Ronde van Vlaanderen

Ronde van Vlaanderen voor vrouwen
	De kopgroep op de Oude Kwaremont in de editie van 2018.
Bijnaam	Vlaanderens Mooiste,; De Hoogmis
Regio	Vlaanderen, België
Periode	1e weekend van april
Organisator	Flanders Classics
Classificatie
Discipline	Weg
Type	Kassei- en heuvelklassieker
Internationale kalender	UCI Women's World Tour
Categorie	1.WWT
Geschiedenis
Eerste editie	2004
Aantal edities	20 (2023)
Eerste winnaar	Zoelfia Zabirova
Laatste winnaar	Elisa Longo Borghini
Laatste Bel. winnaar	Lotte Kopecky (2023)
Laatste Ned. winnaar	Annemiek van Vleuten (2021)
Meeste zeges	Mirjam Melchers-Van Poppel; Judith Arndt; Annemiek van Vleuten; Lotte Kopecky; Elisa Longo Borghini (2 zeges)
Portaal	Wielersport

Ronde van Vlaanderen
Lokale naam	Ronde van Vlaanderen,; De Ronde
Bijnaam	Vlaanderens Mooiste,; De Hoogmis
Regio	Vlaanderen, België
Periode	1e weekend van april
Organisator	Flanders Classics
Classificatie
Discipline	Weg
Type	Kassei- en heuvelklassieker
Internationale kalender	UCI World Tour
Geschiedenis
Eerste editie	1913
Aantal edities	108 (2024)
Eerste winnaar	Pol Deman
Laatste winnaar	Mathieu van der Poel
Laatste Bel. winnaar	Philippe Gilbert (2017)
Laatste Ned. winnaar	Mathieu van der Poel (2024)
Meeste zeges	Achiel Buysse; Fiorenzo Magni; Eric Leman; Johan Museeuw; Tom Boonen; Fabian Cancellara; Mathieu van der Poel (3 zeges)
Portaal	Wielersport

De Ronde van Vlaanderen werd bij de mannen voor het eerst georganiseerd in 1913 door de sportkrant Sportwereld. Het was destijds gebruikelijk dat uitgevers van kranten en tijdschriften wielerwedstrijden organiseerden om hun uitgaven te promoten. Léon Van den Haute, stichter en sterke man achter de schermen bij Sportwereld was ook de stichter van de eerste Ronde van Vlaanderen.^[1] Later werd ten onrechte aangenomen dat journalist Karel Van Wijnendaele al van bij de start de inrichter van de Ronde was. Van Wijnendaele was de man van de marketing die vooral na de oorlog de Ronde haar legendarische uitstraling meegaf.

Documentaire over de Ronde van Vlaanderen 1923.

De Ronde van Vlaanderen was aanvankelijk, tot kort na de oorlog, vooral een Belgische wedstrijd. In de beginjaren werd de Ronde nog vaak op dezelfde dag gereden als Milaan-San Remo. De betere Italiaanse en Franse renners kozen doorgaans voor die laatste koers, waardoor de Ronde voor de oorlog slechts één niet-Belgische winnaar kende, de Zwitser Heiri Suter.

Na de Tweede Wereldoorlog begon de Ronde aan haar opmars als belangrijke internationale wedstrijd, onder meer omdat de organisatoren van een aantal koersen de Challenge Desgrange-Colombo in het leven riepen, een soort voorloper van de wereldranglijst, waarvan de Ronde deel uitmaakte.

Tegenwoordig is de organisatie van de Ronde van Vlaanderen in handen van Flanders Classics. Zij maakt ook deel uit van de UCI World Tour.

Sinds 2004 wordt de Ronde van Vlaanderen voor vrouwen georganiseerd. De wedstrijd start en eindigt in Oudenaarde. De afstand bedraagt zo'n 150 kilometer en er moeten vijf kasseistroken en tien hellingen bedwongen worden. De wedstrijd maakte tot 2015 deel uit van de Wereldbeker en behoort sinds 2016 tot de UCI Women's World Tour.

Trofee

Sinds 1995 krijgt de winnaar van de Ronde van Vlaanderen een trofee, een bronzen beeld van vier kilo, dat wordt gemaakt door de Vlaamse kunstenaar Fernand Vanderplancke. Ook de winnares bij de vrouwen ontvangt een trofee die sinds 2019, op verzoek van Jolien D'hoore, gelijk is aan die van de mannen.^[2]

Parcours

De Paterberg is sinds 2012 de laatste helling op het parcours.

In de eerste helft van de 20e eeuw lagen de Vlaamse wegen er vaak slecht bij, zodat een selectief parcours relatief eenvoudig uit te tekenen was. Grote delen van de wedstrijd verliepen zo vanzelf over kasseiwegen. Halverwege de eeuw werden na de grote verbindingswegen ook meer en meer lokale wegen geasfalteerd, zodat de wedstrijd steeds meer moest uitwijken naar kleinere wegen en hellingen. Omdat het steeds moeilijker was de nodige kasseistroken aan te doen, werden uiteindelijk steeds meer hellingen opgenomen in het parcours. Het zwaartepunt van de wedstrijd verplaatste zich zo steeds meer naar de Vlaamse Ardennen.

De start- en aankomstplaats wijzigden herhaaldelijk doorheen de geschiedenis. Oorspronkelijk startte de Ronde in Gent (tot 1976). Later werd de start achtereenvolgens overgeplaatst naar Sint-Niklaas (1977-1997), Brugge (1998-2016) en Antwerpen (2017-2021). In 2021 werd ten slotte beslist de start vanaf 2022 afwisselend in Antwerpen en Brugge te laten plaatsvinden. De aankomst was oorspronkelijk eveneens in of rond Gent (tot 1972). Later werd dit Meerbeke (1973-2011) en nadien Oudenaarde (sinds 2012), waar de finishlijn aan de Minderbroederstraat kwam te liggen.^[3]

Na een relatief vlak begin slingert het parcours zich door de Vlaamse Ardennen richting de finish. Het precieze parcours wijzigt elk jaar een klein beetje. Steeds moeten de renners zo'n twintig kilometer aan kasseistroken en zo'n vijftien à twintig hellingen overbruggen.

Van 1975 tot en met 2011 waren de Muur van Geraardsbergen en de Bosberg meestal de laatste twee hellingen die werden beklommen voor de finish. Door de overplaatsing van de finish naar Oudenaarde in 2012, verloren de Muur en de Bosberg hun rol en werden zij geschrapt uit het parcours. De Oude Kwaremont en de Paterberg werden vanaf dan driemaal beklommen in de finale.

In 2014 werd het parcours wederom aangepast. Sindsdien is de Oude Kwaremont de eerste klim van de dag. Nadien wordt een grote lus afgelegd met hellingen en kasseistroken. Na de tweede passage over de Oude Kwaremont en de eerste maal Paterberg volgen in de slotlus een reeks van zware kasseihellingen waaronder de Koppenberg, de Taaienberg en de Oude Kruisens, alvorens de Oude Kwaremont en de Paterberg een laatste keer moeten worden beklommen.

In 2017 werd de Muur van Geraardsbergen opnieuw opgenomen in het parcours, ditmaal op honderd kilometer van de finish. Deze wijziging duurde tot en met 2019. Sindsdien is de Muur niet meer in het parcours opgenomen.

In 2024 worden omwille van de veiligheid van de renners enkele kleine wijzigingen doorgevoerd. Zo wordt de aanloop naar de Koppenberg veiliger door een andere aanlooproute te kiezen na de Paterberg. Ook worden de Kortekeer en Kanarieberg uit het parcours gehaald omdat de wedstrijd hier vaak stil viel. Een andere wijziging is dat de Nieuwe Kruisberg tweemaal beklommen gaat worden.

Hellingen

Voornaamste kasseistroken

Erelijst mannen

Recordhouders zijn de Belgen Achiel Buysse, Eric Leman, Johan Museeuw, Tom Boonen, de Italiaan Fiorenzo Magni, de Zwitser Fabian Cancellara en de Nederlander Mathieu van der Poel met elk drie overwinningen. Magni is de enige die de Ronde drie keer op rij wist te winnen. Van der Poel is de enige die 5 edities op rij het podium wist te behalen, met drie overwinningen en twee tweede plaatsen. Briek Schotte en Museeuw wisten 8 keer het podium te halen.^[4]

Louison Bobet (1955), Rik Van Looy (1962), Eddy Merckx (1975), Tom Boonen (2006), Peter Sagan (2016) en Mathieu van der Poel (2024) zijn de enige renners die de Ronde van Vlaanderen wonnen als wereldkampioen.

Jaar	Winnaar	Tweede	Derde
1913	Pol Deman	Joseph Van Daele	Victor Doms
1914	Marcel Buysse	Henri Vanlerberghe	Pierre Van de Velde
1915-1918	Niet verreden in verband met de Eerste Wereldoorlog
1919	Henri Vanlerberghe	Lucien Buysse	Jules Vanhevel
1920	Jules Vanhevel	Albert Dejonghe	Alphonse Van Hecke
1921	René Vermandel	Jules Vanhevel	Louis Budts
1922	Leon Devos	Jean Brunier	Francis Pélissier
1923	Heiri Suter	Charles Deruyter	Albert Dejonghe
1924	Gerard Debaets	René Vermandel	Félix Sellier
1925	Julien Delbecque	Joseph Pe	Hector Martin
1926	Denis Verschueren	Gustaaf Van Slembrouck	Raymond De Corte
1927	Gerard Debaets	Gustaaf Van Slembrouck	Maurice De Waele
1928	Jan Mertens	August Mortelmans	Louis De Lannoy
1929	Jef Dervaes	Georges Ronsse	Alfred Hamerlinck
1930	Frans Bonduel	Aimé Dossche	Émile Joly
1931	Romain Gijssels	Cesar Bogaert	Jean Aerts
1932	Romain Gijssels	Alfons Deloor	Alfred Hamerlinck
1933	Alfons Schepers	Léon Tommies	Romain Gijssels
1934	Gaston Rebry	Alfons Schepers	Félicien Vervaecke
1935	Louis Duerloo	Eloi Meulenberg	Corneille Leemans
1936	Louis Hardiquest	Edgard De Caluwé	François Neuville
1937	Michel D'Hooghe	Hubert Deltour	Louis Hardiquest
1938	Edgard De Caluwé	Sylvère Maes	Marcel Kint
1939	Karel Kaers	Romain Maes	Edward Vissers
1940	Achiel Buysse	Georges Christiaens	Briek Schotte
1941	Achiel Buysse	Gustaaf Van Overloop	Odiel Van Den Meersschaut
1942	Briek Schotte	Georges Claes	Robert Van Eenaeme
1943	Achiel Buysse	Albert Sercu	Camille Beeckmann
1944	Rik Van Steenbergen	Briek Schotte	Jef Moerenhout
1945	Sylvain Grysolle	Albert Sercu	Jef Moerenhout
1946	Rik Van Steenbergen	Louis Thiétard	Briek Schotte
1947	Emiel Faingnaert	Roger Desmet	Rik Renders
1948	Briek Schotte	Albert Ramon	Marcel Rijckaert
1949	Fiorenzo Magni	Valère Ollivier	Briek Schotte
1950	Fiorenzo Magni	Briek Schotte	Louis Caput
1951	Fiorenzo Magni	Bernard Gauthier	Attilio Redolfi
1952	Roger Decock	Loretto Petrucci	Briek Schotte
1953	Wim van Est	Désiré Keteleer	Bernard Gauthier
1954	Raymond Impanis	François Mahé	Alfons Van den Brande
1955	Louison Bobet	Hugo Koblet	Rik Van Steenbergen
1956	Jean Forestier	Stan Ockers	Leon Vandaele
1957	Fred De Bruyne	Jef Planckaert	Norbert Kerckhove
1958	Germain Derycke	Willy Truye	Angelo Conterno
1959	Rik Van Looy	Frans Schoubben	Gilbert Desmet I
1960	Arthur Decabooter	Jean Graczyk	Rik Van Looy
1961	Tom Simpson	Nino Defilippis	Jo de Haan
1962	Rik Van Looy	Michel Van Aerde	Norbert Kerckhove
1963	Noël Foré	Frans Melckenbeeck	Tom Simpson
1964	Rudi Altig	Benoni Beheyt	Jo de Roo
1965	Jo de Roo	Ward Sels	Georges Van Coningsloo
1966	Ward Sels	Adriano Durante	Georges Vandenberghe
1967	Dino Zandegu	Noël Foré	Eddy Merckx
1968	Walter Godefroot	Rudi Altig	Jan Janssen
1969	Eddy Merckx	Felice Gimondi	Marino Basso
1970	Eric Leman	Walter Godefroot	Eddy Merckx
1971	Evert Dolman	Frans Kerremans	Cyrille Guimard
1972	Eric Leman	André Dierickx	Frans Verbeeck
1973	Eric Leman	Freddy Maertens	Eddy Merckx
1974	Kees Bal	Frans Verbeeck	Eddy Merckx
1975	Eddy Merckx	Frans Verbeeck	Marc Demeyer
1976	Walter Planckaert	Francesco Moser	Marc Demeyer
1977	Roger De Vlaeminck	Walter Godefroot	Jan Raas
1978	Walter Godefroot	Michel Pollentier	Gregor Braun
1979	Jan Raas	Marc Demeyer	Daniel Willems
1980	Michel Pollentier	Francesco Moser	Jan Raas
1981	Hennie Kuiper	Frits Pirard	Jan Raas
1982	René Martens	Eddy Planckaert	Rudy Pevenage
1983	Jan Raas	Ludo Peeters	Marc Sergeant
1984	Johan Lammerts	Sean Kelly	Jean-Luc Vandenbroucke
1985	Eric Vanderaerden	Phil Anderson	Hennie Kuiper
1986	Adrie van der Poel	Sean Kelly	Jean-Philippe Vandenbrande
1987	Claude Criquielion	Sean Kelly	Eric Vanderaerden
1988	Eddy Planckaert	Phil Anderson	Adrie van der Poel
1989	Edwig Van Hooydonck	Herman Frison	Dag Otto Lauritzen
1990	Moreno Argentin	Rudy Dhaenens	John Talen
1991	Edwig Van Hooydonck	Johan Museeuw	Rolf Sørensen
1992	Jacky Durand	Thomas Wegmüller	Edwig Van Hooydonck
1993	Johan Museeuw	Frans Maassen	Dario Bottaro
1994	Gianni Bugno	Johan Museeuw	Andrei Tchmil
1995	Johan Museeuw	Fabio Baldato	Andrei Tchmil
1996	Michele Bartoli	Fabio Baldato	Johan Museeuw
1997	Rolf Sørensen	Frédéric Moncassin	Franco Ballerini
1998	Johan Museeuw	Stefano Zanini	Andrei Tchmil
1999	Peter Van Petegem	Frank Vandenbroucke	Johan Museeuw
2000	Andrei Tchmil	Dario Pieri	Romāns Vainšteins
2001	Gianluca Bortolami	Erik Dekker	Denis Zanette
2002	Andrea Tafi	Johan Museeuw	Peter Van Petegem
2003	Peter Van Petegem	Frank Vandenbroucke	Stuart O'Grady
2004	Steffen Wesemann	Leif Hoste	Dave Bruylandts
2005	Tom Boonen	Andreas Klier	Peter Van Petegem
2006	Tom Boonen	Leif Hoste	George Hincapie
2007	Alessandro Ballan	Leif Hoste	Luca Paolini
2008	Stijn Devolder	Nick Nuyens	Juan Antonio Flecha
2009	Stijn Devolder	Heinrich Haussler	Philippe Gilbert
2010	Fabian Cancellara	Tom Boonen	Philippe Gilbert
2011	Nick Nuyens	Sylvain Chavanel	Fabian Cancellara
2012	Tom Boonen	Filippo Pozzato	Alessandro Ballan
2013	Fabian Cancellara	Peter Sagan	Jürgen Roelandts
2014	Fabian Cancellara	Greg Van Avermaet	Sep Vanmarcke
2015	Alexander Kristoff	Niki Terpstra	Greg Van Avermaet
2016	Peter Sagan	Fabian Cancellara	Sep Vanmarcke
2017	Philippe Gilbert	Greg Van Avermaet	Niki Terpstra
2018	Niki Terpstra	Mads Pedersen	Philippe Gilbert
2019	Alberto Bettiol	Kasper Asgreen	Alexander Kristoff
2020	Mathieu van der Poel	Wout van Aert	Alexander Kristoff
2021	Kasper Asgreen	Mathieu van der Poel	Greg Van Avermaet
2022	Mathieu van der Poel	Dylan van Baarle	Valentin Madouas
2023	Tadej Pogačar	Mathieu van der Poel	Mads Pedersen
2024	Mathieu van der Poel	Luca Mozzato	Nils Politt

Meervoudige winnaars

Overwinningen	Renner	Land	Jaren
3	Achiel Buysse	België	1940, 1941, 1943
	Fiorenzo Magni	Italië	1949, 1950, 1951
	Eric Leman	België	1970, 1972, 1973
	Johan Museeuw	België	1993, 1995, 1998
	Tom Boonen	België	2005, 2006, 2012
	Fabian Cancellara	Zwitserland	2010, 2013, 2014
	Mathieu van der Poel	Nederland	2020, 2022, 2024
2	Gerard Debaets	België	1924, 1927
	Romain Gijssels	België	1931, 1932
	Briek Schotte	België	1942, 1948
	Rik Van Steenbergen	België	1944, 1946
	Rik Van Looy	België	1959, 1962
	Walter Godefroot	België	1968, 1978
	Eddy Merckx	België	1969, 1975
	Jan Raas	Nederland	1979, 1983
	Edwig Van Hooydonck	België	1989, 1991
	Peter Van Petegem	België	1999, 2003
	Stijn Devolder	België	2008, 2009

Overwinningen per land

Overwinningen	Land
69	België
13	Nederland
11	Italië
4	Zwitserland
3	Frankrijk
2	Duitsland
2	Denemarken
1	Noorwegen
	Slowakije
	Verenigd Koninkrijk
	Slovenië

Winst door wereldkampioen

Jaar	Wereldkampioen
2024	Mathieu van der Poel
2016	Peter Sagan
2006	Tom Boonen
1975	Eddy Merckx
1962	Rik Van Looy
1955	Louison Bobet

Erelijst vrouwen

Het record staat, met twee overwinningen, op naam van de Nederlandse Mirjam Melchers-Van Poppel (2005 en 2006), de Duitse Judith Arndt (2008 en 2012), Nederlandse Annemiek van Vleuten (2011 en 2021), de Belgische Lotte Kopecky (2022 en 2023) en de Italiaanse Elisa Longo Borghini (2015 en 2024).

Jaar	Winnaar	Tweede	Derde
2004	Zoelfia Zabirova	Trixi Worrack	Leontien Zijlaard-Van Moorsel
2005	Mirjam Melchers-Van Poppel	Susanne Ljungskog	Monia Baccaille
2006	Mirjam Melchers-Van Poppel	Christiane Soeder	Loes Gunnewijk
2007	Nicole Cooke	Zoelfia Zabirova	Marianne Vos
2008	Judith Arndt	Kristin Armstrong	Kirsten Wild
2009	Ina-Yoko Teutenberg	Kirsten Wild	Emma Johansson
2010	Grace Verbeke	Marianne Vos	Kirsten Wild
2011	Annemiek van Vleuten	Tatjana Antosjina	Marianne Vos
2012	Judith Arndt	Kristin Armstrong	Joëlle Numainville
2013	Marianne Vos	Ellen van Dijk	Emma Johansson
2014	Ellen van Dijk	Elizabeth Armitstead	Elisa Longo Borghini
2015	Elisa Longo Borghini	Jolien D'hoore	Anna van der Breggen
2016	Elizabeth Armitstead	Emma Johansson	Chantal Blaak
2017	Coryn Rivera	Gracie Elvin	Chantal Blaak
2018	Anna van der Breggen	Amy Pieters	Annemiek van Vleuten
2019	Marta Bastianelli	Annemiek van Vleuten	Cecilie Uttrup Ludwig
2020	Chantal van den Broek-Blaak	Amy Pieters	Lotte Kopecky
2021	Annemiek van Vleuten	Lisa Brennauer	Grace Brown
2022	Lotte Kopecky	Annemiek van Vleuten	Chantal van den Broek-Blaak
2023	Lotte Kopecky	Demi Vollering	Elisa Longo Borghini
2024	Elisa Longo Borghini	Katarzyna Niewiadoma	Shirin van Anrooij

Meervoudige winnaars

Overwinningen	Renner	Land	Jaren
2	Mirjam Melchers-Van Poppel	Nederland	2005, 2006
	Judith Arndt	Duitsland	2008, 2012
	Annemiek van Vleuten	Nederland	2011, 2021
	Lotte Kopecky	België	2022, 2023
	Elisa Longo Borghini	Italië	2015, 2024

Overwinningen per land

Overwinningen	Land
8	Nederland
3	Duitsland
	België
	Italië
2	Verenigd Koninkrijk
1	Rusland
1	Verenigde Staten

Trivia

De langste editie werd verreden in 1913: 324 kilometer.
De traagste editie werd verreden in 1923: 26,223 km/u.
De snelste editie werd verreden in 2024: 44.481 km/u.^[5]
De jongste winnaar was Rik Van Steenbergen: 19 jaar (1944).
De oudste winnaar was Andrei Tchmil: 37 jaar (2000).
Op 22 augustus 1915 werd vanwege de Eerste Wereldoorlog een alternatieve Ronde van Vlaanderen gereden op de wielerbaan van Evergem over 150 km. Léon Buysse won voor Oskar Goetgebuer en Albert Desmedt.
In 2010 werden tijdens de Ronde opnames gemaakt voor De Ronde, een fictiereeks voor één van Jan Eelen die zich volledig afspeelt tijdens de Ronde van Vlaanderen.
De Ronde van Vlaanderen vormt samen met Milaan-San Remo, Parijs-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Lombardije de vijf Monumenten.

Wielertoeristen

Sinds 1999 kunnen wielertoeristen de dag voor de Ronde het parcours, of een deel ervan, afleggen. Het is een van de populairste tochten voor wielertoeristen. Zo fietsten op 3 april 2009 een recordaantal van 19.000 wielertoeristen uit dertig verschillende landen hun Ronde van Vlaanderen.

Daarnaast zijn er bewegwijzerde lussen vanuit het Centrum Ronde van Vlaanderen, zo kunnen wielertoeristen het hele jaar door de Ronde van Vlaanderenroute fietsen.

Dorp van de Ronde

Jaarlijks wordt een bepaald dorp op het parcours in de kijker gezet, het Dorp van de Ronde. In dit dorp vinden dan tal van feestelijkheden plaats. Daarbij wordt een persoon of zaak, die gestalte gaf aan de Ronde van Vlaanderen, gehuldigd of herdacht.

2000: Ingelmunster – Eric Leman
2001: Kwaremont – Karel Van Wijnendaele
2002: Aarsele – Roger Decock
2003: Eeklo – Noël Foré
2004: Lichtervelde – Henri Vanlerberghe
2005: Brakel – de hellingen van de Ronde
2006: Ichtegem – Jules Vanhevel
2007: Gavere – Arthur Decabooter
2008: Bellegem – Germain Derycke
2009: Wetteren – Achiel Buysse
2010: Desselgem – Briek Schotte
2011: Zwalm – de Molenberg
2012: Torhout – Karel Van Wijnendaele
2013: Rekkem – Pol Deman
2014: Heule – Gerard Debaets
2015: Zwevegem – Marcel Kint
2016: Tielt – Roger Decock en Briek Schotte
2017-2020: Sint-Niklaas, Hamme-Zogge, Berlare, Aalst, Erpe-Mere, Herzele en Zottegem^[6]
2022: Haaltert ^[7], Sint-Niklaas, Berlare, Hamme, Herzele, Zottegem ^[8]
2023: Beernem, Aalter, Izegem en Zulte
2024: Herzele

DeRonde2020

Op 5 april 2020 organiseerden Flanders Classics en Sporza als gevolg van de coronapandemie een virtuele editie van de Ronde van Vlaanderen voor mannen, waarbij dertien profrenners de laatste 32 km thuis op de rollen reden. Greg Van Avermaet won voor Oliver Naesen en Nicolas Roche.^[9]