oprollen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  oprollen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɔprɔlə(n) / (3 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈɔprɔlə(n)/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ˈɔprɔlə(n)/

Woordafbreking

• op·rol·len

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  op bw  en  rollen ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
oprollen	rolde op	opgerold
zwak -d	volledig

Werkwoord

oprollen

1. wederkerend zich ~, tot een rol vormen

   • Hij rolde zich in een hoekje lekker op. 

2. overgankelijk ergens een rol van maken

   • Hij rolde de slaapzak op. 
   • Dat hij het touw óprolde is nooit het probleem geweest. 

   ▸ De zware tenten werden ontmanteld, matjes en slaapzakken opgerold en alle kleren in rugzakken gepropt.

   ▸ Het was stralend weer toen ik voor de laatste maal mijn tent oprolde.

3. overgankelijk een (semi-)georganiseerde groep arresteren

   • Er is vandaag een compleet mensensmokkelaarsnetwerk opgerold. 

Antoniemen

• [1, 2] ontrollen, uiteenrollen

Afgeleide begrippen

• oprolbaar

Uitdrukkingen en gezegden

• [3] Een bende oprollen.

Vertalingen

    1. zich ~, tot een rol vormen   

Duits: sich aufrollen (de) Engels: curl up (en)

Frans: s'enrouler (fr), se lover (fr) Spaans: enrollar (es), arrollar (es)

    2. ergens een rol van maken   

Duits: aufrollen (de) Engels: curl up (en)

Frans: rouler (fr), lover (fr) Spaans: adujar (fr)

    3. een (semi-)georganiseerde groep arresteren   

Duits: hochgehen lassen (de), hochnehmen (de) Engels: round up (en)

Frans: mettre sous les verrous (fr) Spaans: desarticular (es)

Gangbaarheid

• Het woord oprollen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "oprollen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.