Filips III van Spanje
| Filips III | ||
|---|---|---|
| 1578 - 1621 | ||
| ||
| Koning van Spanje Koning van Portugal Koning van Sicilië Koning van Napels Koning van Sardinië | ||
| Periode | 1598 - 1621 | |
| Voorganger | Filips II / I | |
| Opvolger | Filips IV / III | |
| Vader | Filips II van Spanje | |
| Moeder | Anna van Oostenrijk | |
Handtekening 
| ||
 Wapen als koning van Spanje en de Nederlanden | ||
Filips III (Madrid, 14 april 1578 – aldaar, 31 maart 1621) was van 1598 tot 1621 koning van Spanje, Napels, Sicilië en (als Filips II) van Portugal. Hij volgde zijn vader Filips II op na diens overlijden en regeerde over het Spaanse Rijk. Zijn bijnaam was "el Piadazo" (de vrome). In de dagelijkse praktijk liet Filips III het regeren over aan Francisco Gómez de Sandoval y Rojaz, de hertog van Lerma, omdat hij meer interesse had in dans, dichtkunst en jacht dan in politiek.
Vrijwel direct na zijn troonsbestijging brak Filips III met de gegroeide praktijk van Spaanse handel met de opstandelingen in de Noordelijke Nederlanden om de oorlog te financieren. Filips III liet alle in Spaanse en Portugese havens liggende Hollandse en Zeeuwse schepen met hun lading in beslag nemen en de bemanning gevangen zetten. Deze politiek bracht minstens evenveel schade toe aan de Spaanse economie als aan die van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
In 1606 namen Filips en de hertog van Lerma[1] een vredesinitiatief in de richting van de opstandige Nederlanders. Ook de aartshertogen Albrecht en Isabella waren van mening dat in de Spaanse Nederlanden vrede van het Zuiden met het Noorden nodig was. (Filips II had kort voor zijn dood de Zuidelijke Nederlanden aan de halfzus van Filips III, aartshertogin Isabella van Spanje, cadeau gegeven.) Ze gaven Spinola de opdracht te onderhandelen over een bestand, met als voorwaarden dat de VOC ontbonden moest worden en dat van de oprichting van een West-Indische Compagnie geen sprake kon zijn. Voor Spanje zou dat een nog grotere bedreiging betekenen. Door behendig manoeuvreren van Johan van Oldenbarnevelt kwam het Twaalfjarig Bestand er in 1609 zonder dat de Republiek haar handel op Oost-Azië op hoefde te geven.
Ook kwam onder de regering van Filips III de Spaans-Engelse Oorlog, die sinds 1585 gaande was, ten einde. Dit was mogelijk omdat koningin Elizabeth I van Engeland was overleden en was opgevolgd door haar neef, de Schotse koning Jacobus VI, die in Engeland koning werd als Jacobus I. In 1604 werd het Verdrag van Londen door beide landen ondertekend.
Toen in Frankrijk koning Hendrik IV, een voorstander van de oorlog tegen Spanje, overleed op 14 mei 1610, brak in Frankrijk een periode van instabiliteit aan. De nieuwe koning, Lodewijk XIII, was te jong om zelf te regeren en zijn moeder werd regentes. Koningin-regentes Maria de' Medici vroeg Spanje om hulp tegen de hugenoten. Daarmee werd de vrede die koning Filips II in zijn laatste dagen had gesloten (de Vrede van Vervins) in 1615 eindelijk bezegeld met een huwelijk tussen Lodewijk XIII en de oudste dochter van Filips, Anna, en het huwelijk tussen de Spaanse kroonprins Filips en prinses Elisabeth van Frankrijk.
In 1621 riep Filips III Pedro Téllez-Girón, hertog van Osuna, terug uit Italië, omdat die als onderkoning van het koninkrijk Sicilië en koninkrijk Napels Spanje in verlegenheid had gebracht met zijn pogingen de macht van de republiek Venetië in te perken.
Een standbeeld van Filips III staat op de Plaza Mayor van de Spaanse hoofdstad Madrid.
Kwartierstaat (voorouders)
[bewerken | brontekst bewerken] Filips de Schone (1478-1506) |  Johanna van Castilië (1479-1555) |  Emanuel I van Portugal (1469-1521) |  Maria van Aragon (1482-1517) |  Keizer Ferdinand I (1503-1564) |  Anna van Bohemen en Hongarije (1503-1547) |  Keizer Karel V (1500-1558) |  Isabella van Portugal (1503-1539) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Keizer Karel V (1500-1558) | Isabella van Portugal (1503-1539) |  Keizer Maximiliaan II (1527-1576) |  Maria van Spanje (1528-1603) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Filips II van Spanje (1527–1598) |  Anna van Oostenrijk (1549-1580) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Fernando van Spanje (1571-1578) | Carlo Lorenzo van Spanje (1573-1575) |  Diego Felix van Spanje (1575-1582) | Filips III van Spanje (1578-1621) | Maria van Spanje (1580-1583) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Huwelijk en kinderen
[bewerken | brontekst bewerken]
(1599-1601), Frans Pourbus de Jongere, The Phoebus Foundation
Koning Filips III trouwde met Margaretha van Oostenrijk (1584-1611), dochter van Karel II van Oostenrijk, zus van de latere keizer Ferdinand II van het Heilige Roomse Rijk; uit het huwelijk werden de volgende kinderen geboren:
- Anna Maria (22 september 1601 - 20 januari 1666), vrouw van koning Lodewijk XIII van Frankrijk, moeder van Lodewijk XIV.
- Maria (1 februari 1603 - 2 februari 1603).
- Filips (8 april 1605 - 17 september 1665), volgde zijn vader op als koning van Spanje; huwde eerst met Elisabeth van Frankrijk en later met Maria Anna van Oostenrijk.
- Maria Anna (18 augustus 1606 - 13 mei 1646), huwde met keizer Ferdinand III.
- Karel (14 september 1607 - 30 juli 1632), overleed zonder huwelijk.
- Ferdinand (16 mei 1609 - 9 november 1641), aartsbisschop van Toledo, infant van Spanje.
- Margaretha Francisca (24 mei 1610 - 11 maart 1617).
- Alfons Maurits (22 september 1611 - 16 september 1612).
- ↑ Francisco Gómez de Sandoval y Rojas (* 1553 in Tordesillas; † 17 mei 1625 in Valladolid), markies van Denia en sedert 1599 hertog van Lerma; hij was een belangrijk politicus en jarenlang de voornaamste adviseur van koning Filips III van Spanje; berucht als vervolger van de islamitisch gebleven bevolkingsgroep in Andalusië (omstreeks 1609); sloot in 1604 een vrede met Engeland; werd in 1618 door paus Paulus V tot kardinaal gewijd.
· 
· 
· · 