Ray Charles

Ray Charles
	Ray Charles (North Sea Jazz Festival 1983)
Algemene informatie
Volledige naam	Ray Charles Robinson
Geboren	23 september 1930
Geboorteplaats	Albany
Overleden	10 juni 2004
Overlijdensplaats	Beverly Hills
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1950-2004
Genre(s)	Blues, rhythm-and-blues, gospelmuziek, soul en pop
Beroep	Zanger, pianist
Instrument(en)	Piano, hammondorgel
	Officiële website; (en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
	Handtekening
Portaal	Muziek

Ray Charles Robinson (Albany, Georgia, 23 september 1930 – Beverly Hills, 10 juni 2004) was een Amerikaanse zanger, songwriter, pianist en componist. Door vrienden en medemuzikanten werd hij vaak "Brother Ray" genoemd. Ook werd hij bekend onder de bijnaam "The Genius". Charles was tijdens zijn kinderjaren blind geworden, mogelijk door glaucoom.

Charles was een pionier in het soulmuziekgenre in de jaren vijftig door blues, jazz, rhythm-and-blues en gospel te combineren in de muziek die hij opnam voor Atlantic. Hij droeg bij aan de integratie van countrymuziek, rhythm-and-blues en popmuziek in de jaren 1960 met zijn crossover-succes op ABC Records, met name met zijn twee Modern Sounds-albums. Charles was een van de eerste zwarte muzikanten die artistiek gezien de vrije hand kreeg bij een groot platenlabel.

Charles' hit uit 1960 "Georgia On My Mind" was de eerste van drie nummer 1-hits die hij zou scoren in de Billboard Hot 100. Zijn album Modern Sounds In Country And Western Music uit 1962 werd zijn eerste album dat bovenaan de Billboard 200 stond. Charles bereikte met vele singles Billboard-hitlijsten: 44 stonden er in de Amerikaanse R & B-singles-hitlijst, 11 in de Hot 100-singles-hitlijst en 2 in de Hot Country-singles-hitlijsten.

Charles noemde Nat King Cole als de zanger die de meeste invloed had op zijn stijl, maar zijn muziek werd ook beïnvloed door Louis Jordan en Charles Brown. Hij had een levenslange vriendschap en af en toe samenwerking met Quincy Jones. Frank Sinatra noemde Ray Charles "de enige echte genie in showbusiness", maar Charles vond dit overdreven. Billy Joel zei: "Dit klinkt misschien als heiligschennis, maar ik denk dat Ray Charles belangrijker was dan Elvis Presley".

Voor zijn prestaties op muzikaal gebied ontving Charles de Kennedy Center Honors, de National Medal of Arts en de Polar Music Prize. Hij won 17 Grammy Awards, waaronder 5 postuum. Charles werd in 1987 geëerd met de Grammy Lifetime Achievement Award en 10 van zijn opnames zijn opgenomen in de Grammy Hall of Fame. Rolling Stone plaatste Charles nr. 10 op hun lijst van de 100 grootste artiesten aller tijden en nr. 2 op hun lijst van de 100 grootste zangers aller tijden.

Ontwikkeling

In de jaren 1950 vermengde Charles blues en rhythm-and-blues met elementen uit de religieuze gospelmuziek, daarin speelt zowel krachtige pianobegeleiding als een vrouwenkoor een prominente rol. Zo was Ray Charles, meestal begeleid door een groep zangeressen (The Raelettes), een vroege soulartiest met nummers als I Got a Woman, The Night Time Is the Right Time en What'd I Say. Ook jazz had een plaats in zijn repertoire. Tijdens concerten werd de zanger vaak begeleid door een bigband.

In 1960 volgde een verandering van stijl: violen en popsongs deden hun intrede. De blues en rhythm-and-blues hadden afgedaan. Ray Charles scoorde enkele grote hits met Hit the Road Jack en I Can't Stop Loving You. Notoir is zijn nummer Busted dat hij schreef nadat hij een jaar in de gevangenis gezeten had voor het bezit van heroïne.

In 1980 speelde Ray Charles een kleine rol in de film The Blues Brothers. Zijn muziek was ook in veel andere films te horen.

Ray Charles stierf op 10 juni 2004 op 73-jarige leeftijd, ten gevolge van leverkanker, in zijn huis te Beverly Hills, Californië, in bijzijn van familie en vrienden. Hij is begraven in een mausoleum op Inglewood Park Cemetery in Los Angeles.

Over het leven van Charles is een film gemaakt met in de hoofdrol Jamie Foxx: Ray (2004).

In 1979 werd Charles opgenomen in de Georgia Music Hall of Fame.

Discografie

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken
The legend lives	1981	22-8-1981	5	12
Genius loves company	2004	4-9-2004		40
Ray (soundtrack)	2004	12-2-2005	8	13

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken
Genuis loves company	2004	11-04-2004	2	37
Ray	2005	19-02-2005	3	16
The defenitive Ray Charles	2005	05-03-2005	58	5
Genius & friends	2005	08-10-2005	69	3

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Hit the road Jack	1961	12-1961	20	3 M
I Can't Stop Loving You	1962	8-1962	2	4 M
You don't know me	1962	11-1962	27	1 M
Take these chains from my heart	1963	7-1963	13	3 M
Busted	1963	11-1963	25	1 M
Crying time	1966	26-2-1966	12	12
Together again	1966	14-5-1966	31	4
Here We Go Again	1967	24-6-1967	3	14
Yesterday	1967	9-12-1967	21	5
I'll be good to you	1989	23-12-1989	tip		met Quincy Jones & Chaka Khan
Please (you got that...)	1994	22-1-1994	tip		met Inxs

Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Hit the road Jack	1961	01-11-1961	13	8
I can't stop loving you	1962	01-06-1962	1	20
You don't know me	1962	01-09-1962	5	12
You are my sunshine	1963	01-01-1963	13	4
Take these chains from my heart	1963	01-07-1963	13	8
Busted	1963	01-11-1963	20	4
Here we go again	1967	19-08-1967	14	2
I'll be good to you	1990	03-03-1990	34	1	met Quincy Jones

Radio 2 Top 2000

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23
Crying time	1598	1824	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Georgia on my mind	1085	-	1718	1952	950	1102	677	723	990	870	949	927	716	810	840	979	1239	1440	1614	1591	1951	1941	-	-	-
Here we go again	1991	-	1970	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Hit the Road Jack	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1495	-	-	-	-	-	-	-	-
I can't stop loving you	1565	1669	1787	1934	1357	1352	1453	1238	1258	1334	1636	1721	1914	1984	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

Videografie

O-Genio Live in Brazil, 1963 (dvd, 2005)

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ray Charles op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

Zie de categorie Ray Charles van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.