Røntgenstråling

Eit røntgenbilde viser beina i føtene.

Røntgenstråling er ein type ioniserande elektromagnetisk stråling som har særskilde eigenskapar i høve til biologisk materiale. Strålinga har kortare bølgjelengd enn ultrafiolett stråling, men lengre bølgjelengd enn gammastråling, det vil seie ca. mellom ti nanometer og ti pikometer.

Bruk

Strålinga kan mellom anna trenga gjennom mjukt vev i menneskekroppen, men ikkje skjelettet eller tyngre stoff som bly. På grunn av dette blir det mykje brukt mellom anna innan helsevesenet til å ta bilde av innsida av kroppen. Strålinga blir òg brukt innan materialundersøking og krystallografi.

Strålinga kan òg skada kroppen og aukar risikoen for å få kreft. På den andre sida blir ho òg brukt til å drepa kreftsvulstar i stråleterapi.

Historie

Fysikaren Wilhelm Röntgen oppdaga strålinga i 1895, og tok det første røntgnebildet, av handa til kona si. For dette fekk han den første Nobelprisen i fysikk i 1901.

Sjå òg

• røntgenastronomi
• røntgendiffraksjon
• røntgenkrystallografi
• røntgenrøyr

Kjelder

• Røntgen på fysikknett.no Arkivert 2005-12-17 ved Wayback Machine.
• no:Røntgenstråling
• sv:Röntgenstrålning
• da:Røntgenstråling

Bakgrunnsstoff

• Korleis skapa røntgenstråling på uio.no Arkivert 2005-11-26 ved Wayback Machine.
  Denne fysikkartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.