1689
rok kalendarzowy w XVII wieku
Rządzący państwami w 1689
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 28 marca – Kazimierz Łyszczyński został skazany za ateizm na spalenie na stosie.
- 30 marca – Kazimierz Łyszczyński, skazany - z naruszeniem prawa (zob. Neminem captivabimus) – przez sąd kościelny, potem przez sąd sejmowy za ateizm został na Rynku Starego Miasta w Warszawie okrutnie uśmiercony: wyrwano mu język, obcięto prawą rękę, poczem ścięto, a ciało jego spalono; kat spalił również jego dzieło De non existentia Dei (którego esencją było: „A więc nie ma boga”), zaś część skonfiskowanego majątku przypadła delatorowi.
- 12 maja – wielki pożar Wołowa.
- Nie powiodła się próba hetmana Jabłonowskiego zdobycia twierdzy Kamienieckiej.
- Został zawarty pokój wieczysty z Rosją.
- Biskup Kazimierz Opaliński dopuścił się obrazy króla Jana III Sobieskiego[1].
Wydarzenia na świecie
edytuj- 13 lutego – Wilhelm III Orański i Maria II Stuart zostali współmonarchami Anglii i Szkocji.
- 12 marca – lądowanie zdetronizowanego Jakuba II w Kinsale w irlandzkim hrabstwie Cork zapoczątkowało wojnę jakobitów ze zwolennikami nowego angielskiego monarchy, Wilhelma Orańskiego.
- 11 kwietnia – Wilhelm III Orański i Maria II Stuart zostali koronowani w Westminsterze na monarchów Anglii i Szkocji.
- 18 kwietnia – w Bostonie wybuchła rewolta przeciwko rządom gubernatora Edmunda Androsa.
- 19 kwietnia – ponad 200 osób zginęło w pożarze drewnianego budynku opery w Kopenhadze.
- 6 maja – Wojna irlandzka: miała miejsce bitwa o Wzgórze Wiatraczne.
- 11 maja – wojna Francji z Ligą Augsburską: zwycięstwo Francuzów w bitwie morskiej w zatoce Bantry.
- 24 maja – akt tolerancyjny zapewnił opiekę protestantom na Wyspach Brytyjskich, w dokumencie celowo zostali pominięci katolicy.
- 31 maja – wojna Francji z Ligą Augsburską: francuscy żołnierze splądrowali i spalili katedrę w Spirze.
- 8 lipca – Wojna irlandzka: miała miejsce bitwa pod Cornegade.
- 24 sierpnia – wojna Francji z Ligą Augsburską: wojska francuskie spaliły Baden-Baden.
- 27 sierpnia
- wojna Francji z Ligą Augsburską: bitwa pod Walcourt.
- Rosja i Chiny zawarły Traktat nerczyński - pierwsze porozumienie w sprawie granicy na rzece Amur.
- 8 września – wojna Francji z Ligą Augsburską: kapitulacja Moguncji.
- 6 października – Papież Aleksander VIII rozpoczął swój pontyfikat.
- 12 października – wojna Francji z Ligą Augsburską: kapitulacja Bonn.
- 16 grudnia – Deklaracja praw - „Bill of Rights” narodu Angielskiego została uznana przez parlament.
Urodzili się
edytuj- 18 stycznia – Monteskiusz, francuski filozof i pisarz epoki Oświecenia (zm. 1755)
- 5 kwietnia – Gabriel Piotr Baudouin, francuski ksiądz misjonarz, założyciel pierwszego w Warszawie domu podrzutków (zm. 1768)
- 16 września - Korneliusz Lebiecki, polski duchowny greckokatolicki, biskup włodzimiersko-brzeski (zm. 1730)
- 22 października – Jan V Wielkoduszny, król Portugalii (zm. 1750)
Zmarli
edytuj- 30 marca – Kazimierz Łyszczyński, prekursor polskiego ateizmu (ur. 1634)
- 4 kwietnia – Maria Anna Józefa Habsburg, arcyksiężniczka austriacka (ur. 1654)
- 19 kwietnia – Krystyna Wazówna, królowa Szwecji (ur. 1626)
- 12 sierpnia – Innocenty XI, papież i błogosławiony kościoła katolickiego (ur. 1611)
- 13 grudnia – Zbigniew Morsztyn, poeta braci polskich (ur. 1625)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 17 lutego
- Ostatki: 22 lutego
- Popielec: 23 lutego
- Niedziela Palmowa: 3 kwietnia
- Wielki Czwartek: 7 kwietnia
- Wielki Piątek: 8 kwietnia
- Wielka Sobota: 9 kwietnia
- Wielkanoc: 10 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 11 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 19 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 29 maja
- Boże Ciało: 9 czerwca
Przypisy
edytuj- ↑ A. Ch. Załuski: Eplstolarum Historico-Famillarium, t. I, cz. 2, Brunsbergae 1710, s. 1105.