1433
rok kalendarzowy w XV wieku
Rządzący państwami w 1433
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 9 stycznia – Władysław Jagiełło wydał przywilej krakowski, będący powtórzeniem przywileju jedleńskiego, gwarantujący wolność osobistą szlachty.
- 17 kwietnia – wojny husyckie: rozpoczęła się bitwa żorska, stoczona podczas wojny o sukcesję korony czeskiej.
- 19 kwietnia – zjazd w Kaliszu, na którym Jagiełło zawiera sojusz z Janem I żagańskim, Henrykiem IX Starszym głogowskim oraz książętami oleśnickimi przed planowaną wyprawą polsko-husycką przeciwko Krzyżakom.
- 13 maja:
- wojna polsko-krzyżacka: w bitwie pod Trzebnicą książę raciborski Mikołaj V pokonał księcia głogówecko-prudnickiego Bolka V.
- wojny husyckie: zwycięstwem wojsk antyhusyckich zakończyła się bitwa żorska.
- 7 czerwca:
- wojna polsko-krzyżacka: wojska husyckie Jana Čapka i polskie pod dowództwem Piotra Szafrańca zdobyły i zniszczyły Strzelce Krajeńskie dokonując rzezi mieszkańców[1].
- 9 czerwca:
- wojna polsko-krzyżacka: wojska polskie niszcząc Nową Marchię dotarły pod Gorzów Wielkopolski.
- wojna polsko-krzyżacka: wojska polskie zdobyły zamek w Santoku.
- Lipiec-sierpień – wojna polsko-krzyżacka: nieudane oblężenie Chojnic.
- 15 sierpnia – wojna polsko-krzyżacka: wojska królewskie ruszają spod Chojnic w kierunku Gdańska.
- 4 września – wojna polsko-krzyżacka: wojska polsko-husyckie docierają nad Bałtyk niszcząc posiadłości Krzyżaków.
- 13 września – wojna polsko-krzyżacka: rozejm z Krzyżakami w Jasieńcu (ważny do Bożego Narodzenia).
- 15 grudnia – zawarto polsko-krzyżacki rozejm w Łęczycy na 12 lat.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 31 maja – Zygmunt Luksemburski został cesarzem rzymskim.
- 14 sierpnia – Edward I został królem Portugalii.
- 21 września – w bitwie pod Hiltersried rycerstwo z Palatynatu rozgromiło wojska Husytów.
Urodzili się
edytuj- 27 września – św. Stanisław, zwany Kazimierczykiem, kapłan i kaznodzieja (zm. 1489)
- 19 października – Marsilio Ficino, filozof humanistyczny (zm. 1499)
- Stefan III Wielki – hospodar Mołdawii (zm. 1504)
- Marcin Bylica, polski astronom i astrolog (zm. 1493)
Zmarli
edytuj- 14 kwietnia – Ludwina z Schiedam, holenderska święta katolicka (ur. 1380)
- 14 sierpnia – Jan I Dobry, król Portugalii (ur. 1357)
- 23 lipca – Pavel Kravař, czeski lekarz, husycki emisariusz. (ur. ok. 1391)
- 1 grudnia – Go-Komatsu, cesarz Japonii (ur. 1377)
- data dzienna nieznana:
- Giovani II Crispo, władca księstwa Naksos (ur. 1388)
Przypisy
edytuj- ↑ Lubuskie Materiały Konserwatorskie 2020, tom 17, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, ISSN 1733-0491, s.39