Bell AH-1Z Viper

Bell AH-1Z Viper – śmigłowiec szturmowy zaprojektowany i produkowany przez Bell Helicopter Textron. Wykorzystywany przez korpus piechoty morskiej USA.

Bell AH-1Z Viper

Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Bell
Typ	śmigłowiec szturmowy
Załoga	2
Historia
Data oblotu	8 grudzień 2000
Dane techniczne
Napęd	2 × General Electric T700-GE-401C turboshaft, 1,340 kW każdy
Wymiary
Średnica wirnika	14,6 m
Długość	17,75 m
Długość kadłuba	13,62 m
Wysokość	4,37 m
Masa
Własna	5406 kg
Startowa	8392 kg
Osiągi
Prędkość maks.	296 km/h
Prędkość ekonomiczna	257 km/h
Pułap praktyczny	6096 m
Zasięg	575 km
Długotrwałość lotu	4,5 h
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 × działko M-197 kalibru 20 mm, do 6 × Węzły uzbrojenia, rakiety Hydra 70, AIM-9 Sidewinder, AGM-114 Hellfire
Użytkownicy
United States Marine Corps, Pakistan (zamówiono 12 szt), Bahrajn (zamówiono 12 szt), Czechy (zamówiono 4 sztuki)
Rzuty

Viper posiada nowoczesną, modułową awionikę, system termowizyjny III generacji firmy Lockheed Martin, hełmy TopOwl z wizyjnym wyświetlaczem nahełmowym (HMSD) firmy Thales, cyfrowy kokpit z wielofunkcyjnymi wyświetlaczami i układ HOTAS umożliwiający obsługę funkcji bez odrywania rąk od sterów, podobny do stosowanego w myśliwcach F-16. Obaj piloci mogą zamiennie pełnić wszystkie funkcje, łącznie z obsługą umieszczonego pod dziobem maszyny trzylufowego działka kalibru 20 mm i uzbrojenia podwieszanego na 6 węzłach zewnętrznych, które obejmuje kierowane i niekierowane pociski rakietowe 70 mm, rakiety przeciwpancerne Hellfire i pociski powietrze-powietrze AIM-9.

Program modernizacji H-1

W 1996 roku, USMC uruchomiła program modernizacji H-1, podpisując kontrakt z Bell Helicopter na modernizację 180 AH-1W do AH-1Z i modernizacji 100 UH-1N do UH-1Y. Założeniem programu jest opracowanie całkowicie zmodernizowanych śmigłowców szturmowych i użytkowych o dużej ilości wspólnych elementów w celu zmniejszenia kosztów operacyjnych. AH-1Z i UH-1Y mają wspólny wysięgnik ogona, silników, układu wirnika, jazdy, awionika architektury, oprogramowania, obsługi i wskaźniki dla ponad 84% identycznych elementów.

Pierwszy lot prototypu odbył się w grudniu 2000 roku. Dwa lata później trzy prototypy zostały poddane intensywnym próbom rozwojowym i kwalifikacyjnym w Naval Air Station Patuxent River. W październiku 2003 roku konstrukcja trafiła do małoseryjnej produkcji. Próby morskie które obejmowały m.in. lądowanie na okręcie desantowym USS Bataan, zostały zakończone maju 2005 roku. Rok później dwa śmigłowce zostały poddane próbom operacyjnym. 28 listopada 2010 roku podsekretarz obrony ds. zakupów podpisał zgodę na produkcję seryjną. W lutym 2011 roku ogłoszono wstępne osiągnięcie gotowości bojowej przez pierwszą jednostkę US Marines wyposażoną w tę maszynę.Dowództwo USMC zamówiło łącznie 189 sztuk AH-1Z, 37 śmigłowców zostanie przebudowanych z AH-1W, a 152 maszyny zbudowane zostaną od podstaw w Bell Helicopter w Amarillo i Fort Worth w Teksasie. Dostawy mają zakończyć się w 2021 roku.

AH-1Z został zaprojektowany głównie do wykonywania misji uderzeniowych i eskortowych. Viper jest dwumiejscowym, dwusilnikowym śmigłowcem zbudowanym w klasycznym układzie jednowirnikowym z czteropłatowym śmigłem ogonowym umieszczonym na końcu belki ogonowej. Wykonany jest głównie ze stopów aluminium. Kadłub podzielony na trzy części: przednia – kabina załogi oraz wyposażenie; środkowa – zespół napędowy i bak paliwa; tylna – belka ogonowa. Jednostki napędowe wyposażone w elektroniczny układ smarowania oraz instalację przeciwpożarową. W celu ochrony przed jednoczesnym uszkodzeniem obu silników rozdzielono je płytą tytanową. Zastosowano nowoczesną bezłożyskową głowicę silnika. Łopaty wirnika półautomatycznie składane, co pozwala na hangarowanie na okrętach.

Bibliografia

• JuliuszJ. Sabak JuliuszJ., AH-1Z Viper – następca polskich Mi-24? [online], 23 lutego 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-09-23] .
• AndrzejA. Hładij AndrzejA., Przetargowy bój o śmigłowce szturmowe. Prezentacje na MSPO [online], defence24.pl, 2 września 2015 [zarchiwizowane z adresu 2019-10-31] .