Dood van Jozef Chovanec
De zaak-Chovanec is een zaak van politiegeweld op de luchthaven van Charleroi op 24 februari 2018.
Jozef Chovanec, een 39-jarige Slovaakse man, raakte in een politiecel in coma na een hardhandig politieoptreden en stierf 3 dagen later. Eén agent zat 16 minuten lang met zijn volle gewicht op de borstkas van de man. Een vrouwelijke agente bracht tijdens dit politieoptreden de Hitlergroet nadat zij had gehoord dat de gedetineerde de agenten in een vreemde taal voor 'fascisten' had uitgemaakt.[1][2][3] Deze vrouwelijke agente werd pas na meer dan twee jaar na de feiten, na het uitlekken in 2020 van de video uit de cel op de luchthaven van Charleroi, op binnendienst gezet.[4]
In het politierapport dat werd opgesteld, wordt het hardhandig optreden van de politie, de Hitlergroet, het dansje door de agenten en het gebruik van een deken niet vermeld.[5][6] Ondanks dat het gerecht meteen na de feiten beschikte over de beelden uit de cel, heeft het gerecht de politietop niet op de hoogte gesteld van de Hitlergroet.[7] Pas na het uitlekken van de beelden besliste de onderzoeksrechter dat er een reconstructie moest komen van de feiten,[4] nadat er eerder in september 2019 beslist werd dat er geen reconstructie moest komen.[8] De Hoge Raad voor de Justitie heeft een onderzoek ingesteld naar hoe justitie de zaak-Chovanec heeft aangepakt.[9]
Politieke gevolgen
[bewerken | brontekst bewerken]De zaak kreeg een politiek staartje toen in augustus 2020 beelden opdoken van de zaak, en Jan Jambon, toenmalig federaal minister van Buitenlandse Zaken, beweerde niet op de hoogte te zijn gebracht. Er waren echter verslagen van een gesprek op 30 mei 2018 tussen Jambon en de Slovaakse ambassadeur Vallo.[10] In een nota uit 2018 die ook bij het kabinet-Jambon belandde, had de Slovaakse ambassadeur het over een "gespierd politie-optreden met verstrekkende gevolgen".[8] Er werd ook nadrukkelijk gevraagd om een onderzoek te voeren naar de verdachte omstandigheden waarin Chovanec overleed.[11]
Het Slovaakse Parlement veroordeelde op 2 september 2020 "de onmenselijke behandeling" van Chovanec en wilde dat de Europese Commissie de dood van Chovanec zou onderzoeken.[12][13]
- ↑ Helen Goedgebeur, "Beelden opgedoken van dood jonge vader na politieoptreden op luchthaven Charleroi: "Agenten zaten minutenlang op hem"", VRT NWS, 19 augustus 2020.
- ↑ Eline Bergmans, "Man sterft na politieoptreden in cel in Charleroi: ‘Mijn echtgenoot stierf zoals George Floyd’", De Standaard, 19 augustus 2020. Gearchiveerd op 4 december 2022.
- ↑ Volgens advocaat van agente was Hitlergroet ‘een grapje’, De Morgen, 21 augustus 2020
- ↑ a b Arne De Jaegere, "Hoe kan het dat niemand de bewakingsbeelden uit de politiecel in Charleroi eerder te zien kreeg?", VRT NWS, 27 augustus 2020. Gearchiveerd op 31 juli 2021.
- ↑ Mark Eeckhaut, Eline Bergmans, "Het politierapport waar niets in stond", De Standaard, 1 september 2020. Gearchiveerd op 2 september 2020.
- ↑ Arne De Jaegere, "Dit staat in het "summiere politierapport" dat minister Jambon kreeg", VRT NWS, 1 september 2020. Gearchiveerd op 30 juni 2022.
- ↑ Nikolas Vanhecke, "Gerecht vond het niet nodig om politietop Hitlergroet te melden", De Standaard, 2 september 2020. Gearchiveerd op 6 mei 2021.
- ↑ a b Arne De Jaegere, "Zaak-Chovanec: straks speciale zitting met minister Jambon en federale politie, deze vragen zijn nog onbeantwoord", VRT NWS, 1 september 2020. Gearchiveerd op 30 juni 2022.
- ↑ Arne De Jaegere, "Hoge Raad voor de Justitie opent onderzoek naar hoe justitie zaak-Chovanec heeft aangepakt", VRT NWS, 3 september 2020. Gearchiveerd op 29 juni 2022.
- ↑ Peter De Lobel, 'Niemand vraagt mijn ontslag'. De Standaard (30 augustus 2020). Gearchiveerd op 30 augustus 2020. Geraadpleegd op 30 augustus 2020.
- ↑ Jef Cauwenberghs, "Voormalig Slovaaks ambassadeur: ‘Alles aan gedaan om onderzoek af te dwingen’", De Standaard, 3 september 2020. Gearchiveerd op 11 augustus 2021.
- ↑ Roeland Termote, Kasper Goethals, "Slovaaks parlement zet België te kijk", De Standaard, 3 september 2020. Gearchiveerd op 7 augustus 2021.
- ↑ Jos De Greef, "Parlement van Slovakije eist dat de Europese Unie de dood van Jozef Chovanec in Charleroi onderzoekt", VRT NWS, 2 september 2020. Gearchiveerd op 1 juli 2022.