[go: up one dir, main page]
Wikipedia

Mitologia chińska: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
EmptyBot (dyskusja | edycje)
Boty
690 052 edycje
m int.
PG (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
159 897 edycji
Anulowanie wersji 68383471 autorstwa 195.117.148.3 (dyskusja) ?
Znacznik: Anulowanie edycji
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1:
{{Dopracować|Transkrypcyjny misz-masz, poza wyliczanką różnych bogów hasło nie posiada treści}}
'''Mitologia chińska''' – [[mitologia]] [[cywilizacjaCywilizacja|cywilizacji]] [[Chińska Republika Ludowa|Chin]]. Wydarzenia wielu legend chińskiej mitologii rozgrywają się za czasów [[Trzech Dostojnych i Pięciu Cesarzy|Sanhuangwudi]].
 
== Ważniejsze bóstwa ==
[[Plik:Dragon gods - Project Gutenberg eText 15250.jpg|thumbnail|right|250px|Bogowie-smoki, z ''Mity i Legendy Chin'', [[1922]], E. T. C. Werner]]
* [[Triada Czystych|Troje Czystych]] (三清) – najwyżsi bogowie taoizmu.
** [[Yuanshi Tianzun]] (元始天尊)
** [[Lingbao Tianzun]] (靈寶天尊)
Linia 39:
* [[Fuxi]] (伏羲) – jest bratem i mężem Nüwy.
* [[Gonggong]] (共工) – zły [[demon]] wody, który zniszczył górę [[Buzhou]].
* [[Guanyin]] (觀音) – bogini [[karunaKaruna|współczucia]] i litości.
* [[Guan Yu|Guan Gong]] (關公) – bóg braterstwa.
* [[Hai Re]] (海若 Hǎi Rè) – bóg morza.
* Hong Sheng (洪聖)
* [[Houyi]] (后羿) – uratował Chiny; wspaniały łucznik – zestrzelił dziewięć z dziesięciu [[słońceSłońce|słońc]] ziemi.
* [[Huang Di]] (黃帝) – inaczej Żółty Cesarz, ojciec wszystkich Chińczyków [[Chińczycy Han|Han]].
* [[Jingzha]]
Linia 58:
* [[Nezha]] (哪吒)
* [[Nüba]] (女魃) – starożytna bogini suszy.
* [[Nüwa]] (女媧) – Nüwa łata rozdzielone niebo za pomocą kamieni o siedmiu różnych kolorach. Łata staje się [[tęczaTęcza|tęczą]]. Mówi się, że odtworzyła ona również ludzkość. Powstało o niej wiele chińskich kreskówek.
* [[Pangu]] (盤古) – Pangu rozdzielił ziemię od nieba – opowieść o stworzeniu ziemi w chińskiej mitologii.
* [[Sanpo|Sanpo]] (三婆) – starsza siostra Mazu.
* [[Shangdi]] (上帝)
* [[Shennong]] (神農) – zapoczątkował [[rolnictwo]].
Linia 72:
* [[Yan Di]] (炎帝)
* [[Jama (bóstwo)|Yan Luo Wang]] (閻羅王 Yánluó Wáng) – władca piekieł (skrócona wersja 閻魔羅社, sanskr. Yamarāja); w piekle prowadził kartotekę każdej duszy.
* [[Yu]] (禹) – Wielki Yu, legendarny założyciel [[dynastiaDynastia Xia|dynastii Xia]], zapanował nad powodziami regulując koryta rzek.
* [[Zao Jun]] (灶君) – popularny bóg kuchni, strzegł ogniska domowego.
*[[Zhinü]] (织女) – niebiańska tkaczka, żona Niulanga (牛郎 Niúláng, dosł. wypasacz bydła).
* [[Zhong Kui]] (鍾馗 Zhōng Kuí) – mityczna postać, która rzekomo opanowała demony.
* [[Zhurong|Zhu Rong]] (祝融) – bóg ognia, pokonał Gong Gong.
* [[Pengzu]] - długowieczny heros kulturowy
 
== Mityczne stwory ==
[[Plik:Spirit of the well - Project Gutenberg eText 15250.jpg|thumbnail|right|250px|Duch studni, z ''Mity i legendy Chin'', 1922, E. T. C. Werner]]
* [[Ba She]] (巴蛇 ''Ba Shé'') – wąż, który pożerał słonie.
* [[Lew chiński]] – symbol dostojeństwa i potęgi, ochraniał przed złymi mocami i duchami.
Linia 95 ⟶ 96:
** [[Zhu]] (鴸) – zły omen.
** [[Zhu Que|Zhuniao]] (朱鳥)
* [[smokSmok chiński|Chińskie Smoki]]
** [[Yinglong]] (應龍) – potężny sługa [[Huang Di]].
** [[Smoczy Król]] (龍王)
Linia 112 ⟶ 113:
* [[Pixiu]] (貔貅)
* [[Rui Shi]] (瑞獅)
* [[Taotie]] (饕餮 Tāotiè) – mityczne stworzenie podobne do [[rzygaczRzygacz|gargulca]], którego wizerunki często znajdowano na naczyniach z brązu.
* [[Xiezhi]] (獬豸) – mityczny jednorożec posiadający dar odróżniania prawdy od kłamstwa.
 
Linia 125 ⟶ 126:
 
== Pisemne źródła mitologii chińskiej ==
* ''[[Księga Gór i Mórz|Księga gór i mórz]]'', zbiór przekazów dotyczących rzeczywistych i mitycznych miejsc, zawiera najstarszą warstwę chińskich legend. Powstała około [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]]
* [[Zhiguai]], gatunek literacki, który zajmuje się ezoterycznymi wydarzeniami i historiami.
* Wyprawa''[[Wędrówka na Zachód, przez]]'' [[Wu Cheng’en]]a, o demonach i wrogich zwierzętach.
* ''Dziwne Chińskieopowieści Opowieści,zebrane przezw studiu Liaozhai'' [[Pu Songling]]a, z wieloma historiami o duchach lisów.
* ''Stworzenie Bogów'' lub ''[[Fengshen Yanyi]]'' (封神演義)
* ''[[Hei’an Zhuan]]'' lub ''Epika Ciemności'': jedyny zbiór legend w [[epikaEpika|epice]].
* Kroniki i księgi klasyczne, jak na przykład [[Zapiski historyka|Shiji]], [[Lüshi Chunqiu]], [[Liji]], [[Shangshu]]
* Wiersze, jak na przykład ''[[Lisao]] przez'' [[Qu Yuan]]a.
 
== Zobacz też ==
Linia 139 ⟶ 140:
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.godchecker.com/pantheon/chinese-mythology.php Chińska mitologia na Godchecker]
* [http://www.gutenberg.org/files/15250/15250-h/15250-h.htm Myths & Legends of China autorstwa E.T.C. Wernera] {{lang|en}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Mitologia chińska| ]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Mitologia_chińska”