De Craniata vormen een groep chordadieren die de onderstammen van de slijmprikken (Hyperotreti of Myxini) en de gewervelden (Vertebrata) omvat. Dit taxon omvat dus zowel de "echte" gewervelden, die een wervelkolom hebben, als de slijmprikken, dieren die geen wervelkolom en kaken hebben, maar wel een schedel. De groepsnaam Craniata verwijst naar dit kenmerk: een cranium is een schedel, zonder de kaken. De Craniata vormen een zustergroep van de Cephalochordata of schedellozen.
Bijna alle groepen van de Craniata worden tot de vissen gerekend. Enkele van deze groepen zijn uitgestorven ( †). Alleen de Tetrapoda (= amfibieën + reptielen + vogels + zoogdieren) vallen buiten de vissen.
*In huidige taxonomische indelingen worden Myxini onder Vertebrate geplaatst, samen met de Petromyzontida. Samen vormen ze de groep Agnatha.