Beltbrug
De Beltbrug (brug 324) is een brug in Amsterdam-West
| Beltbrug | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Beltbrug, 2008, met De Otter
| ||||
| Algemene gegevens | ||||
| Locatie | Amsterdam-West | |||
| Coördinaten | 52° 23′ NB, 4° 52′ OL | |||
| Overspant | Kostverlorenvaart | |||
| Brugnummer | 324 | |||
| Bouw | ||||
| Ingebruikname | 1888, 1934, 2007 | |||
| Gebruik | ||||
| Weg | Jan van Galenstraat | |||
| Architectuur | ||||
| Type | basculebrug | |||
  | ||||
| ||||
De verkeersbrug verbindt de Tweede Hugo de Grootstraat met de Jan van Galenstraat in de s105 en overspant de Kostverlorenvaart. Vanaf de brug is houtzaagmolen De Otter goed zichtbaar. Vlak ten noordwesten van de brug ligt de Buysbrug, een voetgangers- en fietsersbrug.
De brug is genoemd naar de gemeentelijke Centrale Asch- en Vuilnisbelt die daar sinds 1888 heeft dienst gedaan op grondgebied van de gemeente Sloten ter vervanging van de vuilnisbelten aan de Kattensloot en Zeeburgerdijk. In 1896 werd dit gebied door Amsterdam geannexeerd. Op die locatie bevinden zich sinds 1934 de Centrale Markthallen tegenwoordig Foodcenter genoemd en de woonwijk Kop van Jut.[1]
De Beltbrug werd in 1932/1933 gebouwd als een basculebrug, deze verving een smalle dubbele ophaalbrug uit 1888.[2] Ook kon gebruik gemaakt worden van een kabelpontje dat voer tussen de Buyskade en de overkant van de Kostverlorenvaart. De “nieuwe” verkeersbrug werd opgeleverd met tramrails voor een hier geplande gemeentelijke tramlijn, die hier echter nooit zou komen te rijden en de rails werden later weer verwijderd. De ontwerper van de brug was Piet Kramer, die hier opnieuw zijn Amsterdamse Schoolstijl uitoefende. De brug heeft een mengeling van bak- en blokjes natuursteen. Er is enig beeldhouwwerk, maar er zijn geen beelden of siersmeedijzeren balustrades. Opmerkelijk aan de brug is wel het brugwachtershuisje. Dit is (net als landhoofden etc.) uitgevoerd in licht (meer gelig) baksteen, terwijl de vorm in vergelijking met andere door hem ontworpen brughuisjes hoekig is. Het zou door dit uiterlijk meer aansluiten bij de woningbouw van de wijk Landlust die omstreeks dezelfde tijd werd gebouwd. De brug werd opgeleverd met zeer zware plaatijzeren deuren en houten planken als rijdek. Beide kenmerken verdwenen in de loop der jaren (de deuren in de jaren zeventig). Bij het vervangen van de houten rijdekken moest ook het contragewicht verzwaard worden. Er werd jarenlang aangemodderd met de brug, dan weer reparatie hier, dan weer reparatie daar. In de zomer van 2007 werd de brug grondig gerenoveerd, waarbij voor voetgangers en fietsers een noodbrug werd aangelegd, de rijweg werd enige tijd afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Op 30 oktober 2007 werd de brug aangevaren door het motorvrachtschip "Vincent" dat daarbij zijn stuurhut verloor. De brug liep alleen verfschade op.
De brug is in 2017 omgebouwd om deze op afstand te kunnen bedienen. Het brugwachtershuis is toen verkocht aan een hotelketen. [3] De automatisering bleek achteraf niet niet te werken, de brug wordt sedertdien bediend door een medewerker van Waternet die zich ter plekke begeeft en daar met een afstandsbediening de brug bedient.
Jarenlang reden de buslijnen 14/33 en 21 over de brug evenals een aantal streeklijnen van Centraal Nederland, Enhabo en NZH. In 2024 rijden hier bus 18 en bus 80 van Connexxion.
Afbeeldingen
bewerken-
Beltbrug open -
Brughuisje
Zie ook
bewerken- Bruggen van Amsterdam
- Oude Kleine Beltbrug, Nieuwe Kleine Beltbrug en Grote Beltbrug, niet in Amsterdam, maar in Denemarken
- Bruggen van Amsterdam
- Sebas Baggelaar, Pim van Schaik, Piet Kramer. Bruggenbouwer van de Amsterdamse School. Amsterdam, 2016, ISBN 9789079156313
- Frank V. Smit, Bruggen in Amsterdam, 2008, Uitgeverij Matrijs; geeft ook nog bijnaam De Pomp, naar een voormalig pompstation op het markthallenterrein
- Arcam
- Beeldbank Amsterdam: Jan Sluijters legde de oude Beltbrug in 1895 vast
- ↑ Na de sluiting van de grote vuilnisbelt bleef er nog jarenlang een vuilstortplaats over op een van de kades van de Kostverlorenkade.
- ↑ https://bruggenvanamsterdam.nl/tweede_hugo_de_grootstraat.htm
- ↑ https://www.parool.nl/amsterdam/sp-wil-opheldering-van-wethouder-over-terug-huren-brugwachtershuisjes-van-hotelketen-door-waternet~b02253e6/
