[go: up one dir, main page]
Naar inhoud springen

Luciano Pavarotti

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Luciano Pavarotti
Pavarotti in 2001
Pavarotti in 2001
Geboren 12 oktober 1935
Overleden 6 september 2007
Land Vlag van Italië (1861-1946) Italië
Jaren actief 1961-2006
Stijl Klassiek
Label(s) Decca
Handtekening Handtekening
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(en) Allmusic-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Klassieke muziek

Luciano Pavarotti (Modena, 12 oktober 1935 – aldaar, 6 september 2007) was een Italiaanse tenor. Hij was een van de beroemdste operazangers ter wereld en volgens velen de beste tenor van zijn generatie.

Biografie

[bewerken | brontekst bewerken]

Jeugd

[bewerken | brontekst bewerken]

Pavarotti was de enige zoon van bakker Fernando Pavarotti en Adele Venturi, arbeidster in de plaatselijke tabaksfabriek. Als kind hield hij meer van voetbal dan van muziek en zijn eerste (lokale) bekendheid verwierf hij als lid van een plaatselijke voetbalclub.

Zingen deed hij voor het eerst in een plaatselijk kerkkoor, samen met zijn vader, die gek was op opera en zelf geen onverdienstelijke amateurtenor was. Toen dit "Rossini Mannenkoor" in 1955 de eerste prijs won in de Llangollen International Singing Competition bij de Eisteddfod in Wales, besloot de jonge Luciano zich volledig aan de muziek te wijden.

Carrière

[bewerken | brontekst bewerken]

Zijn officiële debuut volgde op 29 april 1961, toen hij Rodolfo, een van de grote klassieke tenorrollen in Puccini's La Bohème, vertolkte in het operatheater van Reggio Emilia. Na zijn aanvankelijke succes in Italië volgden engagementen in Amsterdam, Wenen, Zürich en Londen elkaar in hoog tempo op. In 1965 maakte hij in Miami zijn Amerikaanse debuut, met tegenspeelster Joan Sutherland in Donizetti's Lucia di Lammermoor – het begin van wat zou uitgroeien tot een historisch partnerschap.

Zijn doorbraak bij het Amerikaanse publiek volgde zeven jaar later, op 17 februari 1972, toen hij iedereen verbaasde met zijn schijnbaar moeiteloze hoge noten in Donizetti's La fille du régiment in de Metropolitan Opera te New York. Televisieoptredens waren vanaf dat moment welhaast aan de orde van de dag.

Pavarotti sleepte gedurende zijn carrière talrijke Grammy Awards in de wacht en hij grossierde in platina en gouden platen. Voor het grote publiek werd hij een échte wereldster toen zijn uitvoering van de aria 'Nessun dorma' uit Turandot van Puccini gebruikt werd als herkenningsmelodie van het wereldkampioenschap voetbal 1990. In de verdere jaren 90 werd Pavarotti bekender dankzij zijn goed bezochte openluchtconcerten. Zijn op de televisie uitgezonden concert in het Hyde Park in Londen was het eerste concert in de geschiedenis van het park met klassieke muziek en had een opkomst van bijna 150.000 mensen. In juni 1993 verzamelden meer dan 500.000 luisteraars zich voor zijn concerten op het Grote Gazon van Central Park in New York, terwijl miljoenen via de televisie meekeken. In september van datzelfde jaar zong hij bij de Eiffeltoren in Parijs voor een geschatte menigte van 300.000 mensen.

Grote commerciële successen boekte hij ook als deel van De Drie Tenoren: Pavarotti samen met Plácido Domingo en José Carreras. Zij traden in juli 1990 voor het eerst samen op bij de Thermen van Caracalla in Rome. De opnamen en video's van dit concert overtroffen in verkoopcijfers die van Michael Jackson, Elvis Presley en de Rolling Stones. Tot 2003 bleven de drie tenoren regelmatig samen optreden en brachten zij met veel succes nog verschillende albums uit.

Pavarotti zong voor het laatst in het openbaar toen hij op 10 februari 2006, tijdens de opening van de Olympische Winterspelen in het Italiaanse Turijn, zijn favoriete aria 'Nessun dorma' ten gehore bracht.

Film en televisie

[bewerken | brontekst bewerken]

Pavarotti's eenmalige uitstapje naar de wereld van de film, een romantische komedie met de titel Yes, Giorgio (1982), werd door de critici ronduit neergesabeld. Hij kwam daarentegen aanzienlijk beter uit de verf in Jean-Pierre Ponnelles adaptatie voor televisie van de opera Rigoletto, eveneens uit 1982, of in zijn meer dan 20 live operavoorstellingen die tussen 1978 en 1994 voor televisie werden opgenomen, de meeste ervan met de Metropolitan Opera en vrijwel allemaal beschikbaar op dvd.

Ziekte en dood

[bewerken | brontekst bewerken]
Frecce Tricolori
Familiegraf van Pavarotti in Montale

In juli 2006 werd bij Pavarotti alvleesklierkanker geconstateerd. Hij onderging een operatie en verdere optredens in dat jaar werden opgeschort ten behoeve van zijn herstel.[1] Tijdens de zomer van 2007 zou de zanger, op vakantie in zijn villa aan de Adriatische kust, ademhalingsproblemen hebben gekregen. Sinds zijn operatie van 2006 had hij een vijftal chemotherapiekuren ondergaan.[2] Omdat zijn toestand tegen het einde van de zomer verder verslechterde, werd hij begin augustus opnieuw in een ziekenhuis opgenomen, waar hij op 25 augustus, na een reeks van onderzoeken, weer werd ontslagen.[3] Vanaf dat moment werd hij thuis, in het Noord-Italiaanse Modena, door familie en vrienden verzorgd. Begin september 2007 werd bekend dat zijn toestand, die als "zeer ernstig" werd omschreven, zienderogen achteruitging.[4] Ongeveer tezelfdertijd maakte de Italiaanse regering bekend dat aan Pavarotti als eerste een speciale, nieuwe onderscheiding was toegekend voor zijn ongeëvenaarde promotie van de Italiaanse cultuur.

Op 6 september 2007 overleed Pavarotti op 71-jarige leeftijd. Tegen de avond werd het lichaam van de zanger overgebracht naar de kathedraal van Modena, waar hij werd opgebaard om het publiek in de gelegenheid te stellen voor een laatste afscheid voorafgaand aan zijn begrafenis op zaterdagmiddag 8 september 2007. De plechtige uitvaartmis, in aanwezigheid van de Italiaanse premier Romano Prodi, werd geleid door kardinaal Tarcisio Bertone, staatssecretaris van het Vaticaan, en rechtstreeks uitgezonden door zowel de Italiaanse televisie als CNN. De blinde Italiaanse tenor Andrea Bocelli zong Mozarts 'Ave Verum Corpus' en er werd een video vertoond van het Panis angelicus (Brood der engelen), door Pavarotti zelf, samen met zijn vader Fernando, in 1978 in dezelfde kathedraal gezongen. Pavarotti's familie had liever een besloten ceremonie gehad, maar door de aanwezigheid van duizenden bewonderaars, politici, beroemdheden als de tenoren Plácido Domingo en José Carreras, U2-zanger Bono, voormalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan en media had de uitvaart meer weg van een staatsbegrafenis. Het stuntteam Frecce Tricolori van de Italiaanse luchtmacht schreef de groen-wit-rode Italiaanse vlag tegen de hemel bij het overvliegen van de kathedraal. De zanger werd in besloten kring begraven in de nabijheid van eerder overleden familieleden, onder wie zijn ouders en zijn doodgeboren zoontje Ricardo, op een kerkhof dicht bij zijn huis in Modena.

In oktober 2007 werd het operahuis in zijn stad Modena omgedoopt tot Teatro Comunale Luciano Pavarotti.

In augustus 2022, bijna 15 jaar na zijn overlijden, kreeg Pavarotti een ster op de Hollywood Walk of Fame.

Familie

[bewerken | brontekst bewerken]

Pavarotti had vier dochters: Lorenza (1962), Cristina (1964) en Giuliana (1967) (alle drie van zijn eerste vrouw Adua Veroni, met wie hij 34 jaar gehuwd was) en de in januari 2003 geboren Alice (van zijn tweede vrouw Nicoletta Mantovani, die tien jaar lang zijn persoonlijke assistente was alvorens ze in 2003 met hem in het huwelijk trad). Alices tweelingbroer Ricardo overleed bij de geboorte. In april 2002 werd Pavarotti voor het eerst grootvader. In datzelfde jaar overleden Luciano's beide ouders: eerst zijn 86-jarige moeder Adele Venturi Pavarotti, nog geen vijf maanden daarna gevolgd door zijn 89-jarige vader Fernando Pavarotti.

Op 20 oktober 2007 berichtte de Italiaanse krant La Repubblica dat Pavarotti voor 18 miljoen euro aan schulden had achtergelaten. Daartegenover staan mogelijk ongeveer 20 miljoen aan royalty's.[5]

Discografie (selectie)

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Pietro Mascagni - L'amico Fritz, Pavarotti, Freni, Gavazzeni (1968)
  • 'O sole mio (1979)
  • Mamma (1984)
  • Passione (1985)
  • Tutto Pavarotti (1989)
  • The essential Pavarotti (1990)
  • Ti amo - greatest love songs (1993)
  • Pavarotti Plus (1997)
  • Pavarotti greatest hits - the ultimate collection (1997)
  • Luciano Pavarotti - Ti adoro (2003)

Hitlijsten

[bewerken | brontekst bewerken]

Albums

[bewerken | brontekst bewerken]
Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100 Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		 Hoogste
positie		 Aantal
weken		 Opmerkingen
Tutto Pavarotti 1989 19-05-1990 18 16
Caruso 1990 16-06-1990 2 23
In concert 1990 25-08-1990 1(4wk) 40 De Drie Tenoren
Pavarotti in Holland 1991 17-08-1991 9 12
The 3 Tenors in concert 1994 1994 10-09-1994 2 26 De Drie Tenoren
Christmas with the 3 Tenors 1995 09-12-1995 20 6 De Drie Tenoren
Together for the children of Bosnia 1996 16-03-1996 4 25 Pavarotti & Friends
For War Child 1996 16-11-1996 15 16 Pavarotti & Friends
Pavarotti in de Amsterdam Arena 1997 17-05-1997 26 7
The 3 Tenors - Paris 1998 1998 29-08-1998 27 6 De Drie Tenoren
For the children of Liberia 1998 31-10-1998 7 13 Pavarotti & Friends
For Guatemala and Kosovo 1999 02-10-1999 18 14 Pavarotti & Friends
For Cambodia and Tibet 2000 30-09-2000 19 12 Pavarotti & Friends
The 3 Tenors at Christmas 2000 09-12-2000 19 7 De Drie Tenoren
Pavarotti forever 2007 15-09-2007 11 16
Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		 Hoogste
positie		 Aantal
weken		 Opmerkingen
The 3 Tenors in concert 1994 1994 01-04-1995 34 5 De Drie Tenoren
Pavarotti & Friends 2 1995 17-06-1995 7 22 Pavarotti & Friends
Tutto Pavarotti 1989 30-12-1995 24 11
In België 1996 16-03-1996 49 1
Together for the children of Bosnia 1996 23-03-1996 7 15 Pavarotti & Friends
For War Child 1996 30-11-1996 8 10 Pavarotti & Friends
Greatest hits 1997 29-11-1997 31 8
The 3 Tenors - Paris 1998 1998 05-09-1998 14 7 De Drie Tenoren
For the children of Liberia 1998 26-12-1998 47 3 Pavarotti & Friends
The 3 Tenors at Christmas 2000 06-01-2001 47 1 De Drie Tenoren
Pavarotti forever 2007 22-09-2007 6 20
The best (farewell tour) 2012 15-09-2012 156 2
The 50 greatest tracks 2013 26-10-2013 67 17
Classic duets 2014 15-11-2014 200 1

Singles

[bewerken | brontekst bewerken]
Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		 Hoogste
positie		 Aantal
weken		 Opmerkingen
Caruso 1990 19-05-1990 7 11 Nr. 3 in de Single Top 100
'O sole mio 1990 - Nr. 71 in de Single Top 100
Miserere 1992 24-10-1992 tip6 - met Zucchero /
Nr. 41 in de Single Top 100
Miss Sarajevo 1995 02-12-1995 5 14 met Passengers /
Nr. 5 in de Single Top 100
Live like horses 1996 - met Elton John /
Nr. 74 in de Single Top 100
Nessun dorma 2007 - Nr. 35 in de Single Top 100
Single met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 50 Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		 Hoogste
positie		 Aantal
weken		 Opmerkingen
Caruso 1990 04-08-1990 35 1
Miserere 1992 24-10-1992 24 9 met Zucchero
Miss Sarajevo 1995 16-12-1995 5 21 met Passengers
Live like horses 1996 07-12-1996 tip15 - met Elton John

Dvd's

[bewerken | brontekst bewerken]
Dvd's met hitnoteringen in de Nederlandse Music Top 30 Datum van
verschijnen		 Datum van
binnenkomst		  Hoogste 
positie		  Aantal 
weken		  Opmerkingen 
Pavarotti forever 2007 22-09-2007 7 7
[bewerken | brontekst bewerken]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Luciano_Pavarotti&oldid=68235748"