1977
1977
| |
---|---|
Ans : 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 Decennis : Cronologia mesadièra : Cronologias tematicas : Autres calendièrs : |
Aquesta pagina concernís l'an 1977 del calendièr gregorian.
Eveniments
modificarOccitània
modificarFrança
modificarEuròpa
modificarAprofichant l'afebliment dau govèrn etiopian minat per la Terror Roja e la mobilizacion de la màger part dei fòrças armadas dau país en Eritrèa, Somalia ataquèt lòng dei frontieras orientalas lo 23 de julhet per conquistar Ogaden poblat de Somalians e revendicat per Mogadisho (Guèrra d'Ogaden). Ben preparada, l'armada somaliana avancèt rapidament e agantèt la region de Harar e de Dire Dawa. Pasmens, Mengistu capitèt d'unificar la societat etiopian e de ganhar lo sostèn dau blòt sovietic qu'èra inicialament l'aliat dei dos belligerants. Aquò li permetèt de mobilizar una armada fòrça importanta per blocar l'avançada enemiga en setembre, d'obtenir de liurasons d'armaments e de recebre l'ajuda de còrs expedicionaris venguts de Cuba e d'Iemèn.
Un an après la temptativa saunosa de còp d'estat de Sadiq al-Mahdi (3 000 mòrts en tres jorns de combat dins la capitala), un acòrd de reconciliacion foguèt concluda entre al-Mahdi e lo president Gaafar Nimeiry. Hassan al-Turabi, cap islamista major dau país, venguèt un ministre important dau govèrn e aquò permetèt a Nimeiry, afeblit per la manca de resultats economics dempuei sa presa dau poder en 1969, de neutralizar l'oposicion deis islamistas.
Arts
modificarSciéncias e tecnicas
modificarDescubèrta per azard d'un sistèma d'anèus a l'entorn d'Uranus per d'astronòms estatsunidencs.
Intrada en servici dau telescòpi infraroge britanic UKIRT (dubertura 3,8 mètres) ais Observatòris dau Mauna Kea. Èra alora lo telescòpi infraroge pus grand en servici.
Premier imatge d'un còrs uman complèt realizat gràcias a la tecnica de l'imajariá per resonància magnetica per Raymond Vahan Damadian qu'aviá menat tre 1969 lei premierei demonstracions de la possibilitat d'aplicar la resonància magnetica nucleara a l'imajariá espitaliera.
Economia
modificar- 13 de genièr - Orlando Bloom, actor american
- 2 de febrièr - Shakira, cantaira colombiana
- 19 de febrièr - Gianluca Zambrotta, fotbolaire italian
- 10 de mai - Nick Heidfeld, pilòt alemand de Formula 1
- 1 de julhet - Liv Tyler, actritz americana
- 27 d'agost - Deco, fotbolaire portugués
- 14 de genièr - Anthony Eden, primièr ministre del Reialme Unit (n. 1897)
- 14 de genièr - Anaïs Nin, escrivana francesa (n. 1903)
- 18 de genièr - Džemal Bijedic, primièr ministre d'Iogoslavia (n. 1917)
- 11 de febrièr - Louis Beel, primièr ministre dels Païses Basses (n. 1902)
- 18 de març - Marien Ngouabi, president de la Republica de Còngo (n. 1938)
- 21 d'abril - Gummo Marx, actor american (n. 1892)
- 5 de mai - Ludwig Erhard, cancelièr d'Alemanha (n. 1897)
- 10 de mai - Joan Crawford, actritz americana (n. 1905)
- 3 de junh - Archibald Vivian Hill, fisiologista britanic, Prèmi Nobel (n. 1886)
- 3 de junh - Roberto Rossellini, realizaire italian de cinèma (n. 1906)
- 16 de junh - Wernher von Braun, scientific alemand (n. 1912)
- 2 de julhet - Vladimir Nabokov, escrivan rus, Prèmi Nobel de Literatura (n. 1899)
- 3 d'agost - Makarios III, arquevesque e president de Chipre (n. 1913)
- 4 d'agost - Edgar Douglas Adrian, fisiologista britanic, Prèmi Nobel (n. 1889)
- 16 d'agost - Elvis Presley, cantaire american (n. 1935)
- 19 d'agost - Groucho Marx, actor american de comèdia (n. 1890)
- 12 de setembre - Steve Biko, activista politic de Sud-Africa (n. 1946)
- 16 de setembre - Marc Bolan, musician anglés (n. 1947)
- 16 de setembre - Maria Callas, soprano americana (n. 1923)
- 5 de novembre - René Goscinny, escrivan francés (n. 1926)
- 9 de decembre - Clarice Lispector, escrivana brasilièra (n. 1920)
- 25 de decembre - Charlie Chaplin, actor e director de cinèma britanic (n. 1889)
- Prèmi Nobel de Fisica : Philip Warren Anderson, Nevill Francis Mott, John Hasbrouck van Vleck
- Prèmi Nobel de Quimia : Ilya Prigogine
- Prèmi Nobel de Fisiologia o Medecina : Roger Guillemin, Andrew V. Schally, Rosalyn Yalow
- Prèmi Nobel de Literatura : Vicente Aleixandre
- Prèmi Nobel de la Patz : Amnistia Internacionala
- Prèmi Nobel d'Economia : Bertil Ohlin, James Meade