Chodnik (droga)

Chodnik, trotuar – utwardzony pas terenu służący do poruszania się pieszych, zazwyczaj fragment pobocza drogi. W Polsce najczęściej wyłożony jest płytami betonowymi, kostką betonową lub kamiennym brukiem.

Pobocze wyłożone kostką (brak oznaczeń i informacji determinujących drogę dla pieszych, jak np. znak C-16).

Oznaczenie poziome drogi dla rowerów (od lewej) i obok drogi dla pieszych.

Oznaczenie pionowe drogi dla pieszych znakiem C-16 z tabliczką T-22 dopuszczającą ruch rowerów.

Główną funkcją chodników jest zapewnienie bezpiecznej i wygodnej komunikacji pieszym i oddzielenie jej od komunikacji kołowej na drodze. Mogą pełnić funkcje promenady. Ozdobne mozaiki oraz specjalna, mała infrastruktura mogą przekształcać chodnik w dzieło sztuki.

Obecnie chodniki budowane są w wielu miastach w miarę możliwości i potrzeb łącznie z drogami rowerowymi, oświetlane, a krawężniki na przejściach dla pieszych są obniżone, by umożliwić ruch osób niepełnosprawnych i osób z wózkami dla dzieci.

Regulacje prawne w Polsce

Do 20 września 2022 r. zgodnie z definicją z ustawy Prawo o ruchu drogowym (PoRD) chodnik był „częścią drogi przeznaczoną do ruchu pieszych”. Od 21 września 2022 r. chodnik to „część drogi dla pieszych przeznaczona wyłącznie do ruchu pieszych i osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch”.

Jazda po drodze dla pieszych

Zgodnie z ustawą drogą dla pieszych mogą jeździć jedynie kierujący urządzeniami wspomagającymi ruch (UWR), nie można zatem jeździć pojazdami (według definicji z Ustawy PoRD art. 2 pkt 31). W szczególnych przypadkach dopuszcza się jednak ruch rowerów oraz urządzeń transportu osobistego (UTO) po drodze dla pieszych:

• Korzystający z UTO mogą korzystać z drogi dla pieszych, w sytuacji, gdy brakuje drogi dla rowerów lub drogi dla pieszych i rowerów, zgodnie z pkt 2 art. 33b ustawy PoRD.
• Po drodze dla pieszych można jeździć, gdy spełnione są jednocześnie 3 warunki: nie ma drogi dla rowerów, drogi dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, dopuszczalna szybkość poruszania się na jezdni drogi wynosi więcej niż 50 km/h i chodnik ma minimum 2 metry szerokości. Rowerem można jechać także, gdy jadąca osoba opiekuje się „osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem”, a także w przypadku wystąpienia warunków pogodowych zagrażających bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni, takich jak opady śniegu, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła.

Parkowanie na drodze dla pieszych

Parkowanie na tej drodze pojazdem samochodowym dozwolone jest przy zachowaniu określonych warunków: parkowanie odbywa się przy krawędzi jezdni, na danym odcinku nie obowiązuje zakaz zatrzymania albo postoju, a szerokość drogi dla pieszych pozostawionego dla pieszych nie jest mniejsza niż 1,5 m. Pojazd nie może utrudniać przejścia pieszym po drodze dla pieszych (art. 47 ustawy Prawo o ruchu drogowym).

Pozostałe informacje

• W Warszawie pierwsze chodniki o szerokości dwóch łokci wykonano na poboczach ulic w 1784. Zgodnie z wprowadzonymi przepisami, nie miały prawa wjeżdżać na nie wozy, ani sadowić się na nich przekupki.
• Istnienie chodników w danej miejscowości jest jednym z elementów umożliwiających wójtowi wystąpienie o nadanie praw miejskich danej wsi.

Zobacz też

• ciąg pieszy
• Balustrada dla pieszych i rowerzystów