Zinnia

Zinnia
Zinnia elegans
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae Orde: Asterales Familie: Asteraceae Onderfamilie: Asteroideae Geslachtengroep: Heliantheae url=http://pir.uniprot.org/taxonomy/19013, 14-10-2010 Geslacht: Zinnia Carl Linnaeus
Soort
Zinnia
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Zinnia op Wikispecies
Portaal    Biologie

Zinnia is een geslacht van 20 soorten eenjarige en vaste planten uit de familie der Asteraceae. De naam van het geslacht stamt af van de Duitse botanicus Johann Gottfried Zinn (1727-1759).

Oorsprong

Van oorsprong komt de soort voor in struikgebied en droog grasland in een gebied dat zich uitstrekt van het zuidwesten van Noord-Amerika tot Zuid-Amerika. De soort komt het meest voor in Mexico. Kenmerkend voor Zinnia's zijn de solitaire lang-gesteelde bloemen, in een scala van heldere kleuren.

Blad en bloem

De bladeren van Zinnia zijn tegenoverstaand en doorgaans stengelloos (sessiel, zittend), met een vorm die varieert van lineair tot ovaal en een kleur die varieert van licht- tot middelgroen. De bloemen hebben verschillende vormen: van een enkele rij bloemblaadjes tot koepelvormig, in de kleuren wit, chartreuse, geel, oranje, rood, paars en lila.

Teelt

Zinnia's zijn populaire tuinbloemen, die meestal uit zaad gekweekt worden. Ze hebben een voorkeur voor vruchtbare, humusrijke en goed doorlatende grond in de volle zon. Ze zaaien zichzelf ieder jaar uit. Zinnia's zijn geliefd bij vlinders en veel tuiniers planten Zinnia's als vlinderplant aan. Het is ook een goede nectarplant voor bijen. Sommige lage vormen hebben meer bloemen dan hoge soorten. Zinnia's kunnen alleen gekweekt worden door middel van zaad. Gedroogd Zinniazaad is geschikt om thee van te maken. Gedroogde bloemetjes (uit het bloemhoofd) zijn geschikt om een volgende generatie planten te produceren. De op deze wijze ontstane planten zullen niet dezelfde kleur krijgen als de moederplant.

Variëteiten

Sinds het begin van selectieve kruising in de 19e eeuw zijn er meer dan 100 cultivars ontstaan. Zinnia elegans, ook bekend als Zinnia violacea, is de meest bekende soort. Van oorsprong afkomstig uit Mexico, dus een plant uit een warm tot heet klimaat. De bladeren zijn lancetvormig en hebben een ruwe textuur. De hoogte varieert van 15 cm tot 1 meter. Zinnia angustifolia is ook een Mexicaanse soort. De soort is laag (tot 40 cm) en compact van vorm, heeft een smal blad en de bloemen zijn wat verfijnder dan die van Z. elegans. Meestal enkelbloemig, in de kleuren geel, oranje of wit. Deze soort is beter resistent tegen meeldauw dan de Z. elegans. Aan hybriden ontstaan uit kruising van deze twee soorten, die zich qua uiterlijk tussen Zinnia angustifolia en Zinnia elegans bevinden, is deze resistentie doorgegeven. De Profusion-serie, met zowel enkel- als dubbelbloemige exemplaren, is gekweekt door Sakata uit Japan, en is een van de bekendste uit deze hybridengroep.
De zeldzaamste Zinnia's zijn de witte.

Soorten

• Zinnia acerosa (DC.) A.Gray
• Zinnia angustifolia Kunth – ruwbladige Zinnia
• Zinnia anomala A.Gray
• Zinnia bicolor (DC.) Hemsl.
• Zinnia citrea A.M.Torres
• Zinnia elegans Jacq.
• Zinnia grandiflora Nutt.
• Zinnia haageana Regel
• Zinnia juniperifolia (DC.) A.Gray
• Zinnia maritima Kunth
  • Zinnia maritima var. maritima
  • Zinnia maritima var. palmeri (A.Gray) B.L. Turner
• Zinnia marylandica D.M.Spooner et al.
• Zinnia microglossa (DC.) McVaugh
• Zinnia peruviana (L.) L.
• Zinnia violacea Cav. (=Zinnia elegans Jacq.)

Vroegere soorten

• Glossocardia bidens (Retz.) Veldkamp (als Z. bidens Retz.)

• 
  Zinnia acerosa
• 
  Zinnia violacea
• 
  Zinnia grandiflora

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Zinnia op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.