bril

Bril [1]

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bril    (hulp, bestand)
• IPA: / brɪl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• bril

Woordherkomst en -opbouw

• van Middelnederlands bril dat is ontstaan uit "beril", het materiaal waaruit toen lenzen werden geslepen, in de betekenis van ‘glazen om beter te zien’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1401

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bril	brillen
verkleinwoord	brilletje	brilletjes

Zelfstandig naamwoord

de bril m

1. (optica) optisch instrument dat gebruikt wordt om het zicht te verbeteren of de ogen te beschermen

   • Wij moeten allemaal aan een bril. 
   • Op basis van het willekeurige beleid van het paranoïde Khmer-regime werden veel mensen, zoals zwangere vrouwen, kinderen en basisschoolleraren, gekwalificeerd als gevaar voor de staat. Ook mensen die een bril droegen werden vervolgd, omdat ze 'intellectuelen' zouden zijn  

   ▸ In zijn bril zag ik mezelf weerspiegeld en ik constateerde dat ik er net zo verwilderd uitzag als hij.

   ▸ Hé, scheids, ga eens bij Hans Anders een brilletje kopen!

2. (dierkunde) tweetal door een dwarsstreep verbonden ringvormige vlekken op sommige dierenlichamen
3. (huishouden) zitting op een wc-pot in de vorm van een ronde rand die omhoog kan worden geklapt

   • Doe de bril omlaag als je klaar bent. 

4. oog of open steun aan een werktuig
5. opening in een seinarm waar een gekleurde ruit in geplaatst kan worden

Synoniemen

• [3] closetbril, toiletbril, wc-bril

Antoniemen

• [1] blinddoek

Meroniemen

• [1] montuur
• [1] pad

Hyponiemen

   

3D-bril beeldschermbril beschermbril blindenbril buddyhollybril closetbril dieetbril dienstbril dubbelfocusbril duikbril eclipsbril fondsbril gezondheidsbril harrypotterbril hoorbril kippenbril knijpbril lasbril leesbril (1) motorbril nachtbril nerdbril paardenbril pilotenbril pleebril polarisatiebril prismabril promillebril schutbril secretaressebril skibril sneeuwbril spatbril sportbril stofbril tandembril toiletbril uilenbril veiligheidsbril (1) videobril vlinderbril vuurwerkbril wc-bril ziekenfondsbril zonnebril (1) zwembril

Afgeleide begrippen

   

Ambonese brilvogel Ceylonese brilvogel Crookshanks brilvogel Everetts brilvogel Filipijnse brilvogel Heuglins brilvogel Humes briltimalia Humes brilvogel IJslandse brilduiker Indiase brilvogel Javaanse briltimalia Javaanse brilvogel Kaapse brilvogel Keniaanse brilvogel Molukse brilvogel Murphy's brilvogel Sanfords brilvogel Sempers brilvogel Somalische brilvogel Swinhoes brilvogel Woodfords brilvogel brilaap brilbeer brilbladneusvleermuis brilbreedbektiran brilbruinvis brilbuidelhaas brilbuulbuul brildiksnavelmees brildragend brildrager (1) brilduiker brileend brileider briletui brilfulvetta brilgarnituur brilgebaar brilgrasmus brilhematoom brilheremietkolibrie brilhoningeter brilhoningvogel brilkaaiman brilkruid brillangoer brillendoek brillendoos brillenetui brillenglas (1) brillenhuis brillenjood brillenkoker (1) brillenkop brillenmaker brillenman brillenwinkel brillijster brillijstergaai brillooftiran brilmake-up brilmaskerbij brilmierpitta brilmonarch brilmontuur (1) brilmuskaatduif brilneus brilparulazanger brilpoetsdoekje brilsalamander brilsalamanders brilschans brilscore brilslang brilsmurf brilstand brilstekelstaart brilstern brilstormvogel brilstreepvleugel brilstruikgors briltangare briltimalia briltiran briltodietiran briluil brilvanga brilveer (1) brilvireo brilvliegenpikker brilvogel brilvogelhoningeter brilvogels brilwever brilzanger brilzee-eend brilzeekoet effen brilvogel gouden brilvogel groene briltimalia groene brilvogel kaneelbruine brilvogel noordelijke Afrikaanse brilvogel zuidelijke Afrikaanse brilvogel

Verwante begrippen

• [1] loep
• [1] masker
• [1] microscoop
• [1] verrekijker
• [1] telescoop

Uitdrukkingen en gezegden

[1] "optisch instrument dat gebruikt wordt om het zicht te verbeteren of de ogen te beschermen"

• Door de bril van een ander zien

Blindelings varen op de mening van iemand anders

• Een bril op de neus krijgen

Moeten gehoorzamen

• Een donkere bril

Een te negatief, zwartgallig etc. beeld van iets of iemand

• Een gekleurde bril

Een bevooroordeelde visie

• Een roze bril

Een te positief beeld van iets of iemand, waardoor men blind is voor de negatieve keerzijde

Spreekwoorden

• Twee joden weten wat een bril kost.

Goede kooplui zijn bekend met de in- en verkoop / Slimme mensen kunnen elkaar niet goed voor de gek houden, aangezien ze elkaar doorzien

• Wat baten kaars en bril, als de uil niet zien en lezen wil?

Als iemand onwillig is om iets bij te leren of om een bepaald standpunt te herzien, heeft voorlichten ook geen zin

Vertalingen

    1. een optisch instrument dat gebruikt wordt om de scherpte van het zicht te verbeteren   

Afrikaans: bril (af) Catalaans: ulleres (ca) Duits: Brille (de) v Engels: glasses (en) mv, spectacles (en) mv Frans: lunettes (fr) vmv Grieks: γυαλιά (el) omv (gualiá) Hoogsilezisch: bryle (szl) mv Ido: binoklo (io) Italiaans: occhiali (it) mmv

Japans: 眼鏡 (ja) Litouws: akiniai (lt) mv Luxemburgs: Brëll (lb) Oekraïens: окуляри (uk) mv Pools: okulary (pl) mv Russisch: очки (ru) omv Spaans: gafas (es) vmv Zweeds: glasögon (sv) gmv

Werkwoord

vervoeging van
brillen

bril

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van brillen
   

   • Ik bril. 

2. gebiedende wijs van brillen
   

   • Bril! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van brillen
   

   • Bril je? 

Gangbaarheid

• Het woord bril staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bril" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Woordafbreking

• bril

Zelfstandig naamwoord

bril

1. bril