [dostęp 2022-06-26] (pol.).
  299. Contact FC Barcelona | FC Barcelona Official Channel [online], fcbarcelona.com [dostęp 2019-12-07] (ang.).
  300. Camp Nou | FC Barcelona Official Channel [online], fcbarcelona.com [dostęp 2022-06-26] (ang.).
  301. FC Barcelona mecze dzisiaj na żywo i transmisje online • Gdzie oglądać? [online], Piłkarski Świat.com [dostęp 2023-02-07] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj